🕋 رابطه حجةُ الوداع با واقعه غدیر (۲-۲)
✍️... با توجه به پُستِ قبل، تَقدمِ حجةُ الوداع بر ابلاغ ولایت مولا امیرالمؤمنین علیهالسلام به معنای جایگاهشناسی اتمامِ حج با ولایتِ اهلبیت علیهمالسلام است. این موضوع بسیار مهم است و ما باید بر این مطلب بسیار تأکید داشته باشیم. این سخن به معنای آن است که از بین تمام مقولاتِ مربوط به فروع دین، نزدیکترین مقوله به ولایت، مقولهی حج است. در فروع دین، حج را میتوان کاملترین موضوع دانست، زیرا که حج، موضوعی است که در انتها مطرح شده و به عبارتی میتوان گفت که حج، آخرین درسِ تربیتی از فروع دینِ اسلام است. در یک برنامهی آموزشی صحیح، کاملترین درس باید زمانی به دانش آموز ارائه شود که او تمام پیشنیازهای لازم را گذرانده باشد. از اینجا میتوان نتیجه گرفت که در میان فروع دین در برنامهی آموزشی خداوند، کاملترینِ فروعِ دین، حج است، زیرا حج به عنوان آخرین درس ارائه شده است. پس اوج فروع دین حج است؛ و از طریقِ حج، میتوان وارد ولایت شد.
📍این مفهوم را میتوان به صورت نمادین در مناسک حج مشاهده نمود. در مراسم حج، ابتدا حاجی باید اعمالی از قبیل: «وقوف در عرفات و مَشعَر و مِنی و رَمیِ جَمَرات و...» را انجام دهد و در انتها باید به طواف کعبه بپردازد و طواف کعبه مثَلی از طواف بر گِردِ وجودِ امام علیهالسلام است؛ باید دانست که موضوع حج دارای عظمت زیادی است تا آنجا که خداوند، برخی از موارد موجود در حج را شعائرالله میخواند و میفرماید: «ذلِكَ وَ مَنْ يُعَظِّمْ شَعائِرَ اللَّهِ فَإِنَّها مِنْ تَقْوَى الْقُلُوب». (۱) یعنی شعائرالله باید بسیار عظیم شمرده شود و عظیم شمردن شعائرالله از تقوای قلب ناشی میشود. گویا خدا میخواهد به انسان گوشزد کند که شما حج را سبک شمردهاید و در مقابل، سفارش نماید که باید حج را بزرگ بشمارید. زیرا اینها شعائرالله و به عبارت دیگر: «ارتفاعاتی است که میتوانید از آنها به آسمانِ ولایت» بروید.
🔻در اینجا شاید این سئوال مطرح شود که مگر نماز در رأس فروع دین نیست؟ در پاسخ میگوییم: نماز یک باب ورودی است. نماز، باب فروع دین است و دربارهاش گفته میشودکه «إنْ قُبِلَت قُبِلَ مَاسِوَاها». (۲) اگر کسی از این باب وارد شود، میتواند از بقیهی چیزها نیز متنعم و بهرهمند شود و به عبارت دیگر بقیهی اعمال از او قبول میشود. از جنبهی دیگر، میتوان اینگونه بیان نمود که ما در درون نماز، مقولهای به اسم حج نداریم، اما یکی از مقولاتِ درون حج، نماز است. پس نماز با تمام عظمتی که دارد، جزئی از حج است.
◾پس در سالِ دهم هجری، مردم دل از دنیا کندند و همراه با رسولالله صلیالله علیه وآله به سوی مکه آمدند. در آنجا با رفتاری به نامِ حج، #تزکیه شدند و آماده گردیدند و سپس وارد #غدیر_خم شدند. یعنی ابتدا باید رفتاری به نام حج انجام شود و آنگاه #بیعت با امام علیهالسلام صورت گیرد. لذا انسان باید به این نکته عنایت داشته باشد که: «باید از حج به غدیر خم وارد شود.» ماجرای امام حسین علیهالسلام نیز به همین صورت است. در آنجا نیز یاران امام علیهالسلام از مراسم حج وارد #کاروان_حسینی علیهالسلام میشوند. هر دو کاروان یعنی کاروان حجةُ الوداع و کاروان حسینی علیهالسلام با یکدیگر شباهت دارند. در حرکتِ کاروانی نیز هر دو به هم شبیه هستند؛ یعنی کاروانی که به سمت حج آمده، باید به صورت کاروان نیز به سمت مقصدی ولایی برود.
📚 پینوشتها:
۱. [الحجّ، آیه ۳۲]
۲. الكافي (ط-الإسلامية)، ج ۳، ص ۲۶۸.
کانال سردار شهید حسین تختی بهراد نصر 🌷
@shahedbhradnasr