#شایستگی_اجتماعی ۱
💠 تعریف شایستگی اجتماعی و ضرورت کسب آن
⁉️ شایستگی اجتماعی چيست؟
✳️ به معنای برخوردار بودن از دانشها و مهارتها و توانمندیهایی است که موجب ارتقاء فرد از سطح متوسط اجتماعی میشود.
✍️ با مقدمهای به بیان ضرورت بحث درباره شایستگی اجتماعی و راهکارهای کسب آن میپردازیم:
🍃 زندگی هر انسان دارای دو جنبه فردی و اجتماعی است که آمیخته باهم و تأثیرگذار بر یکدیگر است و امکان جدایی آنها از یکدیگر نيست.
🎯 موفقیت در روابط اجتماعی منوط به موفقیت در روابط فردی و موفقیت در روابط فردی منوط به موفقیت در روابط اجتماعی است.
✳️ انسان از آن جهت که فطرتی کمال طلب دارد خواهان موفقیت در عرصههای مختلف زندگی ازجمله روابط فردی و اجتماعی خویش است. به عبارت دیگر، هر شخص خواهان شایستگی و برتری است هرچند اجتماعی که در آن زندگی میكند مانند خانواده- کوچک باشد.
🔹 زمانی که فرد طالب شایستگی اجتماعی ست وظایف و مسئولیتهای خود را با کیفیت بیشتری انجام میدهد و سعی بر اصلاح روابط خود با دیگران دارد.
✅ با این کار، فرد به شایستگی اجتماعی دست یافته و بدین جهت مسرور است و منتی بر کسی نداردو از کسی متوقع نيست زیرا هر چه کرده به سود خوداوست :
🔆 «إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِكُم…»
🔆 «اگر (به دیگران) نیکی کنید در حقیقت به خودتان نیکی کردهاید»
📔 سوره مبارکه اسراء، آیه ۷
📚 « استاد بروجردی»
#سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#شایستگی_اجتماعی ۲
💠 نمایش مشکلات، مانعی برای کسب شایستگی اجتماعی
🔆 «وَ رَضِی بِالذُّلِّ مَنْ كَشَفَ ضُرَّهُ»
🔆 «به ذلّت و خوارى تن داده است كسی كه گرفتارى و پریشانى خود را (نزد دیگرى) آشكار نماید»
📗 نهج البلاغه، حکمت ٢
✳️ کسی که گرفتاریهایش را برای دیگران آشکار میکند؛ عزت اجتماعی خود را از دست میدهد.
✍️ به عبارت دیگر، بازگو کردن ناکامیها و خاطرات ناخوشایند و به تعبیر عامیانه «درد دل کردن»، در گذر زمان به شايستگی فرد در اجتماع آسیب میزند.
🔸 البته نمایش گرفتاریها و تلخکامیها، صرفا با گفتار نیست؛ گاهی ظاهر و صورت نشاندهنده شدت گرفتاری فرداست؛
🔹 او شادابی گذشته را ندارد و اطرافیان به حال وی افسوس میخورند و از او به عنوان فردی شکست خورده، افسرده و ناتوان یاد میكنند.
📚 استاد بروجردی»
#سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#شایستگی_اجتماعی ۳
✳️ شایستگی اجتماعی به معنای برخوردار بودن از دانشها و مهارتها و توانمندیهایی است که موجب ارتقاء فرد از سطح متوسط اجتماعی میشود.
✍️ در محضر نهج البلاغه و در کنار سفره معرفتی امیرالمؤمنین علیهالسلام بحث را پیگیری کرده و راهکارهای کسب شایستگی اجتماعی را بیان میکنیم:
💠 تأثیر «کلام» در شایستگی اجتماعی
🔆 «رُبَّ كَلِمَةٍ سَلَبَتْ نِعْمَة»
🔆 «چه بسیار کلمهای که موجب از دست دادن نعمتی شود!»
✳️ شایستگی اجتماعی نعمتیست که برای حفظ آن، باید توجه و دقت کافی را در سخنان خود داشته باشیم و به خود اجازه بیان هر سخنی را ندهیم.
♦️ سخنان نابجا و غلط آسیب جدی به زندگی و شخصیت فرد وارد میکنند.
💠 به بیان دیگر، مراقبه گفتاری موجب اعتلاء شخصیت فرد میشود.
🔹 تنوین «کلمة» برای تحقیر و تنوین «نعمة» برای تعظیم است؛ گاه انسان سخن کوتاهی بیان میکند که موجب از دست دادن نعمت عظیم و باارزشی میشود.
🔰 عبارت حضرت به طور مطلق بیان شده و در این امر فرقی بین کلام جدی و شوخی وجود ندارد. گاهی انسان کلام نادرستی را با بذلهگویی بیان میکند لکن اثر آن کلام جدا موجب آسیب میشود.
📚 « استاد بروجردی»
#سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#شایستگی_اجتماعی ۴
💠 بیبرنامگی، مانع کسب شایستگی اجتماعی است
☘️ حضرت امیرالمؤمنین علیهالسلام در بیان صفات مؤمن فرمودند:
🔆 «…مَشْغُولٌ وَقْتُه…»
📗 نهج البلاغه(مرحوم فیض الاسلام)، حکمت۳۲۵
✳️ مؤمن برای زمان خود برنامهریزی دارد. انسان موجه برای اوقات خویش برنامه صحیحی داشته و میداند بدون برنامهریزی در جامعه موجه نخواهد بود.
✍️ علما توصیه مینمایند که اگرانسان خود برای زمان خویش برنامهریزی نکند؛ شیطان برای او برنامهریزی خواهد کرد. مانند یک فضای خالی میان دو ساختمان که اگر در آن چمن کاشته شود؛ دیگر کسی در آنجا زباله نخواهد ریخت.
