#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_3
#دعا_سوم_1
✳️ ✳️ #روایات_و_فرشتگان 2
اصناف فرشتگان در كلام #مجلسى
آن بزرگ مرد الهى در توضيح سه آيه اوّل سوره صافّات:
وَالصَّافَّاتِ صَفّاً* فَالزَّاجِرَاتِ زَجْراً* فَالتَّالِيَاتِ ذِكْراً
سوگند به صف بستگان [مانند فرشتگان، نمازگزاران و جهادگران] كه صفى [منظم و استوار] بستهاند،* و به بازدارندگان كه [انسان را از گناهان] به شدت باز مىدارند،* و به تلاوتكنندگان وحى.
فرموده: «اين سه وصف: صافّات، زاجرات و تاليات، كه به آنها سوگند ياد شده بسا وصف يك چيز باشند، و بسا از سه چيز جدا. بنابر اوّل، در آن چند وجه است:
1- وصف فرشتهها باشند به اين تقرير كه آنها براى عبادت در آسمانها صف مىكشند، چنانچه خداوند فرموده:
وَإِنَّا لَنَحْنُ الصَّافُّونَ
و همانا ما [براى اجراى فرمان خدا] صف بستگانيم.
و گفتهاند: در هوا پر در پر صف شوند و انتظار فرمان خدا برند. و بسا مقصود اين باشد كه درجه بندى شدهاند و هر كدام درجه مشخّص دارند در شرف و فضل يا در جوهر و اثر كه اين درجهها چون صف تغييرپذير نباشند.
و امّا زاجرات، ليث گفته: زجر شتر، تشويق اوست به راه رفتن؛ و زجر آدمى باز داشتن اوست از كار بد. و وصف فرشته به زجر چند وجه دارد:
1- ابن عبّاس گفته: مقصود فرشتههاى گماشته برابرند كه آن را از جايى به جايى مىرانند.
2- مقصود فرشتههاى اثر بخش در دل آدميزادهاند كه وجدان او را برانگيزند تا از گناه باز ايستد.
3- شايد هم فرشتههائى باشند كه شياطين را از بد كردارى و آزار آدمى باز مىدارند.
من مىگويم: در علوم عقليه ثابت است كه موجودات بر سه دستهاند:
يكم: اثر بخشِ اثرناپذير كه خداوند سبحان است، كه اشرف موجودات مىباشد.
دوم: اثرپذيرِ بى اثر در ديگر و آن عالم اجسام است كه پستتر موجودات است.
سوم: اثر بخش در چيزى و اثرپذير از ديگرى و آن عالم ارواح است كه از خدا اثر پذيرد و در اجسام اثر بخشد، و جهت اثرپذيرى او از خدا جز جهت اثر بخشى اوست بر اجسام و قدرت تصرّف در آنها.
و اين كه فرمود: فَالتّالِياتِ ذِكْراً، اشاره است به جهت اثرگيرى كه اشرف از جهت اثر بخشى است در عالم اجسام.
چون اين را دانستى، گفته او: وَالصّافّاتِ صَفّاً اشاره است به ردهبندى فرشتهها براى پرستش و طاعت و خضوع و خشوع كه جهت پذيرش اين جواهر قدسيّه است هرگونه نور الهى و كمال صمدى را.
فَالزّاجِرات زَجْراً، اشاره است به اثر بخشى اين فرشتهها در روشنگرى ارواح قدسيّه بشر، و بر آوردن آنها از قوّه و استعداد به فعليّت.
فَالتّالياتِ ذِكْراً، اشاره به وضع تأثير آنها در افاضه پرتوهاى قدسيّه و انوار الهيّه به نفوس روشن ناطقه بشريّه.
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج3، ص: 89
دعای #سوم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_3
#دعا_سوم_1
✳️ #روایات_و_فرشتگان 3
در توضيح: وَالنّازِعاتِ غَرْقاً
سوگند به فرشتگانى كه [روح بدكاران را به شدت از بدنهايشان] بر مىكنند.
از امام على عليه السلام روايت است:
فرشتههايى هستند كه جان كفّار را به سختى از بدن آنها بيرون كشند، چنانكه كماندار زه را تا پايان بكشد. «1» در توضيح:
وَالنّاشِطاتِ نَشْطاً
و سوگند به فرشتگانى كه [روح نيكوكاران را به نرمى و ملايمت از بدنهايشان] بيرون مىآورند.
از اميرالمؤمنين عليه السلام وارد است:
مقصود فرشتههايى هستند كه جان كفّار را از ميان پوست و ناخن بكشند تا از درون آنها با رنج و اندوه برآرند. «3» در تفسير:
وَالسّابِحاتِ سَبْحاً
و سوگند به فرشتگانى كه [براى اجراى فرمانهاى حق] به سرعت نازل مىشوند.
امام على عليه السلام آمده:
فرشتههايى هستند كه جان مؤمنان را به نرمى و راحت از تن برآرند، سپس آنها را واگذارند تا آسايش كنند، مانند چيزى كه در آب شنا دهند
در توضيح:
فَالسّابِقاتِ سَبْقاً
و سوگند به فرشتگانى كه [در ايمان، عبادت، پرستش و اطاعت] بر يكديگر [به صورتى ويژه] سبقت مىگيرند.
از اميرالمؤمنين عليه السلام آمده:
فرشتههايى هستند كه در خير و ايمان از آدميزادگان سبقت گيرند، يا به وحى بر انبيا از ديوان پيش افتند، و ارواح مؤمنان را زود به بهشت رسانند.
و در: فَالْمُدَبِّراتِ أمراً
و سوگند به فرشتگانى كه [به اذن خدا امور آفرينش را] تدبير مىكنند.
از امام على عليه السلام آمده:
فرشتههاى سرپرست كار بندههايند از سال تا سال. و يا مقصود جبرئيل و ميكائيل و ملك الموت و اسرافيل است كه امور جهان را به اذن حق سرپرستى كنند.
اميرالمؤمنين عليه السلام درباره فرشتهها فرموده:
آنان را آفريدى و در آسمانهايت جا دادى، نه سستى دارند، نه غفلت و نه گناه؛ از همه به تو داناترند و از تو ترسانتر، به تو نزديكترند و از تو فرمانبردارتر، نه خواب دارند و نه از هوش روند و نه تنشان سست شود، نه پشت پدر بودند، نه رحم مادر ديدند و نه از نطفه خلق شدهاند؛ يكباره آنها را آفريدى و در آسمانهايت جا دادى و در پناهت ارجمند داشتى و امين وحى خود ساختى و از هر آفتشان دور داشتى و از هر بلا بر كنار نمودى و از هر گناه پاك. اگر نيرو بخشى تو نبود نيرو نداشتند، اگر پايدار كردنت نبود پايدار نبودند، اگر لطف تو نبود فرمانبردار نشدند و اگر تو نبودى نبودند.
ولى با اين مقام و اين فرمانبرى و شأنى كه در پيشگاهت دارند و كم غفلتى از فرمانت، اگر آنچه از تو بر آنان نهان است معلوم گردد، كارهاى خود را اندك و ناچيز شمارند و خود را زبون دانند و بدانند كه حقّ پرستشت را انجام ندادند. منزّهى تو آفريننده و معبود، چه نيك است آزمايش تو از آفريدهات
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج3، ص: 91
دعای #سوم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_3
#دعا_سوم_1
✳️ #روایات_و_فرشتگان 4
علىّ بن ابراهيم قمّى به سندش از حضرت صادق عليه السلام در پاسخ اين پرسش كه فرشتهها فزونترند يا آدميزادها؟ روايت كرده كه فرمود:
به آن كه جانم به دست اوست البتّه فرشتهها در آسمان از شمار خاك زمين بيشند، در آسمان جاى پايى نيست جز اين كه فرشتهاى تسبيح و تقديس كند و در زمين درخت و كلوخى نيست جز اين كه فرشتهاى بر آن گماشته، و خدا هر روز كار او را بياورد و خدا به او داناتر است، هيچ كدام نيستند جز اين كه هر روز به ولايت خاندان من به خدا تقرّب جويند و براى دوستان ما آمرزش خواهند و به دشمنانمان لعن كنند و از خدا عذاب آنها را خواهند. «1» در كتاب با عظمت «احتجاج» از هشام بن حكم روايت كرده كه زنديق در پرسشهاى خود از امام صادق عليه السلام پرسيد:
چه علّت دارد فرشتههايى گماشته بر بندههايش كه خوب و بد او را بنويسند، با اين كه خدا نهان و نهانتر را مىداند؟ فرمود:
بدين وسيله آنان را به عبادت گرفته و گواهان خلقش ساخته، تا بندههايش بيشتر مواظب طاعت خدا باشند و از گناهش خوددار گردند، بسا بندهاى كه قصد گناه كند و فرشته را ياد آورد و باز ايستد و مىگويد پروردگارم مرا بنگرد و حافظان گواه بر من شوند. و نيز خدا به لطف خود آنها را بر بندهاش گماشته تا ديوان سركش و جانوران زمين و آفات بسيارى را از آنجا كه نبينند به فرمان خدا از او بگردانند، تا فرمان خداى عز و جل رسد. در تفسير علىّ بن ابراهيم در قول حضرت حق:
لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِن بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ يَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ
براى انسان از پيش رو و پشت سر، مأمورانى است كه همواره او را به فرمان خدا [از آسيبها و گزندها] حفظ مىكنند.
