#گفتمان / #آرمان_عدالت | بررسی وضعیت آرمانهای جمهوری اسلامی در گام اول
🔹در بیانیـه گام دوم انقلاب آمـده اسـت: «بـرای برداشـتن گامهـای اسـتوار در آینـده، بایـد گذشـته را درسـت شـناخت و از تجربه هـا درس گرفـت».
🔹بنابرایـن برای ترسیم آینده کشور در جهت تحقق آرمانهای جمهوری اسلامی، باید وضعیـت موجـود را بررسـی کـرد. لـذا رویکردهای نادرسـت گام اول جمهـوری اسلامی درخصـوص آرمانهـا را باید بررسی و آسیب شناسی کنیم.
🔹آرمان عدالت:
عدالـت، اصیل تریـن آرمانـی اسـت کـه هـر مکتـب سیاسـی، حکومـت و یـا جامعـه ای بـرای خـود اختیـار میکنـد و عدالت برآمـده از علم و حکمـت الهی، در بـازار مـکارۀ مکاتب مختلف فلسـفه سیاسـی، فاصله معنـاداری از نمونه های تقلبـی عدالـت بشـری دارد و ناب تریـن تلقی از عدالت را برای سـیراب سـاختن فطـرت تشـنه انسـانها ارائـه میدهـد.
🔹جمهـوری اسلامی از عدالـت بـه عنـوان یکـی از مهمتریـن و عالی تریـن آرمانهای خـود در اصـول ۳، ۱۹، ۲۰ و ۱۵۶ یـاد نمـوده اسـت. لیکـن عمده دولت هـای جمهـوری اسلامی با برداشـت های ضدعدالـت یـا حداقلـی نسـبت به عدالت اتخاذ کرده و در مسـیر تحقـق ایـن آرمـان نـاکام ماندنـد.
🔹در نتیجه سـازوکارهای تبعیض آمیـز در کشـور بـه تدریـج منجر بـه ایجاد طبقـه ای خاص، همیشـه برخـوردار و برنـده در مقابـل طبقـه ای محـروم، به اسـتضعاف کشـیده شـده و همیشـه بازنـده در جامعـه شـده اسـت.
🔸ادامه دارد ...
🔰 نشانی صفحات دکتر سید امیرحسین قاضیزاده هاشمی:
بله | ایتا | روبیکا | ویراستی
@s_a_ghazizadeh
✏️ #گفتمان / #آرمان_عدالت | بررسی وضعیت آرمانهای جمهوری اسلامی در گام اول
🔹دو رویکـرد عمده ی گذشـته در موضـوع عدالـت را می توانیم این گونه ترسیم نماییم:
۱.عدالـت بـه معنـای «بهره منـدی از قـدرت اقتصـادی»: صاحبـان ایـن تفکـر اعتقـاد دارنـد کـه در سـایه افزایـش حجم سـرمایه، همـه اقشـار از قدرت اقتصـادی بهره منـد میشـوند و ایـن بهره مندی بـه معنای عدالت اسـت. لیکن در عمـل ایـن رویکـرد منجـر بـه گسـترش بی عدالتی در زیـر چتر سـرمایه داری گردیـد و شـکاف طبقاتـی موجود نتیجـه همین گونه تفکرها در دولـت اعتدال است.
۲.عدالـت بـه معنـای «محرومیت زدایی»: صاحبان این تفکـر تعریف حداقلی در گسـترش امکانـات و زیرسـاخت ها از عدالـت داشـته و تحقـق آن را صرفـا در مناطـق محـروم میداننـد. بـه عبـارت دیگـر ایـن تفکـر به جـای اصلاح ریشـه هایی کـه بی عدالتـی را در جامعـه پمپـاژ میکننـد بـه مبـارزه حداقلـی بـا پیامدهـای آن میپردازنـد.
🔹نقطـه مطلوب عدالت، «عدالت در رشـد» اسـت. عدالـت در رشـد بـه معنای این اسـت که سـازوکارهای جامعه بـه نحوی طراحی شـود کـه افـراد از آزادی، آنچنـان کـه بـر اسـاس سـنت الهـی در اختیـار آدمـی
شـکوفا میگـردد، برخـوردار گردنـد و فرصـت رشـد بـرای همـه مـردم بـه صورت برابـر وجود داشـته باشـد. مقـام معظـم رهبری(مدظله العالـی) در این خصوص میفرماینـد: «همـه بایـد بتواننـد از فرصت هـای حرکـت و پیشـرفت بهره منـد شـوند. بایـد سـرپنجه ی عدالـت گریبـان سـتمگران و متجـاوزان از حـدود را بگیـرد و مـردم بـه ایـن، اطمینـان پیـدا کننـد».
