🔻
#سوال: آیا این صحیح است که رضا خان قطار و راه‌آهن را به ایران آورد؟
✅ پاسخ: خیر، راه آهن در ایران از حدود ۸۰ سال قبل از رضا خان وجود داشته است.
🔹مروری بر برخی راه‌آهن های پیش از دوره پهلوی
در سال 1227ش نخستین راه‌آهن ایران بین بندرانزلی و پیربازار ساخته شد که 12 کیلومتر آن تا اواسط دوره پهلوی فعال بود و به‌وسیله این رژیم جمع‌آوری شد! لوکوموتیو آن که در داخل محوطه سازمان بنادر بندرانزلی موجود است زمان ساخت 1848 را بر خود دارد.
خط آهن بعدی بین محمودآباد و آمل در سال 1265ش ایجاد شد. این راه‌آهن را یک شرکت بلژیکی ساخت. قرار بود که این طرح تا تهران ادامه یابد که به‌دلیل اختلاف دولت ایران و پیمانکار ادامه آن متوقف شد.
در سال 1267 هجری خورشیدی خط آهن دیگری که هنوز بقایای آن وجود دارد بین تهران و شهر ری ایجاد شد که حدود 9 کیلومتر طول داشت. امتیاز آن را یک فرانسوی به‌نام موسیو بوانال از دولت ایران گرفت و برای ساخت آن 2 میلیون فرانک فرانسه هزینه شد.
در سال1291ش امتیاز احداث راه‌آهن جلفاــ تبریزــ صوفیان ـ شرفخانه با روس‌ها امضا شد.این قرارداد دوره‌ای 75ساله داشت و کل هزینه ساخت آن با روسیه بود. ساخت این خط آهن 146کیلومتری در سال 1295 به پایان رسید. خط آهن صوفیان ــ شرفخانه هم به‌طول 53 کیلومتر در همان سال افتتاح شد.
در جنوب کشور نیز ساخت راه‌آهن از مدت‌ها پیش از به قدرت رسیدن رضاخان آغاز شده بود. خط آهن بوشهر به برازجان به‌طول 60 کیلومتر توسط انگلیسی‌ها احداث شد که در راستای حفاظت از حوزه نفوذ آنها ایجاد شده بوشد
در واقع رضاخان نخستین راه‌آهن ایران را نساخته است؛ بلکه نخستین راه‌آهن «بی‌مصرف» ایران را ساخته که نه توجیه اقتصادی داشت و نه از شهرهای مهم عبور می‌کرد. این خط ریلی پرت و پلا، تنها برای نقل و انتقال نیروهای انگلیسی به داخل کشور برای حفاظت از منافع انگلستان در برابر تهدیدات خارجی و نیز دوران اشغال ایران در جنگ جهانی دوم کاربرد داشت.
