#یادداشت_تخصصی مال ها، ضد توسعه! اثرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مال ها نویسنده: محمدرضا عراقچیان، عضو هیئت علمی معماری دانشگاه بوعلی سینا موافقان چه میگویند؟ می گویند، خرید راحت، خرید و خوراک توام، خرید رویائی برای اطفال، صرفه جویی در وقت، حذف واسطه ها، قدرت انتخاب، شفافیت مسیر توزیع، از ویژگی های مثبت است که البته جای بحث فراوان دارد. مخالفان چه میگویند؟ در مقابل مخالفین موارد زیر را از عوارض منفی آن میدانند: سود کلان که در اثر حذف واسطه ها ایجاد میشود به جیب سرمایه دار میرود. صاحبان این مدل فروشگاه ها عمدتا غیربومی هستند و دل در گرو شهر و شهروندان و اقتصاد آن ندارند. بدلیل ارتباطات مالی که دارند وام های بانکی کم بهره میگیرند. نه تنها در کاهش ترافیک نقشی ندارند بلکه در بعضی از ساعات روز و روزهایی از هفته نقش منفی دارند. عمده خریدها در این حوزه نقدی است. رفت و آمد خریداران برای ساکنین محدوده این فروشگاه ها مزاحمت فراوان ایجاد میکنند. موجبات رواج مصرف گرایی و خرید کاذب میشوند. باعث بروز پدیده ای به نام گردشگری خرید می شوند. تعامل و گفتگو و ... در این مجموعه ها به حداقل میرسد. سود ناشی از فروش به جیب خرده فروشان نمیرود. و عامل افرایش سرمایه، سرمایه داران است. موجبان کم رونفی تجارت خرد در محله و بازار میشود. موجبات بیکاری جوانان را فراهم می آورد. باعث بروز پدیده مصرف گرایی بر مبنای تفکر اولیه آمریکایی میشود. در این مدل اصلاح و بهسازی فرهنگ اجتماعی وجود ندارد. بدلیل زد و بند با کارخانه های بزرگ ، و نقدینگی بالا که در تعیین قیمت موثرند.. اینک مال ها در کجای راه هستند؟ رواج خرید در فضای مجازی از یک طرف و توجه به موضوع روابط انسانی و اجتماعی در جوامع غربی، ناقوس مرگ مال ها را به صدا در آورده است. گفته می شود تا سال 2030 حدود 30 تا 40 درصد از این مال ها ورشکسته میشوند و تبدیل به انبار فروشگاه های مجازی خواهند شد. یک نمونه مگامال شین هوانن با مساحت 900 هزار مترمربعی، از سال 2003 ساخته شده و هنوز بخش عمده آن بالااستفاده مانده است. ایران در ابتدای راه مرگ مال ها: به این دلایل ما در ایران در ابتدای راه مرگ مال ها و مگامال ها هستیم: - کمبود فضای باز شهری که نتیجه ضعف مدیریت شهری است. مال ها هم اینک به عنوان یکی از مراکز تفریح و گذران اوقات فراغت خصوصا برای جوانان است. مال ها هنوز به دلائلی مورد استقبال نوکیسه گان قرار دارند. - مال ها سبب ایجاد یک طبقه اجتماعی گردیده که دنبال تشخص از طریق خرید اند. هشدار ها: 1- صاحبان مال ها و مگامال ها، عمدتا داراری قدرت افسانه ای اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و ... هستند. 2- مال ها قدرت تغییر منش و رفتار فرهنگی جامعه را دارند. 3- خرید در مال ها بر اساس نیاز نیست بلکه بر اساس امیال است. 4- مال ها سرعت مصرفی شدن جامعه را تشدید میکنند. 5- مال ها بر ترافیک و محیط زیست اثر منفی دارند. 6- مال ها می بایست دارای گزارش توجیهی مثبت به نفع شهر باشند. 