eitaa logo
صالحین تهران بزرگ
2.5هزار دنبال‌کننده
3.1هزار عکس
1.6هزار ویدیو
477 فایل
📚محتوای تربیتی معرفتی و مهارتی ویژه مربیان تربیتی
مشاهده در ایتا
دانلود
💾 «19» 🌍 (ره) 📚 تقدم خود بر ديگران 🔸 من در جلسات گذشته بعضی از معارفمان را در اين رابطه مطرح کردم و در این جلسه ، جملاتی را از علی (علیهالسلام) برای تتمیم آنها عرض میکنم.در نهج البلاغه است كه حضرت علی (علیهالسلام) فرمود : «مَنْ نَصَبَ نَفْسَهُ لِلنَّاسِ إِمَاماً فَلْيَبْدَأْ بِتَعْلِيمِ نَفْسِهِ قَبْلَ تَعْلِيمِ غَيْرِهِ» هر کس بخواهد خود را زمامدار دیگری قرار دهد ، باید پیش از تعلیم دادن به دیگران ، به تعلیم خویش بپردازد ؛ تعلیم همان تأدیب است . 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
💾 «20» 🌍 (ره) 📚 تقدّم با رفتار بر با زبان 🔸 «وَ لْيَكُنْ تَأْدِيبُهُ بِسِيرَتِهِ قَبْلَ تَأْدِيبِهِ بِلِسَانِهِ» و بعد که خودش را کرد و میخواهد مردم را کند ، باید اوّل آنها را با کردار خویش تأدیب کند ، نه با زبان ؛ يعني قبل از اينكه بخواهد ديگران را با زبان خود كند ، بايد آنها را با عمل خود كند . همين اعمالی که از او صادر می شود ، قبل از آن که بخواهد دهان باز کند و به زبان بیاورد روش میدهد. 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
💾 «21» 🌍 (ره) 📚 ارزشمندی و برتری «انسان خودساخته» بر « دیگران» 🔸 «وَ مُعَلِّمُ نَفْسِهِ وَ مُؤَدِّبُهَا أَحَقُّ بِالْإِجْلَالِ مِنْ مُعَلِّمِ النَّاسِ وَ مُؤَدِّبِهِمْ»[2] و آن کسي که دارد خود را میسازد و میکند نسبت به کسی که میخواهد مردم را تأدیب کند ، براي تجلیل سزاوارتر است ، حتي اگر شخصي كه ميخواهد ديگري را كند خودش هم كرده باشد ، باز آن كسي كه دارد خودش را مي‌كند براي تجليل سزاوارتر است ، چون خودسازي اینقدر ارزشمند است . 📊 [2] . نهج‌البلاغة، ص480 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔@salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
💾 «22» 🌍 (ره) 📚 خود را ادب کنید ! 🔸 اصلاً مکتب انبیا و اولیا همین است . سرلوحه دعوت آنها همین مسأله تأدیب نفوس است . علی (علیهالسلام) در نهج البلاغه ميفرمايد : «أَيُّهَا النَّاسُ تَوَلَّوْا مِنْ أَنْفُسِكُمْ تَأْدِيبَهَا» ای مردم ، خود را به دست بگیرید ! خودتان را تربیت و ادب کنید ! «وَ اعْدِلُوا بِهَا عَنْ ضَرَاوَةِ عَادَاتِهَا»[3] و نفس را از گستاخیِ پذیرفتن خوهای زشت و نکوهیده رویگردان سازید ؛ لذا در روايتي ديگر از علی (علیه السلام) دارد كه فرمود : «الاشتغال بتهذيب النفس أصلح»[4] 📊 [3] . نهج‌البلاغة، ص537 📊 [4] . غررالحكم، ص239 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
💾 «26» 🌍 (ره) 📚 یعنی اینکه دیگر نگویی : «دلم میخواهد» 🔸 اين شخص اگر بخواهد نفسش كند ، در ابتدا کارش خیلی مشکل است . من مراجعات زیادي داشتم که برخی به من میگویند : «من نمیتوانم گناه نکنم !» ، من به آنها میگویم : «نه ! به من دروغ نگو ! نگو : نمیتوانم ؛ بگو : نمیخواهم !».«نمیتوانم» یعنی خدا قدرتش را به من نداده است ، نخير خدا قدرت را داده است و تو میتوانی ؛ ولی نمیخواهی ! چون مخالفت با نفس فشار دارد و سخت است . 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
اصول برخورد با اشتباهات متربی 💎شخصی خدمت امام کاظم (علیه السلام) رسید و عرض کرد: "مردی از دوستداران [و پیروان] شما شراب می‌نوشد و مرتکب گناه می‌شود. آیا ما از او دوری و برائت جوئیم؟" امام (علیه السلام) فرمود: "[خیر؛ نه از خودش ولی] از کار زشتش برائت جویید و از کار نیکش دوری نکنيد. عمل زشتش را ناپسند بشماريد." شخص مجددا پرسید: "پس آیا می توانیم او را فاسق یا فاجر بنامیم؟" حضرت (علیه السلام) مصداق فسق و فجور را برای او توضیح داده و دوباره فرمودند: "... شما بگویید کارش بد است و مرتکب اعمال زشت می‌شود. مؤمن است ولی کارش زشت است..." این مرام اهل بیت (علیهم السلام) است که در مواجهه با اشتباهات افراد بين شخص و عمل او تفکيک قائل می‌شوند؛ ما تا چه اندازه خود را به اخلاق آنان نزدیک میبینیم؟ می‌توان به جای برخورد با شخص، عمل ناپسند او را تذکر داد و از این عمل برائت جست. در اين صورت نسبت به شخص خطاکار، نفرت در دل نخواهيم داشت و همچنین او نیز موضوع را خصومتی شخصی نخواهد پنداشت. فرهنگی که از آموزه‌های قرآن و اهل بیت (علیهم السلام) استخراج و تبیین می‌شود، اين است که با گناه شخص مؤمن مقابله کنیم و نه با شخص او. در قرآن کریم هم میخوانیم که حضرت لوط (عليه السلام) به مردم میگفت: "من دشمن سرسخت اعمال شما هستم. [و نه دشمن شخص شما]" در جای دیگر خداوند در مواجهه با عصیان و نافرمانی افراد به پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) دستور می‌دهد تا نسبت به عمل آنها بیزاری جوید نه از شخص آنها. همچنين از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده است که: "چه بسا خداوند افرادى را دوست دارد؛ اما از عمل آنان ناخشنود است..." 👈اگر فرد خطاکار احساس کند که شخصیت او محترم است و نقطه ضعف او، عمل ناپسندش میباشد، زمينه ترک گناه و لغزش برای او فراهم‌تر می‌شود. اما اگر احساس کند که انسانى منفور و مطرود است، اميد به بازگشت برای او کمتر خواهد بود و شاید هر روز به تباهى خود می افزاید. 👈این قانون در تربیت نیز جایگاه مهمى دارد. والدین و مربیان خوب کسانى نیستند که فرزند و متربی از آنها بترسند؛ بلکه کسانى هستند که شخصیت او را حفظ میکنند. در اين صورت اگر متربب مورد خشم مربی قرار گرفت، از لطف آنها مأیوس نمیشوند، چرا که می‌دانند سبب خشم ایشان عمل زشت آنهاست و نه خودشان. 📝نوشته حاج آقای قرائتی مربی محور ،نونگاهی اصیل به فرهنگ و تربیت دینی http://eitaa.com/joinchat/1945370624Cb6236abeaf
💾 «27» 🌍 (ره) 📚 «جهاد اكبر» یعنی « نفس» 🔸 تأدیب نفس و مهار کردن شهوت ، غضب و وهم ، در ابتدا برای انسان خیلی فشار دارد و فشارش هم آنقدر زیاد است كه از آن به جهاد اكبر تعبير كرده اند . در اصطلاح به «مقابله کردن با نفس و مهار کردن آن» غلبه بر هوای نفسانی ميگويند . 🔸 هوا یعنی خواستهها ، چه در بُعد شهوت باشد ، چه غضب و چه وهم . چون نفس به معنای خاصّش از این قوا تشکیل میشود . این تعلیم به تعبیر علی (علیهالسلام) و این تأدیب ، ابتدا مشکل است و از غلبه کردن بر این نفس به «جهاد اکبر» تعبیر شده است . این که میگویند جهاد اکبر همین نفس و غلبه بر هوای نفس است . روايتي از علی (علیهالسلام) است كه میفرماید : «ردع النفس عن الهوى الجهاد الأكبر»[6] اگر بخواهی نفست را از خواسته های گسترده اش برگردانی و جلوی اطلاقش را بگیری ، جهاد اكبر كرده اي . 📊 [6] . غررالحكم، ص241 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
💾 «28» 🌍 (ره) 📚 « نفس» سخت‌تر از «فتح شهر» 🔸 در تاریخ صدر اسلام آمده است که گروهی از مسلمین به جبهه رفته بودند . وقتی نزد پیامبر برگشتند و از سختي هاي زیاد جنگ بحث كردند ، پيامبر فرمودند : این جهاد و جنگ و کشتن دشمن ، جهاد اصغر بود ، جهاد اکبر بر شما باقی مانده است ؛ آن جنگ داخلی است ، غلبه بر هوای نفس است ، اين مشکلتر است . 🔸 من در روایتی دیدم كه از حضرت سلیمان نقل میکردند که دارد : «إن الغالب لهواه أشد من الذي يفتح المدينة وحده»[7] آن کسی که بخواهد با هوای نفس مبارزه کند و بر هوای نفسش غلبه کند ، كارش سختتر است از كسي که بخواهد تنهایی یک شهر را فتح کند . یعنی فتح یک شهر به تنهایی آسانتر از جنگ و غلبه بر هوای نفس است . 📊 [7] . مجموعةورام، ج1، ص60 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
💾 «29» 🌍 (ره) 📚 « کردن» کم کم آسان میشود 🔸 در ابتدا مشکل است و فشار دارد ، امّا گام اوّل را که برداشتی ، گام دوم فشارش شاید نصف گام اوّل باشد ، گام سوم نصفِ نصف است . همینطور كه انسان جلو برود فشار كم ميشود تا جايي كه غلبه بر هوای نفس بسیار ساده میشود . ابتدا باید پایش بایستد . همه اینها روش دارد و ما فقط اصل قضیه را مطرح کردیم ؛ کسانی که میخواهند دیگران شوند باید اوّل خودشان را در بُعد نفسانی کنند که در بُعد نفسانی فشار دارد ، ولی بعد فشارش کم میشود . البته شیطان در اینجا هم شیطنت میکند ،ان شاءالله اگر توانستم در بحث بعدی اين مطلب را توضيح ميدهم 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
