✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️منابع تاريخی چگونه از جايگاه رفيع علمی امام باقر (ع) ياد می كنند؟ (بخش اول)
🔹موقعیت علمی #امام_محمد_باقر (ع) آنقدر ممتاز بود كه بی تردید از نظر بسیاری از علمای اهل سنت، ايشان در زمان حیات خویش شهرت فراوانی داشته و همواره محضر او از دوستدارانش، از تمامی بلاد و سرزمین های اسلامی پر بوده است. موقعیت علمی ایشان، به مثابه شخصیتی عالم و فقیه، به ویژه به عنوان نماینده علوم اهل بیت (ع) بسیاری را وا میداشت تا از محضر او بهره گیرند و حل اشکالات علمی و فقهی خود را از او بطلبند. در این میان اهل عراق که شیعیان بسیاری در میان آنها وجود داشت، مفتون شخصیت آن حضرت شده بودند. [۱]
🔹در میان مراجعه کنندگان، آنچنان خضوعی نسبت به شخصیت علمی #امام_باقر (ع) به چشم می خورد که «عبداللّه بن عطای مکی» میگفت: «مَا رَأَيْتُ اَلْعُلَمَاءَ عِنْدَ أَحَدٍ قَطُّ أَصْغَرَ مِنْهُمْ عِنْدَ أَبِي جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ اَلْحُسَيْنِ وَ لَقَدْ رَأَيْتُ اَلْحَكَمَ بْنَ عُيَيْنَةَ مَعَ جَلاَلَتِهِ فِي اَلْقَوْمِ بَيْنَ يَدَيْهِ كَأَنَّهُ صَبِيٌّ بَيْنَ يَدَيِ مُعَلِّمِهِ؛ [۲] علما را در محضر هیچکس کوچکتر از آنها در محضر #ابوجعفر (ع) ندیدم. حکم بن عیینه با تمام عظمت علمی اش در میان مردم، در برابر آن حضرت مانند دانش آموزی در مقابل معلم خود به نظر می رسید».
🔹شهرت علمی حضرت، در حدّ تعبیر «ابن عنبة»، «كانَ واسِعَ الْعِلْمِ وَوافِرَ الْحلْمِ» مشهورتر از آن است که کسی بخواهد آن را بیان کند. [۳] این شهرت در زمان خود ایشان، نه تنها در حجاز که «كَان سَّيِّد فُقَهَاء الْحِجَاز» [۴]، بلکه حتی در عراق و خراسان نیز بطور گسترده فراگیر شده بود. چنانکه راوی می گوید: «دیدم که مردم خراسان دورش حلقه زده و اشکالات علمی خود را از او می پرسیدند». [۵] همچنین «ذهبی» درباره #امام_باقر (ع) می نویسد: «وَ کانَ احدَ مَن جَمعَ بَینَ العِلمِ و العَملِ و السُّؤَدد وَ الشَّرفِ وَ الثِّقهِ وَ الرِّزانهِ وَ کَانَ اَهلاً لِلخِلافَهِ؛ [۶] از کسانی است که بین علم و عمل و آقائی و شرف و وثاقت و متانت جمع کرده و اهلیّت برای خلافت داشت».
🔹استاد «ابو زهره» درباره مرجعیت عام امام می نویسد: «امام باقر (ع) وارث امام سجاد (ع) در امامت و هدایت مردم بود، از این رو علمای تمام بلاد اسلام از هر سو به محضر او می شتافتند و کسی از مدینه دیدن نمی کرد، جز این که به خدمت او شرفیاب شده و از علوم بی پایانش بهره ها می گرفت». و همو می نویسد: «كانَ يقْصُدُهُ مِنْ ائِمَّةِ الفقه وَالْحَديثِ كَثيرونَ؛ [۷] از بزرگان فقه و حدیث، خیلی ها به قصد بهره گیری علمی پیش حضرتش می آمدند». و از عیون الاخبار نقل شده است که: «قَدْ اَخَذَ عَنْهُ اهلُ الْفِقْهِ ظاهِرَ الْحَلالِ وَالْحرام؛ [۸] فقیهان، احکام حلال و حرام را از او می گرفتند».
🔹او همانند پدرش امام سجاد (ع) که شهرت عظیم علمی در میان مردم داشت، مورد احترام خاص و عام بود. «محمد بن منکدر» که خود یکی از محدثان معروف اهل سنت بود، در عظمت امام پنجم شیعیان چنین می گوید: «من جانشین علی بن الحسین (ع)، از میان فرزندان او را - که نزدیکترین آنان به او از نظر علم و فضیلت هم می بایست باشد - ندیده بودم تا روزی که به محضر فرزندش #محمد_باقر (ع) رسیدم». [۹] بسیاری از دانشمندان بزرگ اسلامی درباره مقام علمی و موقعیت فقهی حضرتش جملات زیبایی بر زبان رانده اند که استاد «اسد حیدر» آنها را در کتاب خود گرد آورده است. [۱۰] #ادامه_دارد...
پی نوشتها؛
[۱] بحارالأنوار، دار إحياء التراث العربی، چ دوم، ج۴۶ ص۳۳۲
[۲] الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، مفيد، محمد بن محمد، مؤسسة آل البيت(ع) ص۲۸۰
[۳] عمدة الطالب فی أنساب آل أبيطالب ، ابن عنبه حسنى، مکتبة الحیدریه، ص۱۹۵
[۴] شرح نهج البلاغة، ابن أبی الحديد، کتابخانه آيت الله مرعشى نجفی، چ اول، ج۱۵، ص۷۷
[۵] بحارالانوار، همان، ج۴۶، ص۳۵۷
[۶] سير أعلام النبلاء، الذَهَبی، مؤسسه الرساله، ج۴ ص۴۰۲
[۷] الامام الصادق(ع)، ابو زهره، دار الفکر، بی تا، ص۲۲
[۸] حیاة الامام الباقر(ع)، شریف قرشی، باقر، دار البلاغه، ج۱ ص۱۳۹
[۹] إتحاف بحب الأشراف، شبراوى، المطبعة الادبیه، ص۱۴۵
[۱۰] الامام الصادق(ع) و المذاهب الاربعه، اسد حیدر، مکتبة امام امیرالمومنین، بی تا، ج۲ ص ۴۳۵-۴۳۹
📕حیاتفکری و سیاسی امامان شیعه (ع)، جعفریان، رسول، موسسه انصاریان، چ ششم، ص ۲۸۸
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#امام_باقر
منبع/تبیین
📡 پایگاه خبری تحلیلی وَرْاُئوی
🕯 میعادگاه شهدای وَرجُوی
@varjovi
@shohadayevarjovi