صوت دعای ۴۴ صحیفه سجادیه، ورود به ماه مبارک رمضان @sahifeh_ir

ترجمه دعای ۴۴ صحیفه سجادیه، ورود به ماه مبارک رمضان @sahifeh_ir

شرح دعای ۴۴ صحیفه سجادیه. قسمت ۱ شرح دعای ورود به ماه مبارک رمضان از امام زین العابدین علیه السلام : این دعای شریف تقریبا ۶۰ فراز کوتاه دارد این فرازها شامل: حمدالهی، تعریف ماه مبارک، آثار روزه در این ماه، تعریف روزه حقیقی، بیان چیزهایی که روز رو تکمیل میکند و نهایتا درخواستهای هفتگانه امام علیه السلام از خدواند متعال   ۱- و كان مِن دعائِه عليه‏السلام اِذا دَخَلَ شَهْرُ رَمَضان‏ اَلْحَمْدُلِلَّهِ الَّذى هَدانا لِحَمْدِهِ، وَ جَعَلَنا مِنْ اَهْلِهِ، لِنَكُونَ لِاِحْسانِهِ مِنَ الشّاكِرينَ، وَ لِيَجْزِيَنا عَلى‏ ذلِكَ جَزآءَ الْمُحْسِنينَ. وَالْحَمْدُ لِلَّهِ‏الَّذى حَبانا بِدينِهِ،وَاخْتَصَّنابِمِلَّتِهِ، وَ سَبَّلَنا فى سُبُلِ اِحْسانِهِ، لِنَسْلُكَها بِمَنِّهِ اِلى‏ رِضْوانِهِ، حَمْداً يَتَقَبَّلُهُ‏مِنّا، وَيَرْضى‏ بِهِ عَنّا. نخستین بخش از دعای ۴۴ صحیفه سجادیه که در خصوص ورود به ماه مبارک رمضانه، مشتمل بر ۳ حمد است که از نظر بیان از زیباترین و پر ظرافت ترین عبارتهاست اصولا اگر مومن، نسبت به نعمات و آلاء الهی بینا و شنوا باشه و امکانات مادی و معنوی که در اختیار داره رو از جانب خدا بدونه، اجازه شکرگزاری رو پیدا میکنه. و اگر مومن پس از شناخت نعمات، شکرگزاری عملی و زبانی انجام داد، رفته رفته قابلیت حمد و ستایش خدا رو پیدا میکنه. بنابراین برترین ستایش، ستایش شاکران نعمات الهی است که در سوره مبارکه حمد و همچنین ادعیه مختلفی من جمله سجده زیارت عاشورا به این نوع از حمد و ستایش اشاره شده. با توجه به این مقدمه کوتاه در می یابیم امام سجاد علیه السلام در بخش اول از دعای 44 صحیفه، اینطور خدا را ستایش میکنن که: اولا خدا قصد داره مومن رو جزو نیکوکاران قرار بده و در ازای کارهای نیکش پاداش بده، پس او رو نسبت به نعمات اطرافش بینا قرار داد تا امکان شکر رو پیدا کنه، و از همین طریق شکرگزاری، به او اهلیت حمد و ستایش عطا کرد، چرا که بسیاری از بندگان سنخیت با حمدخدا ندارند و برگزیدگان اجازه ورود به مسیر ستایش رو بدست میارن. پس ستایش خداوندی رو که این مسیر زیبا و دقیق و ظریف رو جلوی پای ما قرار داد. اما حضرت سجاد در دومین حمد، زیباتر از بار نخست به ستایش معبود میپردازند چرا که میفرمایند: این حمد و ستایش مورد رضایت و قبول خداست زیرا او برای رساندن بندگانش به "رضوان" و حقیقت بهشت، راههای نیکوکاری رو به ایشان نشان میده، یعنی اینطور نیست که هرکس اراده انجام کار خوب بکنه موفق میشه بلکه موفقیت در انجام کارهای نیکی که نهایتش بهشت حقیقی و رسیدن به رضوان الهی است، منحصرا با اراده و هدایت خدا انجام میشه، پس خدا برای اینکه بنده ای در مسیر نیکوکاری قرار بگیره و نیکوکاری سبک و شیوه ی زندگیش بشه، او رو بطور خاص با دین خودش آشنا میکنه. این "خاص" بودن دینداری در عبارت " امة" به معنای دین خاص و روش خاص خدا و