💾 «30» 🌍 (ره) 📚 حیات معنوی در گرو نفس است 🔸 اين مطلب به خصوص در مورد کسانی است که معتقد به نشئه دیگر هستند ، چون سرّ کار را من جلسه گذشته گفتم كه شکوفا كردن آن بُعد معنوی است . انبیا هم که آمدند ، سرلوحه دعوتشان نفوس بود.انسان چندبُعدی است ،آن بُعدسرنوشت ساز که برای ما حیات جاودانه خوب میآورد تا از آن لذت ببريم ، با جلوگیری از گستردگی هوای نفس و نفوس حاصل میشود . 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
💾 «31» 🌍 (ره) 📚 انسان بی ، کر و کور است 🔸 اگر انسان بخواهد نفس را رها کند ، آن بُعد درونیاش که در ارتباط با امور انسانی و معنویاش هست ، از بین خواهد رفت و به تعبیری در روایات داریم كه کر و کور میشود ؛ نه آهنگ معنویت را میشنود و نه ماورای ماده را میتواند شهود کند . اگر در آن بُعد معرفتیاش برویم ، انسان اگر بخواهد نفس را رها کند آن بعد معنوياش کر و کور میشود . 🔸 در روایتي دارد كه علی (علیهالسلام) فرمود : «إِنَّكَ إِنْ أَطَعْتَ هَوَاكَ أَصَمَّكَ وَ أَعْمَاكَ وَ أَفْسَدَ مُنْقَلَبَكَ وَ أَوْدَاكَ»[8] اگر تو بخواهی تحت فرمان خواستههای نفسانیات عمل کنی کر و کور میشوی و اين خواسته ها در عاقبت تو را به وادی هلاکت میکشاند . عرض کردم تعبیرات مختلفه است و چه بسا میشود گفت كه عقل را از انسان زائل میکند ، چون کار عقل روشنگری است و تبعيت از هواي نفساني چراغ عقل را در درون انسان خاموش میکند . 📊 [8] . مستدرك‌الوسائل، ج12، ص114 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
💾 «32» 🌍 (ره) 📚 «عاقل» خود را میکند 🔸 لذا ما در روایاتمان میبینیم كه وقتی میخواهند عاقل را تعریف کنند میگویند : عاقل کسی است که بر هوای نفسش غلبه کند و دیوانه کسی است که هوای نفس بر او غلبه کند : «العاقل من غلب هواه و لم يبع آخرته بدنياه»[9] در روايت ديگر دارد: «العاقل من عصى هواه في طاعة ربه»[10] روایات متعدده داريم که من نمیخواهم وارد شوم . انسان عاقل همین روشي را که انبیا به آن دعوت کردهاند در خودش میگیرد ، تا صلاحیت نسبت به غیر خودش را پیدا کند . 📊 [9] . غررالحكم، ص54 📊 [10] . غررالحكم، ص54 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
💾 «33» 🌍 (ره) 📚 اوّلین و سخت ترین گام 🌹اعوذ بالله من الشیطان الرّجیم ؛ بسم الله الرّحمن الرّحیم ؛ و الحمد لله ربّ العالمین و صلّی الله علی محمّد وآله الطّیّبین الطّاهرین و لعنه الله علی اعدائهم اجمعین.🌹 📚 «روی عن علی (علیهالسلام) قال : مَنْ تَأَدَّبَ بِآدَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَدَّاهُ إِلَى الْفَلَاحِ الدَّائِم»[1] ♻️ مروري بر مباحث گذشته 🔸 بحث ما راجع به کسانی بود که قصد دارند دیگران را کنند ؛ یعنی روش گفتاری و رفتاری به دیگران بدهند ، که از آنها به « » تعبیر میشود . عرض کردم اوّلین شرط برای شخص مربی که نقش اساسی و زیربنایی دارد ، اين است که ابتدا خود را در ابعاد گوناگون وجودیاش ، مثل عقل ، قلب و نفس کند . در این ارتباط نیز عرض کردم انبیای عظام ما هم بر روی آن چیزی که تکیه کرده اند ، مسأله نفوس است و نفس هم مجموعهای از قوای سه گانه شهوت ، غضب و وهم است . 📊 [1] . بحارالأنوار، ج89، ص21 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
💾 «34» 🌍 (ره) 📚 « خیال و اوهام» اوّلين مرحله نفس 🔸 در جلسه گذشته عرض کردم كه نفس روش دارد ، از کجا شروع کنیم ؟ چون ما قوای سه گانه را مطرح کردیم و گفتيم كه تشکیل دهنده نفس به معنای اخص است ، میگویند ابتدا باید انسان به سراغ قوه خیال و واهمه برود[2] که آن دستاویز شیطان است ، یعنی شیطان آنچه را که میخواهد اِعمال کند ، ابتدا سراغ خیال و واهمه انسان میرود . 🔸 لذا از واهمه به شیطان درونی انسان تعبیر میکنند . حتی در مباحث اخلاقی هم این مسأله را مطرح میکنند كه انسان ابتدا باید سراغ ضبط خیال برود . خیال و واهمه در انسان مثل پرندهای است كه هر لحظه روی یک شاخه است و آرام و قرار هم ندارد ، اگر آن را از روی یک شاخه بپرانی ، میرود و فوراً روی شاخه دیگري مینشیند . قوه خیال است که در انسان معصیت ، مسائل شهویه و مسائل غضبی را جلوه میدهد . لذا میفرمایند مهمترین چیز در انسان ضبط خیال است که انسان بتواند آن را مهار کند . روش مهار کردن را بعد عرض میکنم . 📊 [2] . حضرت استاد در این مباحث در صدد بیان وجوه افتراق قوه واهمه و خیال نیستند. 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
💾 «36» 🌍 (ره) 📚 اوّلین و سخت ترین گام 🔸 در باب نفس اولین گام و به تعبیری سختترین گام ، ضبط خیال است که البته سختی آن ابتدایی است . این اوهامی که میآید برخلاف رضای خدا و عقل است و همسو با خواسته های شیطان است ، جلوی این اوهام را در درون خودت بگیر . ما از اين به سنگری بسیار مهم تعبیر میکنیم ، خط اوّل است ، به تعبیری باید گفت خط شکن باش ، این خط اوّل است . 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
💾 «45» 🌍 (ره) 🌹اعوذ بالله من الشیطان الرّجیم ؛ بسم الله الرّحمن الرّحیم ؛ و الحمد لله ربّ العالمین و صلّی الله علی محمّد وآله الطّیّبین الطّاهرین و لعنه الله علی اعدائهم اجمعین.🌹 📚 «روی عن علی(علیهالسلام) قال: مَنْ تَأَدَّبَ بِآدَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَدَّاهُ إِلَى الْفَلَاحِ الدَّائِم»[1] ♻️ مروري بر مباحث گذشته : 🔸 بحث ما در گذشته راجع به بود . گفته شد اگر كسي قصد كند كه براي ديگري باشد ، يعني اگر بخواهد به ديگري روش گفتاري و رفتاري بدهد ، اوّل بايد خودش را كرده باشد ، يعني بايد خودش را مؤدّب كرده باشد تا بتواند ديگران را ادب كند. بايد اول خودش شده باشد سپس بيايد شود . 🔹 من در گذشته عرض كردم كه انسان از نظر در تمام ابعادِ وجودي ، مثل عقل و قلب و نفس محتاج به است . منظور از نفس هم معناي خاصّ نفس ، يعني شهوت و غضب و وهم است . همچنين گفتيم كه انبياي عظام هم آنچه را كه در ابتدا هدفگيري كردند و بر آن تأكيد كردند ، مسأله نفوس ، به معناي خاص ، يعني شهوت و غضب و وهم بود . انبيا آمدند كه نگذارند قواي نفس لجام گسيخته عمل كنند . من قبلاً اينها را گفته بودم و الآن فقط تذكر دادم . 🔸 اين بحث پيش آمد كه اولين گام در نفوس كه هم شهوت است ، هم غضب است و هم وهم است ، چيست ؟ سه نيرو است كه معناي اخص نفس را تشكيل مي‌دهد . حالا ابتدا بايد از كدام شروع كرد ؟ 🔹 گفتم كه گام اول وهم ، يعني خيال است . اول بايد سراغ آن برود و كند ، چون وهم است كه مسايل شهوي و غضبي را براي انسان مي‌آرايد . در آيه دارد : «إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوء»[2] ، اين همان نيروي وهم است كه اهلش در اصطلاح مي‌گويند : اين نيروي شيطانيِ درونيِ انسان است . تعبير به شيطاني مي‌كنند . نيروي شيطانيِ درونيِ انسان وهم است . 📊 [1] . بحارالأنوار، ج89، ص21 📊 [2] . سوره يوسف، آيه 53 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
💾 «46» 🌍 (ره) 📚 اولين گام ، ضبط قوّه خيال : 🔸 حالا سراغ وهم ميرويم . در وهم از كجا شروع كنيم ؟ جلسات گذشته عرض كردم كه گام اول در وهم اين است كه انسان بايد قوّه خيال را ضبط كند . من به قوّه خيال تعبير مي‌كنم ، اهلش هم مي‌گويند قوّه خيال . اولين گام ، ضبط قوّه خيال است كه من جلسه گذشته توضيح دادم . گفتم كه قوّه خيال مثل پرنده اي در درون است كه روي يك شاخه مي‌پرد ، وقتي مي‌خواهي ردش كني از آنجا مي‌پرد و روي يك شاخه ديگر مي‌رود . وهم است كه معاصي ، گناهان و خلاف كاريها را براي انسان جلوه مي‌دهد و وقتي مي‌خواهي آن را از اين كار منصرف كني مي‌پرد و روي يك شاخه ديگر مي‌رود ؛ شاخه دومي هم باز گناه ديگري است . قوّه خيال چنين حالتي دارد و اولين گام ضبط قوّه خيال است . 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
💾 «47» 🌍 (ره) 📚 سوق دادنِ خيال به وادي تفكّر در نعمات الهي : 🔸 حالا چه طوري خيال را ضبط كنيم ؟ اينجا است كه مي‌گويند اولين منزل ، منزل تفكّر است . ميگويند خيال را به وادي تفكّر بكش . تفكّر نسبت به چه چيز ؟ نگاه كنيد گام به گام پيش مي‌روم . تفكر نسبت به آلاء الهي و خلقت خودم . در روايت هم دارد : «تفكر في آلاء الله» يعني تفكّر در نعمتهاي خدا . فكر كن كه خدا چه قدر به تو نعمت داده است ؟ خيال را به اين وادي بكش . انسان فطرياتي دارد و اين تفكّر در نعمتهاي خدا در زمينه‌هاي خاصّي بروز و ظهور پيدا مي‌كند ، از جمله اين كه تفكر نسبت به نعمت‌هايي كه خدا به من داده است موجب يك مسأله فطري در من مي‌شود كه : «الانسان عبيد الاحسان»[3] . آيا سزاوار است كه در عوضِ اين احساني كه خدا به من كرده است بيايم و مقابل مُحسن و مُنعمم بايستم ؟ آيا سزاوار است عملي را كه او گفته نكن ، بكنم ؟ 🔸 چون بحث ما بحث است و هم روش گفتاري و رفتاري است ، البته گفتار هم بخشي از رفتار است . همين تفكّر و مسأله فطري يك مقدار انسان را از تندروي ها و بهره برداري‌هايي كه قوّه خيال مي‌خواهد از غضب و شهوت انسان بكند ، باز مي‌دارد و جلويش را ميگيرد . از اين گذشته تفكّر نسبت به اين كه آيا من فقط براي اين در اين عالم خلق شده ام كه مثل حيوانات ، خودم ، شهوتم و غضبم را اشباع كنم يا نه غرض از خلقت من چيز ديگري بوده است ، موجب ضبط قوّه خيال ميشود كه جلسه گذشته به اشاره كردم . 📊 [3] . بحارالأنوار، ج71، ص117 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
💾 «48» 🌍 (ره) 📚 محور ، خود شخص : 🔸 در رابطه با شاخه‌هاي تفكر براي ضبط خيال ، تفكّر في آلاء الله را گفتم ، حالا سراغ يك تفكر ديگر ميآيم كه ما از آن به موازنه تعبير مي‌كنيم . من قبل از آن كه وارد مسأله موازنه شوم ، مطلبي را عرض ميكنم كه البته در گذشته هم اين مطلب را عرض كرده ام ؛ يك امر تحميلي از غير به انسان نيست . همه اينطور فكر مي‌كنند كه يعني در خدمت يك باشيد و تحت او قرار بگيريد و او هم به شما روش رفتاري و گفتاري بدهد . غالباً اينطور فكر مي‌كنند و حال اينكه اين اشتباه است ، اين نيست . اگر انسان به طور عميق وارد شود ، ميفهمد كه اين امور و روش دادن كه ما مي‌گوييم ، ريشه در عقل عمليِ انسان دارد . 🔸 عقل عملي يعني چه ؟ يعني آن نيرويي كه انسان با آن خير و شرّ را در اعمال تشخيص مي‌دهد ، بحث عمل است . حسن و قبح اعمال را تشخيص ميدهد ، به اصطلاح ما عقل عملي تشخيص ميدهد كه اين كار قبيح است و آن كار حسن است ، اين شرّ است و آن خير است . انسان ، خودش خير و شرّ را تا حدّي نسبت به اعمالش تشخيص مي‌دهد ، لذا اينطور نيست كه حتماً بايد كسي بيايد من را كند . البته غير هم مي‌تواند ، امّا بعد برايتان مي‌گويم كه او چه كار مي‌كند . آن كسي كه اساس كار است ، خودِ من هستم . خودم بايد خودم را كنم . به وسيله چه چيزي ؟ عقلم . اين كه مي‌گويم تفكّر ، مي‌خواهم اين بحث را جا بيندازم . 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
💾 «49» 🌍 (ره) 📚 مربّي حضرت عيسي كه بود ؟ 🔸 در موازنه مي‌خواهم اين نكته را بگويم كه فكر كنيد ، ما ميتوانيم فكر كنيم و مثل حيوانات نيستيم ، فكر كنيد داريد چه كار مي‌كنيد . در درونتان از خودتان سؤال كنيد كه اگر كسي با شما چنين كاري كند مي‌پسنديد ؟ اين مطالب خيلي زيبا است كه در روايات هم آمده است . ببينيد اگر كسي اموالِ شما را بخورد ، مي‌گوييد زشت است ، مالِ مردم خوري ظلم است ، پس چرا مال مردم را مي‌خوريد ؟ خيلي صريح گفتم . اين سخنان را قبل از همه به خودم ميگويم . 🔹 در روايتي داريم كه از حضرت عيسي (عليه السلام) سؤال شد كه چه كسي شما را كرد : «وَ قِيلَ لِعيسَي ابنِ مَريم َمَنْ أَدَّبَكَ» در فكرشان همين بوده كه بايد كسي بيايد ديگري را ادب كند . سؤال بر محور همين تفكّر است : «وَ قِيلَ لِعيسَي ابنِ مَريم َمَنْ أَدَّبَكَ قَالَ مَا أَدَّبَنِي أَحَدٌ» هيچ كسي من را نكرد ، بلكه «رَأَيْتُ قُبْحَ الْجَهْلِ فَجَانَبْتُه»[4] زشتيِ جهل و نفهمي و بي‌شعوري را كه ضدّ عقل است ، ديدم و آن را ترك كردم ، يعني جنبه دروني دارد ، اين را براي اهلِ عملش مي‌گويم ، ديدم اين كار واقعاً كار زشتي است ، جاهلانه است ، لذا تركش كردم ،خودم خودم را كردم . 