⭕️نیکی به مادر مقدّم است یا خیر؟
🔸سؤال: در بعضی روایات و شاید از پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله هم وارد است که: #احسان به #مادر مقدم بر #پدر است: «لِلأم ثُلُثَا الْبِر» [۱] (دو سوم نیکی را باید به #مادر نمود) آیا [روایت] همین طور است؟
🔹جواب: در صورتی که #پدر و #مادر از هر جهت مساوی باشند، چنین است، ولی اگر #پدر از جهات علم و تقوا و تربیت و… ترجیح داشته باشد، شاید از این جهت در احسان و احترام به او بر مادر مقدم باشد.
پی نوشت‌ها؛
[۱] روضةالواعظین، ج۲، ص۳۶۸؛ بحارالانوار، ج۱۳، ص۳۳۰؛ ج۷۱، ص۶۶
📕در محضر بهجت، ج۲، ص۲۷۴
منبع: وبسایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی بهجت (ره)
#آیت_الله_بهجت
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️چگونه «امر به معروف» و «نهی از منکر» مفاسد و تخلفات را در جوامع اسلامی کاهش می دهد؟
🔹بهترين نوع #حكومت، حكومتى است كه همه #مردم در آن سهيم و شريك باشند، و به تعبير ديگر پايه هاى آن بر دوش عموم مردم باشد؛ #امر_به_معروف و #نهى_از_منكر در واقع تعميم مسأله حكومت، و تثبيت مشاركت عموم در آن است، زيرا از اين طريق جلو بسيارى از #تخلّفات گرفته مى شود و #مردم به انجام وظايف فردى و اجتماعى آشنا مى گردند،
🔹و با توجّه به اينكه هميشه تعداد مأموران ويژه مبارزه با تخلّفات مانند پليس و نيروهای انتظامى در برابر افرادى كه بيم تخلّف از آنها مى رود بسيار اندك است، اهميّت اين #وظيفه_اسلامى روشن تر مى گردد، چرا كه تنها از اين طريق است كه مى توان به وضع #جامعه سر و سامان داد، و تا حدّ وسيع، جلو #تخلّفات را گرفت.
🔹دستورى كه مى گويد: اگر در درون خانه، #فرزند تخلّفى كند پدر و مادر در برابر او مسئول اند، و اگر #پدر و #مادر مرتكب خلافى شوند، فرزند بالغ در برابر آنها #مسئوليت دارد. و نيز اگر در شرق عالم گناهى واقع شود و در غربِ جهان كسى باشد كه بتواند به نحوى از آن جلوگيرى كند و نكند در آن سهيم خواهد بود، بى شك تأثير بسيار عميق و گسترده اى در پيشگيرى از #گناه و دعوت به انجام #وظايف و #مسئوليت‌ها دارد.
🔹اين در حالى است كه در جهان امروز و در تمام حكومت های الحادى مسؤوليّت جلوگيرى از تخلّفات و مفاسد تنها به عهده گروه كوچك خاصّى گذارده شده، و به همين دليل كاربرد آن بسيار محدود و كم است. و از اينجا #عظمت و #اهميّت اين دستور مهم اسلامى از يكسو، و #مردمى_بودن حكومت اسلام از سوى ديگر روشن مى شود.
🔹ولى اين به آن معنى نيست كه عموم #مردم مانند يك پليس عمل كنند، بلكه وظيفه آنها در حدّ «دعوت به نيكی‌ها» و «مبارزه با بدى‌ها» از طريق نصيحت و اندرز و گاه هم دورى كردن و قطع رابطه نمودن از فاسدان و مفسدان است.
📕پيام قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، چاپ نهم، ج ۱۰، ص ۲۲۹
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#جامعه #حکومت
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️فرزند آوری از نگاه اسلام (بخش دوم و پایانی)
🔸برای #ازدواج، اهداف بسیاری یاد شده که از همه مهم‌تر #فرزند_آوری است، که با آمدن فرزند زندگی ها رنگ و بوی محبت بیشتری به خود میگیرد. داشتن #فرزند یکی از اهداف مهم ازدواج و «زندگی مشترک» است و اکثر زوجین داشتن فرزند را به عنوان یکی از خواسته ها و #هدف های خود در زندگی مشترک مد نظر دارند؛ در ادامه بخش قبل، در این بخشِ نوشتار نیز به مواردی مرتبط با این موضوع پرداخته میشود.
💠عامل نشاط والدین
🔹داشتن #فرزند و نگاه به او می تواند موجب #نشاط_والدین و سلامت روانی آنها شود. «پژوهش ها نشان داده است که یکی از بزرگترین عوامل شادی آفرین برای والدین، اولین ملاقات آنها با #فرزندان_سالم خویش پس از تولد بوده است. همزمان با تولد فرزند، به زن و شوهری که صاحب فرزند شده اند، #پدر و #مادر خطاب می شود، و لذا آنها زندگی خود را معنادار تر از گذشته می یابند،
🔹و بعدها نیز شنیدن الفاظ «مامان» و «بابا» از کودک برای آنها لذت بخش است. #تولد_فرزندان، هم، فی نفسه موجب نشاط والدین میشود و هم زوجین از دیدن فعالیت های شیرین و دل انگیز آنها و نگاه به چهره‌های بشّاش و تبسم آفرین فرزندان احساس شادمانی میکنند. بنابراین، همانگونه که تولد #فرزندان میتواند موجب نشاط و سلامت روانی والدین شود، نگاه به چهره فرزند نیز میتواند #نشاطی وصف ناشدنی برای آنان به ارمغان آورد و موجب #سلامت_روانی شان شود». [۱]
🔹لذا وقتی که از #امام_صادق (عليه السلام) سؤال می کنند که: بهترین چیزها برای آدمی چیست؟ می فرماید: «داشتن #فرزند_جوان؛ وقتی سوال می شود بدترین و تلخ ترین حالت برای انسان چیست؟ می فرماید: از دست دادن فرزند». [۲]
💠نقش فرزند صالح
🔹در #ایام_پیری دستگیر والدین می‌شوند و پس از مرگ والدین، سبب رشد و تعالی معنوی آنها می‌گردند.
💠فرزندان موهبت الهی هستند
🔹از نظر شرع مقدس اسلام، #فرزندان، موهبت الهی هستند که به #امانت در اختیار #والدین قرار گرفته اند، و والدین در دنیا و آخرت در برابر اعمال آنان مسئولند. #امام_سجاد (علیه السلام) در رساله حقوق خود میفرماید: «#فرزند هرگونه که باشد، چه نیک چه بد، در دنیای گذرا به تو منسوب است، و تو در آنچه به او سرپرستی داری #مسئول هستی، در ادب نیکو و راهنمایی به سوی پروردگار،
🔹پس بر این کار #پاداش می‌گیری اگر درست عمل کنی، و #کیفر می بینی، اگر نادرست عمل نمایی». سعادت و شقاوت فرزند در درجه اول بستگی به #تربیت_والدینش دارد که او را چگونه تربیت کنند. #پیامبر_اکرم (صلی الله علیه و آله) میفرماید: «خداوند متعال #فرزند را با #فطرت_سعادتمند به انسان عطا میفرماید و این والدین هستند که او را بدبخت و گمراه میکنند».
💠جواب قرآن به کسانی که بهانه می‌آورند که ما بچه نمی‌خواهیم
🔹امروزه برخی از #زوجین به بهانه هایی همچون وضعیت اقتصادی و تربیت صحیح فرزندان از زیر بار مسئولیت، شانه خالی می کنند و زندگی دو نفره را به مشغله هایش ترجیح می دهند. این یکی از #فتنه‌های_شیطانی برای جلوگیری از #فرزند_آوری است که: آیا اگر بچه دار شوم، می‌رسم تربیت شان کنم یا نه؟ اصلا با این مخارج سنگین مگر میشود بچه دار شد؟! درست است که #فرزند_آوری هم تربیت می‌خواهد هم حداقل مخارجی برای تامین معاش را، اما آدمی برای رشد و رزقش باید تلاش کند و خیالش راحت باشد که #خداوند پشتیبان اوست. مگر شده است کسی به خداوند متعال اعتماد کند و جواب نگیرد؟
🔹مردی به نام بکر ابن صالح گوید به #امام_کاظم (علیه السلام) نوشتم که پنج سال است که از #فرزنددارشدن خودداری کرده ام، زیرا خانواده ام فرزند نمی‌خواهد و می‌گوید: بزرگ کردن ایشان به خاطر فقر و #تنگدستی مشکل است، شما چه می‌فرمایید؟ حضرت در جواب نامه مرقوم فرمود: #فرزند بخواه که #خداوند به آن ها #روزی می‌دهد. همچنین خداوند در آیه ۱۵۱ سوره انعام میفرماید: «لا تَقْتُلُوا أَوْلادَکُمْ مِنْ إِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُکُمْ وَ إِیَّاهُمْ» (فرزندان تان را از بیم فقر نکشید، ما شما و آنها را روزی می‌دهیم).
