✅شرح و تفسیر حکمت ۲۲۴ نهجالبلاغه...👇🏻👇🏻👇🏻
#قسمت_اول
✨در این گفتار نورانى به #هفت نکته مهم از #فضایل_اخلاقى و اثر مثبت آنها اشاره مىکند.
1️⃣نخست مىفرماید: «کثرت سکوت، سبب ابهت و بزرگى است»
🔺مرحوم ابن میثم در شرح نهجالبلاغه خود در اینجا نکته جالبى آورده مىگوید: "دلیل کلام مولا این است که سکوت، غالباً نشانه #عقل است و ابهت صاحبان عقل آشکار است و اگر به یقین دانسته شود که کثرت سکوت ناشى از عقل اوست، ابهت او بیشتر مىشود و اگر حال او شناخته نشود و این احتمال وجود داشته باشد که سکوتش ناشى از عقل است باز سبب ابهت اوست و گاه ممکن است سکوت، ناشى از ضعف و ناتوانى در کلام باشد و باز هم این امر سبب احترام شخص مىشود، زیرا از #پریشانگویى پرهیز مىکند."
💠اضافه بر اینها، سکوت، سبب نجات از بسیارى از گناهان است، زیرا غالب گناهان کبیره به وسیله #زبان انجام مىشود. بدیهى است هنگامى که انسان از این گناهان پرهیز کند ابهت و هیبت و شخصیت او بیشتر خواهد بود.
🍃اضافه بر این، سکوت سبب #نورانیت_فکر و #عمق_اندیشه است، همان گونه که در حدیثى از امیرمؤمنان (علیه السلام) مىخوانیم: «ساکت باش تا فکرت نورانى شود».
🔺در حدیث دیگرى از همان حضرت آمده است: «بسیار سکوت کن که فکرت فراوان و قلبت نورانى مىشود و مردم از تو در امان خواهند بود».
✅البته همه اینها مربوط به سخنانى است که به اصطلاح #فضول_الکلام یا #آلوده_به_گناه است؛ ولى سخن حق و تعلیم دانش و امر به معروف و نهى از منکر و امثال آن به یقین از آن مستثناست.
❇️ اگر کلام از آفات خالى باشد به یقین از سکوت برتر است، زیرا انبیا دعوت به #کلام شدند نه به سکوت. حتى اگر ما در فضیلت سکوت سخن مىگوییم از کلام کمک مىگیریم.
2️⃣سپس در دومین نکته مىفرماید: «انصاف مایه فزونى دوستان است»
🔹حقیقت انصاف آن است که انسان، نه حق کسى را غصب کند و نه سبب محرومیت کسى از حقش شود، نه سخنى به نفع خود و زیان دیگران بگوید و نه گامى در این راه بردارد، بلکه همه جا حقوق را رعایت کند حتى در مورد افراد ضعیف که قادر به دفاع از حق خویش نیستند. بدیهى است کسى که این امور را رعایت کند دوستان فراوانى پیدا مى کند و جاذبه انصاف بر کسى پوشیده نیست.
✨در حدیثی از امیرمؤمنان على(علیه السلام) آمده است که مىفرماید: «برترین فضیلت ها انصاف است».
🍃گاه بعضى تصور مىکنند که اگر در بعضى از موارد انصاف را درباره دیگران رعایت کنند و به خطا و اشتباه اعتراف نمایند مقامشان در نظر مردم پایین مىآید در حالى که قضیه عکس است.
🔺امام باقر (علیه السلام) در حدیثى از امیرمؤمنان (علیه السلام) نقل مىکند که فرمود: «کسى که انصاف را در برابر مردم نسبت به خویش رعایت کند خدا بر #عزت او مىافزاید».
3️⃣در سومین نکته مىفرماید: «با بذل و بخشش قدر انسانها بالا مىرود»
🔸در خطبه معروف امیرمؤمنان (علیه السلام) که به خطبه «وسیله» مشهور شده است مىخوانیم: «کسى که در احسان کوتاهى کند ذلیل مىشود و کسى که جود و بخشش پیشه کند بزرگ مىشود».
✅شک نیست که هرقدر انسان، به دیگران بیشتر بذل و بخشش کند دلها مجذوب او مىشوند و سیل محبت مردم به سوى او سرازیر مىگردد و همین امر باعث #عظمت و #شخصیت انسان مىشود.
✨همان گونه که در حدیثى در غررالحکم مىخوانیم: «به وسیله بذل و بخشش مردم تسلیم انسان مىشوند».
❇️حتى اگر چنین شخصى داراى #عیوبى باشد، احسان و بخشش مىتواند پرده بر عیب او بیفکند.
#ادامه_دارد...