🔸 روايتي از علي (علیه السلام) است كه حضرت فرمود : «وَ مُعَلِّمُ نَفْسِهِ وَ مُؤَدِّبُهَا أَحَقُّ بِالْإِجْلَالِ مِنْ مُعَلِّمِ النَّاسِ وَ مُؤَدِّبِهِمْ»[5] كسي كه دارد خودش را مي‌كند ، براي احترام سزاوارتر است از كسي كه مي‌خواهد مردم را تعليم بدهد و كند . يعني از يك نيروي دروني مي‌جوشد كه آن عقل عملي است . بله از بيرون هم داريم ، خيلي هم داريم ، اما اينطور نيست كه شخصي از بيرون به من چيزي بگويد و من هم تعبداً از او قبول كنم و عمل كنم ، در باب ، تعبّد نيست . ممكن است كه افراد در مانند طفل باشند و قبول كنند ، امّا بعد سِرّ قضيه را به آنها يادآور مي‌شوند ، آنهايي كه واقعي هستند اين كار را مي‌كنند . حتّي براي بچّه مثال‌هاي ساده مي‌زنند تا همان عقلِ عملي‌اش شكوفا شود و خودش در درونش بفهمد كه كار بدي كرده است . 🔹 در قرآن ميفرمايد : «وَ ذَكِّرْ فَإِنَّ الذِّكْرى تَنْفَعُ الْمُؤْمِنين»[6] تذكّر ، يادآوري است ، يادآوري ، يعني روي عقل عملي پرده غفلت كشيده شده و شخص دست به عمل زشتي زده است كه عقلاً هم قبيح بوده است ؛ اينجا به او يادآوري كن ، يعني او مي‌دانست كه كارش زشت بوده امّا يادش رفته است ، تو اين را به يادش بياور . آيه مي‌گويد : «فَإِنَّ الذِّكْرى تَنْفَعُ الْمُؤْمِنين» . مسأله ، مسأله يادآوري است ، يعني اينطور نيست كه از خارج گفته شود و امر تحميلي بر انسان باشد ، بلكه امر درونيِ انسان است . 📊 [4] . بحارالأنوار، ج14، ص326 📊 [5] . نهج البلاغة، ص480 📊 [6] . سوره الذاريات، آيه 55 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
💾 «50» 🌍 (ره) 📚 آيا فضائل و رذائل يكسان هستند ؟ 🔸 حالا سراغ موازنه مي‌روم . در اينجا مراد از موازنه اين است كه خودت فكر كن -اين هم تفكّر است- آن كساني كه از خيال و شهوت و غضبِ خودشان به طور گسترده متابعت كردند و به تعبير ما خودشان را اشباع كردند و آلوده به رذائل اخلاقي شدند ، با آن كساني كه تحت تأثير عقلِ عملي قرار گرفتند و نگذاشتند كه قوّه خيال ، شهوت و غضب را به اسارتِ خود ببرد و به فضائل اخلاقي آراسته شدند ، يكسان هستند ؟ خودت فكر كن و بين اين دو يعني فضائل و رذائل يك موازنه كن . آيا آن كسي كه از وهم و خيال و شيطانِ درون متابعت كرد و دستاوردش هم رذائل اخلاقي شد با آن كسي كه از عقل متابعت كرد و خودش را به فضائل اخلاقي آراسته كرد ، نزدِ تو يكي هستند ؟ 🔸 ظاهراً هيچ عاقلي نمي‌تواند چنين حرفي بزند . لذا عرض كردم اولين گامي را كه انسان بايد براي نفس بردارد ، مسأله ضبط قوّه خيال است . خيال را مهار كن ، نگذار تفكّر شهوي يا غضبي بيايد بر تو مسلّط شود . نگذار كه خيال شهوت و غضب را براي تو آراسته كند . اگر بگوييد دست خودم نيست ، مي‌گويم چرا دست خودت است ، راهش تفكر است ، تفكّر ، تفكّر ! حالا در چه چيزي تفكر كنم ؟ من دو تا چيز گفتم ؛ يكي تفكر در آلاء الهي و بعد هم اين مسأله كه اصلاً تو براي چه خلق شده اي كه اين را قبلاً بحث كردم . ديگري موازنه كه در اين جلسه مطرح كردم . تفكر كن ، تو عقل داري و مي‌تواني مقايسه كني 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
💾 «53» 🌍 (ره) 🌹اعوذ بالله من الشیطان الرّجیم ؛ بسم الله الرّحمن الرّحیم ؛ و الحمد لله ربّ العالمین و صلّی الله علی محمّد وآله الطّیّبین الطّاهرین و لعنه الله علی اعدائهم اجمعین.🌹 📚 «روی عن علی (علیهالسلام) قال : مَنْ تَأَدَّبَ بِآدَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَدَّاهُ إِلَى الْفَلَاحِ الدَّائِم»[1] ♻️ مروري بر مباحث گذشته : 🔸 بحث ما راجع به و بود . گفته شد كساني كه قصد دارند كنند و ديگران را كنند و به تعبير ساده به ديگران روش گفتاري و رفتاري بدهند ، بايد شروطي را رعايت كنند . شرط اوّل اين است كه بايد خودشان مؤدّب به آداب الهي شده باشند ، بعد وارد اين وادي شوند . اين بحثي بود كه ما درگذشته داشتيم و گفتيم كه اين مؤدّب شدن هم بايد در تمام ابعاد وجودي ، يعني عقل ، قلب و نفس باشد و عرض كرديم كه نفس يعني غضب و شهوت و وهم . 🔹 در جلسات گذشته در مورد اينكه را از كجا شروع كنيم ، گفتيم كه سفارش شده است اوّل انسان قوّه خيال و وهم خود را كند كه به آن مي‌گويند : ضبط خيال . چون مبدأ افعال و اقوالي كه از انسان صادر مي‌شود ، همان مسائلي است كه در درون انسان مي‌گذرد و مرتبط با تصوّراتي است كه منشأ آن ، وهم و خيال است ؛ لذا اوّلين گامِ ، ضبط خيال است . حالا چگونه خيال را ضبط كنيم ؟ گفتيم كه خيال بايد وارد منزل تفكّر شود . چند شاخه از منزل تفكّر را هم تذكّر دادم كه انسان بايد چگونه تفكّر كند تا بتواند اين نيرويي را كه از نظر واردات دروني‌اش افسار گسيخته است ، مهار كند . 🔸 در آخرِ جلسه گذشته عرض كردم كه اينجا است كه مي‌گويند : فرد وارد منزل عزم مي‌شود . عزم به معناي بنا گذاشتن و تصميم گرفتن جدّي است . حالا عزم بايد نسبت به چه چيز باشد ؟ به تعبير ما مُتعلَّقِ عزم چيست ؟ عزم نسبت به اينكه ديگر دستش آلوده به گناه و خلافكاري نشود و از آن طرف هم واجباتي را كه بر عهده اش است ، انجام دهد و از طرف ديگر مسأله جبران مافات است . بنا بگذارد آنچه را در گذشته به تعبيري خراب كاري كرده ، آنها را اصلاح كند . 📊 [1] . بحارالأنوار، ج89، ص21 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
💾 «55» 🌍 (ره) 📚 جايگاه عمل در : 🔸 انسان بعد از آن كه قوّه خيال را ضبط كرد و آن را در اختيار گرفت ، يعني نگذاشت هر سِنخ تصوّري در ذهنش عبور كند و در نتيجه اسيرِ آن تصوّرات و واهمه هايي كه در نفس نقش ميبندند و غالباً هم چه در ربط با انسانيت و چه تديّن از امورِ باطله هستند و بعد هم تصميم به اصلاح ، يعني خودش گرفت، اينجا است كه نتيجه روي عمل ظاهر مي‌شود . اين مسأله ، مسأله تعقّلي و نشستن و بحث و اين حرفها نيست . بنا گذاشتم به اينكه از اين به بعد آنچه را كه مطابق عقل و شرع است عمل كنم . مسأله ، مسأله عمل است . آنچه را كه در گذشته از نظر تكاليفم كسر گذاشته‌‌ام ، جبران كنم . يعني چه ؟ عملاً جبران كنم ، همه اينها عملي است . 🔹 لذا علماي اخلاق وقتي كه وارد بحثِ و خودسازي مي‌شوند ، مي‌گويند كه اوّل بايد از ظاهر شروع كرد ، چون جنبه عملي است . ظاهر را چه از نظر ديداري ، چه از نظر گفتاري و چه از نظر رفتاري مطابق شرع و عقل قرار بده ، لذا مي‌گويند : بايد از ظاهر شروع كرد و اسم اين را جوارح مي‌گذارند . چشم به هر چيزي نگاه نمي‌كند ، گوش به هر آهنگي گوش نمي‌دهد ، عملي همين است . وقتي انسان وارد اين مرحله ميشود كه تصميم گرفت اعمالش را اصلاح كند ، جنبه عملي دارد . من در گذشته راجع به اين مسأله كه اگر در ، مسأله عمل نباشد ، اصلاً بقيه امور هيچ اثري ندارد ، مفصّل بحث كرده‌ام و ديگر تكرار نمي‌كنم . به همان مباحث مراجعه كنيد ، مسائل را هم گفته‌ام . 🔸 الآن بحث درباره واديِ عمل است و وارد واديِ عمل مي‌شويم . ما همينطور گام به گام جلو مي‌آييم . حالا نوبت به قواي ديگر نفس مي‌رسد ، چون نفس به معناي اخصّ از سه قوّه شهوت و غضب و وهم تشكيل شده است . انسان بايد هر سه را كند . حالا كسي رفته است و انشاءالله وهم را كرده است ، ضبط خيال كرده است ، همينطور كه گفتيم اينجا واردِ عمل مي‌شويم . اينجا نوبت به آن قواي ديگر ، يعني شهوت و غضب مي‌رسد ؛ چون آن‌ها را هم بايد كرد . آن‌ها را هم بايد مهار كرد . يك مهار ، مهار تصوّرات است كه مي‌گويند ذهنت را نسبت به اموري كه باطله است و تو را تحريك مي‌كند ، مهاركن . اين تصوّرات چه چيزي را تحريك مي‌كنند ؟ شهوت و غضب را ، مي‌گويند اين تصوّرات را ضبط كن ، وهم مي‌خواهد تو را به جاي آن تصوّرات ببرد . 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
