#شبهه_روز ❓❓ آیا خدا تحت تأثیر دعا و گناه ما قرار می‌گیرد؟ اینکه خدا به خاطر گناه ما غضب می‌کند و به خاطر دعای ما اجابت می‌کند، آیا به معنای این است که او تحت تأثیر اعمال ما قرار می‌گیرد؟ ✍️ پاسخ: در مورد راضی شدن خدا در پی دعا ما و يا خشمگين شدن او همچنين خوشحال يا ناراحت شدن خداوند بايد گفت: 🔹 صفاتی كه برای خداوند بكار می‌روند گاه برای انسان‌ها هم استعمال می‌شوند؛ اما نبايد فراموش كرد كه معنای بكار رفته برای ذات باری‌تعالی هيچ جهت نقصی را نبايد داشته باشد. چرا که در جای خود ثابت‌ شده است. خداوند متعال صفات را به‌طور تمام و كمال داراست و هیچ‌گونه نقص و عدمی در او راه ندارد. مثلاً غضب در انسان حالتى است كه در اثر عوامل مخصوصى به فرد عارض مى‏شود و آن توأم با تأثر و تغيير حالت است. می‌دانیم كه ذات باری‌ تعالی ثابت و نامتغیر است. پس بايد ديد مراد از غضب خدا كه در بسيارى از آيات آمده است چيست؟ 🔸 بخشايش و رحمت و گذشت به معنی حالت نفسانی خاصی است كه موقع مشاهده منظره نيازمندان و بيچارگان به انسان دست می‌دهد. او را وادار می‌كند كه برای رفع نواقص و تأمين احتياجات آنان بكوشد. اين معنی بعد از تحليل به «بخشش و عطا برای رفع نيازمندی‌ها» بازمی‌گردد و هرگاه در مورد خداوند به كار رود، منظور همين معنی است، نه آن حالت نفسانی، چون تغيير حالت برای خداوند محال است. 🔹 غضب حالتی است كه برای رفع ناملايمات و انتقام عارض انسان می‌گردد. در مورد خداوند عبارت است از كيفر عذاب. يكی از ياران امام باقر (ع) گويد: از حضرت سؤال شد: چه می‌فرماييد در آيه «و مَنْ يَحْلِلْ عَلَيْهِ غَضَبي‏ فَقَدْ هَوى؛ و هر كس غضبم بر او وارد شود، سقوط می‌كند». 🔸بعد از حضرت سؤال شد مراد از غضب چيست؟ حضرت فرمود: «مراد همان عذاب است، چه اگر كسی بپندارد خداوند از حالتی به حالتی ديگر متحول می‌شود، او را به صفتی از صفات مخلوقات توصيف (تشبيه) نموده است، زيرا خداوند را هیچ‌چیزی تحريک نكند تا او را دگرگون سازد». 🔹 بنابراين اجابت خدا به معنی نعمت بخشی و عنايت نعمتی جديد به فردی است كه با دعا خود را در معرض بهره‌مندی از اين نعمت جديد قرار داد و غضب خدا به معنی مجازات و عذاب كردن است، نه تغيير حالت نفسانی كه در مورد انسان‏ها صادق است. از این‌رو از امام صادق (ع) كه فرمود: «فرضاه ثوابه و سخطه عقابه مِن غير شيء يتداخله فيهيّجه و ينقله من حال إلي حال...؛ رضای خدا، ثواب او و خشم خدا انتقام اوست، بی‌آنکه چيزی در خدا تأثير كرده و او را از حالی به حالی درآورد». 🔸 توجه و عنایت هنگامی‌ که در مورد خداوند به كار مى‏رود به معنى آثار خارجى آن است و در بسيارى از اوصاف و افعال الهى، عين اين مطلب وجود دارد، مانند آنچه براي غضب الهی گفتيم كه خداوند، گنه‌کاران را «غضب» مى‏كند، به معنای اين است كه همچون يک شخص غضبناک با آن‌ها رفتار مى‏نمايد، وگرنه خشم و غضب كه به معنى هيجان و برآشفتگى نفس آدمى است، در مورد خدا هرگز صادق نيست. 🔹 عنايت خداوند می‌تواند ابعاد گوناگونی داشته باشد و با تعابيری همچون مورد تأیید بودن يا مشمول عنايات ويژه قرار گرفتن تبيين و تصوير شود؛ ولی در تمام اين امور نمی‌توان فعل يا حالتی را به خداوند نسبت داد كه حاكی از تأثر و دگرگونی ذاتی باشد چون اين تأثرات مربوط به موجودات حادث و متغير و ممكن است نه خداوند كه اين پیرایه‌ها در حريم وجوبی او راه ندارد. 🌐 مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی #پاسخ_به_شبهات_اعتقادی #صفات_خدا @saghalein1414