خطبه قاصعه | ترجمه نهج البلاغه | محمدتقی جعفری | پایگاه تخصصی نهج البلاغه | صوت نهج البلاغه http://farsi.balaghah.net/content/%D8%AE%D8%B7%D8%A8%D9%87-%D9%82%D8%A7%D8%B5%D8%B9%D9%87-3

🔻پيشتاز معصيت 🔹️خداوند متعال لعنت را بر کسي از بندگانش قرار داد که در دو صفت عزت و کبريا با او بر سر نزاع براي شرکت درآيد. سپس فرشتگان مقرب خود را (در اطاعت امر خداوندي درباره سجده به آدم (علیه السلام)) مورد آزمايش قرار داد تا فروتنان متواضع از #متکبران خودخواه از آن فرشتگان از هم تفکيک شوند. پس خداوند سبحان فرمود:  (من بشر را از گل مي آفرينم، هنگامي که آن را تنظيم نمودم و از روح خود در آن دميدم، در برابر او به سجده بيفتيد) همه فرشتگان به سجده افتادند مگر شيطان که تعصب سد راه او شد و در منشاء خلقتش (که آتش بود) به آدم (علیه السلام) فخر نمود. آن دشمن خدا، پيشواي متعصبان و مقدم ترين متکبرين است که پايه عصبيت را بنا نهاد و در مقام جبروتي با خدا به نزاع افتاد و لباس عزت مصنوعي پوشيد و لباس خضوع و بندگي را درآورد. آيا نمي بينيد که خداوند به جهت #تکبري که شيطان کرد چگونه کوچکش نمود و چگونه به جهت بلندگرايي، ساقطش کرد و او را در دنيا از مقام بندگيش راند و در سراي آخرت آتش دوزخ را براي او آماده کرد. 🔻توصيه به تجربه و عبرت گيري 🔹️عبرت بگيريد از کاري که خداوند درباره شيطان انجام داد، زيرا عمل طولاني و کوشش جدي او را به جهت #تکبر در يک ساعت (زماني اندک) پوچ ساخت، در حالي که خداوند را شش هزار سال عبادت کرده بود، معلوم نيست که اين مدت از سال هاي دنيا بود يا از سال هاي آخرت. کيست که بعد از شيطان، مانند معصيت شيطان را مرتکب شود و در پيشگاه خداوند سالم بماند؟! نه، هرگز خداوند سبحان بشري را به بهشت داخل نمي کند با داشتن گناهي که ملکي (شيطان) را به همان جهت از بهشت بيرون کرد. قطعي است که حکم خداوندي درباره اهل آسمان و زمين يکسان است و ميان خداوند و هيج يک از مخلوقاتش رخصت و محبتي براي تجويز ورود به منطقه اي که آن را براي جهانيان تحريم فرموده، نيست. ◀️ بخشی از خطبه قاصعه امیرالمومنین

🔻 پیامبر (ص) می‌فرماید 🔹️بدرستی که بنده اگر گناهی را مرتگب شود لکه سیاهی در دل او پدید می‌آید که اگر از گناه خود دل بر کند و استغفار وتوبه نمود دلش صاف می‌شود واگر گناهی دیگر کرد با تکرار گناه لکه افزون‌تر می‌شود تا جایی که خانه قلب را سیاهی فرا می‌گیرد در این صورت است که دل دیگر استعداد ندارد انوار ارزشهای معنوی را در خود تابش دهد ودر این چیرگی گناه است که خداوند می‌فرمایید: نه بلکه گناهشان بر دلهایشان چیره شده. ◀️ اصول کافی، جلد 2، ص 272

🔻کمیل بن زیاد میگوید: بحضرت على بن أبی طالب علیه السّلام گفتم: نفس مرا به من معرفى کن. فرمود: اى کمیل! منظور تو کدام نفس است؟ گفتم: اى آقاى من مگر بیشتر از یکى است؟ فرمود: 🔹️ اى کمیل! نفس به چهار قسم تقسیم میشود:۱- نفس نامیه نباتیه ۲- نفس حسیه حیوانیه ۳- نفس ناطقه قدسیه ۴- نفس کلیه الهیه. و هر یک از این چهار نفس داراى پنج قوه و دو خاصیت میباشد. 🔹️پنج قوه نفس نامیه نباتیه عبارتند از: ۱- ماسکه ۲- جاذبه ۳- هاضمه ۴- دافعه ۵- مربیه. و دو خاصیت آن عبارتند از: ۱- زیاده ۲- نقصان- سر چشمه این نوع نفس، کبد است. و این نفس شبیه ترین چیزها است به نفس حیوان 🔹️پنج قوه نفس حسیه حیوانیه عبارتند از: ۱- سمع ۲- بصر ۳- شمّ (بوئیدن) ۴- ذوق (چشیدن) ۵- لمس. این نوع نفس داراى دو خاصیت است که عبارتند از: ۱- خشنودى ۲- خشم. سر چشمه این نفس قلب میباشد. و این نفس شبیه ترین چیزها است به نفس درندگان. 🔹️پنج قوه نفس ناطقه قدسیه عبارتند از: ۱- فکر ۲- ذکر ۳- علم ۴- حلم ۵- بزرگوارى. این نوع نفس از جائى سر چشمه نمیگیرد. این نفس شبیه- ترین چیزى است به نفس فرشتگان. این نفس داراى دو خاصیت است که عبارتند از: ۱- پرهیزکارى ۲- حکمت. 🔹️پنج قوه نفس کلیه الهیه عبارتند از: ۱- بقاء در مقابل فنا ۲- نعمت در مقابل شقاوت ۳- عزت در مقابل ذلت ۴- فقر در مقابل غناء ۵- صبر در مقابل بلاء. این نفس داراى دو خاصیت است که عبارتند از: ۱- حلم ۲- کرم. مبدء این نوع نفس از طرف خدا و بازگشتش به سوى خدا خواهد بود