درس بیست و سوم
بهره ای که از دو درس پیش گرفته ایم این است که جنبشکی کرده ایم، اندکی به ذات
خود آگاهی یافته ایم، و چیزکی بدان آشنا شده ایم. شاید بتوان گفت که گامی به سوی خود برداشته ایم! همین اندازه پی برده ایم که آن گوهر، این کالبد نیست و
نیز هیچ اندامی از اندام های آن نیست و جز آنهاست.
در جست و جو کنیم و روش پرسش و کاوش پیش گیریم تا ببینیم او چگونه گوهری است و وابستگی میان او و تن چگونه است. اکنون که دریافتیم او جز تن
است، آیا در تن است که تن آوند اوست آن سان که آب در آوندی است؟ یا تن برای او مانند آوند است، که بدان سان خط کالبد معنی است، تن هم کالبد آن گوهر است؟ یا این که تن سایه ی آن گوهر و نموداری از اوست، چون سایه ی پرنده ای که در پرواز است، و سایه از پرنده بازگوست؟ و یا آن گوهر با تن چون آب در برگ درخت و یا جور دیگر است؟
آیا تن در بودِ خود و در پیوند اندام هایش با یکدیگر بدان گوهر پایدار و استوار است و یا در بود و پیوندش بدان وابسته نیست، ولی برایش همچون دست افزار است، مانند خامه در دست نگارنده، تیشه و ارّه در دست درودگر و از این گونه چیزها؛ و یا برایش چون سواری راهوار است که هر سوی خواهد او را ببرد تا به خواسته ی خود برسد؟
باز پرسش پیش می آید آن گوهر که جز تن است و در او و یا بر او نباشد، پس در کجاست، چگونه او را داراست و او را به کار می کشد؟
ایا چون آهن ربا که پاره ی آهن و کهربا که برگ کاه را می ربایند، آن گوهر نیز نیروی کششی دارد و با تن آنچنان است؟
ایا یکی از آن دو نیاز به دیگری دارد که همواره نیاز از یک سوست و یا هر دو
در کارهای شان انبازند و هر یک با دیگری دست هم گرفته کاری را انجام می دهند؟ و یا تن به آن گوهر جوری نیاز دارد و آن به این جور دیگر؛ بدین گونه که آن به این در بودش و این به آن در کارهایش؟ و یا آن گوهر در برخی از کارهایش نیاز به این دارد و در برخی دیگر ندارد؛ بدین گونه که در خوردن، بوییدن، دیدن، شنودن، بسودن و مانند آنها نیاز به تن دارد و در اندیشه کردن، دانایی به خود، دانش پژوهی و مانند آنها از آن بی نیاز باشد؟ و یا در آغاز دانش پژوهی اش بدان نیاز داشته باش و در انجام نه، و یا بسان دیگر باشد که باید کوشش و پژوهش شود تا دانسته شود چگونه خواهد بود؟
#علامه_حسن_زاده_آملی
#دروس_معرفت_نفس
🌹کانال شاخه طوبی 🌹🌹
👇👇👇
@shakhehtoba
https://eitaa.com/joinchat/2841182208C176d11888a
بسم الله الرحمن الرحیم
باسلام
شروع کلاس های عارف حکیم حضرت استادامامی حفظه الله دهه سوم محرم بصورت آنلاین وپخش مستقیم ازطریق شبکه های مجازی که
ازفرداشب 1400/6/8 به مدت ده شب میباشد
برگزارمیگردد
زمان شروع هرشب ساعت9:45دقیقه
کانال عارف حکیم استادامامی...
برای دریافت لینگ به این شماره ها پیام بدهید
تلگرام 09364242258
ایتا 09364242258
واتساپ 09192281870
درس بیست و سوم
قسمت دوم
می شود که کسی پندارد همواره تن در بود و پیوستگی اندام های خود به یکدیگر بدان گوهر نیازمند است، که اگر آن گوهر نباشد از هم گسسته شود، همچون چادری سراپا کرده که پاره های آن به ریسمانی به هم پیوسته است و چون آن ریسمان را بکشند هر پاره ای به کناری افتد و چادری نبود؟ یا به گفته ی برزویه ی پزشک چنان که در کتاب «کلیله و دمنه» است (ص ۶۹، باب برزویه ی طبیب):
بنیتِ آدمی، چون آوندی ضعیف است پر اخلاط فاسد از چهار نوع متضاد، و زندگانی آن را به منزلت عمادی چنان که بت زرین که به یک میخ ترکیب پذیرفته باشد و اعضای او به هم پیوسته، هرگاه که میخ بیرون
کشیده آید در حال از هم باز شود.) ولی آن گوهر در «بود» و پایداری خود به کالبدش بی نیاز باشد؟ یا بگوید که در آغاز به کالبدش نیاز دارد و در انجام نه؟ و یا در پیدایشش به کالبد نیازمند باشد و در زیست همیشگی اش نه؛ که چون باید پدید آید تن بخواهد، که تن برایش چون بیضه ای بود که از آن بیضه این گوهر به در آید چنان که جوجه از تخم پدید آید؟ یا تن برایش چون لانه ای بود و وی تخمی یا جوجه ای که در آن لانه باید ببالد و پر و بال در آورد، و چون پر و بال در آورده است از لانه روی بگرداند؟ یا همچون کودک گاهواره ای که روزی از گاهواره چشم بپوشد و به گفته ی دانش مند بزرگ ملاهادی سبزواری:
طفلی است جان و مَهدِ . تن او را قرارگاه
چون گشت راه رو فِکند مَهد یک طرف
در تنگنای بیضه بود جوجه از قصور
پر زد سوى قصور چو شد طائر شرف
یا همچون تخم اردک زیر پر مرغ خانگی پروریده شود و همین که بال و پر در آورده است و خویشتن را شناخته است که خاکی نیست و آبی است، از مادر خاکی خود دست برمی دارد و دل به دریا می زند؟
باز پرسش پیش می آید که اگر تن لانه و خانه، یا آوند، یا سواری و یا دست افزار و انباز کارش نباشد، آیا پیش از تن بوده است یا با تن پدید آمده است، و پیش از تن کجا بوده است و با این تن چه آشنایی و بستگی داشت که بدو پیوست و با او خو کرد؟ و اگر با تن پدید آمده باشد، بسیار شگفت است که در آغاز از گوهر تن پدید آید و کم کم به جایی رسد که جز تن شود و گوهری دیگر گردد؛ مانند برگ توت که به تدریج اطلس می گردد؟ دانای نامور مجدود بن آدم سنایی گوید:
تو فرشته شوی ار جهد کنی از پی آنک
برگ توت است که گشته است به تدریج اطلس
دانای نامور مجدود بن آدم سنایی گوید:
تو فرشته شوی ار جهد کنی از پی آنک
برگ توت است که گشته است به تدریج اطلس
و اگر تن لانه اش باشد، این لانه بدین زیبایی و آراستگی را خودش برایش ساخته و پرداخته است و یا دیگری؟ و اگر خودش ساخته باشد، هزاران مانی چیره دست به زیردست او باید شاگردی کنند که استادی توانا و صورت گری بس شگفت است؛ زیرا که هیچ لانه و خانه ای بدین شگفتی نه کسی دیده و نه کسی شنیده است.
راستی صورت گری بدین چیره دستی که از آب چنین صورت گری کند، به گفته ی شیرین دلنشین شیخ بزرگوار سعدی:
دهد نطفه را صورتی چون پری
که کرده است بر آب صورت گری
و یا لانه را دیگری برای او ساخت؟ خود آن دیگری کیست؟ آیا مادر است؟ مادر چه دستی در زهدان خود دارد؟ مادر که از آن آگاهی ندارد و در سرنوشت کار کودک خود، ساختمان اندام او و وابستگی تن با آن گوهر جز تن، کارهای نیست؛ وگرنه کودک را به دلخواه خود می ساخت؟ و اگر آن دیگری مادر نیست و دیگری است خود آن دیگری کیست و چگونه؟
آیا همچنان که این تن می بالد، آن گوهر هم می بالد؟ اگر می بالد، بالیدن او چگونه است؟ آیا مانند همین تن، درازا، پهنا، گودی و وزن و سنگینی دارد؟ آیا می توانید بفرمایید آن گوهری را که به واژه ی «من» بدان اشارت می کنید _و اینک بدان تا
اندازه ای آگاهی یافته اید_ وزن، درازا، پهنا و گودی او چه اندازه است؟ یا این که آن گوهر هیچ یک از این ها را ندارد؛ اگر ندارد، مگر می شود که چیزی رنگ هستی گرفته باشد و آن را درازا، پهنا و گودی نبود؟
آیا هستی هایی هستند که بدین گونه نباشند؟ ما هر چه را که می بینیم، آنها را دارایند.
این زمین بدین بزرگی و آن ذره ی بدان خردی است که آنها را درازا، پهنا و گودی است. دریا و هوا نیز این چنین است، و ستارگان، ماه و خورشید نیز این چنین اند، چنان که پیشینیان دوری هوا را هفده فرسنگ دانسته اند و اکنون بیست و یک فرسنگ. یکی از رشته های دانش ستاره شناسی، راه به دست آوردن اندازه ی ستاره ها و سنجش آنها با یکدیگر است و از روزگاران پیش در این باره اندیشه ها کرده اند و کتاب ها نوشته اند، و آن در زبان و فرهنگ دانش مندان این رشته به واژه ی تازی به نام ابعاد اجرام، آوازه دارد و ابن هیثم که از دانش مندان بزرگ و به نام پیشین است، در این باره کتابی نوشته است، و همچنین گودی دریاها، بلندی کوه ها و اندازه ی روی آنها را از دانش هندسه به دست آورده اند؛ ولی آن گوهر
چگونه هستی است که این چنین نیست؟
#علامه_حسن_زاده_آملی
#دروس_معرفت_نفس
#درس_بیست_و_سوم
🌹کانال شاخه طوبی 🌹🌹
👇👇👇
@shakhehtoba
https://eitaa.com/joinchat/2841182208C176d11888a