#۸ذی_الحجه_حرکت_امام_حسین
#ازمکه_به_عــراق
امام حسین علیه السلام پس از چهار ماه و پنج روز اقامت در مکه، در روز سهشنبه، هشتم ذیحجه[۶](دقیقا روز قیام #مسلمبنعقیل در کوفه) مکه را به سوی عراق ترک کرد. بر اساس گزارشهای تاریخی درباره علت خروج امام (ع) از مکه به سوی عراق، به امام (ع) خبر داده شد که یزیدبنمعاویه، تعدادی از مزدوران خود را به فرماندهی «عمروبنسعیدبنعاص» به بهانه حضور در مراسم حج، به مکه فرستاده تا در هنگام مراسم حج، امام #حسین (ع) را دستگیر کرده و به نزد یزید در شام بفرستد و یا اینکه ناجوانمردانه وی را در هنگام عبادت ترور کرده و به شهادت برساند. بدین جهت امام تصمیم گرفت از مکه خارج شده و راهی عراق شود. در چنین شرایطی، بسیاری از بزرگان و خویشاوندان از جمله «عبداللهبنعباس» به نزد امام حسین (ع) رفته و او را به ماندن در مکه و خویشتنداری دعوت کردند، ولی آن حضرت، اعتنایی به مصلحتاندیشیهای آنها نکرد و بر تصمیم خود تأکید نمود. غیر از عبداللهبنعباس، افرادی دیگر چون «محمدبنحنفیه»، «عبداللهبنعمر» و «عبداللهبنجعفر» نیز آن حضرت را از قیام بر ضد یزید و رفتن به سوی عراق بر حذر نمودند. تنها عبداللهبنزبیر وی را تشویق به رفتن میکرد تا زمینه برای خودنمایی وی فراهم شود. چون با وجود حضرت در مکه، کسی اعتنایی به عبداللهبنزبیر نمیکرد. امام (ع) با همه این توصیهها و بایدها و نبایدها تصمیم خود را برای رفتن به سوی عراق با در نظر گرفتن همه ملاحظات گرفته بود.
بر اساس گزارشهای تاریخی، امام (ع) در هشتم ذیحجه، یعنی دو روز پیش از عید سعید قربان، از مکه عازم کوفه گردید. برخی از مورخان و محدثان از جمله «شیخ مفید» نوشتهاند که امام حسین (ع) برای خارج شدن از مکه، نیت خود را از حج به عمره مفرده برگرداند و از احرام خارج شد؛[۷] اما برخی با تکیه بر شواهد تاریخی و روایی گفتهاند امام حسین (ع) از ابتدا نیت عمره مفرده کرده بود و پس از انجام اعمال آن، از مکه خارج شد[۸]. البته باید این نکته را نیز متذکر شویم که از دیدگاه فقهى، این سخن مشهور که امام حسین (ع) حج خود را نیمهتمام گذاشت، سخن نادرستى است؛ زیرا امام (ع) در روز هشتم ذیحجه، «یوم الترویه» از مکه خارج شد. در حالی که اعمال حج -که با احرام در مکه و وقوف در عرفات شروع مىشود- از شب نهم ذیحجه آغاز مىشود؛ بنابراین، امام (ع) اصولا وارد اعمال حج نشده بود تا آن را نیمهتمام گذارد. از سوی دیگر مسلم است که آن حضرت در هنگام ورود به مکه، عمره مفرده انجام داد و چه بسا در طول اقامت چند ماهه خود در مکه و احتمالا در فاصلههاى مختلف، اقدام به انجام اعمال عمره کرده بود؛ اما انجام اعمال عمره مفرده، به معناى ورود در اعمال حج نمىشود. پس از خروج امام حسین (ع) و یارانش از مکه، «یحییبنسعید» فرمانده پاسبانان عمروبنسعیدبنعاص -فرماندار مکه- با گروهی از یارانش، راه را بر حسین (ع) بستند؛ ولی حضرت (ع) اعتنایی نکرد و به راهش ادامه داد.[۹]
📚 منابع:⬇️
بلاذری، انساب الاشراف، ج 3، ص 160؛ طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج 5، ص 381؛ ابناعثم، الفتوح، ج 5، ص 81.
[7] - مفید، الارشاد، 1399 ه.ق، ج 2، ص 66؛ طبرسی، اعلام الوری بأعلام الهدی، ج 1، تهران: اسلامیه، 1390 ه.ق، ج 1، ص 445.
[8] - ابراهیمی، ابراهیم، نقد و تحلیل رویکردهای حج امام حسین (ع)، دوره 42، شماره 1 - شماره پیاپی 270147، پاییز و زمستان 1388.
[9] - بلاذری، انساب الاشراف، ص 164؛ طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج 5، ص 385.