ولی خدا، گواه بر همین زمینه چینی خداوند متعال برای رستگار کردن بنده اش داره؛ پس ستایش مخصوص خداییست که ما رو در مسیر دینداری خاص قرار داده و نشانه این اختصاص هم زندگی مومنانه است یعنی همه جوانب و ابعاد زندگی بر اساس دین حقیقی باشه. اما سومین حمد که آغاز ورود به مباحث مرتبط با ماه مبارک رمضانه، به این نکته مهم اشاره داره که روزه و رمضان، یک راه روشن و قطسعی برای رسیدن به رضایت الهی و درک بهشت حقیقی است... اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم و العن عدوهم @sahifeh_ir

شرح دعای ۴۴ صحیفه سجادیه. قسمت ۲ در ادامه شرح دعای ۴۴ صحیفه سجادیه که دعای ورود به ماه مبارکه، به سومین حمد مورد اشاره حضرت سجاد علیه السلام میرسیم. ایشون برای بار سوم خدا رو در ابتدای این دعا ستایش میکنند به جهت اینکه "ماه مبارک رمضان" رو راهی برای کسب رضایت خودش قرار داده، و پیش پای ما نهاده. یعنی امام علیه السلام، از ماه مبارک و روزه واجب، به عنوان یک راه که قطعا به هدف که رضایت خدا و بهشت اعلی و حقیقی است، نام میبرند. پس از تصریح به اینکه "ماه مبارک رمضان" یکی از راههای رسیدن به رضایت خداست، امام سجاد علیه السلام، نه(۹) شاخصه و ویژگی این ماه رو بر میشمرند که عبارتند از: 1-ماه روزه 2-ماه اسلام 3-ماه پاک و پاک کننده 4-ماه پاکیزه و خالص سازی 5-ماه ایستادگی 6-ماه نزول قرآن 7-ماهی که برتر از همه ماههاست به جهت حرمتهای فراوان 8-ماهی که زمانش بطور خاص مشخص شده 9- ماهی که یک شبش(شب قدر) از هزار ماه بهتر است با توجه به اینکه مفهوم این شاخصه ها مشخصه، به نکته ی خاصی که از جمع همه این موارد بدست میاد اشاره میکنم و اون توجه دادن به ارزش زمانه. یعنی با توجه به این شاخصه ها در می یابیم چیزی که باعث برتری این ماه بر یازده ماه دیگه ی سال شده، جنس و ماهیت زمانش هست که بطور ویژه در لیلة القدر نمود تمام و کمال داره. پس در این ماه باید سعی کنیم با زمان حقیقی انس بگیریم. منظور از زمان حقیقی یعنی جدا شدن از ماده و مکان. پس در مقابل این دنیای محدود مادی که یک مکان مشخص و محدوده، اگر امکان صعود داشته باشیم و بتونیم از این زندان محصور در دست عوامل بزرگتر، خارج بشیم، اتفاقی که واقعا میفته دور شدن ما از مکان محدوده. یعنی هرچه از زمین فاصله بگیریم ارزش مکان کمتر میشه. با این مقدمات و توضیحات مشخص میشه اگر عالم ماده و دنیای ما یک مکان محدوده، عالم ملکوت یک زمان نامحدوده. و در اصل کسانی که کامل میشن و سیر صعودی پیدا میکنند از مکان خارج شده و در زمان وارد میشن. ‏ ‏ برای نزدیکتر شدن مطلب به ذهن اشاره ای به داستان خلقت آدم میکنم که پس از خلقت و استقرار در بهشت که یک مکان بود، ابلیس او را با وعده رسیدن به زمان فریب داد و به آدم و حوا گفت اگر به درخت ممنوعه نزدیک شوید و بخورید "ابدی" خواهید شد یعنی از این مکان بیرون رفته و به زمان که همیشگی است خواهید رسید. ‏ پس ماه مبارک رمضان یک زمان حقیقی است و هرکس به هر مقدار که بتواند آن را درک کند از مکان و