امام باقر عليه السلام مىفرمايد:
فرشتهها به فرمان خداوند حافظ اويند از اين كه در چاهى افتد، يا ديوارى بر او فرود آيد، يا بدى بدو رسد، تا چون مقدَّر خدا آيد او را به آن رها كنند و به دست مقدَّرش سپارند. آن دو فرشتهاند پاسبان شب، و دو تا پاسبان روز كه به دنبال هم باشند.
در كتاب كم نظير «الكافى» به سندش از ابى اسامه گويد:
نزد امام صادق عليه السلام بودم، مردى از آداب دستشويى و بيت الخلا پرسيد؟
فرمود: ياد خدا كند و از شيطان رجيم به حضرت حق پناه برد، و چون تمام كردى بگو: «سپاس خدا را بر اين كه به آسانى و عافيت آزار از من بدر كرد».
مرد گفت: آدمى در اين حال تاب نيارد جز اين كه بنگرد بدانچه از او بيرون آيد! فرمود: در زمين هيچ آدمى نيست جز اين كه دو فرشته بر او گماردهاند تا در اين حال گردنش را به زير آرند و گويند: اى آدميزاده، بنگر تا آنچه برايش در اين جهان رنج مىكشى چه مىشود! «2» كلينى به سندش از امام صادق عليه السلام روايت كند:
هر كس يك بيمار مسلمان را عيادت كند خداوند براى هميشه هفتاد هزار فرشته بر او گمارد تا در بار و بنه او در آيند، و تا قيامت تسبيح وتقديس و تهليل و تكبير گويند و نيمى از نمازشان براى عيادت كننده بيمار باشد. «3» أبوقُرّه مىگويد: شنيدم امام صادق عليه السلام مىفرمود:
هر كس برادر مؤمنش را براى خدا در بيمارى يا تندرستى ديدار كند، در صورتى كه نيرنگى نزند و عوضى نخواهد، خداوند بر او هفتاد هزار فرشته بگمارد تا در دنبالش فرياد كنند، پاكى و بهشت بر تو خوش باد، شما زوّار خداييد و مهمانان رحمانيد، تا به خانهاش برگردد. يسير به حضرت گفت:
قربانت گردم، گر چه راه دور باشد؟ فرمود: آرى، اى يسير، گر چه يكسال باشد، خدا جواد است و فرشتهها بسيار، بدرقهاش كنند تا به خانهاش برگردد. «1» امام عليه السلام فرمود:
هر كه براى خدا روزه دارد در گرماى سخت و تشنه شود، خداوند هزار فرشته بر او گمارد تا دست به رويش كشند و او را مژده دهند به بهشت و رحمت حضرت رحيم.
مسأله ملائكه و فرشتگان حق در روايات و معارف، باب با عظمتى است، محدّث خبير، علّامه مجلسى در جلد پنجاه و ششم «بحار الانوار» اكثر روايات مربوط به ملائكه را جمع كرده و هر كدام را لازم ديده توضيح داده است، مشروح اين بحث را مىتوانيد در آن جلد ببينيد.
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج3، ص: 94
دعای #سوم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
وَالصَّافَّاتِ صَفّاً* فَالزَّاجِرَاتِ زَجْراً* فَالتَّالِيَاتِ ذِكْراً
سوگند به صف بستگان [مانند فرشتگان، نمازگزاران و جهادگران] كه صفى [منظم و استوار] بستهاند،* و به بازدارندگان كه [انسان را از گناهان] به شدت باز مىدارند،* و به تلاوتكنندگان وحى.
دعای #سوم #دعا_سوم_1
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
هدایت شده از انس با صحیفه سجادیه
#صحیفه_سجادیه_صفحه_ای
#صفحه_279
دعای #چهل_هفت
🌹 دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) "در روز #عرفه "
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#صحیفه_سجادیه_بصورت_بند_به_بند
#دعا_چهل_هفت_15
دعای سیدالساجدین(ع) در روز عرفه:
🔹أنْتَ الَّذِى أَرَدْتَ فَكَانَ حَتْما مَا أَرَدْتَ، وَ قَضَيْتَ فَكَانَ عَدْلا مَا قَضَيْتَ، وَ حَكَمْتَ فَكَانَ نِصْفا مَا حَكَمْتَ🔹
🔸خواستى و هر چه خواستى شد و حكم كردى و حكم تو عدل بود و داورى تو به انصاف و داد🔸
#چهل_هفت
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#صحیفه_سجادیه_بصورت_بند_به_بند
#دعا_چهل_هفت_16
دعای سیدالساجدین(ع) در روز عرفه:
🔹أنْتَ الَّذِى لا يَحْوِيكَ مَكَانٌ، وَ لَمْ يَقُمْ لِسُلْطَانِكَ سُلْطَانٌ، وَ لَمْ يُعْيِكَ بُرْهَانٌ وَ لا بَيَانٌ🔹
🔸تويى كه در جايى نگنجى و در برابر ملك تو ملكى نيست و هيچ برهان و بيانی تو را درمانده نکند🔸
#چهل_هفت
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#صحیفه_سجادیه_بصورت_بند_به_بند
#دعا_چهل_هفت_17
دعای سیدالساجدین(ع) در روز عرفه:
🔹أنْتَ الَّذِى أَحْصَيْتَ كُلَّ شَيْءٍ عَدَدا، وَ جَعَلْتَ لِكُلِّ شَيْءٍ أَمَدا، وَ قَدَّرْتَ كُلَّ شَيْءٍ تَقْدِيرا🔹
🔸تويى كه شماره هر چيز را مى دانى، و هر يك را #اجل و فرجامى مقرر داشتى و اندازه معين فرمودى🔸
#چهل_هفت
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح مختصر
#دعا_چهل_هفت_15
اراده خداوند
أَنْتَ الَّذِي أَرَدْتَ فَكَانَ حَتْمًا مَا أَرَدْتَ، وَ قَضَيْتَ فَكَانَ عَدْلًا مَا قَضَيْتَ، وَ حَكَمْتَ فَكَانَ نِصْفًا مَا حَكَمْتَ
تويى آنكه اراده كردى و ارادهات حتمى شد و قضاوت كردى و قضاوتت از روى عدل بود و حكم دادى و حكمت از روى انصاف بود.
در حديثى از امام على بن موسى الرضا عليه السلام آمده است كه يكى از ياران درباره اراده خدا و اراده خلق از امام عليه السلام توضيح خواست. امام عليه السلام فرمود: «اراده از خلق، همان تصميم باطنى و سپس افعالى است كه بعد از آن آشكار مىشود، ولى اراده خدا همان ايجاد كردن او است و نه غير آن. زيرا كه در خداوند نه انديشهاى وجود دارد و نه تصميم و نه تفكرى. اين صفات (كه همگى زائد بر ذات است) درباره خدا مفهوم ندارد. اينها صفات مخلوقات است. بنابراين اراده خدا همان ايجاد افعال است لاغير، خداوند مىگويد: موجود باش، آن هم موجود مىشود بىآنكه حتّى نياز به لفظ و سخن گفتن به زبان و تصميم گرفتن و تفكّر داشته باشد، و اين اراده خدا همچون ذاتش غير قابل توصيف است». (اصول كافى/ 1، بابالاراده، ح 3.).
#چهل_هفت #اسماء_الله
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2