7- سرمایه گذاران مال ها بهتر است بومی و ساکن شهر باشند و دارای سوابق مثبت در تمامی زمینه ها باشند. 8- مال ها باید رقیبی برای تجارت خرد به حساب نیایند. 9- کارکنان مال ها باید دائما در مسیر آموزش های اجتماعی قرار گیرند. 10- مال ها نباید به یک ضد ارزش در حوزه اجتماعی و فرهنگی تبدیل شوند. 11- مال ها مشروط به رعایت بسیاری از این امور می توانند موتور توسعه مناطق کم برخوردار باشند، لکن تاکنون چنین امری محقق نشده است. 12- ارائه مجوز به مال ها نباید از طریق شواری اسلامی شهر، شهرداری و کمیسیون ماده 5 باشد. اینگونه مجوزها ابتدا باید در شورای برنامه ریزی فرهنگی و اقتصادی استان بررسی و سپس مجوزهای مربوطه ارائه گردد. 13- نسبت توده به کل در طراحی مال ها می بایست حداکثر 20 الی 30 درصد بوده و الباقی در خدمت شهر قرار گیرد. 14- از ساخت مال های غول پیکر و یا با هویت های بیگانه باید خودداری گردد. 15- فراوانی نقدینگی و انحصاری بودن بسیاری از خدمات، ممکن است به بروز یک حفره امنیتی منجر شود. با توجه به شرایط فعلی به نظر میرسد توسعه مال ها در همدان یک عامل ضد توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی باشد. باید مواظب باشیم! @shahrdad_ir شهرداد: رسانه تخصصی شهرسازی و معماری همدان

#یادداشت_تخصصی تحول فضایی مصرف انباشت، سازمان دهی و معنابخشی به کالا نویسنده: گلرخ حسابی، کارشناس ارشد جامعه شناسی چه تفاوتی میان فضاهای شهری مرتبط با خرید و مصرف وجود دارد؟ آیا مگامال ها، فروشگاه های زنجیره ای و البته پاساژ ها و پیش از همه این ها بازارهای سنتی از یک جنس هستند؟ یا این که هر کدام از این فضاهای مصرف تنها در مصرف و خرید مشترک هستند؟ اصلا آیا خرید و مصرف میان این فضاها یک شکل است؟ یا حتی مصرف هم واژه ای مشترک اما با تفاوت های معنایی میان آن هاست؟ متن کامل یادداشت را اینجا بخوانید. @shahrdad_ir شهرداد: رسانه تخصصی شهرسازی و معماری همدان

#یادداشت_تخصصی تحول فضایی مصرف انباشت، سازمان دهی و معنابخشی به کالا نویسنده: گلرخ حسابی، کارشناس ارشد جامعه شناسی چه تفاوتی میان فضاهای شهری مرتبط با خرید و مصرف وجود دارد؟ آیا مگامال ها، فروشگاه های زنجیره ای و البته پاساژ ها و پیش از همه این ها بازارهای سنتی از یک جنس هستند؟ یا این که هر کدام از این فضاهای مصرف تنها در مصرف و خرید مشترک هستند؟ اصلا آیا خرید و مصرف میان این فضاها یک شکل است؟ یا حتی مصرف هم واژه ای مشترک اما با تفاوت های معنایی میان آن هاست؟ 1- روی هم انباشتن! ساده ترین شکل عرضه کالا میتواند روی هم انباشتن، کنار هم جمع کردن و عرضه عمده کالا باشد. کنارهم قرار دادن کالاهای مختلف برای سهولت خرید! شاید جنس فروشگاه های زنجیره ای شبیه اتکا، رفاه و ... چیزی شبیه به همین نوع از خرید و مصرف است. افراد برای صرفه جویی در زمان و سهولت خرید سراغ این نوع از فضاهای خرید می رفتند. خریداران با لیست خریدی از پیش آماده شده، سراغ این فضاها خواهند امد. 2- سازمان دادن و کنارهم چیدن! یک قدم جلوتر! زمانی که فروشگاه های زنجیره ای تصمیم میگیرند بجای تنها دسته بندی کردن موضوعی کالاها، تغییراتی در چیدمان آن ها دهند، رخ میدهد. تصور کنید کالاهای پرمصرف نظیر لبنیات، میوه و ... در عمق فروشگاه قرارگرفته و برای رسیدن به آن ها (مطابق لیست خریدتان) باید از میان انبوهی از کالاهای جذاب دیگر عبور کنید! 3- ایجاد بافت و معنابخشی به کالاها! از درب فروشگاه که وارد میشوید قفسه لباس هایی را خواهید دید که کنار بخش فرهنگی (کتاب، فیلم و ...) فروشگاه قرارگرفته است! بخش فرهنگی مملو از محصولاتی مثل باربی، آموزش های لاغری و ... است. قسمت پوشاک از کنج محصولات ورزشی با بخش فرهنگی مجاور شده و زمانی که از این بخش عبور میکنید. موسیقی پرتحرکی شما را همراهی میکند! تازه همه این ها در کنار صدها بخش دیگر مختص طبقه متوسط شهری تهران نشین طراحی شده است. برای چه خرید میکنیم: 1- رفع نیازها؟ 2- گرایش به داشتن چیزها؟ 3- میل به خواستن؟ مصرف و خرید امروزه از فرم ساده نخستین فاصله گرفته و صورت پیچیده ای به خود گرفته است. متناسب آن فضاهای مصرف نیز پیچیده تر شده اند. اگر بازارسنتی محل رفع نیاز بود، بخشی از اقبال مردم به پاساژ ها از باب گردش بود. فروشگاه های بزرگ و مال ها تفرجگاه و محل مصرف فرهنگی هم هستند! با این پیچیدگی و فرهنگی شدن مصرف و مصرفی شدن فرهنگ آیا هنوز هم میتوان برای توجیه یک مال یا مگامال، سهولت مصرف، صرفه جویی وقت و ... استفاده کرد؟ آیا موضوع فروشگاه های بزرگ دیگر تنها اقتصادی هستند؟ یا این که به شدت با موضوعات فرهنگی در هم تنیده و پیچیده شده اند؟ به نظر میرسد فهم مصرف، به معماران و شهرسازان کمک کند تا پدیده هایی مثل مال ها و اثرات فرهنگی آن ها را بهتر درک و تحلیل کنند. در ادامه چند منبع که از آن ها برای نوشتن این یادداشت کوتاه کمک گرفتیم را فهرست میکنیم. شاید شروع خوبی برای مطالعه باشد: - جامعه مصرفی، ژان بودریار، ترجمه پیروز ایزدی، نشر ثالث - شهرهای مصرفی، استیون و مالکوم مایلز، ترجمه قلیچ و خطیبی، نشر تیسا - جامعه شناسی مصرف و بازار: مطالعه میدانی در هفت بازار تهران، تنهایی و حسینی فر، نشر اندیشه احسان @shahrdad_ir شهرداد: رسانه تخصصی شهرسازی و معماری همدان

#یادداشت_تخصصی فرهنگ مال! اثرات منفی شهرهای کالا و ابربازارهای مدرن نویسنده: سهراب صمدی حکاک پژوهشگر حوزه مدیریت شهری براساس نتایج پژوهش های علمی رفتن به مرکز خرید، اولویت سوم فراغتی مردم بعد از رفتن به گردش در پارک و دیدار خانواده و اقوام نزدیک است. فقدان فضاهای عمومی منجر به رونق فضاهای مصرف همچون مگامال ها و فروشگاه های بزرگ شده است. هرچند شهرداری ها علاقه فراوانی به توسعه اینگونه فضاها و کسب درامد از آن ها دارند اما باید به تبعات فرهنگی آن ها توجه کرد. در این یادداشت سهراب صمدی حکاک به اثرات منفی توسعه این فضاها بر فرهنگ شهر پرداخته است. متن کامل یادداشت اینجاست. #برنامه_ریزی_شهری #مدیریت_شهری #شهرسازی #معماری #مال #مگامال #هایپرمارکت #تجاری @shahrdad_ir شهرداد: رسانه تخصصی شهرسازی و معماری همدان

#یادداشت_تخصصی فرهنگ مال! اثرات منفی شهرهای کالا و ابربازارهای مدرن نویسنده: سهراب صمدی حکاک پژوهشگر حوزه مدیریت شهری رشد انفجارگونه و بیش از اندازه پروژه های بزرگ مقیاس ساختمانهای تجاری شامل شاپینگ‌سنترها و مال ها در کلانشهرها طی سالهای اخیر آنهم بدون مطالعات فرهنگی لازم، واقعیتی غیرقابل انکار و ملموس برای شهروندان است که کمتر به تبعات و پیامدهای ناشی از آن پرداخته شده است. علاقه و انگیزه پنهان شهرداری‌ها به جهت سود ناشی از فروش مجوز املاک تجاری در کنار ارزش افزوده سرمایه گذاری در این بخش بنحوی که براساس آمارها، قیمت یک مترمربع مغازه در یک محله بطور میانگین حدود ده برابر یک مترمربع آپارتمان در همان‌جا است، سبب شده که اکنون در این بخش ظرفیتی كه باید در ظرف بیست سال آینده استفاده می كردیم بهره برداری شده است! در حالی که این نمادهای شکست خورده غربی، نه تنها مشکلی از شهر حل نکرده اند، بلکه مشکلات بسیاری نیز به آن افزوده‌اند. و نه ‌فقط از نظر اقتصادی و تأثیرشان بر سیمای شهر که از نظر فرهنگی اجتماعی هم بر سبک زندگی، مد، سلیقه، ذائقه و عادات روزمره ساکنان شهرها تأثیر گذاشته اند تا آنجا که همین امروز براساس نتایج پژوهش های علمی رفتن به مرکز خرید، اولویت سوم فراغتی مردم بعد از رفتن به گردش در پارک و دیدار خانواده و اقوام نزدیک است البته اصل پیامدهایی که بر سر شهر می‌آورند یکی دو دهه دیگر در جامعه ایرانی، مشخص می‌شود و ظهور و بروز پیدا می کند. که فعلاً از محدودیتهای موجود در توسعه فضایی، تورم قیمت زمین و املاک، تغییر بافت شهری، تحول در الگوهای سکونت حوالی، مصرفی شدن بیش از پیش جامعه و ازدیاد تقاضا برای کالاهای تجملی و غیرضروری، تضعیف نظام خرده فروشی، نابرابری فضایی میان طبقات پایین و متوسط و اعیانی‌سازی شهر از طریق توسعۀ فضاهای لوکس تجاری و حضور برندهای خارجی و ... تنها می توان به عنوان علائم اولیه آن نام برد؛ بله، از آنجایی که فضاهای شهری تجلی اندیشه و دیدگاههای بشری است. لذا گفتمان های مختلف نمودهای مختلفی در فضاهای شهری خواهد داشت. گفتمانهایی مانند مدرنیزم و پست مدرنیزم طی چند دهه است که در ادبیات شهری مورد توجه قرار گرفته است. از زمان ورود مدرنیزم به ایران و پذیرش حیات مدرن، عناصر شهری در قالب فضاهای مختلف پذیرای تحولات خاص خود شد. فضای شهری در دوره های قبل از مدرنیزم دارای عناصر ثابتی مانند ارگ، برج و بارو، حصار و دروازه ها، بازار و ... بوده است که ساختار و استخوان بندی شهرها را تشکیل می داد. از میان این فضاها، فضاهای عمومی به عنوان ویترین حاکمیت این اندیشه ها از اهمیت بالایی برخوردار بودند که تغییرات و تحولات امروز در آنها منبعث و متأثر از غلبه گفتمانهای بیگانه در ادبیات شهری کشورما است. @shahrdad_ir شهرداد: رسانه تخصصی شهرسازی و معماری همدان

