✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام باقر (علیه السّلام) چه آثاری در فرهنگ و دانش اسلامی شيعی از خود به يادگار گذاشته است؟ (بخش اول)
🔹با نگاهی کوتاه به مسانید فقهی و تفسیری شیعه، به خوبی می توان دریافت که بخش زیادی از #روایات_فقهی، #اخلاقی و #تفسیری شیعه از #امام_باقر (علیه السّلام) نقل شده است. وسائل الشیعة و کتب تفسیری مانند البرهان از بحرانی و صافی از فیض کاشانی، حاوی #روایات_زیادی در زمینه #تبیینمسائلفقهی و #توضیحآیاتقرآن و شأن نزول آنهاست که از آن حضرت روایت شده است. علاوه بر اینها مقدار زیادی اخبار تاریخی درباره امیر المؤمنین (عليه السلام) و جنگ صفین نیز از آن حضرت نقل شده است. [۱]
🔹همچنین در زمینه #اخلاقیات، جملات گهربار و پرمغزی از #امام_باقر (علیه السّلام) #روایت گردیده است؛ جملات قصاری که در نهایت زیبایی و برخاسته از #روح_عصمت و #کمالات_درونی امام (علیه السّلام) است. «اربلی» نوشته است که اخبار انبیاء فراوان از #امام_باقر (علیه السّلام) نقل شده و مردم اخبار «مغازی» را از ایشان نقل کرده اند، و در #احکام و #مناسک_حج به آنچه ایشان از #رسول_خدا (صلّی اللّه علیه و آله) نقل کرده استناد کرده اند. آنها همچنین اخباری در #تفسیر_قرآن از وی نوشته و خاصه و عامه از آن بزرگوار #حدیث نقل کرده اند. [۲]
🔹در این مورد «ابو زهره» نیز می نویسد: «آن حضرت #مفسر_قرآن و #مبیّنفقهاسلامی بود و فلسفه اوامر و نواهی را درک می کرد و هدف آن را در حد نهایی آن می فهمید». [۳] همچنین وی در زمینه اندیشه ها و جملات اخلاقی- اجتماعی امام (عليه السلام) می نویسد: «به خاطر #کمال_نفسانی و روشنی قلب و قدرت درکش، خداوند #حکمت های اعجاب انگیزی بر زبان او جاری ساخت، و عباراتی درباره #اخلاق_شخصی و اجتماعی از آن حضرت روایت شده که اگر مرتب شوند یک روش گرانبها و جامعی از آن در #زمینههایاخلاقی به وجود می آید». [۴]
🔹#امام_باقر (علیه السّلام) به ویژه درباره #تفسیر، شهرت بسزایی دارد؛ به همین جهت درباره #شخصیت_علمی او گفته اند: «لَمْ يَظْهَرْ عَنْ أَحَدٍ مِنْ وُلْدِ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ ع مِنَ الْعُلُومِ مَا ظَهَرَ مِنْهُ مِنَ التَّفْسِيرِ وَ الْكَلَامِ وَ الْفُتْيَا وَ الْأَحْكَامِ وَ الْحَلَالِ وَ الْحَرَام». [۵] «مالک ابن اعین جهنی» در شعری #امام_باقر (علیه السّلام) را چنین ستوده است: «اذا طلب الناس علم القرآن * کانت قریش علیه عیالا ؛؛ و ان فاه فیه ابن بنت النبی * تلقت یداه فروعا طوالا»؛ (اگر مردم در صدد جستجوی #علم_قرآن برآیند، باید بدانند که #قریش اهل و عائله ایشان هستند، و اگر #فرزنددختررسولخدا (صلّی الله علیه و آله) [امام باقر (علیه السّلام)] درباره #علوم_قرآن لب به سخن بگشاید، فروع زیادی برای آن ترسیم می کند).
🔹درباره #مسائل_کلامی نیز #امام_باقر (علیه السّلام) بسیاری از خطبه های امیر مؤمنان #امام_علی (علیه السّلام) را در مسائل مربوط به توحید و صفات خدا [۶] روایت کرده اند. همینطور آن حضرت بیانگر بسیاری از نکات دقیق #مسائل_کلامی مورد اختلاف بین #شیعه و #اهل_سنت میباشند. این روایات در اصول کافی به وفور دیده می شوند. «ابن ندیم» در «الفهرست»، کتاب تفسیری به #امام_باقر (علیه السّلام) نسبت داده و گفته است که آن را «ابو الجارود زیاد بن منذر» از امام نقل کرده است. [۷] بخش بزرگی از این روایات در تفسیر قمی و تفسیر پر ارج «مجمع البیان» آمده است. #ادامه_دارد...
پی نوشتها؛
[۱] شرح نهج البلاغة، ابن أبی الحديد، دار احیاء الکتب العربیه، ۱۳۷۸ق، ج۲، ج۳، ج۴ و ج۶؛ [۲] كشف الغمة فی معرفة الأئمة، اربلى، بنى هاشمى، تبريز، چ۱، ج۲، ص۱۲۶؛ [۳] الامام الصادق(ع)، ابو زهره، دار الثقافة العربیه، بی تا، ص۲۴؛ [۴] همان؛ [۵] بحارالانوار، دار احیاء التراث العربی، چ۲، ج۴۶، ص۲۹۴؛ [۶] حیاة الامام الباقر(ع)، شریف قرشی، باقر، دار البلاغه، ۱۹۹۳م، ج۱، ص۱۹۰؛ [۷] تأسیس الشیعة العلوم الاسلام، صدر، سید حسن، منشورات الاعلمی، تهران، بی تا، ص۳۲۷
📕حیات فکری و سیاسی امامان شیعه (علیهمالسلام)، جعفریان، رسول، موسسه انصاریان، قم، ۱۳۸۱ش، چ ۶، ص ۳۰۲
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#امام_باقر
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد