☀️5) از امام صادق ع روایت شده است که حرمت مقاربت با همجنس، بسیار بزرگتر از حرمت زناکاری است؛ که همانا خداوند امتی را به خاطر حرمت اولی هلاک فرمود؛ اما هیچ کسی را به خاطر حرمت دومی هلاک نفرمود. 📚 الكافي، ج5، ص544 عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مَرَّارٍ عَنْ يُونُسَ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ: حُرْمَةُ الدُّبُرِ أَعْظَمُ مِنْ حُرْمَةِ الْفَرْجِ إِنَّ اللَّهَ أَهْلَكَ أُمَّةً بِحُرْمَةِ الدُّبُرِ وَ لَمْ يُهْلِكْ أَحَداً بِحُرْمَةِ الْفَرْجِ. @Yekaye

. 7⃣ «وَ أَمْطَرْنا عَلَيْهِمْ مَطَراً فَانْظُرْ كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الْمُجْرِمينَ» اگر قوم لوط به خاطر عمل همجنسگرایانه‌شان عذاب شدند؛ و خداوند آنان را بدین سبب مجرم خواند و تصریح کرد که از عاقبت این مجرمان عبرت بگیرید، پس اگر هر جامعه دیگری هم این عمل در میانشان عادی و رایج شود، باید منتظر عذاب الهی باشند. 🌐تطبیق بر روز🌐 برخی می‌گویند اگر خداوند همجنسگرایان را چنین عذاب می‌کند پس چرا بر جوامع غربی که دچار این رویه شده‌اند عذابی نازل نمی‌شود⁉️ ♦️در پاسخ به چند نکته باید توجه کرد: 🔸الف. قوم لوط این گونه نبود که همان روز اولی که به این کار اقدام کردند عذاب شوند. در برخی روایات تاریخی آمده که حضرت لوط چهل سال قومش را مورد انذار قرار داد تا عذاب الهی سر رسید. در واقع، ابتدا باید اتمام حجت شود؛ و اتمام حجت، یک امر یک شبه نیست. 🔸ب. این گناه در میان آنان فراگیر شده بود. قرآن کریم در آیات دیگر، به مجادله حضرت ابراهیم با فرشتگان الهی درباره قوم لوط اشاره‌ای کرده و در برخی روایات [و نیز در کتاب مقدس مسیحیان) در توضیح این آمده که وی از خداوند خواست که عذاب را به تاخیر بیندازد چون احتمالا مومنانی در این شهر هستند و از رقم 50 نفر احتمال داد و همین طور این رقم را کاهش داد تا اینکه فرشتگان گفتند جز یک خانه (ذاریات/36؛ که علی‌القاعده همان خانه حضرت لوط ع است)، کسی نیست که این گونه نباشد. در واقع، عذاب استیصال زمانی سرمی‌رسد که فراگیری گناه خیلی جدی شده باشد؛ در حالی که امروزه علی‌رغم تبلیغات شدیدی که برای عادی‌سازی این عمل شنیع انجام می‌شود و حتی آن را در زمره حقوق بشر قرار داده‌اند و انسان‌های شرافتمندی را که با عادی شدن این عمل شنیع مخالفت می‌کنند را ضدحقوق بشر معرفی می‌کنند، با این حال، آمارهای خودشان از تعداد بسیار کم افرادی که خود را همجنسگرا می‌دانند-مثلا در آمریکا کمتر از 2 درصد: 🔖 https://www.statista.com/statistics/248822/american-adults-who-identify-as-lesbian-gay-or-bisexual-by-gender/ و از همینها هم تعداد بسیار کمی به ازدواج همجنسگرایانه اقدام می‌کنند - حدود 10 درصد از اینها، یعنی کمتر از 2/. درصد از آن جامعه : 🔖 https://news.gallup.com/poll/212702/lgbt-adults-married-sex-spouse.aspx 🔸ج. اگرچه طبق توضیح فوق، نزول عذاب استیصال [عذابی که همه را نابود