🔸 بیبرنامگی موجب بینظمی و بینظمی موجب پریشانی فرد و درگیری او با اطرافیان خواهد بود؛ در نتیجه از شأن اجتماعی او کاسته میشود.
📊 برنامهریزی موجب میشود که اطرافیان نیز انتظارات بیجا از فرد نداشته باشند زیرا میدانند که زمان برای او آن قدر باارزش است که وقت بیکاری ندارد تا با انجام امورات کمارزش آن را پر کند.
💠 البته برنامهریزی بایستی شناور بوده تا در صورت پیشامدهای مهم، امکان تغییر آن فراهم باشد.
📚 « استاد بروجردی»
#سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#شايستگي_اجتماعي ٥
💠بحث شايستگي اجتماعي را دنبال مي كرديم اكنون بايد دانست چه اموري سبب شایستگی اجتماعی مي شود ؟
🍀دانش و مهارت و توانمندي هاسبب شايستگي اجتماعي مي شود چون فرد را از سطح متوسط جامعه بالاتر مي برد.
🌀اگر فردی در روابط اجتماعی از حد متوسط جامعه بالاتر رود می گوییم دارای شایستگی اجتماعی است.
⁉️اگر سوال شود ما نیازمندی هاي ديگري به غير از شايستگي اجتماعي داریم چرا بايد به اين موضوع بپردازيم؟
🔆در پاسخ گفته مي شود : ما یک زندگی فردی و یک زندگی اجتماعی داریم که اين دو در یکدیگر تاثیر گذارند به گونه اي بهم آمیخته اند كه نمي توان آنهارا از هم تفكيك كرد.
✨كسي نمی تواندبگوید: من در زندگی فردی آدم موفقي هستم به اصطلاح نمره ام بیست است اما در زندگی اجتماعی نمره چنداني ندارم .
💠آن كس كه بخواهددر زندگی فردی موفق باشد
بايد در زندگي اجتماعي نيز موفق باشد .
🍀اگر شما در جمع بسیار کوچک خانواده هم باشید دربخشی از زندگی اجتماعی به سر مي بريد، در این بخش کوچک هم نمی توانید این درخواست را بکنید كه نمره موفقيت تان کم باشد، شما به عنوان مادر ، همسر و فرزند زندگی اجتماعی داريد هرچنداين اجتماع محدود وكوچك چون خانواده باشد.
🔆انسان از آن جهت كه کمال گراست نمی خواهد در زندگی اجتماعی اش زندگی نا مناسبی داشته باشد بلكه همه قطعا تمایل دارند نمره بالاتر از متوسط را كسب كنند زيرا همه طالب شایستگی اجتماعی هستند.
استاد بروجردی»📔
#سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#شایستگی_اجتماعی ۸
💢 *تنگنظری، موجب کاهش عزت اجتماعی میشود*
☘️ امام علی علیهالسلام میفرمایند:
🔆 «الْبُخْلُ عَارٌ»؛ «بخل و تنگنظری ننگ است»
📗 نهج البلاغه، حکمت ۳
🔹 *بخیل، انحصارطلب بوده و قدرت خیررسانی به اطرافیان را ندارد و همین امر موجب کاهش شایستگی اجتماعی او میشود.*
✍️ در تعالیم اسلام، نه تنها توصیه به انفاق مالی و آبرویی شده است بلکه دستور داده شده که بنده سفره دعای خود را گسترده کرده و بسیاری را بهرهمند سازد.
📗 در دعای واجب روزانه به خداوند عرضه میداریم:
🔆 «اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيم»؛ «(خداوندا!) ما را به راه راست هدايت فرما!»
📔 سوره مبارکه حمد، آیه ۶
🔸 در دعاهای دیگر در زمانهای خاص، درخواستها با صیغه متکلم مع الغیر مطرح میشود. این امر به این نکته اشاره دارد که مطلوب بنده آن است که اگر قرار است دعایی مستجاب شود؛ مجموعه زیادی به برکت دعای او بهرهمند شوند.
💠 اسلام برای پیشگیری از بخل مالی دستور داده است که در شرایط خاصی مانند ازدواج، تولد فرزند جدید، بازگشت از حج و… که فرد بسیار خوشحال است؛ *دیگران را در شادی خود شریک کرده و سفره اطعامی برپا دارد(ولیمه)*
🌀 انواع دیگر بخل عبارتاند از:
🔰 *بخل عاطفی*: فرد از بذل محبت به خانواده، دوستان و سایر اطرافیان خودداری میکند.
🔰 *بخل علمی*: فرد از نشر دانستهها و اطلاعات مفید خود خودداری میکند.
🔹 مؤمن از انواع بخل حتی بخل در دعا کردن منع شده است چرا که بخل به شایستگی اجتماعی او صدمه میزند.
📚 « استاد بروجردی»
#سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#شایستگی_اجتماعی ۹
💠 *رعایت آداب، شایستگی اجتماعی را به دنبال دارد*
🔆 «وَ الْآدَابُ حُلَلٌ مُجَدَّدَةٌ»
🔆 «آداب زیورهاى همیشه تازه هستند»
📘 نهج البلاغه (فیض الاسلام)، حکمت ۴
🔸 *به کارگیری ظرافتها و دقتنظرها فرد را آراسته کرده و موجب افزایش عزت اجتماعی او میشود.* ظرافتها و دقتنظرهای رفتاری و گفتاری در آموزههای دینی به عنوان «ادب» مطرح میشود.
🔹 تمامی فرهنگها و اقوام، فرهنگ مخصوص به خود دارند که برخی از آنها از نظر دین پسندیده و برخی نادرست و نابجاست.
✍️ امیرالمؤمنین علیهالسلام در مسیر رفتن به جنگ صفین، از شهر انبار گذر کردند؛ بزرگان این شهر با دیدن حضرت از مرکبهای خود پیاده شده و پشت مرکب ایشان شروع به دویدن کردند. حضرت علت این کار را جویا شدند؛ آنان پاسخ دادند: «ما با این کار به بزرگان خود احترام میگذاریم!» حضرت این عمل را نکوهش و آنان را از انجام آن بازداشتند.
📗 نهج البلاغه(فیض الاسلام)، حکمت ۳۶
🔸 در این داستان مشاهده میشود که یک رفتار از دید گروهی ادب و از منظر اسلام کارناشایستی است.
✳️ در منابع دینی، آداب تمام امور از جمله، مهمانی، میزبانی، سخن گفتن، دوستی، غذاخوردن، امور بهداشتی و … بیان شده است. در انجام اعمال عبادی مانند نماز، روزه و … نیز آداب خاصی وجود دارد که از جانب شرعیت مشخص شده است.
🍃 *تقید به انجام هر چه بهتر و بیشتر آداب، شخصیت انسان را آراسته میکند*. در کلام امیرالمؤمنین ادب به عنوان «زینت نو» مطرح شده است. همانطور که استفاده از زینت و زیورآلات موجب جذبه و توجه اطرافیان میشود به کارگیری آداب نیز موجب شایستگی اجتماعی خواهد شد.
💢 ناگفته نماند که رعایت آداب سخت است لکن لازم و نتیجه آن شیرین است. اگر فرد به این باور برسد که با رعایت آداب، چه امتیازاتی به دست میآورد و چه شخصیت سالمی خواهد داشت؛ سختی آن را به جان میخرد.
💠 در نتیجه برای شایسته بودن در اجتماع رعایت تقیدات و تکلفاتی لازم است. انجام وظایف در روابط اجتماعی بدون رعایت آداب، مقبولیت اجتماعی به همراه ندارد.
بیپروایی، جسارت نابجا، اباحهگری و بیادبی جایگاه اجتماعی فرد را متزلزل میکند.
☘️ پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله با آن که شخص اول عالم وجود و رسول خداست؛ آن قدر برای افراد احترام قائل بودند که پیش از حضور در اجتماع، زمانی برای رسیدگی به ظاهر اختصاص میدادند؛ خود را در آب یا آینه نگاه کرده و مو و محاسن خود را مرتب میکردند.
💢 متأسفانه در جامعه فعلی به خصوص در میان نسل جوان، به اندازه کافی به رعایت آداب اهمیت داده نمیشود. گاهي عدم رعایت ادب را آزادی و نشانه پیشرفت قلمداد میکنند.
📚 «استاد بروجردی»
#سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#شایستگی_اجتماعی ۱۱
💠 *عملگرایی و شایستگی اجتماعی*
✳️ *به عمل کار برآید…*
🔹 شایستگی اجتماعی به معنای برخوردار بودن از دانشها و مهارتها و توانمندیهایی است که موجب ارتقاء فرد از سطح متوسط اجتماعی میشود.
✍️ در بستر نهج البلاغه و در کنار سفره معرفتی امیرالمؤمنین علیهالسلام بحث را پیگیری کرده و راهکارهای کسب شایستگی اجتماعی را بیان میکنیم:
🔆 «مَنْ أَبْطَأَ بِهِ عَمَلُهُ لَمْ یسْرِعْ بِهِ حَسَبُهُ»؛ «هر کس کردارش او را کُند گرداند؛ مقامات و افتخارات خانوادگی به او سرعت نخواهد بخشید»
📗 نهج البلاغه (مرحوم فیضالاسلام)، حکمت ۲۲
✍️ به عبارت دیگر:
🔆 *«كسى كه كردارش او را به جایى نرساند؛ افتخارات خاندانش نیز او را به جایى نخواهد رسانید»*
✅ اگر فردی که دارای جایگاه اجتماعیست، به واسطه اعتماد به جایگاه خود، از انجام وظایف کوتاهی نماید؛ مقام و منزلت او سودی به حالش نداشته و از شأن اجتماعیش کاسته میشود.
🔹 افتخارات خانوادگی و موقعیت اجتماعی جایگزین عمل و انجام وظیفه نمیشود. مانند آن که آشپز ماهری غذایی برای فرزندان خود درست نکند و وقتی از او مطالبه غذا میشود بگوید: «من غذایی درست نکردم در عوض آشپز ماهری هستم!»
💠 در این حکمت دو نکته مورد توجه است:
🔰 ۱. *عملگرایی.*
🔰 ۲. *تأخیر نینداختن در انجام وظایف*(أبطاء به معنای کُندی)
💢 مسامحه در انجام امور، مانع کسب شایستگی اجتماعی است. توجه به انجام امور صرفا به معنای مشغولیت ذهنی نیست؛ این امر باید در عمل اجرایی شود. موقعیت اجتماعی و اصالت خانوادگی نمیتواند جبران کننده تأخیر در انجام وظایف باشد. مانند آن که پزشک متخصص و خانوادهداری، با آن که بیماری مریض را تشخیص داده اما شروع درمان را به تعویق بیندازد تا بیمار از دست برود؛ در اینجا کسی از تخصص و اصالت خانوادگی او تعریف نکرده و او بابت به تأخیر انداختن شروع درمان سرزنش میشود.
♦️ تأخیر در دادن هدیه با مناسبتهای خاص، تأخیر در برگزاری مهمانی و… مثالهای دیگری برای این موضوع میباشند.
🔸 در اصطلاح روایی عنوان «مُسوِّفین» بر چنین افرادی بار میشود یعنی افرادی که اهل «سَوف سُوف» گفتن هستند و انجام امور را به آینده موکول میکنند.
✳️ *انجام صحیح و به موقع وظایف عاملی برای کسب شایستگی اجتماعی است.*
📚 « استاد بروجردی»
🏴#سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#شایستگی_اجتماعی ۱۳
💠 *هر چیز که در جستن آنی، آنی!*
🔆 «قَدْرُ الرَّجُلِ عَلَى قَدْرِ هِمَّتِهِ…»
🔆 «ارزش فرد به قدر همّت اوست»
📔حكمت ٤٧ نهج البلاغه
♦️ شایستگی اجتماعی یک امر صوری و ظاهری نیست، بلکه ریشه در همت و اراده افراد دارد.
✅ *افراد شایسته همت متعالی دارند*.
💢 گاهی همت افراد پست و بیارزش است مانند تمرکز و تلاش بیاندازه برای یک جلوهگری موقت در یک زمان موقت یا اخذ مدرکی که تنها چندسال ارزشمند است، حفظ زیبایی ظاهری و…
📔 در حالی که در قرآن کریم سوره مبارکه قصص، آیه۸۳ آمده است:
🔆 «تِلْكَ الدَّارُ الْآخِرَةُ نَجْعَلُها لِلَّذینَ لا یریدُونَ عُلُوًّا فِی الْأَرْضِ وَ لا فَساداً وَ الْعاقِبَةُ لِلْمُتَّقین»
🔆 «(ما، نجات و سعادت در) آن سراى آخرت را (تنها) براى كسانى قرار مىدهیم كه خواستار برترى و فساد در زمین نباشند و سرانجام، (رستگارى) از آن پرهیزكاران است»
خداوند میفرماید: «آسایش و برتری در آخرت برای کسانیست که در دنیا خواهان برتری در مادیات نبودهاند»
🔹 این افراد به این حقیقیت پیبردهاند که در عالم ماده تزاحم و اصطکاک بین افراد وجود داشته و برتری در مادیات نسبی است به این معنا که هر کس در هر زمینهای شایسته باشد برتر از او نیز وجود دارد؛
🔹 ضمن آن که برتری در مادیات موقتی خواهد بود و اگر پیش از مرگ فرد از بین نرود قطعا با پایان یافتن عمر او، پایان میپذیرد.
اینان میل به کمال طلبی خود را ساماندهی کرده و در معنویات و امور متعالی خواهان برتری هستند.
✳️ *همت متعالی یعنی بنده تلاش کند که مورد پسند خدای سبحان باشد نه مورد پسند آدمیان*.
🔸 روزانه در نمازهای واجب میلیونها سلام به بندگان شایسته خداوند در طول تاریخ داده میشود؛ کسانی که به هیچ وجه شناخته شده برای افراد نیستند:
🔆 «السَّلامُ عَلَینا و عَلی عِبادِالله الصّالِحینَ»
💠 این بندگان، دارای همت متعالی بوده و قطعا در طول زندگی به جهت برتری در امور فانی تلاش نکردهاند؛ به همین دلیل شایستگی آنان پایدار خواهد بود.
📚 « استاد بروجردی»
🏴 #سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#شایستگی_اجتماعی ١٥
💠 *میانهروی، شرط شایستگی اجتماعی*
🔆 «لَا یرَى الْجَاهِلُ إِلَّا مُفْرِطاً أَوْ مُفَرِّطاً»؛ «نادان را یا تندرو یا كندرو مىبینى»
📗 نهجالبلاغه(مرحوم فیضالاسلام)، حکمت ۶۷
🔰 با توجه به این عبارت نتیجه میگیریم: *«افراط و تفریط نشانه جهالت و اعتدال برخاسته از عقلانیت است»*
🔹 افراط و تفریط در هیچ امری مانند ابراز احساسات، هدیه دادن، تمجید از دیگری، تشویق، تنبیه و حتی در مسائل معنوی و متعالی مطلوب نیست.
💢 *زیادهروی و کوتاهی در هر امری به شخصیت اجتماعی فرد صدمه زده و رعایت اعتدال موجب افزایش شایستگی میشود. ضمن آن که موجب آسیب طرف مقابل نیز میشود.*
☘️ در توصیه به میانهروی، امیرالمؤمنین میفرمایند:
🔆 «كُنْ سَمْحاً وَ لَا تَكُنْ مُبَذِّراً وَ كُنْ مُقَدِّراً وَ لَا تَكُنْ مُقَتِّراً»؛ «بخشنده باش امّا زیادهروى و اسراف نكن و در زندگى حسابگر باش امّا سختگیری مکن!»
📗 نهجالبلاغه (مرحوم فیض الاسلام)، حکمت ۳۲
🔹 با آن که خداوند در اوج قدرت و دارائیست لکن برای هر چیزی اندازه معینی قرار داده است:
🔆 «قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَیءٍ قَدْرا»؛ «قطعا خداوند برای هر چیزی اندازهای قرار داده است!»
📔 سوره طلاق، آیه۳
🔸 افراد نیز بایستی اندازه و قدر هر چیزی را شناخته و متناسب با آن رفتار نمایند. چنین افرادی در جامعه موفق خواهند بود.
✳️ البته تعادل در زندگی افراد با یکدیگر متفاوت است و نمیتوان یک دستورالعمل یکسان به همگان ارائه کرد. هر کس با توجه به شرایط و موقعیت زندگی و شناخت اطرافیان خود میتواند به ملاک اعتدال دست یابد.
