❓چرا حضرت فاطمه سلام الله علیها را "فاطمه" نامیده اند؟
✍ در اینکه چرا دخت گرامی پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) #فاطمه نامیده شده است، به تفصیل در منابع، روایات متعددی وارد شده است که برخی از آنها را در اینجا به اختصار ذکر می کنیم:
1⃣ سمِیَّتْ فَاطِمَةُ فَاطِمَهَ لاِنَّهَا فُطِمَتْ مِنَ الشّرِ. / خصال ج۲، ص۴۱۴.
فاطمه، فاطمه نامیده شده است؛ چراکه از شر و بدی بریده و جدا است.
این روایت اشاره به عصمت حضرت زهرا(س) دارد؛ و آیه «اِنَّمَا یُریدُ اللّهُ لِیُذْهِبَ عَنَکُمُ الرِّجسَ اَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِرَّکُمْ تَطْهِیراً».احزاب/۳۳، نیز اشاره به همین مطلب دارد.
2⃣ سُمِيَّتْ فَاطِمَةَ لأنَّهَا فُطِمَتْ عَنِ الطّمْثِ. / مناقب ابن شهر آشوب ج ۳، ص ۳۳۰
فاطمه را فاطمه گوید زیرا بریده است از خونی که زنها می بینند. این تفسیر اشاره به طهارت ظاهری زهرا سلام الله علیها است.
3⃣ سمِیَّتْ فَاطِمَةُ فَاطِمَةَ لاِنَّ الْخَلْقَ فُطِمُوا عَنْ کُنَهِ مَعْرفَتِهَا. / بحار الانوار، ج ،۴۳ ص۶۵
فاطمه، فاطمه نام گرفت؛ زیرا مردم از معرفت او بریده شدهاند و قدرت بر شناخت حقیقت او ندارند، و این تفسیر اشاره به همان مقامی دارد که به واسطه آن مقام، ام ابیها نامیده شده است.
4⃣ سمِیَّتْ فَاطِمَةُ فَاطِمَةَ لاَنَّهَا فُطِمَتْ هِیَ وَ شِیعَتُها عَنِ النّارِ. / مناقب آل أبی طالب علیهم السلام، ج ۳، ص ۳۲۹
فاطمه را فاطمه گفتند؛ چون شیعیان خود را، از آتش میرهاند و نجات میدهد. این تفسیر اشاره به مقام شفاعت حضرت است.
5⃣ سمِیَّتْ فَاطِمَةُ، فَاطِمَةَ لِأَنَّ اَعْدائَهَا فُطِمُوا عَنْ حُبِهّا. / بحار الأنوار، ج ٤٣، ص ١٨.
فاطمه را فاطمه گفتند؛ چون دشمنان او، از محبتش بریده میشوند.
و روشن است، کسی که محبت اهل بیت را ندارد به رو در آتش انداخته می شود.
❓نام فاطمه از چه نامی گرفته شده است؟
✍ «فاطمه» نامی است که از نام خداوند عزّ و جلّ «فاطر» گرفته شده است. پیامبر (صلی الله علیه و آله) در حدیثی این مطلب را به دختر خود خبر می دهد.
🌺 قَالَ النَّبِیُّ (ص) لِفَاطِمَةَ: شَقَّ اللَّهُ لَکِ یَا فَاطِمَةُ اِسْماً مِنْ أَسْمَائِهِ فَهُوَ الْفَاطِرُ وَ أَنْتِ فَاطِمَهُ. (۲)
پیامبر خدا (ص) به حضرت فاطمه (س) فرمودند: خداوند براى تو نامى که از نامهاى خود مشتق گردیده؛ برگزیده است؛ زیرا نام او فاطر است و تو فاطمه هستی.
✅ رسول خدا (ص) به على بن ابیطالب (ع) در حدیث دیگری درباره مشتق شدن نام فاطمه از نام فاطر فرمودند:
🌷 زمانى که خداوند متعال آدم را آفرید و از روحش در او دمید و فرشتگان را به سجده کردن به او امر فرمود و وى را در بهشت ساکن کرد و حوّاء را به تزویجش درآورد، چشمش به طرف عرش افتاد، پنج سطر مکتوب دید. به درگاه الهى عرض کرد:
پروردگارا، اینان چه کسانی هستند؟
☀️حقّ تعالى فرمود: ایشان کسانى هستند که هر گاه شفاعت خلق مرا نمایند، شفاعتشان را قبول مى کنم. آدم عرض کرد: پروردگارا، به قدر و عظمت آنها نزد خودت نام ایشان چیست؟ خداوند فرمود: امّا اوّلى: من محمود هستم و او محمّد است، دوّمى: من عالى هستم و او على است، سوّمى: من فاطر هستم و او فاطمه است، چهارمى: من محسن هستم و او حسن است، پنجمى: من ذو الاحسان هستم و او حسین است، تمام آنها حمد و ثنای الهى را به جا مى آورند.
متن روایت:
🌷 لَمَّا خَلَقَ اللَّهُ تَعَالَى ذِکْرُهُ آدَمَ «وَ نَفَخَ فِیهِ مِنْ رُوحِهِ» وَ أَسْجَدَ لَهُ مَلَائِکَتَهُ وَ أَسْکَنَهُ جَنَّتَهُ وَ زَوَّجَهُ حَوَّاءَ أَمَتَهُ فَوَقَعَ طَرَفَهُ نَحْوَ الْعَرْشِ فَإِذَا هُوَ بِخَمْسِ سُطُورٍ مَکْتُوبَاتٍ قَالَ آدَمُ یَا رَبِّ مَا هَؤُلَاءِ قَالَ تَعَالَى هَؤُلَاءِ الَّذِینَ إِذَا شفعوا [تَشَفَّعَ] بِهِمْ إِلَیَّ خَلْقِی شَفَّعْتُهُمْ فَقَالَ آدَمُ یَا رَبِّ بِقَدْرِهِمْ عِنْدَکَ مَا اسْمُهُمْ فَقَالَ أَمَّا الْأَوَّلُ فَأَنَا الْمَحْمُودُ وَ هُوَ مُحَمَّدٌ وَ الثَّانِی فَأَنَا الْعَالِی وَ هَذَا عَلِیٌّ وَ الثَّالِثُ فَأَنَا الْفَاطِرُ وَ هَذِهِ فَاطِمَهُ وَ الرَّابِعُ فَأَنَا الْمُحْسِنُ وَ هَذَا الْحَسَنُ وَ الْخَامِسُ فَأَنَا ذُو الْإِحْسَانِ وَ هَذَا الْحُسَیْنُ کُلٌّ یَحْمَدُ اللَّهَ تَعَالَى.
📚 علل الشرائع، ج ۱، ص ۱۳۵
🆔 @smht11014