کند و راه فراری نگذارد] بسیار بعید است، اما مراتبی از عذاب خداوند در این جوامع مشاهده می‌شود. ساده‌ترینش همین شیوع بیماری‌های بی‌سابقه‌ای همچون ایدز در جهان است، که اولا عامل اصلی انتقال آن روابط جنسی است و ثانیا طبق آمارهای رسمیِ همان کشورها با اینکه آمار همجنسگرایان حدود 2 درصد این جوامع هم نمی‌شود، شیوع این بیماری‌ها در همجنسگرایان چندین برابر افراد غیرهمجنسگراست؛ به طوری که در آمریکا بر اساس تحقیقاتی که انجام شده، احتمال ابتلای به HIV در مردان همجنسگرا 50 برابر بیش از مردان طبیعی می‌باشد و مرگ و میرهای ناشی از آن هم در میان اینها 15 برابر بیشتر بوده است: 📚 Dyana Bagby, “Gay, bi men 50 times more likely to have HIV: CDC reports hard data at National HIV Prevention Conference,” Washington Blade, August 28, 2009. از این گذشته، شیوع این روابط، بشدت پایه‌های زندگی اجتماعی این جوامع را سست کرده است، به طوری که امروزه بسیاری از متفکران غربی، این اقدام را نه از باب دغدغه دینی، بلکه از زاویه مضرات اجتماعی شدیدی که در جامعه‌شان به ارمغان آورده، مورد نقد قرار می دهند. 📚(مثلا مراجعه کنید به مقاله "Debating Homosexuality :Understanding Two Views" نوشته‌ی peter sprigg در: 🔖https://downloads.frc.org/EF/EF11J33.pdf @Yekaye

. 1⃣ «وَ لَقَدْ جاءَتْ رُسُلُنا إِبْراهيمَ بِالْبُشْرى قالُوا سَلاماً ...» فرشتگانی به بشارت نزد حضرت ابراهیم آمدند و چنانکه از ادامه آیات معلوم می‌شود و روایات نیز همین را به تفصیل توضیح داده‌اند 🔖(حدیث1 https://eitaa.com/yekaye/3757) این فرشتگان دو ماموریت داشتند: 🔹یکی اینکه قوم لوط را به هلاکت برسانند؛ و 🔹دوم اینکه در مسیرشان و پیش از هلاک کردن قوم لوط، فرزندی را – که او هم پیامبر خواهد شد - به حضرت ابراهیم بشارت دهند. 💢در روایات آمده که این بشارت برای تسلی خاطر حضرت ابراهیم ع بود در برابر هلاکت قوم لوط 🔖(حدیث2 https://eitaa.com/yekaye/3762)؛ و موید این گونه روایات، آیه 74 تا 76 همین سوره هود است که از بحث کردن حضرت ابراهیم ع برای منصرف کردن عذاب از قوم لوط سخن می‌گوید. 💠از کنار هم گذاشتن این نکات، می‌توان نتیجه گرفت: 🤔الف. خداوند رحمتش بر غضبش سبقت دارد؛ اگر می‌خواهد قومی را با عذاب از دنیا ببرد، در عوض آن، و پیش از آن، بشارت آمدنِ یک انسان خوب به دنیا را به خوبان عالَم می‌دهد؛ و از آن سو نیز، خوبان عالَم چنان دل لطیفی دارند که حتی تحمل عذاب چنان مردم بی‌شرمی را ندارند تا حدی که خداوند آنان را تسلی می‌دهد! 🤔ب. اینکه رحمت خدا بر غضبش سبقت دارد، و تا جایی که مصلحت باشد، بدی‌ها و بی‌شرمی‌ها را تحمل می‌کند؛ اما وجود این رحمت واسعه، دلیل نمی‌شود که قومی را که بی‌شرمی را به نهایت رسانده‌اند (حضرت لوط ع طبق روایات چهل سال آنان را برحذر می‌داشت اما از رفتار همجنس‌گرایانه دست برنمی‌داشتند) عذاب نکند. 