🔸 باید توجه داشت که زیادهروی و کوتاهی در امور به یک اندازه آسیبرسان هستند. برای مثال به همان اندازه که مسامحه در انجام امور خیر پشیمانی در «یوم الحسرة» را به دنبال دارد؛ زیادهروی درآن نیز به سرنوشت فرد صدمه میزند.
📚 « استاد بروجردی»
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#شایستگی_اجتماعی ١٨
💠 *وظیفهشناسی، عامل کسب شایستگی اجتماعی*
🔆 «مَنْ قَصَّرَ فِی الْعَمَلِ ابْتُلِی بِالْهَمِّ»؛ *«آن كس كه در عمل كوتاهى كند دچار اندوه گردد»*
📗 نهجالبلاغه (مرحوم فیضالاسلام)، حکمت ۱۲۲
✳️ *یکی از عوامل ایجاد غصه و اندوه «کوتاهی و مسامحه در انجام وظایف و مسئولیتها» است.*
🔸 کمکاری ریشه اندوه و اندوه نماد ناتوانی و مانع شایستگی اجتماعی است. در نتیجه فردی که در انجام وظایف خود کوتاهی کند؛ احساسات، او را از تفکر، تدبیر و اقدام عملی باز داشته و به همین دلیل توانایی حل مشکلات و رفع غصهها را ندارد؛ در نتیجه از «شایستگی اجتماعی» بهرهمند نخواهد شد.
🔸 *برای کسب شایستگی اجتماعی، بایستی در انجام وظایف خود کوشا بوده و به نیکی آنها را انجام دهیم.* همچنین اگر بر اثر کوتاهیهای سابق، اکنون گرفتار اندوه و مشکلات شدهایم؛ آنها را قابل برطرف شدن دانسته و با توکل به خدا، تدبیر آگاهانه و حرکت عاقلانه اقدام به رفع آن نمائیم.
📚 « استاد بروجردی»
#سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#شایستگی_اجتماعی ١٩
💠 *رفتار بزرگوارانه*
🔆 «وَ بِالْإِفْضَالِ تَعْظُمُ الْأَقْدَارُ»
🔆 «با افزونی بخشش، قدر و منزلت انسان بالا رود»
📗 نهجالبلاغه (مرحوم فیضالسلام)، حکمت ۲۱۵
🔹 أقدار جمع قدر به معنای ارزش.
🔹 افضال به معنای زیاده بخشیدن به دیگران و مرتبه بالاتر از مقابله به مثل است.
✍️ برای مثال پاسخ دادن محبت و لطف طرف مقابل با محبت و لطفی بیشتر؛ این امر سبب افزایش منزلت اجتماعی فرد میشود.
🔸 یکی از اسامی خداوند «وَفیّ» به معنای بسیار باوفا، آن که حق را کامل پرداخت کند؛ میباشد.
🔸 خداوند با فضل خود با بندگان رفتار میکند و بیش از استحقاق، به آنان عطا مینماید. ما نیز به عنوان «خلیفه خدا» بایستی مظهر نام و صفات او باشیم و بر این اساس در روابط با دیگران، فاضلانه برخورد نماییم.
✍️ به عبارت دیگر، ملاک در کیفیت و کمیت پرداخت به دیگران، میزان دریافت از آنها نیست؛ بلکه مبنای روابط «فضل و زیاده دادن» میباشد.
💠 *پرهیز از ارائه خدمات و الطاف کم و کوچک*
💢 برخی افراد به بهانه گوناگونی مانند ناشکری اطرافیان، لطف و محبت خود را حبس کرده و از ارائه کامل خدمات به اطرافیان پرهیز مینمایند.
📔 در قرآن کریم در آیه ۱ سوره مبارکه مطففین، افرادی که در پرداختها کوتاهی مینمایند؛ سرزنش شدهاند:
🔆 «وَیلٌ لِلْمُطَفِّفین»؛ «وای بر کمفروشان»
✳️ *در حالی که لطف و محبت به دیگران، به سود خود فرد و موجب افزایش سطح شأن اجتماعی او است.*
🔹 مرتبه بالاتر از رفتار فاضلانه،
👈آغازگر بودن در لطف و احسان میباشد.
در آیهای از قرآن کریم، که توصیه به قرائت در قنوت نماز شده است؛ میفرماید:
🔆 «…وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقینَ إِماماً»؛ «و ما را پیشوای متقین قرار بده»
📔 سوره مبارکه فرقان، آیه۷۴
🔰 *در این عبارت از خداوند میخواهیم که در بسیاری از نیکیها آغازگر و الگوی دیگران باشیم.*
📚 « استاد بروجردی»
#سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#شایستگی_اجتماعی
💠 *پرهیز از رفتارهایی که موجب بدگمانی میشود*
🔆 «مَنْ وَضَعَ نَفْسَهُ مَوَاضِعَ التُّهْمَةِ فَلَا یلُومَنَّ مَنْ أَسَاءَ بِهِ الظَّنَّ»
🔆 «كسى كه خود را در جایگاه تهمت قرار داد، نباید کسی را که به او بدگمان میشود،سرزنش نماید(تنها خود را سرزنش کند)»
📘 نهجالبلاغه (مرحوم فیضالاسلام)، حکمت ۱۵۱
✳️ برای حفظ جایگاه اجتماعی باید برای دیدگاه دیگران ارزش قائل بود؛ بدگمانی و خوشگمانی اطرافیان نسبت به فرد بسیار مهم است. اهمیت دادن به ذهنیت افراد در حقیقت اهمیت دادن به اعتبار خویش است.
🔹 حال اگر كسی بداند که دیگران نسبت به او بدگمان اندیا به عبارت دیگر منزلت اجتماعی و اعتماد اطرافیان را از دست داده است؛ چه باید بکند؟
🔰 طبق فرمایش امیرالمؤمنین علیهالسلام، اگر فردی رفتار نامتعارف و ناهنجاری انجام دهد و دیگران نسبت به او بدگمان شوند؛ نباید آنان را سرزنش نماید بلکه باید در عملکرد خود تجدیدنظر کند. چنین فردی خود زمینه بدبینی افراد را به وجود آورده و رفتار خودش سبب تزلزل شأن اجتماعی او شده است.
✅ *راهکار جلوگیری از بدگمانی*
✍️ در ادامه به یکی از راههای جلوگیری از بدبینی افراد پرداخته میشود:
☘️ حضرت علی علیهالسلام به مالک اشتر توصیه مینمایند:
🔆 «فَأَصْحِرْ لَهُمْ بِعُذْرِكَ»[۲]
🔆 «عذر خود را(برای انجام ندادن کاری) برای آنها آشکار کن!»
📘 نهج البلاغه(مرحوم فیضالاسلام)، نامه۵۳
🔹 توضیح دادن درباره دلیل رفتارهای غیرمتعارف یا نامناسب، از بدبینی افراد جلوگیری میکند. برای مثال اگر استاد چند دقیقهای دیرتر در کلاس حضور یافت، برای شاگردان خود دلیل این تأخیر را بیان کند که به چه علت دیر آمده است؛ و اگر چنین نکند افراد او را به عنوان یک فرد «نامنظم» در ذهن خود جای میدهند.
🔸 و یا اگر فردی به علت بیماری، نمیتواند در مهمانی خانوادگی شرکت کند حتما دلیل عدم حضور خود را به میزبان اطلاع دهد تا نبود او، «بیاحترامی به میزبان» تلقی نشود.
🔹 یا اگر شخص در جمع دوستانه، مانند گذشته سرحال و بانشاط نیست، علت آن را بازگو نماید تا بیحالی او را به جهت «دلخوری از دوستان» ندانند.
💠 این توضیح دادن و بیان دلیل، نشانگر احترام و اهمیت دادن به طرف مقابل است و این امر موجب حفظ جایگاه اجتماعی خواهد شد.
💢 لازم به یادآوریست که برای بیان علت رفتار خود، راستگویی اصل اساسی است و اگر در مواردی بیان تفصیلی آسیبهای دیگری در پی دارد؛ به جای آن که علت واهی گفته شود، بیان اجمالی و مختصر کفایت میکند.
📚 « استاد بروجردی»
#سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#شایستگی_اجتماعی ١٩
💠 *رفتار بزرگوارانه*
🔆 «وَ بِالْإِفْضَالِ تَعْظُمُ الْأَقْدَارُ»
🔆 «با افزونی بخشش، قدر و منزلت انسان بالا رود»
📗 نهجالبلاغه (مرحوم فیضالسلام)، حکمت ۲۱۵
🔹 أقدار جمع قدر به معنای ارزش.
🔹 افضال به معنای زیاده بخشیدن به دیگران و مرتبه بالاتر از مقابله به مثل است.
✍️ برای مثال پاسخ دادن محبت و لطف طرف مقابل با محبت و لطفی بیشتر؛ این امر سبب افزایش منزلت اجتماعی فرد میشود.
🔸 یکی از اسامی خداوند «وَفیّ» به معنای بسیار باوفا، آن که حق را کامل پرداخت کند؛ میباشد.
🔸 خداوند با فضل خود با بندگان رفتار میکند و بیش از استحقاق، به آنان عطا مینماید. ما نیز به عنوان «خلیفه خدا» بایستی مظهر نام و صفات او باشیم و بر این اساس در روابط با دیگران، فاضلانه برخورد نماییم.
✍️ به عبارت دیگر، ملاک در کیفیت و کمیت پرداخت به دیگران، میزان دریافت از آنها نیست؛ بلکه مبنای روابط «فضل و زیاده دادن» میباشد.
💠 *پرهیز از ارائه خدمات و الطاف کم و کوچک*
💢 برخی افراد به بهانه گوناگونی مانند ناشکری اطرافیان، لطف و محبت خود را حبس کرده و از ارائه کامل خدمات به اطرافیان پرهیز مینمایند.
📔 در قرآن کریم در آیه ۱ سوره مبارکه مطففین، افرادی که در پرداختها کوتاهی مینمایند؛ سرزنش شدهاند:
🔆 «وَیلٌ لِلْمُطَفِّفین»؛ «وای بر کمفروشان»
✳️ *در حالی که لطف و محبت به دیگران، به سود خود فرد و موجب افزایش سطح شأن اجتماعی او است.*
🔹 مرتبه بالاتر از رفتار فاضلانه، آغازگر بودن در لطف و احسان میباشد. در آیهای از قرآن کریم، که توصیه به قرائت در قنوت نماز شده است؛ میفرماید:
🔆 «…وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقینَ إِماماً»؛ «و ما را پیشوای متقین قرار بده»
📔 سوره مبارکه فرقان، آیه۷۴
🔰 *در این عبارت از خداوند میخواهیم که در بسیاری از نیکیها آغازگر و الگوی دیگران باشیم.*
📚 «استاد بروجردی»
#سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#شایستگی_اجتماعی ۲۵
💠 *دیدگاه صحیح نسبت به نیازمندی افراد*
🔆 «یا جَابِرُ مَنْ كَثُرَتْ نِعَمُ اللَّهِ عَلَیهِ كَثُرَتْ حَوَائِجُ النَّاسِ إِلَیهِ فَمَنْ قَامَ لِلَّهِ فِیهَا بِمَا یجِبُ عَرَّضَهَا لِلدَّوَامِ وَ الْبَقَاءِ وَ مَنْ لَمْ یقُمْ فِیهَا بِمَا یجِبُ عَرَّضَهَا لِلزَّوَالِ وَ الْفَنَاءِ»
🔆 «اى جابر! كسى كه نعمتهاى فراوان خدا به او روى آورده است؛ نیازهاى فراوان مردم نیز به او روى آورد. پس اگر صاحب نعمتى حقوق واجب الهى را بپردازد خداوند نعمتها را بر او جاودانه سازد و آن كس كه حقوق واجب الهى در نعمتها را نپردازد؛ خداوند او را به زوال و نابودى كشاند»
📗 نهجالبلاغه (مرحوم فیضالإسلام)، حکمت ۳۶۴
🔸 كسی در جامعه موفق است که نگاه زیبایی به نیازمندی افراد نسبت به خويش داشته باشد.