#یادداشت_تخصصی شهر در استعمار فضای تجاری اقتصاد سیاسی و جریان نامرئی تولید شهر نویسنده: سهراب صمدی حکاک پژوهشگر حوزه مدیریت شهری در این یادداشت صمدی حکاک، به اقتصاد سیاسی پشت پرده ساخت مال ها و مگامال های شهری پرداخته است. موضوع اقتصاد سیاسی، بررسی جریانات اجتماعی و نهادینه ای است که از طریق آنها گروه های معینی از طبقات متنفذ، تخصیص منابع تولیدی کمیاب (مثل زمین) را در جهت منافع خود مهار میکنند. متن کامل یادداشت را اینجا بخوانید. #برنامه_ریزی_شهری #مدیریت_شهری #شهرسازی #معماری #مال #مگامال #هایپرمارکت #تجاری #اقتصادسیاسی @shahrdad_ir شهرداد: رسانه تخصصی شهرسازی و معماری همدان

#یادداشت_تخصصی شهر در استعمار فضای تجاری اقتصاد سیاسی و جریان نامرئی تولید شهر نویسنده: سهراب صمدی حکاک پژوهشگر حوزه مدیریت شهری شهر امروز عرصه تکاپوی انسانی در تار و پودی از بافت های متنوع از جمله تجاری می باشد، سازماندهی فضای شهری به وسیله نیروهای تأثیرگذار از جمله اقتصاد سیاسی متفاوت است. آنچه که مشخص کننده مناسبات موجود در فضای اشغال شده شهری است مقارنه نظام های مناسباتی است که تار و پود آنها در فضا تنیده می شود، لذا فضای هر شهری را می توان پرورش یافته اقتصاد سیاسی در زمان و مکان خویش دانست. اقتصادی که طبقات اجتماعى و فرم هاى فضايى سكونتگاه هاى شهرى نيز متناسب با آن تغيير نموده است. حال نکته جالب اینجاست که نظام شهری، از میان سه عنصر اقتصادی تولید، مصرف و مبادله، نه مبتنی بر نظام مبادله و نه وابسته به عنصر تولید است بلکه کارکرد نظام شهری فقط بر فرآیند مصرف استوار گردیده است! بله، موضوع اقتصاد سياسى عبارت است از بررسى جريانات اجتماعى و نهادينه اى كه از طريق آنها، گروه هاى معينى از طبقات منتفذ، تخصيص منابع توليدى كمياب (زمین) را در جهت منافع خود مهار می كنند. این اقتصاد که به هیچ عنوان از هنجارهای عقلانی رفتار اقتصادی تبعیت نمی کند، توانايى ايجاد طبقات انسانى و ساختارهاى فيزيكى مورد نظر خود را در فضاى شهرى دارد و فرآیند مذکور، فاز جدیدی را در بهره‌کشی و استثمار نیروی کار و طبیعت به نفعِ سرمایه‌داری، بازتاب می‌دهد سازماندهی فضای شهری، بوسیله نیروهای تأثیرگذار، از جمله اقتصاد سیاسی متفاوت است در رابطه بین اقتصاد سیاسی و جغرافیای شهری، تأثیر ایده ها، افکار و اقتصاد شهر و ارتباط آن با صورت بندی های فضایی در شهر از اولویت خاصی برخوردار است. به طور مثال اگر فضای شهری را در هنگام شکل گیری، همچون یک کاغذ سفید در نظر بگیریم، اقتصاد سیاسی همچون طراح این کاغذ است که به انواع گوناگون می تواند بر روی آن نقش آفرینی کند بنحویکه امروزه جلوه‌ها و اثراتش بر محیط مصنوع در همه جا حاضر است و یک حرکت مشخص را بازتاب می‌دهد؛ حرکت از تولیدی که به ‌لحاظ اجتماعی ضروری است به‌سوی مصرفی که به لحاظ اجتماعی غیرضروری است! یعنی مراکز خرید و مجتمع‌های تجاری و مال هایی که شهر را به تصرف خود درآورده اند. این فضاها با به ‌چالش‌کشیدن مفاهیم سنتی‌ای همچون حقیقت و اصالت ارتباط تنگاتنگی با ترویجِ مصرف دارند و به‌عنوان یک راهبرد تام‌ و تمام برای ترویج مصرف لوکس و بت‌وارگی کالا، طراحی شده اند فضاهای شبه عمومی ای که جمعیت عظیمی را درون خودشان جذب می کنند و سیاست‏هایی که داخل آنها عنوان می‏شود در تقابل با سیاستهای رسمی و ایدئولوژیک جامعه قرار دارد و در پارادایمی نامرئی و خارج از فهم مدیریت شهری، پیامدهای فرهنگی اجتماعی حادی را به آن تحمیل می نمایند. @shahrdad_ir شهرداد: رسانه تخصصی شهرسازی و معماری همدان

