❇️🔘مخلوق نخستین «(لولاك لما خلقت الافلاك؛ ای محمّد اگر تو نبودی، همانا افلاك را خلق نمی‌كردم.»(۱) ▫️از عمربن خطّاب نقل شده است كه رسول خدا(ص) فرمودند: «وقتی كه آدم گناه را مرتكب شد، گفت: خدایا! تو را به حقّ محمّد قسم می‌دهم كه مراببخشی. ▫️خداوند فرمود: «چگونه محمّد را شناختی با اینكه هنوز او را نیافریده‌ام؟» پاسخ داد: زیرا وقتی مرا با دست خویش آفریدی و در من، از روح خویش دمیدی، سر خویش را بالا گرفتم. پس در پایه‌های عرش دیدم كه نوشته است: ▫️«لااله الّاالله، محمّد رسول الله». پس دانستم كه تو نام او را در كنار نام خویش نیاورده‌ای؛ مگر به این علّت كه او محبوب‌ترین آفریدگان در نزد توست. خداوند فرمود: ▫️«راست گفتی ای آدم! او محبوب‌ترین آفریدگان نزد من است. من را به حقّ او بخوان. به تحقیق كه تو را آفریدم و اگر محمّد نبود، تو را نمی‌آفریدم.»(۲) ▫️امام صادق(ع) از قول امیرالمؤمنین(ع) می فرمایند: «خداوند نور محمّد(ص) را خلق نمود، چهارده هزار سال قبل از مخلوقات و همراه او دوازده حجاب آفرید و مراد از حجابها، ائمه(ع) هستند.»(۳) ▫️اسما و صفات الهی همواره و از روز اوّل تا به آخر، مظاهری داشته و دارند؛ چنان‌كه اساساً هیچ اسمی نمی تواند فاقد مظهری خارجی باشد. به همین ترتیب، از حضرت حق، جلّ وعلا كه جمله اسماء و صفات، به نحو مطلق در ایشان محقّق است، «اوّلین مظهر» در نسبت با حضرت حق، واجد كاملترین صفات متعالی نسبت به ماسوی الله است. ▫️مظهر اوّل، وجود نوری و روحی اوّلین مخلوق، اگرچه نسبت به حضرت حق، واجد مرتبة دانی است، امّا نسبت به سایر مظاهر، مرتبه‌اش اكمل و افضل و اتمّ است. ▫️این «صادر نخستین»، از حیث وجودی، بر جمله ممکنات پس از خود, اولویّت و شرافت دارد. بنابراین، پایه اوّلیه هستی بر روحانیّت یا نورانیّت رسول‌الله (ص) یا همان عقل اوّل، به تعبیر حكما، مستقرّ شده است. ▫️عرفا و فلاسفه مسلمان، روح پیامبر(ص) را واسطه حق و خلق می‌شناسند. روح حضرتش به اذن‌الله، مبدأ خلق سایر موجودات است و نسبت به جمله خلایق، مقصد و مأوایی است كه همگی به سوی او برمیگردند. به بیان ملّاصدرا؛ ... او واسطه میان موجودات و حق تعالی و مبدأ خلقتشان از حیث نزول و مقصد كمالاتشان از حیث ارتقا و صعود است.(۴) ▫️این قول نبیّ اكرم(ص) كه فرمودند: «أَوَّلُ مَا خَلَقَ اللهُ نُورِی» نیز ناظر بر همین معناست. خالق یكتا، قبل از هر موجودی، اوّلین مخلوق خود را كه منشأ خلق سایر موجودات و عالم بود، یعنی روح و نور محمّد مصطفی(ص) را خلق كرد. 📖پی‌نوشت: ۱.«بحارالأنوار»، ج ۱۵، ص ۲۸ ۲.حاکم نیشابوری، «المستدرك علی الصحیحین»، ج ۲، ص ۶۷۲ ۳. «بحارالأنوار»، ج ۲۵، ص ۲۱ ۴.ملّاصدرا، صدرالمتألّهین محمّدبن ابراهیم، «تفسیر القرآن الکریم (صدرا ) ج۴،ص ۱۳۵ 📚#جان‌جهان/#ولایت‌ ولیّ الله @tarikh_farda