عالم ماده جدا شده و به عالم ملکوت و زمان حقیقی دست پیدا خواهد کرد. برای تکمیل این توضیحات به یک مثال ساده هم اشاره میکنم. بالن اگر بخواهد بالا و بالاتر برود باید وزنه ها و بارهایش را پایین بریزد پس ما با نخوردن و نیاشامیدن سبک تر میشویم همچنان که با بخشیدن دیگران سبک تر میشویم همچنان که با بخشیدن اموال و دارایی هایمان-به هر مقدار که ممکن باشد- به فقرا، سبک تر می شویم و خلاصه هر چیزی که به ما چسبیده، اگر از خودمان جدا کنیم، این سیر معنوی بیشتر میشود و خداوند متعال این سی روز را با اداب خاصی واجب کرده تا همگان به قدر وسع خودشان این سیر معنوی و جدا شدن از ماده و دنیای پست را تجربه کنند و به چشم و دلشان بتوانند "بهشت حقیقی" را ببینند. پس ماه مبارک رمضان، قطعه ای از بهشت است که هر سال توفیق درکش و ورود به این بهشت به همه عطا میشود. @sahifeh_ir

شرح دعای ۴۴ صحیفه سجادیه. قسمت ۱_۳ در ادامه شرح دعای ۴۴ صحیفه سجادیه و پس از اوصاف نه گانه ای که برای ماه مبارک رمضان ذکر شده، به توضیح برخی از این صفات میپردازیم: یکی از این اوصاف که شاید محتاج توضیح باشه "شهر الاسلام" است. اینکه امام سجاد علیه السلام ماه رمضان را ماه اسلام معرفی میکنند میتونه دو جنبه داشته باشه، یکی جنبه اجتماعی، یعنی بین جوامع بشری و خصوصا پیروان ادیان، محدوده زمانی که اسلام رو به اون باید شناساند، ماه مبارک رمضانه چرا که در این ماه استقلال و آزادی فردی و جمعی به بهترین و بالاترین شکل انسانی و الهی خودش بروز پیدا میکنه. همین که انسانها از بند تن و نیازهای تمام نشدنی نفس رها میشن یعنی مزه استقلال حقیقی رو میچشند و اینکه همه وجودشون رو متوجه خدا میکنند و حتی از ساده ترین مایحتاجشون مثل آب و خوراک میگذرند، نتیجتا از همه قیود رها میشن، آزادی حقیقی رو هم تجربه میکنند و البته اگر احکام اسلامی من جمله روزه، پس از اقناع عقلی و قلبی افراد جامعه اجرا بشه؛ اون استقلال و آزادی فردی، نمود اجتماعی هم پیدا میکنه و واقعا و حقیقتا ماه رمضان، ماه اسلام خواهد بود. اما از نظر فردی هم "رمضان المبارک" ماه اسلامه چرا که فرد با تسلیم ظاهری اوامر خدا شدن، اسلامش رو عیان میکنه و البته راه ایمان و کمال رو هم پیدا میکنه اما بطور قطع ماه رمضان نشان دهنده اسلام آوردن حقیقی افراده. پس ما از همین فراز کوتاه متوجه میشیم، اگر بخواهیم محکی به خودمون بزنیم که در مسیر حق و رسیدن به خدا در کجا قرار داریم، ماه رمضان و رعایت آداب شرعی اون بهترین محک و نشان دهنده جایگاه و رتبه ایمانی ماست، چرا که اجرای ساده ترین و صریح ترین دستورات خدا که نیاز به هیچ توضیح و تفسیری نداره-یعنی روزه گرفتن- میتونه بهترین گواه بر دینداری فرد باشه و در مقابل اگر کسی از مسئولیت ماه رمضان و روزه داری شانه خالی کنه-البته بدون عذر- هرچقدر هم در مسائل دیگه و خدمت به خلایق پیشرو و فعال باشه نشونه دینداری و ایمان او به خدا نیست، هرچند این قبیل کارها فی نفسه خوب و پسندیده است. @sahifeh_ir

