آرای همایون کاتوزیان درباره اقتصاد در ایران

این روزها که موضوع تعیین رشد دستمزد کارگری برای سال بعد در حال بررسی است، جا دارد که به این موضوع بپردازیم و موضعی هم در این باب داشته باشیم. در نیمه دوم سال، کشور ما تحت تاثیر حذف ارز ترجیحی و بعد فشار تحریمی و جهش دلار، دوباره تورمی حدود 50 درصد را تجربه کرد. حالا سوال این است که آیا دولت همانطور که پشت رشد لحظه به لحظه قیمت کالا و سرمایه و امتیاز و کارآفرینی و... ایستاد، از چه اندازه از رشد قیمت کارِ کارگر دفاع خواهد کرد؟ کارگری که چیزی غیر از بازوی خود برای فروختن در جامعه بازار خشن امروز ندارد و در مقابل هم چیزی جز حداقل های کاملا ریاضتی، نمی خرد! جواب به سوال پایانی این مجموعه عکس نوشته اغاز راه برای موضع گیری در این باره است. @social_theory

هو حکیم پس از خواندن نظر کاتوزیان یک نکته برایم پر رنگ تر شد آیا جامعه ایران گذر فئودال به سمت طبقه برژوا و سرمایه داری را سپری کرده است؟آیا برساخت های محیطی اجتماعی ما جلوی این روند را گرفتند تا زیست وارداتی شبه مدرنیتی سرمایه سالارانه را داشته باشیم ؟ قطعا این کتاب پاسخ این سوال را در بر خواهد داشت.از خودیاری ، دگر یاری و همیاری و زیست و دیالکتیک تعاون میان ایرانیان در زمان گذشته هرگز سرمایه سالاری به دست نخواهد آمد و به قول شهید مطهری چه اشتباه عجیبی فقهان ما کردند که سرمایه داری را با تجارت یکی دانستند. از نحوه چینش صنوف و خودداری در فروش کارگاه ها که جلوی گسترش انباشت سرمایه و طبقه برژوا را گرفت و حتی حکم تربیتی در فتوت نامه ها داشتند که اخوان صفا در جزوات خود به اخلاق عملی در آنها اشاره می کردند تا مسئله رانت علم و دانش و منابع طبیعی که شهید مطهری به جهت منفعت رساندن به جامعه آن را مختص قاعده فقهی سلطنت (تسلیط) می دانست و برای جامعه مسلمین در آن حقی قائل بود (انفال ، بیع و...).تا پرداخت خمس علم که از مالکیت دانش جلوگیری میکرد و آن را مختص تمام مسلمین می دانست(بیشتر شبیه مکتب نیوکنزیا بود تا مکتب نئوکلاسیک) تا زیر ساخت های گسترده مویرگی در زمان قدیم که با توسعه شهر ها سبب به وجود آمدن بحران هایی مانند مناطق حاشیه نشین و کمبود آب شدند ... حال آیا به علت ناپایداری در انباشت و طبقه برژوا و علل اقلیمی سرمایه داری در ایران روند طبیعی طی نکرد یا مسائل زیر ساخت فرهنگی مثل فرهنگ یاریگری و اسلامی جلوی آن را گرفت؟

خلاصه کتاب انداختن نردبان اثر چانگ خلاصه، مختصر، مفید!👌 #نه_به_نئولیبرالیسم https://eitaa.com/khorramshahr_eqtesadi

نظری به نظام اقتصادی اسلام شهید مطهری

🎙 انتقاد آیت‌الله میرباقری از نحوۀ تقسیم اَنفال ⚡️ انفال نباید براساس «الگوی توسعۀ سرمایه‌داری» توزیع شود. 🖇 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/4921 #تصمیم‌سازی ☑️ @mirbaqeri_ir

🔰 خدای سرمایه‌داری چطور اختراع شد؟ این ویدیو #زیرنویس_فارسی دارد... 💭 کاری از Plastic Pills 📍تماشا در آپارات: 📺 aparat.com/v/yLkzX 🆔@social_theory

🔺مناظره فرهاد نیلی و حسین درودیان با موضوع حکمرانی بانک ۲۳ آبان ۱۴۰۱ #بشنوید @shiveh_tv4

رمان منظوم «افسانه زنبورها» اثر ادوارد مندویل این روزها که سخن از آزادی به مثابه یک ایدئولوژِی و جایگزینی برای رویاپردازی اتوپیایی و برنامه ریزی برای پیشرفت و انتخاب هدف و غایت برای زندگی بسیار رایج است، خواندن این رمان منظوم از مندویل که غالب متفکرین عصر روشنگری را تحت تاثیر خود قرار داده بود یک کار مهم باشد. خط اصلی جهان مدرن، هیچگاه از رویای مندویل که صفات رذیله فردی همان فضائل اجتماعی هستند فاصله نگرفت و هنوز هم این اصل فلسفه اخلاقی بیش از بقیه رقبایش طرفدار دارد. اما واقعیت این است که غرب هرچقدر بیشتر به این کندوی زنبوران خودخواه شبیه میشود، اما به ثمراتی که کندوی افسانه ای مندویل رسیده بود نمی رسد. @social_theory

🔸 صاحب نظریه «پول‌پاشی»؛ یکی از برندگان جایزه نوبل ۲۰۲۲ 🔰 بن برنانکی، دایموند و دیبویگ به صورت مشترک جایزه نوبل اقتصادی سال ۲۰۲۲ را دریافت کردند که نشان دهنده تلاش آکادمی نوبل برای یافتن راهی از مسیر بانکداری دولتی برای حل بحران‌های مالی جهان است. 🔹 بن برنانکی، رئیس سابق فدرال رزرو، اقتصاددان و سیاستمدار آمریکایی است که در رزومه‌اش علاوه بر فعالیت‌های گسترده آموزشی و دانشگاهی، ریاست فدرال رزرو در فاصله سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۴ به چشم می‌خورد. ✳️ بن برنانکی فارغ‌التحصیل دانشگاه هاروارد بوده و دکترای خود را از دانشگاه ام‌ای‌تی و در رشته اقتصاد گرفته است. او یکی از چهره‌های برجسته اقتصادی جهان در حل بحران‌های مالی دهه ۲۰۰۰ میلادی است و نشان‌های فراوانی در حوزه اقتصاد دارد که نشان شخصیت سال ۲۰۰۹ در حوزه اقتصاد یکی از آنهاست. ✅ برنانکی در ایران با کتاب «شجاعت عمل» شناخته می‌شود؛ روایتی از چالش‌های سیاست‌گذاری پولی و مالی آمریکا در بحران‌های مالی سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹٫ او در مقام ریاست فدرال رزرو توانست با انتخاب یک واکنش متفاوت نسبت به سیاست‌های پولی دولت آمریکا، در مسیر مهار این بحران قدم بردارد، اگرچه این سیاست به عنوان «پول‌پاشی» دولتی تعبیر شد و مورد انتقاد نیز قرار گرفت. بن برنانکی با نوشتن این کتاب سعی در پاسخ به انتقادها دارد. 💠 اندیشکده قصد در پژوهش‌ها و کرسی‌های نظریه‌پردازی‌های مختلف به این مقوله به ویژه در دوران کرونا بر خلاف جریان لیبرال و متعارف پرداخت. مطلب آقای احسان ولدان در سال ‌۱۳۹۹ نمونه‌ای از آن است: 📌http://public.qasd.ir/articles/516 #پول‌پاشی 🆔 @QasdWay

بخش اول بسمه تعالی سیدمحمدرضا رضی بهابادی با عرض ادب و احترام جای جای متن جناب آقای دکتر رحمانی درباره آدام اسمیت محل خدشه و اشکال است. فرمایشات ایشان که از اساتید اقتصاد در ایران هستند، فرصتی است برای کندوکاو پشت‌ پرده‌های تاریخ اقتصاد و به اصطلاح بزرگان آن و کنار زدن مشهوراتی که تا کنون مانع دیده شدن حقایق مستور درباره پدران این دانش است. در تحقیق گسترده‌ای که پیرامون زمانه و زندگانی اسمیت داشته‌ام قدری به این کندوکاو نزدیک می‌شویم. نکاتی به اجمال به عرض می‌رسد و تفصیل به شما و مطالعه کتاب «روایت ایجاد دانش اقتصاد؛ نگاهی دیگر بر زمانه و زندگانی آدام اسمیت» که در دست چاپ است واگذار می‌شود. ۱. هرچند پدر علم استعماری اقتصاد سرمایه‌داری و تئوری ظالمانه بازار آزاد بودن به خودی خود یک رذیلت اخلاقی و موجب عار است و نه مایه مباهات اما اینکه آدام اسمیت پدر علم اقتصاد باشد توسط اهل تحقیق در تاریخ اندیشه رد شده است. شومپیتر یکی از این افراد است که اسمیت را یک نظریه پرداز پیشرو و فردی دارای نبوغ نمی‌داند. هرچند شومپیتر خطاهای فاحشی نیز مانند سانسور اندیشه‌های اقتصادی علمای مسلمان در تحلیل‌های خود دارد اما در این اظهار نظر خود پیرامون اسمیت درست می‌گوید. ۲. حقیر نیز در مطالعاتم به همین نتیجه رسیده‌ام. اسمیت یک مدون و ویراستار است تا نظریه پرداز. اندیشه اقتصاد لیبرال قبل از او توسط ماندویل، هیوم، جان لا، مونتسکیو، روسو و بسیاری دیگر مطرح شده بود. @seyedrazy ☘کانال تحلیل های اقتصادی دکتر حمیدرضا مقصودی @hamidrezamaghsoodi

بخش دوم: اسمیت در یک سفارش پژوهش با تامین مالی چارلز تاونزهند(تاونشند) در ازای حقوقی بالا در دوران نوشتن کتاب و نیز حقوقی مادام العمر و نیز وعده ریاست گمرک ادینبورا که درآمدی هنگفت داشت، کرسی درس خود در دانشگاه گلاسکو را رها کرد و معلم سرخانه فرزندخوانده تاونزهند، دوک سوم باکلو، شد تا در این قالب محک بخورد و‌ سپس نوشتن کتاب را آغاز کند. مدیر علمی و‌ ایده‌پرداز اصلی کتاب، دیوید هیوم بود و‌ نوشتن و ویراستاری و جفت و جور کردن عدد و رقم برای تحلیلها با اسمیت. اسمیت از ابتدا به عنوان یک طلبه با بورسیه تحصیلی اسنل در حوزه علمیه آکسفورد مشغول به تحصیل شد و نهایتا با گرفتن درجه اجتهاد در کرسی تدریس فقه حوزه علمیه گلاسکو تکیه زد. نکته مهم در تمام این دوران، گرایش قوی و وصف ناپذیر او به کفر بود. ریا از مهمترین ابزارهای او در پیمودن پله‌های ترقی در حوزه بود. او به هنگام نیاز در محیط علمی ریایی آشکار و در خارج از آنجا رفتاری متفاوت داشت. در خلوت خود در گلاسکو نماز نمی‌خواند و آنجا را ملال آور می‌دانست. مخفیانه کتابهای کفرآمیز دایی زاده‌اش دیوید هیوم را می‌خواند و به همین جهت توبیخ شد. او با هیوم پیوندی عمیق داشت و تمام قد از این زندیق تمام قرون دفاع می‌کرد. در اینجا سخن مربوط به نقد گمراهی و اندیشه‌های الحادی او نیست بلکه سخن در داشتن این اندیشه‌ها در کسوت یک روحانی مجتهد مسیحی است. او به قدری با دین آشکار شده، یا شریعت، دشمن بود که به هنگام تأسیس انجمن ماسونی «انتخاب» پیشنهاد داد بحث از شریعت در این محفل ممنوع باشد. @seyedrazy ☘کانال تحلیل های اقتصادی دکترحمیدرضا مقصودی @hamidrezamaghsoodi