🔹بـه عنـوان مثـال اگـر دو فـرد بـا ویژگی هـای شـخصی مشـابه و با هدف واحـد، یکی در مناطق مـرزی و خانواده محـروم و دیگـری در مناطـق مرکـزی و خانواده ثروتمند متولد شـوند، آیا مسـیر
رشـد و پیشـرفت بـرای تحقـق هـدف مدنظـر بـرای هـر دو شـخص برابر اسـت؟
پـس عدالـت در رشـد مبنایی تریـن تعریف از عدالت اسـت.
🔰 نشانی صفحات دکتر سید امیرحسین قاضیزاده هاشمی:
بله | ایتا | روبیکا | ویراستی
@s_a_ghazizadeh
#گفتمان / #آرمان_عدالت | سه موضوع قابل بحثِ عدالت در رشد (بخش اول)
🔹عدالـت در رشـد مبنایی تریـن تعریف از عدالت اسـت و در سـه موضوع قابـل بحث اسـت:
🔻۱.تأمیـن نیازهـای اساسـی مـردم:
اولیـن مانعـی کـه یـک فـرد را از تلاش در مسـیر رشـد و پیشـرفت باز مـی دارد، کمبـود بـرای تأمیـن نیازهـای اساسـی اسـت. زمانـی کـه یـک نوجـوان بـه دلیـل ضعـف خانـواده در تأمیـن نیازهایـی چـون غـذا، پوشـاک، دارو، مسـکن و... مجبـور بـه تـرک علائق شـخصی خود و کار بـرای تأمیـن نیازهـای خانـواده اسـت، آیا می توانیـم ادعا کنیـم که فرصت رشـد بـرای او ایجـاد شـده اسـت؟
🔻بـه همیـن دلیـل اصـول ۲۹، ۳۰، ۳۱ و ۴۳ قانـون اساسـی بـه تأمیـن نیازهـای اساسـی و حیاتـی اعـم از مسـکن، خوراک، پوشـاک، بهداشـت، درمـان، آمـوزش و پرورش بـرای همه مردم و بـه طور خاص نیازمنـدان تأکیـد کـرده اسـت.
🔻بـه عنـوان مثـال بـه موضوعاتـی چـون «غذا»، «آموزش»، «سلامت» و «مسکن» می پردازیـم:
🔰غـذا: مطابـق بـا آمار در کشـور ایران حدود ۴میلیون نفر با مشـکل گرسـنگی مواجهنـد. زمانـی کـه چنیـن جمعیتـی از کمبـود غـذا مـورد نیـاز بـدن کـه می بایسـت حـاوی پروتئینهـا، ویتامینهـا، چربیها، مواد معدنی و آب باشـد، رنج می برند و سلامت جسمی و روحی آنها در خطر است؛ آیا اساسـا مسیر رشـد بـرای این طبقـه از مـردم قابل بیان اسـت؟
🔰آمـوزش: آمـوزش شـتابان در حـال خصوصی شـدن را نیـز می تـوان مصـداق سـازوکاری دارای تبعیـض دانسـت که بی عدالتـی را بـه طـور بلندمـدت و سـاختاری در جامعـه نهادینـه میکنـد.
بهره منـدان از ثـروت، فرزنـدان خـود را در محیـط مشـحون از مهارت هـا و خلاقیتهای قابـل خریـد مـدارس خصوصی، به عنـوان ژن های خـوب دنیای فـردا تربیـت میکننـد؛ فرصتـی کـه نـه تنهـا بـرای آن دانش آمـوزان کپرنشـین و محـروم فراهـم نیسـت بلکـه حتـی دانش آمـوزان مـدارس دولتـی شـهرهای برخـوردار نیـز آن را از دسـت داده انـد.
🔰سلامت: حفظ سلامت جان مردم، از اساسـی ترین وظایف حکومت اسـت. لیکـن نظـام سلامت خصوصـی بیمارمحـور نیـز مثـل سـاختارهای ناعادلانه آموزشـی، واجـد چنیـن تبعیض هایـی اسـت. محـدود کـردن بـازار پزشـکان در مقایسـه بـا نیـاز به درمـان، قیمت بـازاری خدمـات درمانی را در بالاترین سـطح خـود نگـه داشـته و مانع از بهره منـدی عادلانه افراد محروم و مسـتضعف جامعه از خدمـات بـا کیفیـت پزشـکی در یـک نظـام درمان سلامت محور میشـود.
🔰• مسـکن: بـه تصریح اصل ۳۱ قانون اساسـی، هر خانواده و فـرد ایرانی باید از مسـکن متناسـب بـا نیاز خـود برخوردار باشـد؛ لیکـن وجود بیـش از ۳۰ درصد خانـوار مسـتأجر، سـکونت ۱۱ میلیون نفر در بافت های فرسـوده، سـکونت ۱۲ میلیـون نفـر در سـکونت گاه های غیررسـمی و دوره انتظـار بیـش از ۳۵ سـال بـرای خریـد یـک واحـد مسـکونی و خبرهایـی درخصـوص پشـت بام خوابی ها، زیرپله خوابی ها و... نشـانه هایی از عملکرد نامطلوب در موضوع مسـکن اسـت. سـاختارهای ناعادلانه تخصیص مسـکن، ایـن اصل قانون اساسـی را به دیـوار کوفتـه و بـازاری کردن مسـکن را پیش گرفته اسـت. سـاختاری که نه تنها افـراد فاقـد درآمـد را از بـازار بیـرون میکنـد بلکـه در فقـدان یـک نظـام مالیاتی بایسـته عرصـه یکـی از کالاهای مـورد نیـاز مـردم را بـه جولانگاه سـوداگران و سـفته بازان بـدل میکنـد.
🔹جهت گیری دولت تاکنون این بوده که در هر یک از این عرصه ها اقدامات خوبی رقم بخورد که قابل تقدیر می باشد.
🔰 نشانی صفحات دکتر سید امیرحسین قاضیزاده هاشمی:
بله | ایتا | روبیکا | ویراستی
@s_a_ghazizadeh
✏️ #گفتمان / #آرمان_عدالت | سه موضوع قابل بحثِ عدالت در رشد (بخش دوم)
📍همان طور که گفته شد عدالـت در رشـد مبنایی تریـن تعریف از عدالت اسـت و در سـه موضوع قابـل بحث اسـت:
🔹موضوع دوم: برخـورداری از فرصت هـای برابـر: اگر تمام مردم کشـور در تأمین نیازهای اساسـی خانـواده چون غذا، مسـکن، سلامت و آمـوزش و... با مشـکلی مواجه نباشـند، آیـا توانسـتیم آرمـان عدالـت در رشـد را محقـق کنیم؟
پاسـخ بی شـک منفـی خواهـد بـود. اساسـا طبقه دیگری در جامعه وجود دارد که در تامین نیازهای اساسی بـا مشـکلی مواجـه نیسـتند، لیکـن از فرصت هـای برابـر در مسـیر پیشـرفت برخـوردار نبـوده و بـا موانـع جـدی و محکمـی در ایـن مسـیر روبـرو هسـتند.
🔹بـه عنـوان مثـال بـه چند مـورد از ایـن موانـع اشـاره می نماییم:
🔻دریافـت تسهیلات بانکـی: روزانه بیـش از ۲ هـزار میلیارد تومـان موهبتی به نام «پول» به شـکلی افسارگسـیخته و غیر قابل وصف از «هیچ» خلق می شـود. ایـن خلـق پـول بی ضابطـه بـه شـکلی کاملا ناعادلانه نیز توزیع می شود؛ به طـوری کـه آحاد مردم بـرای دریافت وام هـای کوچک جهت راه اندازی و توسـعه کسـب وکارهای خـرد، ازدواج، خریـد جهیزیـه، خریـد خودرو، تعمیرات مسـکن و... بایـد هفتخـوان ضامن هـای کارمنـد بـا فیش هـای کسـر حقـوق، امتیـاز حسـاب، مسـدود کـردن سـپرده و... را شکسـت دهنـد امـا طبقـه ای خـاص بـدون ایـن شـروط می تواننـد از نظـام بانکـی در کمتریـن زمـان ممکـن وام های میلیـاردی دریافـت کننـد. سابقا این طور بود که ۸۰ درصـد تسهیلات اعطایـی کل کشـور نصیب تعدادی از اسـتان های برخوردار شـده و اکثر اسـتان های کشـور با نیمی از جمعیت کشـور تنهـا از ۲۰ درصـد ایـن تسهیلات بهره برده انـد یا مثلاً ۷۰ درصـد از اعتبارات بانکـی متعلـق بـه ۱ درصد از جامعه اسـت.
