"به بهانهی سالروز ژیلبر لازار"
ژیلبر لازار (۱۹۲۰_ ۲۰۱۸)، محقّق و ایرانشناس فرانسوی و عضو افتخاری فرهنگستان زبان و ادب فارسی، از پژوهشگران غیرایرانی است که در معرفی شاعران کهن فارسی، نقشی مهم دارد. کتاب "اشعار پراکندهی قدیمیترین شعرای پارسیزبان" نوشتهی او، از منابع همچنان مهم برای محققان علاقهمند به شعر سدهی چهارم است.
یکی از شاعران معرفی شده در اثر او، ابوالهیثم جرجانی(گرگانی) شاعر شیعی اسماعیلی است که لازار اورا از سخنوران سامانی و قبل از ربنجنی آورده (ر.ک. لازار، ۱۳۴۱: ۵۲) و صفا اورا متعلق به اواخر قرن ۴ و اوایل ۵ دانسته (صفا، ۱۳۴۲: ۵۲۱_۵۲۲) و مدبری اورا شاعر عصر غزنوی دانسته و ۸۹ بیت از او را پس از بهرامی سرخسی ثبت کرده است. (مدبری، ۱۳۷۰: ۴۱۲تا ۴۱۷)
لازار پیش از مدبری، قصیدهای ۷۷ بیتی را در مفاهیم حکمی از ابوالهیثم نقل کرده که گویی منبع او در ذکر این ابیات، شرح "محمد سرخ نیشابوری" بوده است؛ با این مطلع:
یکی است صورت هر نوع را و نیست گذار
چرا که صورت هر هیاتی بود بسیار
مدبری در "شاعران بیدیوان"، این قصیده را به نقل از "جامعالحکمتین" ناصر خسرو، با ۱۲ بیت بیشتر از شرح نیشابوری ثبت کرده است. بیت پایان روایت لازار این است:
سخن دراز شد این جایگه فروهشتم
گران شد و شکهانم من از گرانی بار
که به نظر میرسد، سخن ابوالهیثم همین جا به پایان رسیده است. ۱۲ بیت پس از این که تنها در اثر ناصرخسرو آمده، از منظرهای سبکی و معنایی و زبانی تاحدودی با ابیات قبل تفاوت دارد و محتملا از شاعری دیگر است.
#محمد_مرادی
#لازار
#شعر_کهن
#تاریخ_ادبیات
#سیب_نارنجی
@mmparvizan
https://eitaa.com/sibenaranjiadabiat
هدایت شده از پرویزن
"نکتهای دربارهی مستند اولدوز سایاراق (هنگامهی شمردن ستارهها) "
چونان سرو، مجموعهای از مستندهای معرفی مفاخر فرهنگی و هنری است که به همت صدا و سیما ساخته شده و چند بخش از آن به شرح حال و زندگی شاعران برجستهی معاصر اختصاص یافته است.
"هنگامهی شمردن ستارهها"، نام مستند ویژهی استاد شهریار است که بهمناسبتهای مختلف بهویژه روز شعر و ادب فارسی بارها پخش شده است و جنبههایی از زندگی و شعر شهریار را مطرح میکند.
از کاستیهای این مستند، گاه گنجاندن اطلاعات یا روایتها و قضاوتهایی است که مستندات تاریخی و پژوهشی ادب معاصر آن را تایید نمیکند.
از جمله، روایت انتشار منظومهی مشهور "حیدر بابایه سلام شهریار" در حدود سال ۳۲ و شهرت آن در فضای ادبی آن روزگار؛ تا آنجا که بزرگانی چون: بهار و نفیسی برای آشناشدن بهتر با آن کوشیدهاند زبان ترکی بیاموزند؛ حال آنکه ملکالشعرای بهار در سال ۱۳۳۰ درگذشته است و در زمان مورد ادعا امکان چنین ادعایی دربارهی او وجود ندارد.
پ.ن. حیدر بابایه سلام نخستبار به خط طاهر خوشنویس، در سال ۱۳۳۲ در تبریز (حسن تقویمی) منتشر شده است.
#شهریار
#شعر_معاصر
#مستندات_تاریخی
#تاریخ_ادبیات
@mmparvizan
تاریخ_ادبیات_ایران_از_آغاز_تا_امروز_ترجمه_یعقوب_آژند.PDF
7.92M
تاریخ ادبیات ایران از آغاز تا امروز
مولفان : جرج موریین، جولیان بالدیک، محمدرضا شفیعی کدکنی، یرژی چیپک، یان ماریک، فلیکس تاور
مترجم : دکتر یعقوب آژند
#پیدیاف
#تاریخ_ادبیات
@sibbook