༻⃘⃕࿇﷽༻⃘⃕❀༅⊹━┅┄
✅ چه عاملی باعث #افتراق امت شد⁉️
🖌 حجةالاسلام #محمدجوادمهریار
◼️ ثمرهی منع #کتابت_وصیت پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) و منع نقل حدیث به وسیلهی خلیفه، چیزی غیر از انشعاب امت به هفتاد و سه فرقه نبود. عدهای، احادیث رسولالله (صلیاللهعلیهوآله) را مانعی بر سر راه خود میدیدند؛ با منع نقل روایت از پیامبر به #تصمیمات_شوم خود میرسیدند؛ از اینرو با حذف حدیث، توانستند قرآن را به دلخواه خود #تاویل و #تفسیر کنند.
◼️ #افتراق امت اسلامی، از زمان #حیات طیبهی رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) شروع شد و شدت آن به هنگام تشکیل شورای #سقیفه فزونی یافت؛ اما چند هدف خاص ذیل این تفکر موجود بود که میتوان تمامی آن را در اصل، دوری خلافت از محل استقرار آن، یعنی مولانا امیرالمومنین (علیهالسلام) دانست.
👈 این عمل #سیاسی سبب شد تا امت اسلام به فرمودهی رسول گرامی (صلیاللهعلیهوآله) به هفتاد و سه فرقه تقسیم شود و گروههایی از صراط حق فاصله بگیرند و تنها یک فرقه اهل #نجات بمانند.
به گواهی #تاریخ و روایات موجود در کتب حدیثی، مسلمانان بعد از #رحلت پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) دچار اختلافات اساسی شدند که تا به امروز، این اختلافات در جامعهی اسلامی به عنوان یک آسیب مهم و جدی شناخته میشود. مسلمانان حتی در زمان پیامبر گرامی (صلیاللهعلیهوآله) نیز دچار اختلافاتی بودند که به وضوح در بعضی از روایات به آن اشاره شده است.
👈اما شدت این #اختلافات از هنگام رحلت رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) به صورت #علنی در جامعه خود را نمود داد و سبب شد تا حتی #درگیریهای لفظی و فیزیکی مابین اصحاب صورت گیرد؛ به عنوان مثال، هنگام تشکیل شورای سقیفه، سعد بن عباده به عنوان مخالف خلافت ابوبکر، نزدیک بود زیر دست وپای عمر بن خطاب کشته شود.
👈 #بخاری در صحیح، این اتفاق را ذکر کرده و مینویسد: «عمر دست او [ابوبکر] را گرفت و با او بیعت کرد و مردم با او [ابوبکر] بیعت کردند و شخصی گفت: شما سعد بن عباده را کشتید. در این هنگام عمر گفت خدا او را بکشد.»[1]
👈 اما #افتراق امت به #فرقهها و گروههای مختلف، مطلبی است که در کتب حدیثی شیعه و اهل سنت به آن اشاره شده است.
◼️ #ترمذی در سنن خود که یکی از معتبرترین کتب اهل سنت است، دراینباره مینویسد:
👈 «رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) فرمودند: آنچه بر بنیاسرائیل گذشت، بر سر امت من خواهد آمد؛ ... بنی اسرائیل به هفتاد و دو فرقه تقسیم شدند و امت من به هفتاد و سه گروه تقسیم میشوند. همه فرقهها در آتش هستند به غیر از یک فرقه [که از آتش در امان هستند]. از پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) پرسیدند: آن دسته چه کسانی هستند؟ رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) فرمودند: فرقهای که من و یارانم بر آن هستیم.»[2]
👈 نکتهی قابل توجه در این روایت آن است که پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) #فرقهی_ناجیه را فرقهای که خود و اصحاب در آن هستند، معرفی میکنند و امروز اگر از تمامی هفتاد و سه فرقهی اسلامی به تعبیر پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) پرسیده شود که چه کسی بر هدایت یا همان فرقهی ناجیه است، بزرگان همهی فِرَق ادعا میکنند که ما بر سبیل #هدایت و #نجات هستیم.
👈 اما علت و چرایی گمراهی امت اسلام را در چند مطلب میتوان پیدا کرد.
🔺#اولین_مساله که فقط به آن اشاره میکنیم، انتخاب #خلیفهی بعد از پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) به وسیلهی عدهای انگشتشمار در شورای سقیفه است.
🔺 #دومین_مساله که از مسالهی اول نیز مهمتر و تاثیرگذاری بیشتری دارد، #تحریم نقل و کتابت احادیث رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) به وسیلهی #عمر بن خطاب است.
👈 علاوه بر علمای شیعه، علمای اهل سنت نیز به این مطلب اشاره کردهاند و این مساله را به عنوان آغاز چند #فرقه شدن امت اسلام میدانند.
◼️ #نجم_الدین_طوفی، فقیه حنبلی مذهب و از شاگردان #ابنتیمیه در کتاب شرح اربعین نووی، با اقرار به منع کتابت و نقل حدیث به دلایل واهی از سوی خلیفه دوم، در اینباره مینویسد:
👈 «بدان که از جمله #اسباب اختلاف میان علما، تعارض بین روایات و نصوص است، و برخی از مردم بر این گمان هستند که عمر بن خطاب عامل این اختلاف است. زیرا که #صحابه از او اجازه خواستند تا در آن زمان، سنت نبوی را تدوین کنند. ولی عمر گفت: هیچ چیزی را همراه قرآن نمینویسم. با اینکه او میدانست رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) گفته بود که خطبه الوداع را برای ابوشاه بنویسد و گفته بود: #علم را با #کتابت، مقید سازید. گفتند: اگر عمر میگذاشت که صحابه آنچه را که از رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) روایت کردهاند بنویسند، سنت ضبط میشد و لذا بین پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) و آخرین افراد امت صرفاً یک صحابی میماند که روایاتش را تدوین کرده است، و آن مجموعه روایات نیز #متواتراً به ما میرسید، همانند احادیثی که از #بخاری و #مسلم و امثال آن به ما رسیده است.»[3]
👈 هرچند بعضی از #مغرضین قصد داشتهاند که نجم الدین طوفی را کذاب و یا #شیعه معرفی کنند و تصمیم خلیفه بر منع کتابت را توجیه کنند و دلیل آن را جلوگیری از #تحریف قرآن جا بزنند، ولی فراموش کردهاند که قرآن کریم غیر قابل تحریف است؛
👈 قرآن کریم با #تحدی به آوردن یک سوره به اعجاز خود شهادت میدهد.[4] هرچند که پروردگار عالم، خود را محافظ قرآن معرفی میکند.[5]