🔻انحصـار در ورود بـه بازارهـا: نـوع دیگـری از بی عدالتـی در فرصت هـای برابـر، انحصـار در ورود بـه بازارهـا اسـت. یعنـی افـرادی ضمـن برخـورداری از توانمنـدی و صلاحیت های علمـی و حرفـه ای بـرای ورود بـه بازارهایـی خاص با بن بسـت مواجه می شـوند، چـون انحصارطلبـی وجـود دارد و منافع طبقه ای خـاص بـا رفـع انحصارهـا و ایجـاد رقابـت در خطـر اسـت.
🔻تفاوتهـای جنسـیتی و قومیتـی: بعضـا قوانین نانوشته ای وجود دارد که یک فرد با قومیت متفاوت یا جسـنیت مؤنـث نمی تواند در پسـت های کلیدی کشور فعالیت کند و ایـن پارادایـم فکـری مخالـف با مفهـوم عدالـت در رشـد است.
🔰شایان ذکر است که در دولت فعلی تلاش های مثبتی در جهت رفع این معضلات در حال انجام است.
🔰 نشانی صفحات دکتر سید امیرحسین قاضیزاده هاشمی:
بله | ایتا | روبیکا | ویراستی
@s_a_ghazizadeh
✏️ #گفتمان / #آرمان_عدالت | سه موضوع قابل بحثِ عدالت در رشد (بخش سوم)
📍همان طور که گفته شد عدالـت در رشـد مبنایی تریـن تعریف از عدالت اسـت و مبتنی بر استعداد و تلاش است. یعنی نظام عادلانه آموزشی باید براساس استعداد بیابد و توانمندسازی کند و نظام بکارگیری و پاداش، براساس تلاش، او را متنعم سازد.
گفته شد که در سـه موضوع قابـل بحث اسـت:
🔹موضوع سوم: مسـیر پیشـرفت:
حتـی زمانی که فرد با وجود موانـع جدی در برخورداری از فرصت هـای برابـر موفـق به حضور در کسـب وکارها، سـازمانهای دولتی و... شـد، هنـوز بـا مفهوم عدالت در رشـد فاصله وجـود دارد. عدالت در رشـد زمانی محقـق میشـود کـه هـر فـردی متناسـب بـا فعالیت هـا و تلاش های خـود در مسـیر پیشـرفت قـرار گیرد. بـه این تعریـف عدالت در اسلام توجه خاص شـده و عدالت در آن با مفهوم «اعطا کل ذی حق حقه» تجلی می یابد که به معنـای سـهم بری بر اسـاس میـزان تلاش اسـت.
🔹به عنـوان مثـال به دو مورد از بی عدالتی هـا در مسـیر پیشـرفت اشـاره می نماییـم:
🔻نظـام ارتقـاء شـغلی: در یـک نظـام اداری بی عدالـت بـا روی کار آمـدن یـک مدیـر ارشـد، بـه صـورت اتوبوسـی همراهـان او براسـاس ارتبـاط بـا حلقه هـای قـدرت و ثـروت، معرفـی افـراد تأثیرگـذار و سـهم خواهی های سیاسـی بـه سـمت های دیگـر منصـوب می شـوند یـا بـه صـورت آسانسـوری ترفیـع خواهند گرفت؛ اساسا در ایـن نظـام فـرد می دانـد با وجـود شایسـتگی و اثربخشـی در سیسـتم، امـكان ارتقـاء شـغلی و رشـد بیـش از یـك حـدی وجـود نـدارد، مگـر ایـن كـه خـود را بـه حلقه هـای قـدرت و ثـروت متصـل كنـد. در نتیجـه ایـن كـه متخصصـان بـا وجـود كارایـی و اثربخشـی در سیسـتم نمی توانند رشـد کنند.
🔻رانـت اطلاعاتی: بی عدالتـی در مسـیر پیشـرفت یعنـی وجـود رانت هـای اطلاعاتی؛ طبقـه ای خـاص از جامعـه کـه متصـل باندهـای قـدرت هسـتند، بـا توجـه بـه دسترسـی بـه اطلاعات، سـازوکارهای خـود را بـه نحـوی تنظیـم می کننـد، کـه همیشـه برنـده هسـتند و آحـاد مـردم بـه دلیـل عـدم آگاهـی محکـوم بـه شکسـت هسـتند.
🔰 نشانی صفحات دکتر سید امیرحسین قاضیزاده هاشمی:
بله | ایتا | روبیکا | ویراستی
@s_a_ghazizadeh