شرح دعای ۴۴ صحیفه سجادیه. قسمت ۲_۳ فراز دیگه ای که شاید محتاج توضیح و البته توجه ماست "شهر الطهور" است. طهور گرچه به معنای "پاک" و "پاک کننده" است اما واجد نکته ی ظریفی است و اون اینکه عرب به چیزی طاهر میگه که عدم نجاست و خلوصش فرا مادی باشه یعنی سررشته این نوع از پاکی به عالم معنا وصله و از بیرون مادیات نشات میگیره. گویی از یکسو به خدا متصله از سوی دیگه در زمین جلوه گر شده، لذاست که "طهور" "طاهر" "طهر" همگی از اسماء الهی هستند. پس امام سجاد علیه السلام با بکار بردن این وصف زیبا برای ماه رمضان، اتصال ذاتی این ماه با ملکوت و معنویت مطلق رو بیان میکنند. یعنی ماه رمضان اگرچه در تقویم زمینی سی روز مشخص داره و بین انسانها این قبیل زمان بندیها معتبر هست اما نباید غافل شد که حقیقت این سی روز، لحظه ای آسمانی است که در زمین اینطور دیده میشه و البته تا کسی با این "طهور" و این پاک کننده، پاک نشه قطعا درکی از حقیقت زمان نخواهد داشت. پس از این فراز امام "شهر التمحیص" رو بکار میبرند که به نوعی با طهور در ارتباطه و شاید بشه گفت توضیح و تفسیر عینی و عملیه "شهر الطهور" باشه یعنی ماه رمضانی که ذاتا عرشی و خدایی ست فلذا پاک و پاک کننده است. در فرایند خاصی که به شکل روزه داری دیده میشه، هر آلودگی و ناخالصی رو از فرد روزه دار جدا میکنه تا از وضیعیت فعلی که آلودگی به دنیا و مادیات هست به وضعیت مطلوب که"طهارت" است، برسه. ‏پس روزه داری در ماه مبارک رمضان انسان رو از آلودگیهای مادی پاک میکنه، چه این آلودگیها و ناخالصیها حلال بوده چه حرام؛ یک نکته کوچک و ظریف دیگه هم در این عبارت هست که اشاره میکنم: "تمحیص" موقعی به کار میره که یک شی از تلفیق دو جنس تشکیل شده باشه که یکی از اجناس اصلی و دیگری فرعی و وصله نچسب باشه، پس میفهمیم کسی که به ماه مبارک راه پیدا میکنه و توفیق روزه داری نصیبش میشه، ذات و عنصر وجودیش پاک و حلاله اما به چیزهای دیگه آلوده شده، که در این ماه ازش جدا میشه و به پاکی اولیه برمیگرده. و در مقابل کسانی که توفیق ورود ندارند، ذاتا این امکان براشون نیست. فراز بعدی هم "شهر القیام" است که معنای متعدد و عمیقی داره که ان شاءالله در شماره بعد بهش میپردازیم. پس از این فرازها دریافتیم که اگر ماه مبارک رمضان، به عنوان یکی از راههای رسیدن به رضایت الهی و بهشت حقیقی مطرح شده، عینا و عملا این اتفاق رو در زندگی روزه داران ایجاد میکنه و چه از حیث فردی و چه از حیث اجتماعی، نمود واضحی از اسلام حقیقی است. ان شاءالله که همگی موفق به درک روزه و رمضان بشیم. اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم و العن عدوهم @sahifeh_ir

