فرصتِ وصل در میان این همه هیاهوی شهر، ناگهان صدای طبلِ ربنا از دور، نه تنها گوش‌هایمان را نوازش می‌دهد؛ بلکه همه‌ی وجودمان را محوِ نوای دل‌انگیزش می‌کند. با آمدن ماه فرصت‌ساز، همه چیز به تکاپو می‌افتد، حتی شیطان نیز قوایش را جمع می‌کند و با صدای بلند، فریاد می‌کشد؛ ای لشگریان آیه‌ای نازل شده که خداوند می‌فرماید: لَا تَقْنَطُوا مِن رَّحْمَةِ اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا ۚ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ بگو: «اى بندگان من که بر خود اسراف و ستم کرده اید! از رحمت خداوند نومید نشوید که خدا همه‌ی گناهان را مى‌آمرزد، زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است. این آیه مایه‌ی نجات بشر است. چه کسی می­‌تواند با آن مقابله کند؟ یکی از شیاطین بزرگ گفت: من می­‌توانم، نقشه­‌ام چنین است و چنان، شیطان طرح او را نپسندید. دیگری برخاست طرح دیگری داد که آن هم مقبول نیفتاد. در اینجا «وسواس خنّاس» برخاست و گفت: من از عهده‌ی آن برمی­‌آیم. شیطان گفت: از چه راه؟ گفت: آنها را با وعده­‌ها و آرزوها سرگرم می­‌کنم تا آلوده‌ی گناه شوند و هنگامی که گناه کردند، توبه را از یادشان می­‌برم و دچار غفلت‌شان می‌‌‌کنم. شیطان خندیدو طرح را پذیرفت. یکی از مهم‌ترین کارهای شیطان، تسویف است. تسویف به معنای به تأخیر انداختن کار‌های مهم است. در حقیقت یکی از حیله‌های شیطان تسویفِ در توبه است. تسویف، بیماری خطرناکی‌ست که شیطان آرزوی توبه را در سر انسان پرورش می‌دهد اما با وسوسه‌های خویش اجازه‌ی عملی کردن توبه را به انسان نمی‌‌دهد. خطرناکتر از این حالت زمانی‌‌ست که انسان گناه خودش را توجیه کند و به جای ملامت کردن و توبه کردن به توجیه گناهانش می‌پردازد. ریشه‌ی تسویف از آرزوهای طولانی است. زمانی که به آمال و آروزها‌ی طولانی عادت می‌کنیم، دائماً آنها را در ذهن می‌پرورانیم. مانند اتومبیل ترمز بریده‌ای که با سرعت بالا به اعماق دره ‌سقوط می‌کند. کارهایی که ما با امروز و فردا کردن به آینده موکول می‌کنیم، هرگز توفیق انجام آنها را به دست نمی‌آوریم خصوصا کارهایی که سعادت اخروی برای ما دارد. زمانی که مشغولیت ما به گناهان و آرزوهای‌طولانی افزون می‌گردد، نه تنها خود را فراموش ‌می‌کنیم بلکه خدای خویش را نیز فراموش می‌کنیم و مبتلا به گناهان گوناگون ‌می‌شویم. همان طور که خداوند در سوره‌ی حشر آیه‌ی۱۹می فرماید: وَلَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ نَسُوا اللَّهَ فَأَنسَاهُمْ أَنفُسَهُمْ ۚ أُولَٰئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ از کسانى نباشید که خدا را فراموش کردند و خدا نیز آنها را به «خود فراموشى» گرفتار کرد و آنها گناهکارانند. این سنت‌‌الهی‌‌ست که خودفراموشی، خدافراموشی به بار می‌آورد. در حقیقت کسی که خودش را فریب می‌دهد، خودش را فراموش کرده است. و کسی که خود را فراموش کند خدای خویش را فراموش کرده است. و نتیجه‌ی این فراموشی‌ها، بی‌بصیرتی و سخت شدن زندگی‌ دنیای ماست. اگر ما از این ماه فرصت‌ساز نهایت بهره‌برداری را ببریم، به طور شگفت انگیزی به مدت یکسال تأمین خواهیم شد. بهترین راهکار علمی، برای برون‌رفت از این تعلل‌ها و امروز و فردا کردن‌ها شناخت ماهیتِ دنیاست. زمانی که بدانیم دنیا مانند خانه‌‌ای‌ است که دیگر به آن باز نمی‌گردیم، قطعاً با احتیاط بیشتر با آن برخورد خواهیم کرد. دیگر آنکه خودمان را همانند مستأجری بدانیم که باید از این خانه‌ی استیجاری کوچ کنیم، و تأمل در همه‌ی اینها منجر می‌شود نگرشمان به دنیا تغییر کند، و آرزوهای طولانی ما را به خود مشغول نسازد. راهکار عملی که قرآن ما را به آن تشویق می‌کند، این است که هرگاه آژیر شیطان را شنیدید به پناهگاه خدا بروید. و از نفستان مراقبت فرمایید. برای اینکار هر شب همه کارهایی که در روز انجام داده‌ایم از نظر می‌گذارنیم و بررسی می‌کنیم که کدامیک مورد رضای حق بوده است. واینچنین نفسِ خود را مورد ارزشیابی قرار می‌دهیم. پس قبل از اینکه فرصت‌های ناب را از دست بدهیم عاشقانه از خدای خویش بخواهیم که ما را از وسوسه‌های شیطان برهاند، و از دلبستگی به آرزوهای بلندو فریبکاری‌ها‌ محافظت فرماید. الهی‌امین‌یا‌رب‌العالمین #توبه #تسویف #یادداشت‌هفتم #رمضان_1400 ✍#به‌قلم‌سلاله‌اخلاقی @solalehakhlaghi