☘️ *فردی که از نعمات و الطاف الهی بهرهمند است*؛ محل رجوع ديگران خواهد بود. به عبارت دیگر، رجوع افراد و اظهار نیازشان به فردي نشانه بهرهمندی آن فرداز انواع نعمات است.
✍️ برای مثال کسی که توانایی مالی دارد افراد زیادی برای قرض گرفتن به او مراجعه میكنند و کسی که از علوم فراوان بهره برده محل رجوع مردم قرار میگيرد؛
✨ *چنين افرادی برای حفظ شأن اجتماعی خود بایستی پاسخگویی به مراجعات مردم را «شُکر عملی» نعمات خودبدانند.*
💢 با این دیدگاه هرگز از کثرت نیازمندی افراد خسته و درمانده نمیشوند، همواره با اشتیاق و از سر ذوق به امور رسيدگی میكنند و در صورت رفع نیاز شان توقعی از آنها نخواهد داشت.
🔰 برآوردن نیاز افراد موجب دوام و پایداری نعمت شده و بیتوجه به درخواست مردم نعمت را در معرض نابودی و زوال قرار میدهد.
✅ خداوند پیشاپیش فرد را بهرهمند از انواع نعمات مالی، آبرویی، عاطفی، علمی، توانی و… کرده و بعد او را مرجع رفع نیازمندی افراد قرار میدهد و تأمین نیاز افراد شکرانهایست که فرد در برابر لطف خدا انجام میدهد؛
🔹 بنابراین پاسخگویی به درخواستهای اطرافیان موجب کاهش موجودی فرد نمي شود زیرا خداوند فرموده است:
🔆 «لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزیدَنَّكُم»
🔆 «اگر سپاسگزاری نمایید بر (موجودی و ظرفیت) شما خواهم افزود»
📔 سوره مبارکه ابراهیم، آیه ۷
💠 *لازمه کسب شایستگی اجتماعی، داشتن دیدگاه صحیح به نیازمندی افراد است.*
📚 استاد بروجردی»
#سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#شایستگی_اجتماعی ٢٦
💠 تأثیر «کلام» در شایستگی اجتماعی
🔆 « *فَرُبَّ كَلِمَةٍ سَلَبَتْ نِعْمَة* »
🔆«چه بسیار کلمهای که موجب از دست دادن نعمتی شود!»
✳️ شایستگی اجتماعی نعمتیست که برای حفظ آن، باید توجه و دقت کافی در سخنان خود داشته باشیم و *به خود اجازه بیان هر سخنی را ندهیم*
💢سخنان نابجا و غلط آسیب جدی به زندگی و شخصیت فرد وارد میکنند. به بیان دیگر،
✅*مراقبه گفتاری موجب اعتلاء شخصیت فرد میشود.*
✍🏼 تنوین «کلمة» برای تحقیر و تنوین «نعمة» برای تعظیم است؛ گاه انسان سخن کوتاهی بیان میکند که موجب از دست دادن نعمت عظیم و باارزشی میشود.
✍🏼 عبارت حضرت به طور مطلق بیان شده و در *این امر فرقی بین کلام جدی و شوخی وجود ندارد.*
♦️ گاهی انسان کلام نادرستی را با بذلهگویی بیان میکند لکن اثر آن کلام جدا موجب آسیب میشود.
📚 « استاد بروجردی»
#سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#شایستگی_اجتماعی ۲۹
*لزوم تلاش و پشتکار*
☘️ امیرالمؤمنین علیهالسلام میفرمایند:
🔆 «أَیهَا النَّاسُ تَوَلَّوْا مِنْ أَنْفُسِكُمْ تَأْدِیبَهَا…»
🔆 «اى مردم كار تربیت خود را خود بر عهده گیرید…»
📗 نهج البلاغه(مرحوم فیض الاسلام)، حکمت ۳۵۱
💠 شایستگی اجتماعی امری نیست که بر اثر حسن تصادف و اتفاق به دست آید و یا از نیاکان فرد به او منتقل شود بلکه اکتسابی بوده و برای به دست آوردن آن باید تلاش نمود.
🍃 حضرت امیرالمؤمنین به همه افراد توصیه میفرمایند که خود، متولی شایستگی و آراستگی اخلاق و رفتار خود شوند.
🔹 با توجه به عبارت «ایُّهَا النّاس» درمییابیم که عموم افراد توانایی کسب شایستگی اجتماعی را دارند و امر غیرقابل دسترس یا دور از دسترس نیست.
🔸 فعل «تَولّوا» از باب تفعّل میباشد که یکی از معنای این باب تکلف است بنابراین رسیدن به شایستگی اجتماعی مستلزم رنج و زحمت و پرداخت هزینه میباشد.
