کوتاه نوشت از افغانستان
روایت خبرنگاران تسنیم از هرات:
🔸تا اینجا با افراد مختلفی از اهالی هرات صحبت کردیم که از قضا اکثراً اهل سنت هم بودند
🔸چند نکته را میتوان از حرفهایشان فهمید (با تاکید مجدد بر اینکه این صرفاً یک برداشت از تعامل محدود است):
🔹۱- بسیاری از تحلیلهای این روزها در ایران از جامعه و ماجراهای افغانستان با عینک و هرمنوتیک ایرانی است؛ جامعه افغانستان واقعاً تفاوتهای بعضاً بنیادی دارد
🔹۲- برخلاف بسیاری تصورات، مذهب در افغانستان محل نزاع نیست؛ یعنی دعوای شیعه و سنی مطرح نیست؛ بسیاری از دلنگرانها از طالبان، اهل سنت هستند؛ اینطور نیست که شیعه علیه طالب باشد و سنی مدافعش؛ نزاعها و دسته بندیها قومیتی است.
🔹۳- نفرت از پاکستان در گوشت و پوست بسیاری از افغانستانیهاست؛ اخباری که میگوید طالبان با حمایت پاکستان به پنجشیر حمله کرده هم آنها را از طالبان شاکی کرده و هم نفرت بیش از پیش از پاکستان.
🔹۴- طالبان اقوام دیگر را بعید است در حکومت شریک کند؛ و اگر شریک نکند، بعید است کار راحتی داشته باشد/تسنیم
#افغانستان_از_نمای_نزدیک
صفیرانقلاب👈 @safirenghelab
تحلیلی صفیر 👈 @safir_61
فانتزیها را رها کنید؛ فعلاً «امنیت» مهمترین واژه برای افغانستانیهاست
▪️کوتاهنوشتهای خبرنگاران تسنیم از افغانستان- بخش ۴
🔹روز گذشته گفتیم که یک معضل بزرگ در تحلیل اوضاع افغانستان توسط ایرانیها، دیدن جامعه و سیاست اینجا با عینک ایرانی است. هر گروهی به زعم خود میکوشد دغدغهای از زبان افغانستانیها مطرح کند و آن را فریاد بزند.
🔹مثلاً برخی فکر میکنند زنان و مردان افغانستانی همهشان خواهان سکولاریسم و آزادیهای از جنس غربی هستند و مهمترین معضل فعلیشان آن است که بیحجابی و رقص و کنسرت و ... در افغانستان چه میشود؟ شاید به همین دلیل است که مثلاً وضعیت آنقدر مبتذل میشود که مسیح علینژاد هم فکر میکند بخشی از کمپین افغانستانیهاست! هرچند مشخص است که برای امثال علینژاد نجات حیثیت امریکا و تغییر جایگاه متهم و شاکی و سخیفگویی علیه ایران هدف اصلی است و هر نکته دیگری فرع بر آن قرار میگیرد.
🔹برخی دیگر هم احتمالاً در سوی دیگر فکر میکنند مسالهی شیعه و سنی و یا حتی شیعه و داعش است؛ لذا از موضع ایدئولوژیک علیه طالبان شعار سر میدهند و فکر میکنند نقطه ثقل درگیریهای افغانستان را یافته و مجاهدانه به آن ورود کردهاند.
🔹برخی هم تصور میکنند مساله اصلی آن است که انتخاباتی برگزار میشود یا نه؛ تصور میکنند همه نزاعها حول این امر شکل گرفته است لذا جبهه جمهوریخواهان در مقابل دیکتاتورها صف ارایی کردهاند!
🔹اما واقعیت این است که هیچ چیز برای بسیاری از افغانستانیها «فعلاً» مقدم بر امنیت و یک همزیستی مسالمت آمیز نیست. اشتباه نکنید؛ این حرف بدین معنی نیست که پس مردم به هیچ چیز دیگری فکر نمیکنند؛ نه! اما ظرافت کار این است که به قول تحلیل گفتمانیها اگر دالهای دیگر مثل همهشمولی دولت، رعایت حقوق زنان، رعایت حقوق قومیتها و ... هم دنبال میشود اما دال مرکزی فعلاً «امنیت» است. این را همه باید درنظر بگیرند؛ از جمله و پیش از همه خود طالبان!
🔹چرا طالبان هم باید بیشتر به این موضوع بیندیشد؟ چون طالبان الان تصور میکند امنیت اتفاقاً مزیت اوست. با برخی مقامهای طالبان که صحبت میکنیم مدام میگویند فعلا امنیت برقرار کردیم مردم راضی هستند!
🔹اما نکته چیست؟ اینکه اگر مردم و قومیتها سفت و سخت به دنبال همهشمولی و حضور همه اقوام در دولت و درواقع یک دولت فراگیر هستند بخاطر آن است که امنیت «پایدار» بماند. اگر میگویند حتی الامکان سریعتر انتخابات برقرار کنیم برای این است که امنیت پایدار بماند؛ اگر میگویند باید حقوق زنان به رسمیت شناخته شود و سخت گیری نشود برای این است که امنیت مخدوش نشود. لذا اگر هم برخیشان از حرکتی در گوشه ای دفاع میکنند با این قید و تاکید است که نهایتاً به امنیت بیشتر منجر شود.
🔹وقتی طالبان کابینه موقتش را معرفی کرد بسیاری سرخورده شدند؛ علتش را که میپرسیم مردم فورا به این کلیدواژه اشاره نمیکنند که دموکراتیک نبوده! میگویند اگر دولت فقط از یک قوم و انحصارطلبانه باشد طالبان هم نمیتواند در آرامش و امنیت ادامه بدهد و اوضاع بغرنج میشود.
🔹اینجا همه چیز اول از همه با دغدغهی حدوداً ۱۰۰ سالهی «امنیت» گره خورده؛ به قول آن فرهیخته هراتی، مردم میخواهند زندگی کنند. اما این زندگی کردن در امنیت لااقتضا نیست؛ اقتضائاتی دارد و آن اینکه افغانستان برای همه افغانستانیها باشد.
#افغانستان_از_نمای_نزدیک
صفیرانقلاب👈 @safirenghelab
تحلیلی صفیر 👈 @safir_61
8.83M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
روايت خبرنگار تسنيم از حال و هوای كابل
🔹با صادق امامی شب در گوشهای از شهر کابل نشسته بودیم که جوانی با یه لیوان چای جلو آمد و به مغازهاش دعوتمان کرد.
🔹گویا این وقتِ شب دنبال گوشی برای شنیدن بود، بخصوص که فهمید خبرنگاریم آماده شد تحلیلی از آینده کشورش بگوید.
🔹کارش تجارت فرش و خشکبار بود، این مردم خوی مهماننوازی عجیبی دارند و در عرض چند ثانیه با سینی هندوانه و انگور پیش آمد.
🔹نیم ساعتی گپمان به آینده امیدوار بود، میگفت ما حکومت اشرف غنی و دیگران را دیدیم، حالا بگذارید حکومت طالبان را ببینیم. اگرچه از طالبان انتظار سهم دادن به دیگران در قدرت و ارتباطات بینالمللی داشت.
🔸باقیش را صادق روایت میکند.
#افغانستان_از_نمای_نزدیک
صفیرانقلاب👈 @safirenghelab
تحلیلی صفیر 👈 @safir_61
روایتها از پایان آتشبس در پنجشیر
▪️درگیریها از امروز آغاز میشود؟
📝 کوتاه نوشت خبرنگاران تسنیم از افغانستان - بخش ششم:
🔹در چهارمین روز حضور در افغانستان برای دومین بار عازم پنجشیر هستیم؛ روز گذشته درحالیکه کمتر کسی غیر از دو طرف درگیری، از درون این دره پر رمز و راز خبر داشت وارد این منطقه شدیم و گزارش اول آن منتشر شد.
🔹دیروز در منطقه پنجشیر آرامش برقرار بود اما محیط منطقه کاملاً نظامی و پر از تجهیزات است و مردم در حال خروج گسترده از این منطقه هستند. همچنان که در ویدیوهای ارسالی روز گذشته خبرنگاران تسنیم نیز پیدا بود برخی ستونهای نظامی طالبان به همراه تانک وارد منطقه پنجشیر میشدند؛ حال یا برای تحکیم موضع خود در پنجشیر و یا آمادگی برای درگیریهای احتمالی در ساعات و روزهای پس از آتشبس.
🔹جاده و اماکن مسکونی در دست طالبان است اما گفته میشود نیروهای احمد مسعود در درههای فرعی حضور دارند. نیروهای طالبان با قطعیت میگفتند احمد مسعود در منطقه نیست و به تاجیکستان رفته. اما بعضی اهالی نیز روایتهای دیگری داشتند و معتقد بودند او در یکی از درههای پنجشیر است.
🔹به هرحال آتشبس سه روزه میان طالبان و نیروهای مسعود ساعت ۱۳ امروز به پایان میرسد و خبرنگاران تسنیم مجدداً از کابل عازم پنجشیر هستند. در صورتی که بتوانیم از سد ایست و بازرسیها بگذریم انشاالله وارد این شهر شده و بار دیگر گزارشی از نمای نزدیک به مخاطبان ارايه میکنیم.
🔹حضور مستقیم در منطقه و مشاهده عینی وقایع با توجه به سخنان و روایت های متناقضی که در زبانها هست بسیار اهمیت دارد؛ همین دیروز قبل از ورود به پنجشیر، وقتی در کابل با یکی از خانمها که از پنجشیر آمده بود گفتگو کردیم میگفت توپ و طیاره در درگیریها حضور داشت.
🔹در منطقه گلبهار، چسبیده به ورودی پنجشیر، برخی اهالی میگفتند پهپادهای پاکستانی چندی پیش پنجشیر را زدند؛ و وقتی با یکی از اهالی داخل پنجشیر صحبت کردیم گفت من چیزی ندیدم و درگیری زیاد نبود. به هرحال روایتها کاملاً متفاوت و حتی متناقض است و حضور مستقیم میدانی اهمیت جدی دارد.
#افغانستان_از_نمای_نزدیک
صفیرانقلاب👈 @safirenghelab
تحلیلی صفیر 👈 @safir_61
9.99M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
گزارش خبرنگار تسنیم از ورودی ولایت پنجشیر
🔹آیا درگیریها دوباره آغاز میشود؟
#افغانستان_از_نمای_نزدیک
صفیرانقلاب👈 @safirenghelab
تحلیلی صفیر 👈 @safir_61
11.31M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
گفتوگوی تسنیم با خانواده آواره پنجشيری
🔹گفتوگوی خبرنگار اعزامی تسنيم به افغانستان با يكی از خانوادههای آواره پنجشيری كه در آخرين دقايق آتشبس به سمت كابل میروند.
#افغانستان_از_نمای_نزدیک
صفیرانقلاب👈 @safirenghelab
تحلیلی صفیر 👈 @safir_61
8.12M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
اهالی منطقه پنجشیر درباره درگیریها چه میگویند؟
▪️از بالای آن کوه با ادوات سنگین به کوه مقابل شلیک میکردند
🔹خبرنگاران تسنیم در گذر از ولسوالیهای مختلف در ولایت پنجشیر با اهالی آنجا صحبت میکردند.
🔹یکی از این اهالی میگفت که مشاهداتی از درگیری چند وقت پیش طالبان با نیروهای احمد مسعود دارد. او میگفت از بالای یک کوه طالبانیها با ادوات سنگین به کوه مقابل که نیروهای احمد مسعود حضور داشتند شلیک کردهاند.
🔹در نقطهای که به ما نشان میدادند و البته فاصله دوری داشت و نمیشد به راحتی تشخیص داد ظاهراً چند تانک حضور داشتند.
🔹خبرنگاران تسنیم از آنجا که شخصاً این صحنهها را ندیدهاند نمیتوانند میزان صحت و سقم یا دقت آن را بسنجند؛ با این حال این نکته به عنوان یکی از شنیدهها به مخاطبان ارايه میشود.
🔸گزارش ویدیویی مهدی بختیاری را ببینید
#افغانستان_از_نمای_نزدیک
صفیرانقلاب👈 @safirenghelab
تحلیلی صفیر 👈 @safir_61
23.88M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
گفتوگوی اختصاصی با یکی از نیروهای حامی احمد مسعود در پنجشیر
🔹در حین حضور خبرنگاران تسنیم در پنجشیر و ضبط گزارش از حوالی استادیوم مارشال فهیم یکی از اهالی به نام سلطان محمد که خود را از نیروهای حامی احمد مسعود معرفی میکرد با استفاده از شرایط آتش بس در حال عبور از جاده بود که درخواست گفتگو با تسنیم را قبول کرد.