بخش سوم: ۴. به لحاظ اخلاق فردی و رعایت آداب متناسب با یک طلبه، در باشگاهها و انجمنهایی که عضو بود آشکارا شراب می‌نوشید. یکی از دوستانش درباره او می‌گفت «تو مشمئزکننده‌ترین سگی هستی که دیده‌ام؛ در آن هنگام که مشروب در گلویت حباب می‌زند!» هرچند تا پایان عمر ازدواج نکرد اما با زنان ارتباط داشت و در دوره سفر به فرانسه با معشوقه‌اش مرتبط بود. این رابطه موضوع فصلی مستقل از کتاب زندگینامه آدام اسمیت است. ۵. اسمیت به لحاظ انسانی نیز از وارستگی بهره‌ای نداشت. او و خاندانش به نحو بسیار گسترده‌ای در خدمت دستگاه استعمار خونین بریتانیا بودند. پدر و عموزادگان او از کارگزاران دسته چندم دربار بریتانیا بودند. خاندان مادری‌اش یعنی داگلاسها که افتخار داشتند جنایتکارانی مانند آرچیبالد ترسناک و‌ داگلاسهای سیاه از ایشانند، اکثرا جنگجو، نظامی و در خدمت ارتش بریتانیا در داخل کشور و نیز پهنه مستعمرات مظلوم بریتانیا از هند تا آمریکا بودند. @seyedrazy ☘کانال تحلیل های اقتصادی دکترحمیدرضا مقصودی @hamidrezamaghsoodi

بخش چهارم: ۶. همچنین او‌، پدر و اقوام پدری‌اش به صورت سنتی خانه زاد خانواده‌های اشرافی و استعمارگر اسکاتلند بودند. مهمترین این خاندانها، خانواده دوکهای آرگیل بودند. پدر او در خدمت دوک دوم آرگیل بود. دوک دوم آرگیل در سرکوب نهضت جاکوبیتهای اسکاتلند نقش اساسی داشت و بی‌رحمانه ایشان را می‌کشت تا جایی که به او لقب جان قرمز داده بودند. پدر اسمیت در دادگاههای صحرایی دوک آرگیل دست اندرکار بود و احتمالا منظور زندگی‌نامه نویسانی چون رافائل از اینکه اسمیت پدر را از دست اندرکاران دستگاه قضایی بریتانیا دانسته‌اند همین بوده است. ۷. اسمیت در خدمت حلقه تاجران مستعمراتی و دلالان بزرگ برده مانند پل اینگرام، جان گلسفورد و دیوید کوچرین(کوکران) حضور داشت و هیچ گونه تعرضی به این رفتارهای ددمنشانه نمی‌کرد بلکه باشگاه اقتصاد سیاسی اسکاتلند که مجمع او و همفکرانش بود متعلق به دیوید کوچرین بود و هزینه‌هایش را این تاجر برده تامین می‌کرد. باشگاهی که ریشه‌های کتاب ثروت ملل در آن شکل گرفته بود. @seyedrazy ☘کانال تحلیل های اقتصادی دکترحمیدرضا مقصودی @hamidrezamaghsoodi

بخش پنجم: ۸. اسمیت به هیچ وجه مخالف استعمار و تجارت استعماری نبود بلکه مخالف تجارت استعماری انحصاری بود. او خود از عوامل این دستگاه استعماری در گمرک ادینبورا بود و روزانه صحنه‌ تجارت بردگان و‌ دسترنجشان در تولید کالاهایی مثل تنباکو و پنبه را می‌دید و نه تنها با آن مشکلی نداشت بلکه از این تجارت در گمرک تحت مدیریتش کسب درآمد می‌کرد و حق و حساب می‌گرفت. او‌ و دوستانش با این نظام استعماری تنها یکی مشکل داشتند و آن انحصاری بودن آن بود. از همین رو با کمال احترام به انحصار کمپانی هند شرقی و نه اصل آن اعتراض می‌کردند. اسمیت یکی از گزینه‌ها برای معلمی پسر رابرت کلایو، غارتگر و‌جنایتکار معروف بریتانیا در هند بود. ۹. اسمیت استعمار را حق مسلم اروپائیان می‌دانست. او استعمار کنندگان را فرزندان مهربان مادر ماگنا بر می‌شمرد. وی استعمار را منتی می‌دانست از سوی استعمار کنندگان بر سر استعمارشوندگان. این اعتقادات انباشته از وارستگی در جلد چهارم کتاب ثروت ملل به روشنی بیان شده است؛ همان مجلدی که در ایران ترجمه نشده است... امید آنکه اشارات فوق فصلی جدید در برابر پژوهشگران اقتصادی در ایران و جهان بگشاید. سید محمد رضا رضی بهابادی @seyedrazy ☘کانال تحلیل های اقتصادی دکترحمیدرضا مقصودی @hamidrezamaghsoodi