ا﷽ا
🌹اسماء الهی🌹
#یا_دیان
📝#دَیّان، از اسمای حسنای الهی. این اسم در قرآن نیامدهاست، اما آن را برگرفته از آیه «مالک یومالدین» دانستهاند
👈 این وصف گاه درباره انسانها نیز به کار رفتهاست، مثلا علی علیهالسلام را نیز بهسبب داشتن سِمَت قضا و داوری، «دیّانُ هذهالاُمة»، بهمعنای قاضی و حاکم، خواندهاند.
#دیّان صیغه مبالغه از ریشه د ی ن است و با توجه به طیف گسترده معانیاش، مفاهیم قاضی، حاکم، حَکَم، تدبیرگر امور، پاداشدهنده، مالک و قهار (غلبهکننده) را در برمیگیرد. همچنین بهمعنای کسی است که همه آفریدگان از سر تذلل از او اطاعت میکنند.
کلمه #دیّان از ریشه «دین» به معنای جزا و کیفر دادن آمده است. بنابر این معنای کلمه دیان جزا و کیفر دهنده است. البته گاهی در معنای ملازم با معنای کیفر دهنده؛ مانند قاهریا سیاستمدار نیز به کار میرود. در هر صورت به نظر میرسد #دیّان از صفات فعل است؛ زیرا از رابطه بین خداوند و مخلوق انتزاع میشود؛ لذا نه صفت جلال است و نه صفت جمال؛ زیرا جلال و جمال از صفات ذات هستند.
#دیان یعنی جزادهنده ی اعمال، همان طور که در «مالک یوم الدین» در سوره ی مبارکه ی حمد به صاحب اختیار روز جزا یعنی روز قیامت تفسیر شده است. "راغب" می گوید: «گفته شده کلمه ی دین به طاعت و جزا اطلاق می شود و کاربرد آن برای شریعت، استعاره و مجازی است».