امیرالمؤمنین : چه بسا سخنی که پاسخ آن سکوت است... •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• آیت الله حسن زاده آملی: عزیزان بدانید دو چیز باعث می شود که قلب بمیرد و روح تاریک شود و نفس انسان سرکش گردد: ۱- پر خوری ۲- پر حرفی 🔹این روزها این دو شایع می باشد و باید مراقبت کنیم. •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•

پیامبر: زبان مؤمن در پس دل اوست، هرگاه بخواهد سخن بگويد درباره آن مى انديشد و سپس آن را مى گويد اما زبان منافق جلوى دل اوست هرگاه قصد سخن كند آن را به زبان مى آورد و درباره آن نمى انديشد. إِنَّ لِسَانَ الْمُؤْمِنِ وَرَاءَ قَلْبِهِ فَإِذَا أَرَادَ أَنْ يَتَكَلَّمَ بِشَيْ‏ءٍ يُدَبِّرُهُ بِقَلْبِهِ ثُمَّ أَمْضَاهُ بِلِسَانِهِ وَ إِنَّ لِسَانَ الْمُنَافِقِ أَمَامَ قَلْبِهِ فَإِذَا هَمَّ بِالشَّيْ‏ءِ أَمْضَاهُ بِلِسَانِهِ وَ لَمْ يَتَدَبَّرْهُ بِقَلْبِه‏   تنبيه الخواطر ج 1 ، ص 106

 «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»: کسی که زبانش را مهار کند گویا به (تمام دستورات) قرآن عمل کرده است! مَن حَفِظَ لِسانَهُ فَكأَنّما عَمِلَ بِالقُرآن! (جامع‌الاخبار، ص ٢١٠) از امام سجاد(علیه السلام) پرسیدند: سکوت بهتر است یا سخن؟ فرمود: هر یک از اینها آفاتی دارد. اگر سخن و سکوت، هر دو از آفات سالم باشند، سخن بهتر از سکوت است. پرسیدند: چگونه ای پسر پیامبر؟ فرمود: برای این که خداوند، پیامبران و اوصیای آنان را به سکوت مبعوث نکرده، بلکه به کلام مبعوث کرده است و هرگز کسی با سکوت، مستحق بهشت نمی شود... وَ سُئِلَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ عَنِ اَلْكَلاَمِ وَ اَلسُّكُوتِ أَيُّهُمَا أَفْضَلُ فَقَالَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا آفَاتٌ فَإِذَا سَلِمَا مِنَ اَلْآفَاتِ فَالْكَلاَمُ أَفْضَلُ مِنَ اَلسُّكُوتِ قِيلَ وَ كَيْفَ ذَاكَ؟ يَا اِبْنَ رَسُولِ اَللَّهِ قَالَ لِأَنَّ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ مَا بَعَثَ اَلْأَنْبِيَاءَ وَ اَلْأَوْصِيَاءَ بِالسُّكُوتِ إِنَّمَا يَبْعَثُهُمْ بِالْكَلاَمِ وَ لاَ اُسْتُحِقَّتِ اَلْجَنَّةُ بِالسُّكُوتِ وَ لاَ اُسْتُوْجِبَ وَلاَيَةُ اَللَّهِ بِالسُّكُوتِ وَ لاَ تُوُقِّيَتِ اَلنَّارُ بِالسُّكُوتِ وَ لاَ تُجُنِّبَ سَخَطُ اَللَّهِ بِالسُّكُوتِ إِنَّمَا ذَلِكَ كُلُّهُ بِالْكَلاَمِ وَ مَا كُنْتُ لِأَعْدِلَ اَلْقَمَرَ بِالشَّمْسِ إِنَّكَ تَصِفُ فَضْلَ اَلسُّكُوتِ بِالْكَلاَمِ وَ لَسْتَ تَصِفُ فَضْلَ اَلْكَلاَمِ بِالسُّكُوتِ . (میزان الحکمه، حدیث 17912)  امام سجاد: حق زبان این است که سکوت کند در همه حال، مگر در مواقع نیاز: «إِجْمَامُهُ إِلّا لِمَوْضِعِ الْحَاجَةِ وَ الْمَنْفَعَةِ لِلدّينِ وَ الدّنْيَا» یعنی اصل با سکوت است؛ مگر در مواقعی که نیاز به سخن‌گفتن وجود داشته باشد و منفعت دینی یا دنیایی در بین باشد امام سجّاد عليه السلام :مؤمن سكوت مى كند تا سالم ماند و سخن مى گويد تا سود برد . امام سجّاد عليه السلام : المُؤمِنُ يَصمُتُ لِيَسلَمَ و يَنطِقُ لِيَغنَمَ ؛ [ . الكافى ، ج 2 ، ص 231 .]

امیرالمؤمنین ( عليه السلام ) : آنچه نمى دانى مگو، بلكه همه آنچه را كه مى دانى نيز مگو، زيرا خداوند بزرگ بر اعضاء بدنت چيزهايى را واجب كرده كه از آنها در روز قيامت بر تو حجّت آورد.  لَا تَقُلْ مَا لَا تَعْلَمُ بَلْ لَا تَقُلْ كُلَّ مَا تَعْلَمُ فَإِنَّ اللَّهَ فَرَضَ عَلَى جَوَارِحِكَ كُلِّهَا فَرَائِضَ يَحْتَجُّ بِهَا عَلَيْكَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ . نهج البلاغه

📖 روزه زبان بهتر از روزه شکم ! امیرالمؤمنین عليه السلام :  روزه دل ، بهتر از روزه زبان است و روزه زبان ، بهتر از روزه شكم . صَومُ القَلبِ خَيرٌ مِن صِيامِ اللِّسانِ، و صيامُ اللِّسانِ خَيرٌ مِن صيامِ البَطنِ .[غرر الحكم : 5890 .] 🔻حضرت فاطمة عليهاالسلام: ✨روزه‌دار، اگر زبان و گوش و چشم و اعضايش را نگه ندارد، با روزه‌‌اش مى‌‌خواهد چه كند؟! 🔸ما يَصنَعُ الصّائِمُ بِصِيامِهِ إذا لَم يَصُن لِسانَهُ وسَمعَهُ وبَصَرَهُ وجَوارِحَهُ؟!؛ 📚 بحار الأنوار، ج۹۳، ص۲۹۵.

* هیبت، ثمره سکوت انسانهایی که زیاده صحبت می‌کنند از نظر اجتماعی شخصیت پایین‌تری دارند و احترامشان کاهش پیدا می‌کند. سکوت به جا شخصیت و هیبت به فرد می‌دهد. معمولاً کسانی که سخن بیهوده و اضافه دارند، هیبت و نفوذ کلامشان کم می‌شود. در این جا چند روایت از امام علی (علیه الصلاة و السلام) می‌خوانیم. از امیرالمؤمنین (عَلَیهِ الصَّلاةُ وَ السَّلام) روایت شده که حضرت فرمودند: «إِذَا أَرَادَ اللَّهُ صَلَاحَ عَبْدٍ، أَلْهَمَهُ قِلَّةَ الْكَلَامِ وَ قِلَّةَ الطَّعَامِ وَ قِلَّةَ الْمَنَامِ»؛[۱] اگر خدای متعال خیر بنده‌اش را بخواهد، کم‌گفتاری، کم‌خوراکی و کم‌خوابی را روزی‌ او می‌کند؛ زیرا اینها نامه‌ی عمل انسان را از خطاها و اشتباهات سبک می‌کند و بر اثر آنها زمینه انواع و اقسام موفّقیّت‌ها فراهم می‌شود. در روایتی دیگر کم‌گفتاری جزء اعمال محبوب‌ خدای متعال معرّفی شده است. در روایت دیگری امیرالمؤمنین (عَلَیهِ الصَّلاةُ وَ السَّلام) فرمودند: «إِذا تَمَّ الْعَقْلُ نَقَصَ الْكَلامُ»؛[۲] وقتی عقل انسان تمام و کامل می‌شود، سخنش کاهش پیدا می‌کند. زیاد صحبت کردن دل را تاریک می‌کند و قساوت قلب می‌آورد. شاید خود ما هم این را تجربه کرده باشیم. اوقاتی که حتّی به مناسبت کار، شرایط و موقعیّت‌، زیاد حرف می‌زنیم، بعد که به خود می‌آییم، ‌انسان از خودش بدش می‌آید و احساس بدی پیدا می‌کند. یکی از آثار سوء پرگویی، هنگام نماز خواندن خود را نشان می‌دهد. فکر انسان متمرکز نمی‌شود و هنگامی که می‌خواهد با خدای متعال حرف بزند، دلش نمی‌لرزد. در روایت دارد که: «فَإِنَّ كَثْرَةَ الْكَلَامِ بِغَيْرِ ذِكْرِ اللَّهِ قَسْوَةُ القَلْبِ»،[۳] زیاده‌گویی باعث قساوت قلب می‌شود؛ چنان‌که سکوت به‌اندازه و درست و به‌جا رقّت می‌آورد؛ زیرا پیوستش تفکّر و عمیق شدن است و آثار و برکات خودش را دارد. به این ترتیب بحث ما در مورد زبان تمام می‌شود. پی‌نوشت: [۱] . همان، ح۴۱۱۷. [۲] . همان، ح۴۰۸۳. [۳] . حر عاملی، وسائل الشیعه، ابواب العشرة، باب ۱۱۹، حدیث ۱۹

آیت الله حسن زاده آملی: «دهان باب‌الله است، صادرات و وارداتش را کنترل کنید، دهان گوش جان است، سعی کنید چانه‌تان را عقل بچرخاند. انسان دو دهان دارد؛ یکی گوش که دهان روح او است و دیگر دهان که دهان تن او است. این دو دهان خیلی محترم‌اند. انسان باید خیلی مواظب آن‌ها باشد. یعنی باید صادرات و واردات اینها را خیلی مراقب باشد. آنهایی‌که هرزه خوراک می‌شوند، هرزه کار شده و کسانی که هرزه شنو می‌شوند، هرزه گو می‌شوند.»