شرح دعای ۴۴ صحیفه سجادیه. قسمت ۴ وَالْحَمْدُ لِلَّه ِ‏الَّذى جَعَلَ مِنْ تِلْكَ السُّبُلِ شَهْرَهُ شَهْرَ رَمَضانَ، شَهْرَ الصِّيامِ، وَ شَهْرَ الِاْسْلامِ، وَ شَهْرَ الطَّهُورِ، وَ شَهْرَ التَّمْحيصِ، وَ شَهْرَ الْقِيامِ ... در ادامه شرح دعای ورود به ماه مبارک رمضان (دعای ۴۴ صحیفه سجادیه) به این فراز رسیدیم که امام سجاد علیه السلام، ماه رمضان رو به "شهرالقیام" وصف میکنند. به جهت اهمیت این عبارت، کمی بیشتر بهش خواهیم پرداخت. برای شروع توضیحات ابتدا مقدمه ای رو عرض میکنم تا مفهوم بلند این عبارت مشخص بشه: در اسلام و قران کریم، بحث مهمی وجود داره تحت عنوان "عزم" که معمولا مورد غفلت ما قرار میگیره. عزم واسطه ی "نیت" و "عمل" است یعنی وقتی انسان نیت به انجام کاری میکنه فقط بواسطه عزم ست که میتونه حقیقتا موفق به انجام عمل بشه وگرنه یا اصلا موفق نمیشه یا عمل ناقص و ابتر انجام میشه و نتیجه و اثر نخواهد داشت. تعریف ساده از عزم اینه که: موانع انجام کار رفع بشه و لوازم انجام کار فراهم بشه. پس اگر کسی نیت انجام کاری رو میکنه، می بایست لوازم عملی شدن نیتش رو فراهم کنه و موانع احتمالی به انجام رسیدن نیتش رو هم برطرف کنه؛ به این فرد، صاحب عزم گفته میشه. به عنوان یک نکته مهم و یک گریز کاربردی به این آیه قران اشاره میکنم در خصوص اهمیت عزم که: فاذا عزمت فی الامر فتوکل علی الله" ‏بنابر توضیحات قبل و با توجه به صریح این آیه، فقط صاحبان عزم هستند که میتوانند به خدا توکل کنند و دیگران اگرچه زبانی توکل میکنند اما حقیقتا اتفاقی نمیفته و از امداد الهی برخوردار نخواهند شد/ پس عزم و داشتن عزم بسیار مهمه. با این مقدمه میریم سراغ نکته اصلی و اینکه: اگر مومن نیت صالح و صحیح داشته باشه، صاحب عزم هم باشه و موفق به انجام عمل بشه، خواه عمل دینی و خواه اعمال عادی زندگی، در لسان قرآن و دین به این فرد "قائم" میگن؛ یعنی اگر عملی دینی رو بر اساس رویه فوق انجام بده این فرد در راه دین قیام کرده. به عبارت دیگه تفاوت عملی که بر اساس نیت صحیح و عزم، انجام گرفته با اعمالی که بهمراه موانع و بدون لوازم، صورت گرفته، اینه که عمل بهمراه عزم، نشان دهنده دین و پرچم اسلام محسوب میشه، اما عمل دوم نه تنها سنخیتی با اسلام نداره و نمایانگر اسلام حقیقی فرد نیست، بلکه نفعی هم برای خود فرد نداره و حتی ممکنه مضر به حال او هم باشه. البته هر چقدر ایمان فرد قوی تر باشه و نیتش خالص تر باشه و عازم تر باشه، عمل الهی تر و مقبول تر میشه و اسلام رو بهتر و کامل تر معرفی میکنه و اگر این رویه در وجود کسی تثبیت بشه، تمامی اعمالش نشان دهنده حقیقت اسلام خواهد بود و از وجود او خدا شناخته خواهد شد. بنابر این توضیحات اینکه امام سجاد علیه الشلام ماه مبارک رو به عنوان ماه قیام معرفی میکنه میتونه به این معنا باشه که اگر کسی با نیت خالصانه وارد ماه مبارک و روزه داری بشه و موانع روزه داری رو برطرف کنه و هرچیزی که برای روزه داری صحیح نیازه، فراهم کنه، این فرد قطعا روزه مقبولی رو میگیره و با این کارش نه تنها دینداری حقیقی خودش رو اثبات میکنه، بلکه به نوبه خودش پرچم اسلام حقیقی رو بلند میکنه واضح هم هست که اگر در زندگی روزه مره با کسی مواجه بشیم که علیرغم نگهداری صحیح از جسمش اما تعلق و وابستگی به مادیات نداره و بلکه همه سعیش کمک به دیگران و خالص بودن کارهاش هست، این فرد بسیار محترم و ارزشمند