@sokhanetarik
#مقاله
طرق شناسی روایات غدیر خم و پاسخ شبهات – نگاه روایی به شأن و مکان نزول آیه اکمال
نویسندگان: لقمان حکیمی و محمد علی رضایی اصفهانی
روایات اهلسنت که بیانگر شأن و یا مکان نزول آیه اکمال هستند به طور کلی به دو قسم، روایات عرفه و روایات غدیر، تقسیم میشوند که توضیح و تفصیل روایات قسم اول در شماره ۳۲ این مجله گذشت.
این نوشتار در نظر دارد ابتدا طرق روایات غدیرخم را به طور کامل شناسایی کند و منابع و مآخذ هر کدام از روایات را بیان دارد و پس از جمعآوری شبهات و برخی اشکالاتی که راجع به متن و سند این سلسله از روایات مطرح گردیده، به نقد و بررسی آن شبهات بپردازد و نهایتا با وارد ندانستن شبهات، صحت و اعتبار این روایات را به اثبات رساند.
بسیاری از مفسران و صاحب نظران اهلسنت خواستهاند با چشم پوشی از روایات غدیر و القای برخی از شبهات بر آن، بر صحت و اعتبار روایات غدیر خدشه وارد کنند و آن را کم رنگ نشان دهند تا بتوانند تنها روایات عرفه را بپذیرند که هیچگونه اشارهای به نزول آیه اکمال در شأن حضرت علی(علیه السلام) ندارند.
برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15535
@sokhanetarik
#مصاحبه
عبدالله صلواتی: غدیر نباید به یک روز و رویداد تاریخی فروکاسته شود.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15539
@sokhanetarik
#مصاحبه
حجت الاسلام امیرعلی حسنلو:حدیث «غدیر خم» از جمله احادیث متواتر و معتبر ی است که هیچ شکی در سند آن وجود ندارد و خود امیر المؤمنین علی (ع) جهت تنویر افکار و به حسب تکلیف الهی و سایر معصومین (ع) در مقاطع مختلف به آن استناد و احتجاج کرده است.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15543
@sokhanetarik
#مقاله
نقش خواجه نصیرالدین طوسی در توسعه علم ریاضی و علم نجوم در جهان اسلام
نویسندگان: رمضان محمدی و محمدباقر خزائیلی
مقاله حاضر با عنوان«نقش خواجه نصیر طوسی در توسعه علوم» با هدف کشف و توصیف نحوه و چگونگی تاثیرخواجه نصیرالدین(م.۶۵۳)، در علوم ریاضی و نجوم صورت گرفته است. خواجه از مشهورترین دانشمندان شیعی که در حوزههای مختلف علمی پیشرفت های فراوانی را ایجاد کرد. بدون تردید نقش وی در حوزه ریاضی و نجوم بسیار برجسته است. رصد خانه مراغه تنها بخشی از از سازمان علمی خواجه بود که اعتبار جهانی یافت.کتاب «شکلالقطاع» او تحولی شگرف در حوزه علوم ریاضی خصوصاً هندسه بوجود آورد. وی با تبدیل هندسه سهبُعدی به هندسه دوبُعدی در علم هندسه توانست در حوزه ریاضیات(هندسه) گامهای اساسی بردارد.
طبق یافتهها می توان گفت مهمترین تحول در علم نجوم قبل از کپرنیک توسط خواجه صورت پذیرفت. خواجه با طرح جفتهای طوسی انتقاد جدی به نظریه زمینمحوری بطلمیوس کرد واثبات کرد که خورشید مرکز است و زمین به دور خورشید میچرخد؛ کاری که بعدها اساس تحولات نجوم جدید شد.
برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15551
@sokhanetarik
#کتاب
جلد اول کتاب «دانشنامه اهلبیت (علیهم السلام)» اثر جمعی از پژوهشگرانِ پژوهشکدهی تاریخ و سیره اهلبیت(علیهم السلام) در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی میباشد که به همت نشر این پژوهشگاه منتشر شد.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15547
@sokhanetarik
#مقاله
مبارزات سیاسی آیت الله بهشتی
نویسنده: سمانه بایرامی
انقلاب اسلامی ایران یکی از حوادث بزرگ قرن بیستم بود. انقلابی که تحولی وسیع و فراگیر در عرصه جهانی به وجود آورد و توانست تمامی نگرش های مسلط نسبت به جهان، انسان و مناسبات گوناگون بشری را در عرصه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی به چالش فراخواند.
بی شک انقلاب مردمی ایران، بدون مجاهدت های امام خمینی و شاگردان فداکار ایشان هرگز به ثمر نمی رسید. شاگردانی که در دوره تبعید امام پیام های ایشان را به مردم می رساندند و در عرصه های مختلف به روشنگری مشغول بودند. در این نوشتار سعی بر این است که به بررسی بخشی از زندگی شهید بهشتی از شاگردان امام که در انقلاب اسلامی ایران سهم بسیاری داشتند، بپردازیم.
شخصیتی که به گفته امام، به تنهایی یک امت بود و در تمام زندگی خود سعی کرد تعادل و عقلانیت را در کنار روحیه انقلابی حفظ کند. بررسی تمام جنبه های زندگی افرادی مانند شهید بهشتی کاری بس دشوار است. با توجه به گستردگی موضوع تمرکز این مقاله بر مبارزات سیاسی ایشان در دوران پهلوی خواهد بود.
برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15567
@sokhanetarik
#نشست
حجتالاسلام والمسلمین علی عباسی، رئیس جامعه المصطفی: علوم انسانی از جمله علوم تمدنی و زیرساختی است و طلاب در مجتمع آموزش عالی علوم انسانی اسلامی، معارفی تمدنی را مبتنی بر نگاه الهی فرا میگیرند. این یک مسیر مهم برای ارائه گفتمانی نجات بخش به بشریت است.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15575
@sokhanetarik
#یادداشت
حجتالاسلام رسول جعفریان: موسی بن جعفر (ع) از پرعبادتترین مردم بود.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15571
@sokhanetarik
#پیام_تسلیت
إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ
بردار ارجمند حجت الاسلام و المسلمین اوصیاء، معاونت پژوهش مجتمع آموزش عالی تاریخ ،سیره و تمدن اسلامی و مدیر سایت سخن تاریخ
مصیبت درگذشت همشیره گرامیتان را تسلیت عرض نموده و از خداوند متعال برای آن مرحومه علو درجات و همنشینی با حضرت زهرای مرضیه(سلام الله علیها) و برای حضرتعالی و بازماندگان محترم صبر جمیل آرزو می نماییم.
برای مشاهده متن کامل پیام به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15637
@sokhanetarik
#اطلاع_رسانی
#نشست
نشست «رونمایی از جلد اول دانش نامه اهل بیت (علیهم السلام)» ۱۱ تیر ۱۴۰۳ در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار می گردد.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15641
@sokhanetarikh
#نشست
گزارش نشست «رویکرد تاریخی به مسئله غدیر؛ امتیازات و اولویت ها» منتشر شد.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15645
@sokhanetarikh
#مقاله
پرهیز از ظلم و خشونت در سیره سیاسی امیرمؤمنان علی (علیه السلام)
نویسنده: علی امین رستمی
در مکتب تشیع امامی، امور دنیایی و سیاسی جامعه در ارتباطی تنگاتنگ با مسائل آخرت تعریف شده اند. دین و سیاست تفکیک ناپذیر است و رهبران معصوم علیه السلام مهم ترین سیاست مداران امت معرفی شده اند. سیاست در سیره رهبران معصوم اسلام علیه السلام از اصولی برخوردار است که آن را با نظامات سیاسی دنیا متمایز کرده است.
در این مقاله برآنیم، با روش نقلی و تاریخی و بررسی منابع تاریخ اسلام، اصل «پرهیز از ظلم و خشونت» در سیره سیاسی امیرمؤمنان علی علیه السلام را بررسی کنیم. بیانات و نامه های حضرت به والیان و استانداران به ویژه، نامه حضرت به مالک اشتر و روایات تاریخی بیانگر این است که جز در موارد اجرای قانون و عمل به دستورات وحی، کوشش حضرت بر این بود تا در پی اجرای عدالت بوده و از توسل به خشونت و ظلم پرهیز کند. امیرمؤمنان علیه السلام از به دست آوردن قدرت و حفظ آن را به هر قیمتی، چون خون ریزی، عمل بر اساس سوء ظن و به کارگیری قهر و شمشیر برای وادار کردن جامعه به اطاعت، گریزان بود.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15649
@sokhanetarikh
#نشست
نشست «آذربایجان در دوره مشروطیت» ۱۲ تیر ۱۴۰۳ در بنیاد ایران شناسی استان آذربایجان شرقی برگزار می گردد.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15672
@sokhanetarikh
#فصلنامه
شماره ۲۲ و ۲۳ فصلنامه علمی – تخصصی «تاریخ روایی» منتشر شد.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15675
@sokhanetarikh
#مقاله
چیستی نقد تاریخی
نویسنده: رضا دهقانی
سنجش و آزمایش، لازمة ترقی و پیشرفت هر علم و فنی است. دانشمندان به فراخور رشته خود، اصولی برای نقد برشمرده و برکاربست آنها در نقدهای علمی تأکید کرده اند. اما آیا به راستی در باب نقد تاریخی هم چنین است؟
آیا نقد تاریخی، علمی و اطمینان بخش است؟ اینها پرسش هایی است که ذهن هر پژوهشگر و ناقد تاریخی را به خود مشغول میکند. باید اعتراف کرد که علم تاریخ دچار ضعف مفرط در حوزة نقد تاریخی و ادبیات آن بیمارگون است.
هنوز درعرصة نقادی و اصول و موازین نقد و شناخت الگوها و معیارهای آن در آغاز راهیم. بنابراین، هر پژوهشی در این باره، خود پرتوی به این راه پرمخاطره و ناهموار است. این مقاله، برآن است تا در باب نقد تاریخی پرسش گری کند و درصدد پاسخ به پرسش های مذکور برآید. آنچه در این مقال در خصوص موازین و اصول نقد گفته میشود، نه سخن آخر و تام، بلکه دانسته ها و پیشنهادهای نگارنده است تا شاید بابی گشوده شود و فروغی بر پهنة نقد تاریخی بتابد.
برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15678
@sokhanetarikh
#نشست
نشست «عاشورا و مسئله علم امام؛ بررسی تاریخی_کلامی آگاهی سیدالشهدا علیهالسلام از واقعه عاشورا» 13 تیر 1403 در بنیاد بینالمللی امامت برگزار می گردد.
برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15695
@sokhanetarikh
#نشست
دوره «تاریخ تحلیلی امام حسین (علیه السلام)» از شنبه ۹ تیر ۱۴۰۳ (۲۳ ذی الحجه) طی ۶ هفته متوالی برگزار می گردد و مهلت ثبت نام از 9 تیر 1403 برگزار می گردد.
برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15698
@sokhanetarikh
#نشست
گزارش نشست رونمایی از دانشنامه اهل بیت (علیهم السلام) منتشر شد.
برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15702
@sokhanetarikh
#مقاله
واکاوی برتری امیرالمؤمنین (علیه السلام) بر اساس آیه مباهله با محوریت استدلال های اهل بیت(علیهم السلام) بر اساس منابع شیعه و سنی
نویسنده: احسان ترکاشوند
آیه مباهله که درباره اثبات حقانیت رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در برابر جایگاه حضرت عیسی (علیه السلام) نازل شده، یکی از نصوصی است که به واسطه آن بر افضلیت امیرالمؤمنین (علیه السلام) و به تبع، بر امامت و خلافت بلافصل آن حضرت در علم کلام استدلال می شد. اهل بیت (علیهم السلام) در بحث افضلیت آن حضرت بر سایر صحابه، چه در بحث سوابق علی (علیه السلام) ، چه در بحث اقربیت به رسول خدا (صلی الله علیه و آله) ، چه درباره پاسخ به شبهاتی که در باب امامت آن حضرت در تفسیر و تحلیل آیه مطرح شده، به طور جدی بحث کرده اند، اما تاکنون پژوهشی متمرکز و خاص مناظرات و استدلال های اهل بیت در این زمینه انجام نشده است.