🔹او تاکید میکرد که نیروهای احمد مسعود نیز آماده صلح در افغانستان هستند به شرط آنکه طالبان تشکیل یک حکومت فراگیر از قومیتهای مختلف را بپذیرد.
🔹او میگفت در غیر اینصورت درگیریها به صورت چریکی در منطقه ادامه خواهد داشت؛ او همچنین میگفت که هواپیماهای پاکستانی منطقه را بمباران کردند. موضوعی که طالبان طی روزهای اخیر آن را تکذیب میکند.
🔸گفتگوی محمدعلی سافلی خبرنگار تسنیم را با این اهل منطقه پنجشیر بشنوید.
#افغانستان_از_نمای_نزدیک
صفیرانقلاب👈 @safirenghelab
تحلیلی صفیر 👈 @safir_61
افغانستان؛ سرگردان در سهراهی بسیار سخت
عبدالله عبداللهی:
🔹توصیف وضعیت افغانستان تا وقتی مقدمهای بر توصیه و تجویز نباشد اگر چه کاملاً لازم است اما کفایت نمیکند. به همین دلیل بسیاری در این اندیشهاند که نقشهراه بهبود وضعیت در افغانستان چیست؟
🔹اما مساله بالاتر اینکه واقعاً هر توصیهای فعلاً ناقص است و بعید است ماجرای افغانستان به این سادگی حل شود.
🔹در مدتی که اینجا هستم و یا از پیش که با موضوع افغانستان درگیر شدیم حداقل ۳ رهیافت برای حل مساله وجود دارد اما اشاره خواهیم کرد که چرا بعید است هیچکدامشان به این سادگی راه به جایی ببرد.
🔹۱- اینکه تفکر طالبان در افغانستان تفکر اکثریت نیست، اینکه مردم نسبت به طالبان خوشبین نیستند، اینکه طالبان اگر دستش برسد و مجالی دست بدهد بعید نیست خشونتهای عجیب به خرج بدهد، امر پوشیدهای نیست اما اینکه مردم از جنگ خستهاند به دنبال امنیت و اقتصاد خوب و معیشت و مناسبات اجتماعی خوب میگردند هم قطعی است؛ لذا دیدگاهی میگوید که با این توصیفات و علیرغم آنکه طالبان را هم میشناسیم ولی عجالتاً کسی با طالبان جنگ نکند، کشورهای دیگر هم کمک کنند تا حتیالمقدور طالبان با کمی تعدیل، امنیت و اقتصاد را ساماندهی کند و مردم از این وضع بغرنج خارج شوند.
🔹محدودیت این دیدگاه آن است طالبان اگرچه میتواند بگوید تغییر کردم و بعضی جاها تغییر هم بکند اما احتمالاً نمیتواند این تغییر را آنقدر بنیادی کند که ماهیتش دچار انقلاب شود؛ لذا حتی اگر قدرتهایی مثل چین و روسیه هم به او کمک کنند و به رسمیت هم شناخته شود کار سنگین و دوری تا شکل دادن به یک حکمرانی مطلوب دارد و شاید نوع نگاهش اساساً اجازهی چنین کاری را ندهد.
🔹در کتاب صلحی که همه صلحها را بر باد داد یک جمله طلایی هست: عثمانیها هنر جنگیدن را خوب آموخته بودند اما هنر کشورداری را خیر! احتمال میدهم این جمله درباره طالبان هم صدق کند.
🔹۲- دیدگاه دوم میگوید با توجه به تفکر و سابقه طالبان و عدم خوشبینی به تغییر جدی ماهیت او، باید یک جنگ فراگیر علیه طالبان آغاز شود و با کنار زدن طالبان باقی گروهها و اقوام یک دولت همهشمول (فراگیر) را تشکیل دهند و وضعیت امنیت و اقتصاد و جامعه را سازماندهی کنند.
🔹این ایده مبتنی بر این دیدگاه است که «مدارا با همه، غیر از مخالفان مدارا»؛ لذا چون طالبان اهل مدارا نیست نباید با او مدارا کرد و در دولت جایش داد.
🔹محدودیت این دیدگاه آن است که اولاً بخش زیادی از مردم از جنگ خستهاند و ثانیاً امکان و ارادهای از ناحیه خود افغانستانیها برای یک نبرد تعیین کننده با طالبان نمیبینند.
🔹اینها میگویند این کار فقط خونریزی را افزایش میدهد اما طالبان هم کاملاً کنار نمیرود؛ کما اینکه در ۲۰ سال گذشته کنار نرفت. الان نیز غیر از یک محدوده کوچک در پنجشیر مقاومت خاصی علیه طالبان شکل نگرفته است؛ لذا این دیدگاه دوم هم چندان شانس زیادی برای تحقق ندارد.
🔹۳- دیدگاه سوم اما میگوید که طالبان به این سادگیها کنار زدنی نیست؛ حداقل بخشی از مردم افغانستان دیدگاه نزدیک به طالبان دارند. لذا میشود طالبان را قانع و راضی کرد که با دیگر گروهها بنشینند و حکومتی همهشمول و بر مبنای ارزشهای مشترک و نه انحصارطلبانه تشکیل دهند؛ در این حالت هم مشکل جنگ حل میشود و هم مشکل اقتصاد و امنیت!
🔹اما مساله و محدودیت این دیدگاه هم آن است که بسیار بسیار بعید است که طالبان زیر بار دولت فراگیر برود. برخی از افراد همسو با طالبان این روزها در تلویزیونهای افغانستان هم تاکید از این ایده دفاع میکنند که نیازی به شرکت دادن بقیه تفکرات نیست.
🔹آنها ادبیات سازی هم کردهاند و میگویند چرا قومیت پرستی میکنید؟ در همین طالبان قومیتهایی هستند و در دولت هم حضور دارند! در واقع طالبان میخواهد بگوید اگر هم از قومیت دیگری بخواهیم در دولت باشد، باید طالبانی باشد.
🔹از سوی دیگر بعید است که طالبان بتواند یکجانبه و بدون رضایت دیگر تفکرات بتواند حکومت کارآمد و مطلوبی داشته باشد.
🔹لذا این دیدگاه هم بعید است محقق شود و همهی این مسائل باعث میشود که احتمال بدهیم مسائل افغانستان به این سادگی قابل حل نیست؛ مگر اینکه یک ایدهی مشترک و عمومی شکل بگیرد و همه گروهها به آن رضایت بدهند.
🔹این روزها که در افغانستانم به نحو ناخودآگاه اما مداوم این مفهوم از سفرنامه جانستان کابلستان رضا امیرخانی در ذهنم تکرار میشود که مهمترین مشکل افغانستانیها این است که هنوز یک ملّت نشدهاند و قومیتهای مختلفاند؛ چیزی که شرایط ایران را با افغانستان متمایز میکند.
#افغانستان_از_نمای_نزدیک
صفیرانقلاب👈 @safirenghelab
تحلیلی صفیر 👈 @safir_61
46.22M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
تجمع برای برداشت پول از بانک در کابل
🔹پیشتر در عکسنوشتی خبر دادیم که برخی از مردم افغانستان از شب تا صبح روبروی بانک کابل(عزیزی بانک) تجمع میکنند تا بتوانند بخشی از پول خود را از بانک برداشت کنند.
🔹یکی از مهمترین آثار بد عدم قطعیت درباره آینده در بحرانها در یک کشور همین است که افراد برای خارج کردن پول خود از بانک صف میکشند و از آن سو مشخص است که اگر بانکها خالی شود اقتصاد هم به وضعیت بدی دچار میشود.
🔹قاعدتاً طیف حاکم میخواهد مردم را قانع کند که به بانکها هجوم نیاورید و مردم هم حق دارند پول خود را از بانک بردارند. این مساله یک کشور در وضعیت اینچنینی را در شرایط پارادوکسیکال قرار میدهد.
🎥مصاحبه خبرنگار اعزامی تسنیم را از مقابل عزیزیبانک کابل ببینید
#افغانستان_از_نمای_نزدیک
صفیرانقلاب👈 @safirenghelab
تحلیلی صفیر 👈 @safir_61