خواهد بود، فردی که برای نیتهای خودش ارزش زیادی قائله و آنچنان به تصمیماتش معتقد و موقن هست که قبل از انجام هرکاری، لوازم انجام اون کار رو فراهم میکنه و موانعش رو از پیش پا برمیداره. پس ماه مبارک رمضان، ماه قیام است ماهی که با نیت خالص و داشتن عزم و انجام صحیح و کامل اعمالمون خصوصا روزه، نماز، ذکر و کمک به دیگران، ما رو از حالت ایستایی و سکون و قعود به حالت ایستادگی، قیام و جهاد حقیقی میرسونه و هرکس به نوبه خودش حقیقت زیبای اسلام رو نشان خواهد داد. ان شاءالله که همگی در راستای درک معارف الهی و عمل صحیح به یکایک دستورات خدا موفق باشیم و جزو قائمین باشیم. @sahifeh_ir

شرح دعای ۴۴ صحفیه سجادیه. قسمت ۱ - ۵ وَالْحَمْدُ لِلَّه ِ‏الَّذى جَعَلَ مِنْ تِلْكَ السُّبُلِ شَهْرَهُ شَهْرَ رَمَضانَ، شَهْرَ الصِّيامِ، وَ شَهْرَ الِاْسْلامِ، وَ شَهْرَ الطَّهُورِ، وَ شَهْرَ التَّمْحيصِ، وَ شَهْرَ الْقِيامِ، الَّذى اَنْزَلَ فيهِ الْقُرْانَ، هُدىً لِلنّاسِ وَ بَيِّناتٍ مِنَ الْهُدى‏ وَ الْفُرْقانِ... حضرت سجاد علیه السلام در ادامه دعا، ماه مبارک رمضان را ماهی معرفی میکنند که قرآن در این ماه نازل شده، گرچه این مسئله بسیار مشهوره اما نکاتی در خصوصش وجود داره که می بایست مورد توجه قرار بگیره: اول ارتباط تنگاتنگ قرآن و ماه رمضانه یعنی روزه داری با قرآن-چه قرائتش چه فهمش چه بکار گیریش، ارتباط مستقیم داره و شاید بشه گفت اولین و مهمترین چیزی که روزه داری رو از گرسنگی و تشنگی صرف، جدا میکنه همین ارتباط و انس با قران کریمه که البته با قرائتش آغاز میشه. پس میزان صحت و قبولی روزه مون رو از میزان ارتباط و انس مون با قران کریم متوجه بشیم / البته برای افراد مبتدی قرائت قرآن بطور منظم و با توجه نشونه ی خوبیه اما کسانی که در راه بندگی مبتدی نیستند-یا سنی ازشون گذشته یا این مسیر رو در سالهای قبل تجربه کرده اند- صرف قرائت کفایت نمیکنه و حتما می بایست پیامهای قرآن کریم رو به اندازه درک خودشون دریافت کنند و کسانیکه توانایی و تجربه ی این دو مرحله رو دارند، می بایست زندگیشون رو بر اساس تعالیم قرآن برنامه ریزی و اجرا کنند! متاسفانه اکثر قریب به اتفاق ما در این یک شاخصه مهم روزه و رمضان، ضعف شدید داریم. خیلی ها در خواندن قران هم مشکل دارند چه برسه به دریافت تعالیم قرآنی... دوم اینکه هر مقدار خوراکیهای جسم رو بیشتر و بهتر کنترل میکنیم، ارتباط خدا با ما شفاف تر و بلکه بیشتر و بهتر میشه، همونطور که میدونیم قرائت قرآن، یعنی صحبت کردن خدا با بنده. پس وقتی روزه میگیریم و خوراک رو کنترل میکنیم، می بایست نخستین نتیجه ش انس بیشتر ما با قرآن باشه وگرنه بجای روزه داری، مشغول زجر دادن جسم و روان خودمون هستیم! پس یکی دیگه از شاخصه های روزه داری صحیح و مقبول اینه که خداوند متعال رغبت بیشتری برای صحبت کردن با فرد، داره و ما هم باید بسنجیم به نسبت رتبه ایمانی و معرفتی خودمون چه مقدار روزه مون مورد قبول خداست و چه مقدار رغبت سخن گفتن با ما رو داره. @sahifeh_ir