#یادداشت_تخصصی شهر در استعمار تجاری اقتصاد سیاسی و جریان نامرئی تولید شهر نویسنده: سهراب صمدی حکاک پژوهشگر حوزه مدیریت شهری در این یادداشت صمدی حکاک با بررسی اقتصاد سیاسی تولید فضا، به این موضوع مهم میپردازد که چگونه مگامال ها و فضاهای مصرف بزرگ مقیاس در شهرها، تولید را به مصرف تغییر میدهند. متن کامل یادداشت را اینجا بخوانید. #برنامه_ریزی_شهری #مدیریت_شهری #شهرسازی #معماری #مال #مگامال #هایپرمارکت #تجاری #اقتصادسیاسی @shahrdad_ir شهرداد: رسانه تخصصی شهرسازی و معماری همدان

#یادداشت_تخصصی شهر در استعمار تجاری اقتصاد سیاسی و جریان نامرئی تولید شهر نویسنده: سهراب صمدی حکاک پژوهشگر حوزه مدیریت شهری شهر امروز عرصه تکاپوی انسانی در تار و پودی از بافت های متنوع از جمله تجاری می باشد، سازماندهی فضای شهری به وسیله نیروهای تأثیرگذار از جمله اقتصاد سیاسی متفاوت است. آنچه که مشخص کننده مناسبات موجود در فضای اشغال شده شهری است مقارنه نظام های مناسباتی است که تار و پود آنها در فضا تنیده می شود، لذا فضای هر شهری را می توان پرورش یافته اقتصاد سیاسی در زمان و مکان خویش دانست. اقتصادی که طبقات اجتماعى و فرم هاى فضايى سكونتگاه هاى شهرى نيز متناسب با آن تغيير نموده است. حال نکته جالب اینجاست که نظام شهری، از میان سه عنصر اقتصادی تولید، مصرف و مبادله، نه مبتنی بر نظام مبادله و نه وابسته به عنصر تولید است بلکه کارکرد نظام شهری فقط بر فرآیند مصرف استوار گردیده است! بله، موضوع اقتصاد سياسى عبارت است از بررسى جريانات اجتماعى و نهادينه اى كه از طريق آنها، گروه هاى معينى از طبقات منتفذ، تخصيص منابع توليدى كمياب (زمین) را در جهت منافع خود مهار می كنند. این اقتصاد که به هیچ عنوان از هنجارهای عقلانی رفتار اقتصادی تبعیت نمی کند، توانايى ايجاد طبقات انسانى و ساختارهاى فيزيكى مورد نظر خود را در فضاى شهرى دارد و فرآیند مذکور، فاز جدیدی را در بهره‌کشی و استثمار نیروی کار و طبیعت به نفعِ سرمایه‌داری، بازتاب می‌دهد سازماندهی فضای شهری، بوسیله نیروهای تأثیرگذار، از جمله اقتصاد سیاسی متفاوت است در رابطه بین اقتصاد سیاسی و جغرافیای شهری، تأثیر ایده ها، افکار و اقتصاد شهر و ارتباط آن با صورت بندی های فضایی در شهر از اولویت خاصی برخوردار است. به طور مثال اگر فضای شهری را در هنگام شکل گیری، همچون یک کاغذ سفید در نظر بگیریم، اقتصاد سیاسی همچون طراح این کاغذ است که به انواع گوناگون می تواند بر روی آن نقش آفرینی کند بنحویکه امروزه جلوه‌ها و اثراتش بر محیط مصنوع در همه جا حاضر است و یک حرکت مشخص را بازتاب می‌دهد؛ حرکت از تولیدی که به ‌لحاظ اجتماعی ضروری است به‌سوی مصرفی که به لحاظ اجتماعی غیرضروری است! یعنی مراکز خرید و مجتمع‌های تجاری و مال هایی که شهر را به تصرف خود درآورده اند. این فضاها با به ‌چالش‌کشیدن مفاهیم سنتی‌ای همچون حقیقت و اصالت ارتباط تنگاتنگی با ترویجِ مصرف دارند و به‌عنوان یک راهبرد تام‌ و تمام برای ترویج مصرف لوکس و بت‌وارگی کالا، طراحی شده اند فضاهای شبه عمومی ای که جمعیت عظیمی را درون خودشان جذب می کنند و سیاست‏هایی که داخل آنها عنوان می‏شود در تقابل با سیاستهای رسمی و ایدئولوژیک جامعه قرار دارد و در پارادایمی نامرئی و خارج از فهم مدیریت شهری، پیامدهای فرهنگی اجتماعی حادی را به آن تحمیل می نمایند. @shahrdad_ir شهرداد: رسانه تخصصی شهرسازی و معماری همدان

#یادداشت_تخصصی نوروز بمانید که ایام شمایید! توضیحات طراح المان نوروزی میدان مرکزی همدان نویسنده: امیر فاضلیان نقاش، طراح شهری و مدیر هنری 🏷 امسال هم شهرداری همدان در ایام نوروز، دست به ساخت المان های نوروزی در سطح شهر زد. البته با این تفاوت که در مهم ترین نقطه شهر، میدان مرکزی همدان شاهد یک المان مفهومی بودیم. المانی که با استقبال فعالان گردشگری و مردم روبرو شده و نقد ها و مخالفت هایی را نیز در فضای حرفه ای داشته است. نقد های موافق و مخالف فراوانی به شهرداد رسید و به همین دلیل از طراح اثر درخواست کردیم تا توضیحاتی در مورد آن بدهند. متن پیشرو توضیحات امیر فاضلیان در مورد این اثر می باشد ... 🏷 المان نوروزی میدان مرکزی شهر همدان، بازطراحی اثری است از هنرمندی به نام Arnaud Lapierre. دلیل انتخاب این کار هم شعر «نوروز بمانید که ایام شمایید» بود، که با ایده آینه و فرم پاویون با هم می توانست ایده اصلی این شعر به زبان فرم و چیدمان را ارائه کند. بنابراین از همین فرم استفاده شد. البته در کنار این فرم، چند گزینه ی طراحی پاویون آینه دیگر هم طراحی شد، اما با توجه محدودیت های اجرایی (زمان کم، هزینه و …) نهایتا همین فرم اجرا شد تا نقطه ی شروعی برای کارهای مفهومی اینستالیشن آرت، پاویلیون و برخورد معاصر با هنر عمومی در فضاهای شهری همدان باشد. @shahrdad_ir شهرداد: رسانه تخصصی شهرسازی و معماری همدان

#یادداشت_تخصصی تضاد، انعکاس و اعوجاج! نقد زمینه، معنا و بستر المان نوروزی میدان امام نویسنده: سید امیر حسینی دکتری تخصصی معماری در این یادداشت نویسنده بدون توجه به موضوع اصالت اثر، با آن روبرو شده و ارتباط المان نوروزی میدان مرکزی شهر همدان را با بستر تاریخی آن بررسی کرده است. همچنین در مواجهه با اثر سعی کرده در تجربه ای شخصی معنای خود از این المان را کشف و بیان کند. متن کامل یادداشت را اینجا بخوانید. @shahrdad_ir شهرداد: رسانه تخصصی شهرسازی و معماری همدان

#یادداشت_تخصصی تضاد، انعکاس و اعوجاج! نقد زمینه، معنا و بستر المان نوروزی میدان امام نویسنده: سید امیر حسینی دکتری تخصصی معماری هفته گذشته فرصتی دست داد تا از المان نوروزی میدان مرکزی همدان بازدید داشته باشم. مدتی در محیط پرسه زدم و سعی کردم با المان مانوس شوم. رفتار مردم را زیر نظر گرفتم و نگاهی به بستر و زمینه اثر انداختم. در یادداشت پیش رو سعی کردم این المان را از زوایای مختلف مورد نقد و واکاوی قرار دهم... زمینه و بستر پروژه یک اثر هنری یا معماری میتواند با زمینه و بستر خود انواع ارتباط داشته باشد. از هماهنگی کامل تا تباین و تضاد! اگر این المان با موتیف های بناهای اطراف میدان طراحی شده بود در هماهنگی کامل بود. اما باید توجه داشت به همان اندازه، تضاد هم میتواند به خوانا شدن زمینه کمک کند. نمونه های فراوانی از این رویکرد در کارهای لیبسکیند، هرتسوگ و دمورن و سایر معماران میتوان یافت. علی الحساب به نظر این تضاد کمک کرده میدان هم بیشتر دیده شود. معنا و مفهوم اثر هنر مدرن بر خلاف آثار هنری پیش از خود کمتر به معنای صریح و روشن دلالت دارد. اگر آثار هنری پیش از مدرن معنای صریح و روشنی داشتند. آثار هنری مدرن سعی دارند تا مخاطب خود دست به کشف معنا بزند. آن هم نه معنایی واحد. این تحول در یادمان ها و المان های معماری هم رخ داده. عموما یادمان های مدرن در موضوع، بستر، معنا و فرم با طاق نصرت ها و یادمان های گذشته تفاوت دارند. اگر موضوع المان های تاریخی، قهرمانان جنگ، فرماندهان و بزرگان علمی بوده موضوع المان های مدرن کشته شدگان، مردم عادی، زندگی روزمره است. اگر بستر المان های تاریخی، روی تپه ها، بر بلندی و جانمایی اعتلایی داشته؛ المان های مدرن در مسیر روزمره مردم، در مکان های شلوغ و در دل شهر است. اگر المان های تاریخی معنای مشخص دارند مثلا پیروزی عظمت شکوه و ... المان های مدرن پذیرای معانی مختلفی هستند که مردم به آن میدهند. و در نهایت باید در نظر داشت المان های مدرن اغلب فرم ستیز و منظرگرا هستند. به این ترتیب به جای در نظر گرفتن معنای مورد نظر طراح (نوروز بمانید که ایام شمایید!) من تجربه خودم را از معنای اثر ارائه میدهم. در مواجهه با اثر، آینه ها، اعوجاج و انعکاس بناهای تاریخی و خودم موضوعیت داشتند. در عصر سلفی گرفتن، تظاهرات خودشیفته افراد در اینستاگرام و هویت های چندگانه ما در محیط مجازی به نظرم آینه، انعکاس و البته اعوجاج (هرچند عامدانه نبوده) کیفیت های خوبی هستند. من خودم را در انعکاس تاریخ، معوج و چند پاره در این المان دیدم. دست برقضا شاید خیلی هم دور از شعار اثر نباشد. در هفته های گذشته نقدهای بسیاری از طرف متخصصین به این المان شده، با همه این ها باید توجه داشت این بنا به خوبی با مردم ارتباط برقرار کرده و آن را دوست دارند. فقط کافی است چند دقیقه در میدان باشید تا تعجب رهگذران، سرک کشیدن و در نهایت عکاسی شان را ببینید. من فکر میکنم این المان به خوبی با فرهنگ اعجاب، خودشیفتگی، تضاهرات اینستاگرامی عصر ما ارتباط گرفته است. قطعا موقتی بودن این المان پاسخ خیلی از نقدهاست. اگر قرار بود دائمی باشد. کیفیت مصالح و اجرا، ارتباط با بستر و معنای آن باید جور دیگری بود. @shahrdad_ir شهرداد: رسانه تخصصی شهرسازی و معماری همدان