📍در مقابل هر صفت نیکی خلق بدی است که ضد آن است و در برابر هر صفت نیکی، اخلاق رذیله غیر متناهیه ای ازدو طرف افراط و تفریط است. 📍قاعده کلی آن است که اوصاف حمیده، حکم وسط را دارند، وا نحراف از آنها به طرف افراط یا تفریط - هر یک که باشد - مذموم است و از اخلاق رذیله است. پس در مقابل هر جنسی از صفات فاضله، دو جنس از اوصاف رذیله متحقق خواهد بود. 🔅از تهذیب و پاکیزگی قوه عاقله، صفت «حکمت» حاصل می شود. 🔅«حکمت» عبارت است از شناختن حقایق موجودات به طریقی که هستند، و آن بر دو قسم است: «حکمت نظری» و آن علم به حقایق موجوداتی است که وجود آنها به قدرت و اختیار ما نیست و «حکمت عملی» و آن علم به حقایق موجوداتی است که وجود آنها به قدرت و اختیار ماست، مانند افعالی که از ما صادر می شود. 🔅طرف افراط و تفریط صفت حکمت، «جربزه» و «بلاهت و نادانی» است. 🔅«جربزه» کار فرمودن فکر است در زاید از آنچه سزاوار است، و عدم ثبات فکر در موضعی معین که این در طرف افراط است. 🔅«بلاهت» معطل بودن قوه فکریه و کار نفرمودن آن در قدر ضرورت یا کمتر از آن است و این در طرف تفریط است. 🔅گاهی از اول به «فطانت» و از دومی به «جهل بسیط» تعبیر می شود. #قوه_عاقله #افراط_و_تفریط #جربزه #بلاهت #فطانت #جهل_بسیط 👈 شکوفه های سعادت 👉@sh_saadat

🔅از برای هر فضیلتی حدی معین است که به منزله «وسط» است و تجاوز از آن خواه به جانب افراط و خواه به طرف تفریط، به رذیله منجر می شود. 🔅پس هر صفت فضیلتی که وسط است به جای مرکز دایره است، و اوصاف رذایل به منزله سایر نقطه هایی است که در میان مرکز یا محیط فرض شود. شکی نیست که مرکز، نقطه ای است معین و سایر نقاط در اطراف و جوانب آن غیر متناهی و بی شمارند. 🔅بنابراین در مقابل هر صفت فضیلتی، اوصاف رذیله غیر متناهی خواهد بود و مجرد انحراف از فضیلتی از هر طرفی، موجب افتادن در رذیله خواهد بود. 🔅به این سبب است که اسباب بدی و شر بیشتر است از اسباب خیر و نیکی و از آنجا که پیدا کردن یک چیز معین در میان امور غیر متناهی و بی شمار مشکل است، پس استقامت بر آن و ثبات در آن «سخت تر» از هر دو است، و لهذا جستنِ حد اعتدال و استقامت بر آن، در نهایت صعوبت است و از این جهت است که بعد از آن که سوره «هود» به رسول خدا صلی الله علیه و آله نازل شد، در آنجا امر به آن بزرگوار شد که: «فَاستَقِم کَما اُمِرتُ» یعنی: «بایست و ثابت باش همچنان که ترا امر فرموده ایم». 🔅وسط بر دو قسم است، حقیقی و اضافی. 🔅وسط حقیقی آن است که نسبت به آن، طرفین حقیقتا مساوی بوده باشد. مثل نسبت چهار به دو و شش، که چهار دقیقا وسط دو و شش قرار دارد. 🔅وسط اضافی آن است که عرفاً نزدیک به حقیقی باشد. و بعضی تفسیر نموده اند به اینکه نزدیکتر چیزی به وسطِ حقیقی که برای شخص ممکن است. 🔅وسطی که در علم اخلاق معتبر است و امر به استقامت و ثبات بر آن شده «وسط اضافی» است، زیرا یافتن وسط حقیقی و رسیدن به آن متعذر، و استقامت و ثبات بر آن غیر میسر است و چون وسط اضافی معتبر است و اختلاف آن ممکن است به این جهت باشد که : اوصاف حمیده گاه به اختلاف اشخاص و احوال و اوقات مختلف می شود. 🔅پس ممکن است مرتبه ای از مراتبِ وسطِ اضافی به نظر شخصی یا حالی و شرایطی فضیلت باشد و نسبت به شرایط دیگر، رذیله باشد. #فضیلت #افراط_و_تفریط #وسط_حقیقی #وسط_اضافی #علم_اخلاق 👈شکوفه های سعادت 👉@sh_saadat

🎙برنامه‌های تربیتی بصورت تدریجی (آهسته و پیوسته) است #افراط_و_تفریط #قطعه_صوتی 🔗پیوند دریافت @nedayepakefetrat ✅#کانون_فرهنگی_تبلیغی_فطرت_میانه 👈 شکوفه های سعادت 👉 @sh_saadat