💾 «58» 🌍 (ره) 📚 شهوت ، سمّ كشنده : 🔸 روايات ما هم همينطور است . توجه كنيد من گفتم همه اين روايات را به عنوان نمونه مطرح مي‌كنم . در روايت دارد : «الْهَوَى أَسُّ الْمِحَن»[7] آفة العقل الهوى»[8] أهلك الشيء الهواء» نابود كننده‌ترين چيز عبارت است از هوا . انسان را نابود مي‌كند.. روايتي از علي (عليه السلام) است كه فرمود : « اصلاً هوا پايه بدبختيها است ، تعبير به هوا مي‌كنيم ، يعني همان خواسته‌هاي نفساني‌ . يا در روايت ديگر دارد : « يا فرض كنيد در باب شهوت كه مي‌رويم در آنجا دارد : «الشهوات سموم قاتلات»[9] الشَّهَوَاتُ مَصَايِدُ الشَّيْطَانِ»[10] عبد الشهوة أذل من عبد الرق»[11] عَبْدُ الشَّهْوَةِ أَسِيرٌ لَا يَنْفَكُّ أَسْرُهُ»[12] عَبْدُ الشَّهْوَةِ أَسِيرٌ لَا يَنْفَكُّ أَسْرُهُ» . 🔹 تعبير عجيبي است . كسي كه بنده شخصي شده است ، ممكن است روزي آزاد شود ، مثلاً كسي بيايد او را بخرد و آزادش كند . فرض كنيد كسي مي‌خواهد كفّاره بدهد ، گفتند يك بنده آزاد كن ، بيايد او را بخرد و آزادش كند يا خود اين مالك دلش مي‌خواهد آزادش كند ، احتمالش هم خيلي قوي است ، اما كسي كه اسير شهوتِ خود شده است مگر به اين زودي مي‌شود آزاد شود ؟ اصلاً و ابدا ً؛ گویا حبس ابد است . اسير شهوت ، اسير ابدي است . 🔸 روايت از علي (عليه السلام) بود كه فرمود : « كسي كه بنده شهوت شده است ، خوارتر است از آن كسي كه بنده شخصي شده است . يا اين تعبير كه دارد : « يكي از دامهاي شيطان ، شهوت است . در روايتي دارد : « شهوات سَم‌هايي كشنده هستند ، عجب ! در روايت ديگري دارد : «چون من بحث كلّي را مطرح كردم ، وارد مسأله شهوت و هواي نفس شدم . لذا وقتي به حسب ظاهر انسان وارد بحث تربيت مي‌شود اوّلين مرحله ضبطِ خيال است كه گفتيم راه‌هاي آن چيست . بعد مي‌رويم سراغ شهوت يا غضب . انسان بايد اينها را در خودش كنترل كند . 🔹 كسي كه مي‌خواهد براي ديگري مربّي شود ، اگر بنا شود خودش به اسارت رفته باشد ، آيا مي‌تواند اسيري را آزاد كند ؟ به قول ما طلبه ها كه اصلاً نمي‌شود . حالا نمي‌خواهم سراغ تنزيل كردن و از اين قياسها بروم . بنده نمي‌تواند بنده ديگري را آزاد كند . آيا تو كه اسير شهوت خود هستي مي‌تواني بيايي شوي و ديگري را كني ؟ آيا ميتواني او را از اسارت بيرون بكشي ؟ 🔸 شعار دادن ، غير از شعور پيدا كردن و غير عمل كردن است . شعار دادن آسان است ، ممكن است بنده هم چند صباحي فكر كنم كه تو راست مي‌گويي ، امّا بعد كه خلافش ظاهر شد افتضاحش بالا مي‌آيد . مي‌خواستم اين را عرض كنم كه ما روي ترتيب و خودسازي جلو مي‌آييم ، يعني خودسازي را از كجا شروع كنيم و چگونه ؟ من تا الآن وارد اين بحث شدم . 📊 [7] . مستدرك الوسائل، ج12، ص113 📊 [8] . غررالحكم، ص64 📊 [9] . غررالحكم، ص304 📊 [10] . مستدرك الوسائل، ج11، ص343 📊 [11] . غررالحكم، ص304 📊 [12] . مستدرك الوسائل، ج11، ص346 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝
💾 «59» 🌍 (ره) 🌹اعوذ بالله من الشیطان الرجیم بسم الله الرحمن الرحیم والحمد لله رب العالمین و صل الله علی محمد و آله الطیبین الطاهرین و لعنه الله علی اعدائهم اجمعین.🌹 📚 «روی عن علی (علیه السلام) قال: مَنْ تَأَدَّبَ بِآدَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَدَّاهُ إِلَى الْفَلَاحِ الدَّائِمِ»[1] ♻️ مرور مباحث گذشته 🔸 بحث ما در گذشته راجع به بود و اینکه اگر انسان بخواهد شود و دیگری را کند ، یعنی روش گفتاری و رفتاری به او بدهد ، باید خودش به این باشد . به این مناسبت گفتیم که بحث در تمام ابعاد وجودی مطرح است ؛ هم در عقل ، هم قلب و هم نفس مخصوص به خود را دارند و حتّی این مسأله دربارۀ جوارح و اعضا هم هست . 🔸 ولی آنچه که در آثار خودمان مصبّ قرار گرفته ، نفس است . البتّه چیزهای دیگر هم هست ، امّا آنچه که خیلی مورد نظر است ، نفس است ؛ نفس به معنای شهوت ، غضب و وهم . انسان باید اینها را مؤدّب به آداب الهی کند . من در باب وهم قبلاً بحث کردم و روش تأدیب وهم را گفتم . 📊 [1]. بحارالأنوار، ج89، ص214 📚مربیان تربیتی انقلابی نخبه تهران📚 ╔═.🍃.🍃═══════╗ 🕹🆔 @salehintehran ┗━🍃🌺🍃━━ 🌺 ╚══════.🍃🍃.══╝