در این پژوهش، سعی شده علاوه بر اصل استدلال ها و گفت وگوهای رسول خدا (صلی الله علیه و آله) ، امیرالمؤمنین (علیه السلام) ، امام حسن مجتبی (علیه السلام) ، امام صادق (علیه السلام) ، امام کاظم (علیه السلام) و امام رضا (علیه السلام) درباره آیه شریفه مباهله، نحوه استدلال و پاسخ به شبهات مخالفان به صورت تطبیقی از منابع دو مذهب شیعه و سنی بیان و تحلیل گردیده، لوازم سخنان بزرگان، از جمله «افضلیت» که مهم ترین حد وسط استدلال به امامت در این آیه شریفه است، اثبات شده است.
برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15706
@sokhanetarikh
#نشست
نشست «تاریخ اجتماعی و اقتصادی هندیان در ایران و افغانستان(قرون ۱۸ و ۱۹ میلادی)» با ارائه دکتر محمد جاوید جویا و دکتر محمدرضا عسکرانی 17 تیر 1403 برگزار می گردد.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15710
@sokhanetarikh
#نشست
نشست «تاریخ اقتصادی ایران (زمینداری و اقتصاد ارضی ایران)» 19 تیر 1403 در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار می گردد.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15714
@sokhanetarikh
#نشست
نشست «بررسی کارنامه تاریخ نگاری دکتر منصوره اتحادیه» 20 تیر 1403 در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار می گردد.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15717
@sokhanetarikh
#مقاله
بررسی تطبیقی نقش استقلال در حفظ قلمرو سرزمینی در حکومت دینی در مقایسه با حکومت های پادشاهی ایران معاصر (از قاجار تا کنون)
نویسنده: مجید احمدی کچایی
واکاوی نقش استقلال در حکومت های معاصر ایران حاکی از آن است که رویکرد حکومت های سه گانه قاجار، پهلوی و جمهوری اسلامی تفاوت آشکاری با یکدیگر داشته است. گرچه حفظ کرامت سرزمینی در بیان دولت ها مورد توجه بوده است، اما در رخدادهای بیرونی بخش های فراوانی از سرزمین ایران در مناقشات نظامی و سیاسی از دست رفت.
در این پژوهش حفظ قلمرو سرزمینی با نگاه استقلال حاکمیت ها مورد توجه قرار گرفته شد و این مهم تبیین شد که حکومت های سه گانه مذکور چه مقدار توانستند از عنصر استقلال در حفظ و یکپارچگی سرزمینی بهره مند شوند و سرانجام تبیین شد که حکومت دینی کنونی(جمهوری اسلامی) توانست با استفاده از عنصر استقلال و با تکیه بر توان داخلی و اعتماد به ملت ایران استقلال کشور را از گزندهای فراوان در امان نگه دارد.
برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15720
@sokhanetarikh
#نشست
مدرسه «تاریخ شفاهی» از ۱۶ تا ۲۴ تیر ۱۴۰۳ برگزار می گردد.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15924
@sokhanetarikh
#مقاله
زمینهها و قالبهای بازتاب باورها و شعائر شیعی در معماری ایران (قرون هشتم و نهم هجری)
نویسندگان: صادق هادی پناه و علی یحیایی
در سدههای هشتم و نهم هجری قمری با روی کار آمدن حکومت ایلخانان و تیموریان و در پیش گرفتن سیاست تسامحگرایانه از سوی آنان، فصل تازهای از حیات اجتماعی و سیاسی برای شیعیان رقم خورد. شیعیان رفتهرفته از حالت تقیه و انزوا خارج شدند و به نشر افکار خود در زمینههای مختلف، ازجمله معماری و هنرهای وابسته بدان پرداختند. بنابراین، آثار معماری جایگاهی ویژه در عرصة شناسایی اندیشهها و باورهای مذهبی و دینی شیعیان این دوره دارند.
پژوهش حاضر ضمن شناسایی زمینة تاریخی باورها و شعائر شیعی در معماری ایرانی، بهدنبال پاسخ به این پرسش است که هنرمند شیعی چگونه باورهای خود را در معماری منعکس کرده و برای انتقال آنها از چه ابزار و قالبی بهره برده است؟
برای پاسخ به این پرسش، روش تحقیق تاریخی بهکار گرفته شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که باورهای مذهبی تشیع، هم در ظاهر و هم در باطن آثار و بناهای معماری این دوره تاثیر گذاشته است.
برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=15927