🤔ج. کسی که دستور خداوند در اجرای عذاب الهی را جامه عمل می‌پوشاند، شخص خشونت‌طلبِ بی‌منطقِ عاری از لطف و محبت نیست؛ بلکه مأموران عذاب خداوند نیز رحمتشان بر غضبشان سبقت دارد: همان فرشتگانی که مامور عذاب قوم لوط بودند، ابتدا مامور بشارت دادن به حضرت ابراهیم ع شدند. 🤔د. خدایی که انسان را آفریده و او را بر سایر مخلوقات برتری داده، انسانی را چنین برتری‌ای داده که در مدار انسانیت باشد؛ از این رو، جامعه‌ای را که انسانهایش همگی چنان بی‌شرم‌اند از صحنه گیتی پاک می‌کند؛ و نابود کردنِ آن انسان‌های بد، را با به دنیا آمدن انسانی خوب جبران می‌کند. 🤔ه. ... @Yekaye

باور به ضرورت حکومت #اخلاق (آن هم #اخلاق_سکولار ) بر #فقه ، از چالش‌های مهمی است که کسانی که خود را #روشنفکر_دینی می خوانند در مقابل #فقهای_سنتی مطرح می‌کنند. این مطلب که شاید قبلها توسط آقایان #عبدالکریم_سروش و #مصطفی_ملکیان پرورانده شده بود، توسط آقای #ابوالقاسم_فنایی در دو کتاب #دین_در_ترازوی_اخلاق و اخلاق_دین_شناسی بسط یافته و تلاش شده که مستدل شود. این مقاله که ان شاء الله در شماره ۳۹ فصلنامه آیین حکمت منتشر می‌شود، می‌کوشد با ارائه تصویری موجه از نسبت #فقه_و_اخلاق ، ادله و مدعای اینان را مورد تأمل قرار دهد. @souzanchi

پیتر اسپریجگ، پژوهشگر ارشد «شورای تحقیقات خانواده در واشنگتن دی سی» است که از نهادهای مدنی جدی مخالفان #همجنسگرایی است. وی در سال 2004 کتابی نوشت با نام : 📙 فاجعه: چگونه فعالان #همجنسگرا و قضات #لیبرال با دستکاری در تعریف ازدواج، #دموکراسی را به زباله‌دان می‌اندازند» و در همان سال با همراهی آقای تیموثی دیلی سرویراستاری کتابی را عهده‌دار شد با عنوان: 📘معمولی باشید: آنچه تحقیقات درباره #همجنسگرایی نشان می‌دهد» که در آن تلاش می‌شود شش افسانه مهم هم‌جنس‌گرایان برملا گردد. وی در سال 2011 مقاله‌ای نوشت با عنوان: 📰 #مناقشه_در_همجنسگرایی ؛ فهم دو دیدگاه» و فایل ضمیمه گزارشی است از این مقاله. @souzanchi

🏴 انا لله و انا الیه راجعون 🏴 همه از خداییم و به سوی او بازمی گردیم. رحلت عالم ربانی حضرت آیت الله هاشمی شاهرودی را به عموم مسلمانان بویژه متعلمان علی سبیل النجاة تسلیت عرض می کنم. @souzanchi

. 1⃣ «فَلَمَّا ذَهَبَ عَنْ إِبْراهيمَ الرَّوْعُ وَ جاءَتْهُ الْبُشْرى يُجادِلُنا في قَوْمِ لُوطٍ» مقصد اصلی این فرشتگان - چنانکه در آیه 70 گذشت – قوم لوط بود. با این حال، قرآن کریم به جای اینکه مستقیم سراغ داستان قوم لوط برود، با این طول و تفصیل درباره ورود فرشتگان خدا بر حضرت ابراهیم ع و پذیرایی وی از آنان و نگران شدن از برخوردار آنان و بشارتی که برای حضرت ابراهیم ع آوردند و واکنشی که زن حضرت ابراهیم ع نشان داد و گفتگویی که بین او و فرشتگان درگرفت و سپس واکنشی که حضرت ابراهیم ع به ماموریت اصلی فرشتگان الهی (عذاب قوم لوط) نشان داد، پرداخت. چرا؟ ا🤔ا ا🤔ا ا🤔ا ‌چه بسا می‌خواهد بفهماند که خداوند بین مومن (مرد باشد یا زن، پیامبر اولواالعزم باشد یا خانه‌دار، ...) با غیرمومن چه اندازه فرق می گذارد❗️ از طرفی باکی ندارد که شهرهایی را ویران کند و از طرف دیگر تحمل لحظه‌ای نگرانی مومن را ندارد و حتی پاسخگویی به دغدغه‌های یک مومن درباب عذابی که بر غیرمومنان می‌فرستاد، نیز برایش اهمیت دارد‼️ 📝نکته تخصصی #انسان‌شناسی 🌐خداوند انسان را آفرید بدین جهت که وی با ایمان و عمل خود تا مقام خلیفة‌اللهی بالا رود و از فرشتگان هم برتر شود (بقره/30-32). از این جهت بود که بنی‌آدم را کرامت بخشید و بر اغلب مخلوقات خویش برتری داد (اسراء/70) . واضح است که منشأ این برتری، آن حقیقت عظیمی است که خداوند از آن به «روح» تعبیر کرده و زمانی فرشتگان خویش را امر به سجده بر آدم کرد که روح را در کالبد آدم دمید. (حجر/29؛ ص/27). 💢به تعبیر دیگر، اگر انسان صرفاً موجودی همچون سایر موجودات طبیعی و حیوانات - که افق وجودیِ آنها در افقِ خاک و عناصر مادی است - قلمداد شود، ارزش و کرامت ویژه‌ای ندارد؛ ⛔️و ابلیس هم وقتی بر آدم سجده نکرد، دلیلش را این قرار داد که من به موجودی که از همین عناصر مادیِ موجود در خاک و آب (گِل) آفریدی سجده نمی‌کنم (حجر/33 ؛ اسراء/61 ) و اشکال سخن او این بود که آدم را بدون «دمیده شدن روح در او» در نظر گرفت؛ و اگر واقعا آدم همان بود که او می گفت، حق داشت؛ چرا که اگر همانند سایر موجودات عالم طبیعت، صرفاً از عناصر خاک و آب آفریده شده باشد، چه برتری‌ای بر دیگران خواهد داشت؟ 🔺اینها نشان می‌دهد که انسان، از آن جهت که انسان است، کرامت دارد؛ اما تعبیر «از آن جهت که انسان است» معنایش این نیست که «از آن جهت که پوست و گوشت و استخوان دارد»، یا «از این جهت که شهوت و میل دارد»، یا ... . 🤔بلکه «از آن جهت که انسان است» یعنی از همان جهتی که او را بر سایر موجودات کرامت بخشیده، یعنی از جهت ظرفیت خاص الهی‌ای که در او نهاده شده است. بدین جهت است که: 🔺از طرفی، اگر کسی (مانند حضرت ابراهیم ع و همسرش) در مسیر الهی قرار گرفت، بزرگترین فرشتگان الهی با آنان همنشین می‌شوند و در پیشگاه عظمت آنان زانو می‌زنند؛ و وجود حتی یک فرد از این گونه انسانهای واقعا انسان، در میان جماعت انسان‌نما کافی است که – مادامی که او در میان آنهاست - عذابی بر آنان نازل نشود و کسی مثل حضرت ابراهیم ع به خود حق بدهد که با خدا درباره عذاب نکردن آنان محاجه کند 🔖 (حدیث2 https://eitaa.com/yekaye/3873)؛ 🔻و از طرف دیگر، وقتی این انسان با غوطه‌ور شدن در شهوات و رذایل و به بهانه آزادی، به «انسانیت و کرامت خویش» پشت پا زد، گرفتار شدنِ فوج فوج آنان به قهر و غضب الهی، و نابودی و هلاکتِ خیل عظیم آنها، ذره‌ای اهمیت ندارد. پس، از این جمله که «انسان از آن جهت که انسان است کرامت و حقوق ویژه‌ای دارد» منطقا فقط حقوق متعالی و خاص انسان نتیجه می‌شود، نه اجازه انجام هرگونه عمل حیوانی و شهوانی❗️ 🤔 و عجیب اینجاست که مدافعان #همجنسگرایی برای دفاع از این عمل شهوانی، به اینکه «تمام انسانها از حقوق و کرامت انساني برابر برخوردارند» (#آرش_نراقی ، مقاله قرآن و مسأله حقوق اقليتهاي جنسي) تمسک می‌کنند‼️ آری، انسانها «از آن جهت که انسان‌اند» حقوق و کرامت برابر دارند؛ نه «از آن جهت که شهوت دارند و شبیه حیوان‌اند». 🤔اگر صرف برخورداری از #شهوت و برخورداری از #آزادی (= توان إعمال شهوت به دلخواه) معیار کرامت بود، همه حیوانات هم با انسانها برابر بودند و هیچ انسانی بر هیچ حیوانی برتری نداشت و دیگر سخن از #حقوق_بشر به عنوان یک حق ویژه، که به #کرامت_انسان برگردد بی‌معنا بود. 🚫اینجاست که باید گفت دفاع از #حق_همجنسگرایی به بهانه #حقوق_بشر و #کرامت_انسان، مصداق بارز «بر سر شاخه نشستن و بن بریدن» است.🚫 @Yekaye

. 1⃣ «يُجادِلُنا في قَوْمِ لُوطٍ؛ إِنَّ إِبْراهيمَ لَحَليمٌ أَوَّاهٌ مُنيبٌ» حضرت ابراهیم ع با فرشتگان خداوند در ایفای ماموریت الهی‌شان مجادله می‌کند؛ اما خداوند او را با اوصافی همچون بردباری، اهل آن و ناله و مناجات و تضرع به درگاه خداوند بودن و رجوع دائمی به خدا می‌ستاید. اما 🤔چرا این سه صفت؟ 🤔و چرا او را مدح کرد؟ 💢شاید اگر این را ضمیمه کنیم به آیه دیگری که به مومنان می‌فرماید که اگر واقعا به خدا و روز آخرت ایمان دارید در اجرای مجازات زناکاران دچار رأفت و سستی نشوید، (الزَّانِيَةُ وَ الزَّاني فَاجْلِدُوا كُلَّ واحِدٍ مِنْهُما مِائَةَ جَلْدَةٍ وَ لا تَأْخُذْكُمْ بِهِما رَأْفَةٌ في دينِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِر؛ نور/2) بهتر بتوانیم به پاسخ این سوال برسیم. در واقع، از آنجا که در مومن، و بلکه از زمره برترین مومنان بودن حضرت ابراهیم ع تردیدی نیست، معلوم می‌شود که این مجادله حضرت ابراهیم ع با خدا، 🔻نه از سر دلسوزی‌های احساساتی بوده 🔻نه از سر مخالفت با خداوند 🔻و نه تردید در رحمانیت و رحیمیت خداوند؛ بلکه 🔺 «بردباری» را از آن جهت ذکر کرد که نشان دهد تقاضای حضرت ابراهیم ع تأخیر انداختن عذاب آنان بوده، نه مطلقاً عذاب نشدن آنان؛ 📚(المیزان، ج10، ص326) (در نکات ادبی بیان شد که «حِلم» مهلت دادن و عجله نکردن در مجازات است) 🔺و «أوّاه» را ذکر کرد که تذکر دهد که او بارها به درگاه خداوند از گمراهی گمراهان ناله می‌کرد 📚(المیزان، ج10، ص327) 🔺 ویا از این جهت که بفرماید خودش دائما اهل تضرع به درگاه خداوند بود و به هیچوجه این نبود که بخواهد بر خدا خرده بگیرد و در برابر خدا، برای خود، شأنیتی قائل باشد و بخواهد دلسوزی عاطفیِ خود را معیار نقض حکم خدا قرار دهد؛ 🔺و «منیب» را ذکر کرد که بگوید که بارها به خداوند برای نجات یافتن آنان [از آن عمل زشت‌شان] مراجعه کرده بود 📚 (المیزان، ج10، ص327) ویا چه‌بسا نشان دهد که او چون خود اهل انابه و توبه بود (و با توجه به عصمت وی، علی‌القاعده معنای انابه او این است که برای کوچکترین کاری که احتمال می‌داد نکند حق عبودیت را بجا نیاورده باشد، به استغفار و توبه می‌پرداخته) احتمال می‌داد که آنان هم انابه کنند و از مسیر انحرافی‌شان برگردند. به تعبیر دیگر، 🔹این تعابیر بخوبی نشان می‌دهد که محاجه حضرت ابراهیم ع برای عذاب نشدن قوم لوط، به هیچ عنوان مصداق دفاع گناهکاران در گناهشان [یعنی عادی دانستن #همجنسگرایی و دفاع از #همجنس‌گرایان از آن جهت که به #اقدامات_همجنس‌گرایانه روی می‌آورند] ، نبوده است❗️ 📚(المیزان، ج10، ص326) @Yekaye

. 3⃣ «إِنَّهُ قَدْ جاءَ أَمْرُ رَبِّكَ وَ إِنَّهُمْ آتيهِمْ عَذابٌ غَيْرُ مَرْدُودٍ» 🔻عذابی که برای قوم لوط آمده بود، بی‌بازگشت بود؛ 🔺در حالی که می‌دانیم در تاریخ قوم یونس هم بودند که عذاب تا نزدیکیِ آنان آمد، اما خداوند عذاب را از آنان برداشت و مهلتی دوباره بدانان داده شد. (یونس/98) و البته علت برطرف شدن عذاب از قوم یونس، این بود که آنان توبه کردند. ♦️این مقایسه نشان می‌دهد که هیچ امیدی به توبه قوم لوط نبود که عذابی این‌چنین سراغشان آمد. در نتیجه: 🔹از سویی، مادام که امید به توبه است، از دعوت و هدایتگری انسانها نباید دست برداشت. 🔹و از سوی دیگر، این گونه نیست که دعوت و هدایتگری همواره بتواند مایه هدایت شود؛ انسان‌ها اختیار دارند، و از این رو ممکن است علی‌رغم دانستن حق، از حق پیروی نکنند؛ و عذاب برایشان اجتناب‌ناپذیر و بی‌بازگشت گردد. 💠نکته تخصصی #انسان‌شناسی آیا لازمه «حرمت نهادن به انسان» این است که #ناحق_بودن را به عنوان یک #حق به رسمیت بشناسیم؟! و در قبال امور ناحق بی‌خیال باشیم⁉️ برخی ادعا کرده‌اند: ‌"گوهر ‌#ليبراليسم‌ به ‌رسميت ‌شناختن ‌«حقِ ‌ناحق‌بودن» ‌است. ‌يعني ‌افراد ‌جامعه ‌اين‌ واقعيت ‌را‌ به‌رسميت ‌مي‌شناسند ‌که ‌ديگران ‌لزوماً ‌و ‌هميشه ‌ارزشها ‌و ‌باورهايي ‌مشابه ‌ما‌ ندارند ‌و ‌مادام ‌که ‌التزام ‌ايشان ‌به ‌آن ‌روشها‌ و ‌باورها ‌مخلّ‌ حقوق‌ اساسي ‌ديگران‌ نباشد، ‌افراد‌ حق ‌دارند‌ زندگي ‌خود‌ را ‌بر ‌وفق ‌آنچه ‌از ‌منظر ‌باورهاي ‌ديگران ‌ناحق ‌مينمايد ‌سامان‌ بخشند. ‌به‌رسميت ‌شناختن ‌اين ‌حق ‌امري ‌اخلاقي ‌است. ‌يعني ‌ما‌ به‌ حکم ‌اخلاق،‌ و ‌نه ‌به‌رغم‌ آن، ‌حق ‌ديگران ‌را ‌در ‌خصوص ‌زيستن ‌بر ‌وفق ‌ارزشها ‌و ‌باورهايشان ‌به‌رسمیت ‌مي‌شناسيم.‌ به‌ رسميت‌ شناختن‌ اين‌ حق‌ اخلاقي‌ را‌ به‌ هيچ‌وجه‌ نمي‌توان‌ امري‌ خلاف ‌اخلاق ‌و‌ نشانة ‌زوال ‌يا‌ نقصان‌ يک‌ جامعه ‌دانست." 📰( #آرش_نراقی ، مقاله «مسئله #همجنسگرايي در انديشة شيعي ايران معاصر» ایران‌نامگ، بهار 97، ص97) این ادعا 🔻هم پارادوکسیکال و نافی خویش است؛ 🔻هم مبتنی بر خلط ناروای «هست» و «باید» است؛ و 🔻هم بر پیشفرضی ناصواب در عرصه شناخت انسان تکیه دارد: 🚫اول اینکه پارادوکسیکال و نافی خویش است؛ زیرا از طرفی «حق بودن یا نبودن» را امری کاملاً «وابسته به منظر این و آن» قلمداد کرده؛ و از طرف دیگر ضابطه‌ای به نام «‌مخلّ‌ حقوق‌ اساسي ‌ديگران‌ نباشد» را یک حق فراتر از هر منظری دانسته است! اگر حقِ فراتر از هر منظری می‌توان داشت، پس آن «حق» بر «ناحق» برتری دارد و به «ناحق» نباید میدان داد و آن به رسمیت شناخت. 🚫دوم اینکه بین «اختیار» (که یک امر «تکوینی» و از مقوله «هست‌ها»ست) با «حق» (که یک امر اعتباری و از مقوله «بایدها»ست) خلط نموده است: اینکه انسان‌ها می‌توانند (= اختیار دارند) به گونه‌های مختلف رفتار کنند منطقا دلیل نمی‌شود که حقِ انجام چنان رفتاری هم داشته باشند؛ چنانکه هرکس می‌تواند (= اختیار دارد) از باب تفریح سیلی‌ای به گوش دیگری بزند، اما قطعا چنین «حق»ی ندارد؛ و 🚫سوم اینکه بر این پیشفرض واضح‌البطلان متکی است که هر عملی که از شخصی سر بزند، حتما آن شخص به «حق بودن» و «سزاوار بودنِ» آن باور دارد؛ در حالی که سیگار کشیدنِ پزشکی که مضرات سیگار کشیدن را قبول دارد؛ ویا مبتلا شدنِ بسیاری از گناهکاران به عذاب وجدان، ویا پشیمانی افراد از اقدامی که در شرایط عصبانیت انجام داده‌اند، بسادگی نشان می‌دهد که فردی ممکن است کاری را در عمق وجود خویش ناحق بداند، اما به خاطر غلبه عناصر غیرمعرفتی‌ای همچون شهوت، غضب، و ...، در موقعیتی، و حتی سالیان متمادی به انجام آن عمل اقدام کند و حتی بدان شهره شود. در واقع، 🤔در کلام فوق، «حق» (که امری فراتر از سلیقه‌هاست و همگان ملزم به رعایتش هستند) در زمره «امور سلیقه‌ای» (که حق و ناحق در آن معنا ندارد) وانمود شده است. البته امور سلیقه‌ای، اموری هستند که اخلاقاً حکمی ندارند (یعنی به‌خودیِ خود نه خوبند و نه بد)؛ و از این روست که ملزم کردن دیگران به یک امر سلیقه‌ای، اخلاقاً توجیهی ندارد؛ یعنی: 🔸چون «مداخله بی‌توجیه در زندگیِ دیگران، اخلاقاً نارواست»، پس: 🔶مجبور کردنِ افراد به امری که صرفاً سلیقه ماست، اخلاقاً ناروا می‌باشد. 💢اما #حق (از جمله همین حکمِ اخلاقی: «مداخله بی توجیه ...») به هیچ‌وجه امور سلیقه‌ای نیستند که الزام کردنِ انسانها بدان اخلاقاً ناروا باشد.💢 🤔 آن لیبرالیسمی که تکیه‌اش بر چنین خلطی است بین «امور سلیقه‌ای» (که به خودی خود حکم اخلاقی ندارد؛ و از این جهت، عرصه آزادیِ عملِ افراد است)‌ با «حقِ» انسان‌ها (که کاملا مشمول حکم اخلاقی است، ودیگران «باید» به مراعات آن پای‌بند باشند)، آیا برای یک انسان حقیقت‌جو ذره‌ای می ارزد⁉️ @Yekaye

💢#حق_ناحق_بودن عبارتی است که برخی از روشنفکران معاصر آن را گوهره #لیبرالیسم می‌دانند و کوشیده‌اند از آن به رسمیت شناختن آن به عنوان یک امر #اخلاقی دفاع کنند. از جمله این افراد، آقای #آرش_نراقی است. ⭕️وی در مقاله #پارادوکس_مدارا بر این باور است که فضیلت #مدارا مبتنی بر یک #پارادوکس درونی است؛ و برای دفاع از مدارا، باید آن پارادوکس رفع شود. آنگاه به سراغ مفهوم #حق_ناحق_بودن می‌رود و می‌کوشد پارادوکس نهفته در این عبارت را نشان دهد، و رفع کند؛ و با رفع آن، از حکم اخلاقی مدارا دفاع کند. 🚫در مقاله ضمیمه خواهیم دید که صورت‌بندیِ وی از پارادوکسیکال بودنِ #حق #ناحق_بودن مناسب است، اما راه حل #نراقی برای خروج از این پارادوکس به هیچ عنوان قابل قبول نیست؛ و نتوانسته از معقولیت #حق_ناحق_بودن دفاع کند؛ و البته پذیرش #حکم_اخلاقی ِ مدارا، نیاز به چنین تکلفاتی ندارد و به دو روش برای دفاع عقلی از حکم اخلاقی مدارا اشاره می‌شود. 🖊 #حسین_سوزنچی @souzanchi