سازش با شاد ناشاد (کرونا و شاد)  ویروس کرونا تمامی ابعاد زندگی بشر را تحت تأثیر قرار داد و به صورت اپیدمی درآمد ‌و بر فعالیت‌های روزمره سایه انداخت ، از سلامت و اقتصاد گرفته تا مسائل اجتماعی و مانند آن . به دنبال گسترش این ویروس،مدارس نیز تعطیل شد، به همین دلیل وزارت آموزش و پرورش، شبکه اجتماعی دانش آموزان یا شبکه مجازی شاد را با نام  shadappبه مرحله بهره‌برداری رساند و شاد متولد شد. این شبکه آمد تا مدیران، معلمان و دانش آموزان بتوانند در این دوران، هر آنچه در مدرسه اتفاق می‌افتد را در این فضای مجازی امن انجام دهند. از مهم‌ترین اهداف راه‌اندازی این اپلیکیشن داخلی، فراهم کردن محیطی جذاب ،امن و پویا و متناسب با نیازهای آموزشی و اجتماعی دانش آموزان و معلم‌ها بوده است اما آیا به این اهداف دست یافته اند؟ اصلا وجود چنین برنامه ای با وجود پیام رسان های دیگر لازم بود؟شعار شاد این بود آموزش تعطیل بردارنیست  اما آیا چنین  آموزشی موفقیت آمیزبوده است ؟ اپلیکیشن شاد  برای فراگیران ،محیطی  جهت آشنایی بیشتر با فناوریهای آموزشی فراهم کرد وکیفیت ارائه دروس در محیط چند رسانه ای به صورت صوت، تصویر، متن، انیمیشن و نظایر آن افزایش یافت. دسترسی به دبیر و مطالب و محتوای درسی در هر زمان و مکان و تکرار زیاد آن برای درک بهتر در صورت لزوم راحت تر شد و نگرش به آموزش و یادگیری و تغییر وظیفه فراگیران تغییر یافت و امکان تکرار مجدد فایل برای تثبیت و تفهیم بهتر مطالب آموزشی مهیا شد. با وروداپلیکیشن شاد فرصتی جهت ارائه خلاقانه و نوآوری معلمان فراهم و نظارت کادر آموزشی بر تدریس معلمان بیشتر شد.علاوه بر آن موجب کنترل پیشرفت اپیدمی کرونا ویروس گردید وترافیک و آلودگی هوا را کاهش داد ودر مصرف انرژی برق و گاز و مصرف آب صرفه جویی شد. برنامه شاد  آمد تا فراگیران  بیاموزند با وجود مشکلات مختلف ، زندگی همچنان ادامه دارد و نباید تسلیم شد اما باید درصد تحقق این آرمان بررسی شود.   آیا شاد نوید بخش شادی است؟   در ابتدای شیوع کرونا و تعطیلی مدارس، والدین ازلحاظ عدم درگیری فرزندانشان با ویروس کرونا و برخی از دانش آموزان نیز به دلیل معلق شدن آموزش، شاد بودند ولی به تدریج با ورود  شاد برگ دیگری از تقدیر رقم خورد. شادی که از نامش امواج مثبت ارسال می شد و نوید شاد زیستن و استفاده از امکانات برابر  را می داد کم کم  رنگ باخت .  در اجرای برنامه شاد می بایست  تمامی جامعه‌ هدف دانش‌آموزی  برای دسترسی به این شبکه دیده می‌شد که نشد. از مشکلات بزرگ شبکه شاد،  همین عدم رعایت عدالت اجتماعی بود و این مشکل باعث ایجاد نابرابری در فرصت آموزش شد. خانواده هایی بودند که امکان تهیه  گوشی تلفن هوشمند را نداشتند و تعدادی  از دانش آموزان  به فاصله طبقاتی خویش پی بردند و با آمدن شاد ناشاد شدند. سرعت کند شاد و گم شدن پیام معلم در انبوه پیامهای دانش آموزان،هنگ کردن و گم شدن تکالیف بچه ها در گوشی معلم و امتحانات آنلاین و باز نشدن سایت امتحان یک معضل دیگر شاد شد که دانش آموزان و والدین را ناشاد کرد. آسیب های برنامه مجازی  آموزشی شاد،از سه منظر خانواده،دانش آموز و معلم ها قابل تامل است. که  هر بخش از این گروهها ساعتها نقد و بررسی لازم دارد و در این مختصر به گوشه ای از آن مباحث  اشاره می شود.  ۱_ خانواده:   به خاطر مجازی بودن کلاس ها و حضور  والدین به ویژه مادران در کنار فرزندان ، بسیاری از فعالیت های روزمره زندگی مادران  متوقف گردید.عمده اوقاتشان صرف نشستن همپای دانش آموز در این سامانه و کار کردن با فرزند و انجام تکالیف شد  و گاها همانگونه که در فضای مجازی هم منتشر شده است،  نارضایتی  شدید والدین را به همراه داشته است..   ۲_دانش آموز جدی ترین آسیب برنامه شاد، ایجاد تعارض در ذهن دانش آموزان است. دوگانگی بین درس خواندن و نخواندن، کتاب باز کردن یا باز نکردن وکمک گرفتن یا نگرفتن. ترس از کاهش نمرات ترم و ترس از تقلب و عقوبت الهی، نیز بر این  دوگانگی می افزاید.  فضای مجازی مانند شیطان خفته ای شد که از درون دانش آموز را تخریب و ناخودآگاه نیمی از هوش و حواس و مغز را درگیر کرد.دانش آموزان بدون آمادگی ذهنی و فرهنگ سازی،وارد فضای وسیع و رها و نا امن اینترنت  شدند و اگر نظارت والدین نباشد به تدریج  به سمت انزوا و دوری از حضور فیزیکی در خانواده و مسائل جبران ناپذیر می روند.   ۳-معلمان  هنگامی معلمان در فضای واقعی تدریس میکردند بعد از اتمام درس تا جلسه ی بعد، زندگی شخصی شان درگیر درس و کلاس و دانش آموز نمی شد، مگر در موارد بسیار محدود و اندک ! اما در برنامه  شاد، معلمان در هر ساعت از شبانه روز و حتی در زمانهای استراحت و اوقات فراغتشان هم درگیر آموزش از راه دور می باشند و این مساله تقریبا تمام لحظات زندگی خصوصی آنان را هم درگیر کرده  و باعث فرسایش روحی و جسمی معلمان  گردیده است.  ✍️نجمه صالحی