🔹 کلمه «تأدیب» از باب تفعیل، معنای تدریج را در خود دارد؛ پس رسیدن به این جایگاه امر زمانبریست و یکباره حاصل نمیشود.
📚 استاد بروجردی»
#سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#شایستگی_اجتماعی ۳۱
💠 *پذیرش الطاف دیگران*
🔆 «زُهْدُكَ فِی رَاغِبٍ فِیكَ نُقْصَانُ حَظٍّ…»
🔆 ( دوری تو از آن كس كه خواهان توست نشانۀ كمبود بهرۀ تو در دوستى است)
📗نهجالبلاغه(مرحوم فیض الاسلام)، حکمت۴۴۳
✳️ *پذیرش اظهار محبت دیگران و الطاف آنان موجب حفظ شایستگی اجتماعی میشود.* امتناع از پذیرفتن لطف و توجه دیگران، به شأن اجتماعی فرد آسیب میزند.
🔸 بیتفاوتی به محبت دیگران را نشانۀ فرهیختگی تلقی نکنیم.
☘️ در روایتی از امیرالمؤمنین علیهالسلام آمده است:
🔆 «لَا یأْبَى الْكَرَامَةَ إِلَّا حِمَار»
🔆 (تنها الاغ از پذیرفتن اکرام و لطف امتناع میکند!)
📗 اصول کافی، ج۲، ص۶۵۹
🔰 اگر اطرافیان رغبت به برقراری ارتباط و ابراز محبت به ما دارند؛ به شکرانۀ این نعمت، متقابلا با آنان ارتباط صحیحی برقرار کنیم و الطاف آنان را بپذیریم و پاسخگوی محبتشان باشیم.
‼️ *لازم به یادآوری است در ارتباط با نامحرم این امر قابل اجرا نیست.
⁉️ اظهار محبت به چه کسی اشتباه است؟
🔹 عکس این امر نیز موجب کاهش شأن اجتماعی میشود به این معنا که محبت و توجه به کسی داشته باشیم که تمایلی به برقراری ارتباط ندارد.
حضرت در ادامه حکمت قبل فرمودند:
🔆 «…وَ رَغْبَتُكَ فِی زَاهِدٍ فِیكَ ذُلُّ نَفْسٍ»
🔆 (و گرایش تو به آن كس كه تو را نخواهد، سبب خوارى توست)
📗 نهج البلاغه(مرحوم فیض الاسلام)، حکمت۴۴۳
🔹 اگر فرد عواطف و الطاف خود را نسبت به کسی که توجهی به او ندارد؛ عرضه کند؛ موجب خواری خود خواهد شد.
💢 برای جلوگیری از این آسیب، باید به صورت موقت از پرداخت عواطف نسبت به او خودداری کنیم تا او متوجه خطایش بشود.
💠 *اعتدال در ابراز احساسات*
🔸 با توجه به مطالب بیان شده یکی از راهکارهای کسب شایستگی اجتماعی پرهیز از افراط و تفریط در ابراز احساسات است. در مقابل الطاف و محبت دیگران بیتفاوت نباشیم و آن را به شایستگی پاسخ دهیم، از طرفی از محبت و توجه به کسی که تمایلی به برقراری ارتباط ندارد خودداری کنیم.
✅ اعتدال در هر امری موجب توانمندی میشود:
🔆 «مَا عَالَ امْرُؤٌ مَنِ اقْتَصَدَ»
🔆 «آن كه میانهروى كند، تهیدست نخواهد شد»
📗 نهجالبلاغه(مرحوم فیض الاسلام)، حکمت۱۳۴
🔹 اعتدال در محبت و توجه نیز یکی از مواردی است که باید به آن توجه شود. محبت بیش از اندازه، زدگی و گریز میآورد و بیتفاوتی به محبت دیگران موجب از دست دادن محبوبیت خواهد شد.
✅ *کیفیت و شیوه ابراز محبت نیز بسیار مهم است.* برای مثال محبت همسرانه با محبت مادرانه متفاوت است و جابهجایی این دو آسیبهای فراوان در پی دارد.
📚 «استادبروجردی»
#سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#شایستگی_اجتماعی
💠 *بیبرنامگی، مانع کسب شایستگی اجتماعی است*
☘️ حضرت امیرالمؤمنین علیهالسلام در بیان صفات مؤمن فرمودند:
🔆 «…مَشْغُولٌ وَقْتُه…»
🔆 مؤمن برای زمان خود برنامهریزی دارد.
📗 نهج البلاغه(مرحوم فیض الاسلام)، حکمت ۳۲۵
🗓️ انسان موجه برای اوقات خویش برنامه صحیحی داشته و میداند بدون برنامهریزی در جامعه موجه نخواهد بود.
✅ علما توصیه مینمایند که *اگر انسان خود برای زمان خویش برنامهریزی نکند؛ شیطان برای او برنامهریزی خواهد کرد.* مانند یک فضای خالی میان دو ساختمان که اگر در آن چمن کاشته شود؛ دیگر کسی در آنجا زباله نخواهد ریخت.
بیبرنامگی موجب بینظمی و بینظمی موجب پریشانی فرد و درگیری او با اطرافیان خواهد بود؛ در نتیجه از شأن اجتماعی او کاسته میشود.
🔸 برنامهریزی موجب میشود که اطرافیان نیز انتظارات بیجا از فرد نداشته باشند زیرا میدانند که زمان برای او آن قدر باارزش است که وقت بیکاری ندارد تا با انجام امورات کمارزش آن را پر کند.
📌 البته برنامهریزی بایستی شناور بوده تا در صورت پیشامدهای مهم، امکان تغییر آن فراهم باشد.
📚 « استاد بروجردی»
#سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane