✨🔸✨🔸✨🔸✨🔸✨ ✨ ⭕️اسراف و تبذير در قرآن (بخش دوم) 💠مفهوم تبذير 🔷 #تبذير بر خلاف اسراف تنها واژه‌‏ای اقتصادي است. تبذير از ريشه «بذر» يعني تفريق و پخش كردن چيزي است. اصلش از ريختن و پاشيدن بذر است كه به طور استعاره درباره كسي كه #مال خود را بيهوده #تلف و پخش مي‏كند، به كار رفته است و نيز گفته شده است كه تبذير، انفاق مال در راه معصيت است. با اين توضيحات ملاحظه مي‏كنيم كه «اسراف‏» در برابر اقتصاد و ميانه روي قرار دارد و به هرگونه تجاوز از حد، در غير طاعة‏الله و به قصور از حق‌‏الله اطلاق مي‏شود. 🔷در قرآن كريم واژه قصد و مشتقات آن در معاني: راست، متوسط و معتدل به كار رفته است. مانند «وَاقْصِدْ فِي مَشْيِكَ»[لقمان،۱۹] در راه رفتن اعتدال را رعايت كن. «فَمِنْهُمْ ظَالِمٌ لِنَفْسِهِ وَمِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَمِنْهُمْ سَابِقٌ بِالْخَيْرَاتِ»[فاطر،۳۲] از ميان آنها عده‏‌اي بر خود ستم كردند و عده‌‏اي ميانه‌‏رو بودند و عده‏‌اي به اذن خدا در نيكي‏ها از همه «پيشي‏» گرفتند. امام‌علي(ع) در مورد قصد مي‏فرمايند: «عليك بالقصد في الامور»[۱] بر تو باد ميانه‏‌روي در كارها. در خطبه همام از نشانه‏‌هاي متقين و پرهيزگاران مي‏فرمايد: «و ملبسهم الاقتصاد»[۲] يعني پوشاكشان ميانه بود، بدين معني افراط و تفريط در كارها و زندگيشان وجود ندارد. 🔷از مجموع اين نظريه‌‏ها اين چنين برمي‏آيد كه بين واژه «اسراف» به معني اقتصادي آن با واژه #تبذير فرق زيادي وجود ندارد و تنها ممكن است در جهت تمايز بين اين دو واژه گفته شود كه با توجه به خصوصيات تعابير لغت‏‌شناسان در معني #تبذير، مقصود از اين واژه #تلف‌كردن و #ضايع‌نمودن‌مال است و زياده‌‏روي در انفاقات شخصي و امور خيريه را شامل نمي‏شود، در حالي كه #اسراف فراگيرتر از آن و در برگيرنده همه موارد از به هدردادن و زياده‌‏روي در مصارف شخصي و خانوادگي و انفاق هاي مستحب مي‏باشد. 🔷به عبارت ديگر: «هر #تبذيري اسراف است، ولي هر اسرافي تبذير نيست». از امام صادق(ع) جمله كوتاهي نقل شده است كه ممكن است همين نكته را از آن استفاده كرد. آن حضرت فرمود: «ان التبذير من الاسراف‏» يعني، #تبذير از اسراف است. در اين حديث ‏شريف، براي اسراف انواع‏ و اقسامي فرض شده، كه تبذير شاخه‌‏اي از آن معرفي گرديده است. پی‌نوشت‌ها [۱] غررالحكم، فصل‏۴۹، ص‏۴۸۳ [۲] نهج‌‏البلاغه فيض‌‏الاسلام، خطبه ۱۸۴/۶۱۱ نویسنده: محمدرضا عطايی - مجلة مشكاه، ش ۵۵ منبع: وبسایت‌مرکزمطالعات و پاسخ‌گویی به شبهات @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد

✨🔸✨🔸✨🔸✨🔸✨ ✨ ⭕️اسراف و تبذير در قرآن (بخش نهم) 💠رابطه اسراف و اتلاف مالكيت 🔷در اسلام مالكيتی كه از راه‌های مباح حاصل شده باشد، محترم شمرده شده است، و جز در مواردی خاص كه در فقه اسلامی مقرر شده، از مالك سلب مالكيت نمي‏شود. در اينجا لازم است اين نكته روشن شود كه #مالك حق اتلاف را ندارد و حق تصرف تا مرز اتلاف پيش نمي‏رود، 🔷اگر مالك بخواهد ملك خويش را تلف كند نوعی #اعراض‏ تلقی مي‏شود، بطوری كه آن مال بكلی از مالكيت او خارج مي‏شود و رابطه مالكيت ‏شخص با آن چيز از بين مي‏رود. «اعراض‏» يكی از عوامل سلب مالكيت است. #اتلاف‌مال گناه است و #تلف‏‌كننده اصولا در ملك خداوند تصرف نابجا كرده است. 🔷به عنوان مثال شخصی از بالای پشت ‏بام ليوان خود را به قصد شكستن مي‏اندازد. اگر ديگری در بين راه آن را بگيرد، صاحب آن ليوان كدام يك از آن دو هستند؟ اين بحثی حقوقی است كه در فقه نيز مطرح است، شخص پرتاب كننده ليوان، رابطه مالكيت‏ خود را با ليوان قطع كرده است و اين #اعراض‏ نام دارد، 🔷در حالی كه اگر او حق داشت‏ شاهد تلف شدن مال خويش باشد، اين رابطه قطع نمي‏شد و قطع شدن رابطه مالكيت‏ به صرف اين عمل، بدين معنی است كه او #حق_اتلاف ندارد. با اولين اقدام شخص «برای اتلاف مال خود» دو مساله به وجود می‌آيد: يك #گناه_تكليفی و ديگر اثر حقوقی كه همان #قطع_مالكيت اوست‏، به گونه‌‏ای كه اگر فرد ديگری آن مال را از تلف شدن نجات دهد، مالك آن مي‏گردد. نویسنده: محمدرضا عطايی - مجلة مشكاة، ش ۵۵ منبع: وبسایت‌مرکزمطالعات و پاسخ‌گویی به شبهات #اسراف @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد