امیرکبیر شهید مبارزه با تشیع انگلیسی (۲)
✡ باب، روشنفکران صوفی و فتنه مذهبی
1⃣ در حالیکه پس از منازعات معرفتیِ پردامنه، معرفتشناسی دینی راه جدیدی را میآزمود، یک جریان متحجّر شبهشیعی در حال ساختیابی بود: #صوفیه! فرقهای که میخواست با «اشراق ناشی از حشیش» به عرفان ناب برسد و در اندیشه اخلاقی نیز میراث فلسفی یونانیان را به ارث برد و بدینترتیب، شرکآلود شد!!
2⃣ #شیخ_احمد_احسایی، همزمان با تجدید حیات تشیع ناب، فرقه #شیخیه را تأسیس کرد و از این نقطه، ردپای #بریتانیا در عرصه مذهبی ایران بیشتر آشکار شد. #تشیع_انگلیسی دوشادوش #تشیع_ناب پیش میآمد و یک مهندسی معکوس مذهبی جریان داشت.
3⃣ این صوفیان، زمانیکه مفهوم فقاهت و مرجعیت جان گرفت و جامعه ایران نشانههای استعداد و آمادگی برای #خرافهزدایی را نشان میداد، خود را #باب و واسطه امام عصر معرفی کردند. بدعتِ باب فتنهای مذهبی به راه انداخت.
4⃣ برخلاف باورهای رایج و تصورات عامه از #تصوف و #صوفیگری، این فرقه تنها در ظاهر دعوی «جدایی دین از سیاست» و عزلتگزینی میکرد و در عمل پایبند به این شعارها نبود؛ چنانکه امروز نیز #روشنفکران_دینی و #لیبرالهای_مسلمان که این شعار را میدهند، در صحنهی عمل بهگونهای دیگر ظاهر میشوند!
5⃣ ناگهان در مسیر تاریخ، یک تلاقی بزرگ رخ داد: حدود ۱۷۰ سال قبل، «نهاد دولت» به صدراعظمی میرزا تقی خان #امیرکبیر و «نهاد دین» که تحت ید فقیه جامعالشرایط قرار داشت، به هم آمیختند و علیه #بابیت که از یک فرقه درویشی به گروهی مسلّح تبدیل شده بود، مبارزه کردند.
6⃣ باب که ۵ سال را در بوشهر گذراند و با انواع کمپانیهای #یهودی روس و انگلیس ارتباط داشت، هوادارانش را به شورش و زمینهسازی برای ظهور فراخواند؛ شورشهایی که قتل فجیع مردم، آتشزدن و دست و پا بریدن مخالفان باب را در پی داشت و سه جنگ داخلی را به راه انداخت: جنگهای قلعه طبرسی، نیریز و زنجان.
7⃣ دقیقاً در نیمه قرن نوزدهم (سال ۱۸۵۰م) و در دوره ۳سال و ۱ماه و ۲۷روزه صدارت امیرکبیر، زمانیکه امیر برنامه #اصلاحات_دینی را فارغ از سیطره تجدد غربی پیش میبرد، «فتنه بزرگ باب» شدت گرفت.
🇮🇷 @sabzpoushan
امیرکبیر شهید مبارزه با تشیع انگلیسی (۳)
🌐 قهرمان مبارزه با تشیع انگلیسی
1⃣ سیاست مذهبی #امیرکبیر برای شناخت تاریخ مبارزه علیه #تشیع_انگلیسی حائز اهمیت است. در کنار فقهای متعهد شیعه، آن زمان هم مانند امروز، روحانیت وابسته به استعمار (به روایت امام خمینی از دو نوع ملاهای بیشعور و آخوندهای فاسد) در سیاست و حکومت فعال بود.
2⃣ امیرکبیر اساساً با #آخوندهای_انگلیسی سر جنگ داشت و نمونهی آن، مناسباتش با میرزا محمدمهدی امام جمعه تهران بود؛ امام جمعهای که یکبار مردم میخواستند او را برای حقستانی و تظلمخواهی نزد دربار بفرستند، اما به حرمسرایش در رفت و همیشه یک پایش در #سفارت_انگلیس بود.
3⃣ او با خرافات دینی، از #قمهزنی و #جنگیری تا «مارنویسی» و دعوی «معجزه» امام جمعه تبریز مبارزه میکرد و به تحرکات کنسول و سفارت انگلیس که در گسترش این خرافهها پیشقدم بودند، سخت حساس بود.
4⃣ کار به جایی رسید که امیرکبیر عملاً امام جمعه مورد توجه انگلیسیها را حصر کرد و به حمزه میرزا حکمران آذربایجان نوشت: «قدغن صریح بفرمایند که از جای خود حرکت نکرده و در همانجا مشغول دعاگویی باشد!» همین سیاست بود که وزیر مختار انگلیس را به دشمن درجه یک او بدل ساخت و برخلاف امیرکبیرهای جعلی معاصر! پادشاهی بریتانیا نمیتوانست چشم طمع به او بدوزد.
5⃣ امیرکبیر را سیاستمداری دلیر میدانیم که به عشوه و رشوه کسی فریفته نمیشد. در کنترل #فتنه_بابیه نیز همین شخصیت مستحکم به یاریاش آمد. یک سال پیش از سلطنت ناصرالدین شاه، باب در جلسه مناظره با روحانیون در تبریز همه ادعاهای خود را پس گرفت و در حضور ولیعهد توبهنامه نوشت، اما مدت کوتاهی بعد (سال ۱۸۴۹م) حواریون باب مدعی «فتح کره ارض» شدند و سه جنگ خونین را آغاز کردند.
6⃣ امیرکبیر در مواجهه با «تشیع انگلیسی» تدبیری چندلایه داشت که کنت دوگوبینو در کتابش شرح داده است. او مینویسد صدراعظم فهمید که:
7⃣ «بهترین راه برای برانداختن باب آن است که او را از معنا نابود کند. بنابراین، او را از زندان چهریق ارومیه بیرون آورد تصمیم گرفت باب را آنطور که هست به مردم نشان دهد، چون وقتی در زندان بود، بهواسطه تبلیغات، هالهای از رنج و پارسایی و دانش و سخندانی او را فراگرفته بود… در واقع، میرزا تقی خان باب را عامی شارلاتان و آشفتهخیال کمدلی میدانست که اول باید رسوا میشد.»
🇮🇷 @sabzpoushan
امیرکبیر شهید مبارزه با تشیع انگلیسی (۴)
🌐 قهرمان مبارزه با تشیع انگلیسی
1⃣ #امیرکبیر جامعهشناسیِ فرقههای #تشیع_انگلیسی را به خوبی میشناخت. کار او از چند جهت زیرکانه بود و توانست در بدنه هواداران #بابیت شکاف عظیمی بیاندازد.
2⃣ مؤمنین سادهدلی که بهسراغ آوازه #باب رفتند، بهزعم خود بهسراغ کسی رفتهاند که صرفاً داعیه ارتباط مستقیم با حضرت ولیعصر (عج) را داشت و ادعای دیگری اعم از مهدویت و نبوت نمیکرد.
3⃣ این مؤمنین سادهدل که اکنون نیز بخشهای مرده جامعه دینی و انرژی «تشیع انگلیسی» را میسازند، بهعنوان تودهی اولیه هواداران باب، تنها هالهای قدسی از «سیدعلیمحمد شیرازی» را میدیدند و ماهیت او را نمیشناختند.
4⃣ پس از رسوایی معنوی شیرازی در مناظرات، امیرکبیر تصمیم آخر را گرفت و در ۲۶ شعبان ۱۲۶۶ ه.ق دستور #اعدام او را داد. کمتر از یک سال بعد، #حسینعلی_نوری (#بهاءالله) را نیز به کربلا تبعید کرد، اما اقدام مهم دیگر امیرکبیر که در روایات تاریخی از آن کمتر سخن به میان آمده، اعدام #طاهره_قرةالعین شاعر مشهور و از پیشگامان «تشیع انگلیسی» است.
5⃣ #قرةالعین را که به همخوابی با سران بابی شهرت داشت، نخستین زن بابی دانستهاند که #کشف_حجاب کرد و گفت با آمدن آیین بیانی (کتاب باب) احکام اسلام ملغی شده است. امیرکبیر طاهره را یک سال در حصر خانگی نگهداشت و پس از آنکه او تقاضای ملاقات با شاه را کرد و ناصرالدین شاه نیز مایل به ازدواج با او شد، حکم اعدامش را داد.
6⃣ بسیاری از مورخان معتقدند #زمانسنجی امیرکبیر در اتخاذ تصمیم مرگ طاهره، تشیع انگلیسی را از دستیابی به حکومت و تأسیس #سلطنت_بابیه بازداشت. البته هزینهی این سیاست، قتل امیر بود.
7⃣ چنین است که امیرکبیر را «قهرمان مبارزه با تشیع انگلیسی» میدانیم؛ مردی که تمام نمیشود، همانگونه که فتنههای مذهبی تمامی ندارد.
8⃣ اینک «تشیع انگلیسی» که از قرن نوزدهم میلادی ظهور کرد تا سرچشمههای اقتدار اسلام ناب را بخشکاند، در موقعیت تاریخیِ متفاوت که حاکمیت ولایت فقیه میراثدار دستاوردهای عصر طلایی نوسازی شیعه است، به صحنه بازگشته، اما به سنت تاریخ، همچنان در مقابل «شیرازی بد» (مانند سیدعلیمحمد شیرازی)، «شیرازی خوب» نیز (مانند میرزای بزرگ شیرازی) وجود دارد؛ فقهای راستینی که دستکم ۲۰۰ سال است سیاستهای انگلیس در مهار آنان شکست خورده است.
🇮🇷 @sabzpoushan