پی نوشت‌ها؛
[۱] با کودکان خود رشد کنید، جوزف براگا، لوری براگا (مترجم پروین عظیمی) ص ۱۶ و ۲۵
[۲] من لا یحضره الفقیه، ج ۱، ص ۱۸۸
منبع: راسخون
#فرزند #فرزند_آوری
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آیا «شفاعت» مخصوص روز قیامت است؟
🔹بى شك از جمله زمان هايى كه #شفاعت در آنها صورت مى گيرد روز #قيامت است؛ چرا كه بسيارى از «آيات شفاعت» ناظر به آن روز مى باشد؛ ولى آيا در #جهان_برزخ و يا حتى در #عالم_دنيا نيز «شفاعت» صورت مى گيرد و در آخرت قبل از پايان حساب شفاعتى هست يا نه؟ جاى بحث و گفتگو است. مرحوم علّامه طباطبايى (ره) در اينجا بحث مشروحى دارد و در پايان چنين نتيجه مى گيرد كه مسئله #شفاعت در آخرين موقف از مواقف روز #قيامت انجام مى گيرد، در اينجاست كه #شفاعت_كننده تقاضاى مغفرتِ شفاعت شونده را مى كند تا بدين وسيله وارد #دوزخ نشود و يا به كمك شفاعتِ او بعضى از كسانى را كه در دوزخ‌اند خارج شوند.
🔹وى در بعضى ديگر از كلماتش اشاره به «عالم برزخ» كرده و رواياتى را كه بر حضور #پيامبر (صلى الله عليه وآله) و #ائمه (عليهم السلام) به هنگام «مرگ» و «سؤال قبر» و كمك به #مؤمنان دلالت دارد مورد توجه قرار داده، مى افزايد: اينها از قبيل شفاعت نيست، بلكه از قبيل تصرّف و حكومت الهيّه‌اى است كه خدا به آنها بخشيده است. [۱] عجب اينكه ايشان هنگامى كه از حقيقت #شفاعت سخن مى گويد، آن را چنان توسعه داده كه هرگونه تأثير اسباب را در عالم تكوين و تشريع مشمول «شفاعت» مى شمرد؛ ولى در اينجا كمك و اعانت اولياء الله به گروهى از مؤمنان را براى نجات آنها از مشكلات برزخ و قبر، مصداق شفاعت نمى داند.
🔹به هر حال آنچه از مجموعه آيات و روايات به دست مى آيد اين است كه #شفاعت به معناى وسيع كلمه در هر سه عالم #دنيا، #برزخ و #آخرت صورت مى پذيرد، هرچند محل اصلى شفاعت و آثار مهم آن در روز #قيامت و براى نجات از عذاب #دوزخ است. در «آيه ۶۴ سوره نساء» مى خوانيم: «وَ لَوْ اَنَّهُمْ اِذْ ظَلَمُوا اَنْفُسَهُمْ جَاءُوكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللهَ وَ اَسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ، لَوَجَدُوا اللهَ تَوَّاباً رَحِيماً». (اگر آنها هنگامى كه به خود #ستم مى كردند [و مرتكب گناه مى شدند] به نزد تو مى آمدند و از خدا طلب آمرزش مى كردند و #پيامبر (صلى الله عليه وآله) نيز براى آنها استغفار مى كرد خدا را توبه پذير و مهربان مى يافتند).
🔹آيا تقاضاى مغفرت از سوى پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله) براى مؤمنانِ خطاكار چيزى جز شفاعت مى تواند باشد؟! همين معنا در داستان حضرت يعقوب (عليه السلام) و فرزندانش نيز در «قرآن کریم » آمده است؛ آنها از #پدر خواستند در پيشگاه خدا براى آنان #استغفار كند او هم پذيرفت. [۲] و نيز بسيار شده است كه در همين جهان، افراد يا اقوامى به خاطر #شفاعت #پيامبران و #اولياء_الله از عذاب دنيا نجات يافته اند و اين، چيزى جز شفاعت نيست.
🔹در #جهان_برزخ نيز روايات بسيارى داريم كه #اعمال_نيك آدمى همچون نماز، روزه، ولايت و امثال آن يا حضور اولياء الله سبب #تخفيف_آلام و مجازات‌ها مى گردد و يا دفن انسان صالح و پاكدامنى كه داراى حسنات مهمى بوده است در يك مقبره سبب تخفيف مجازات گنهكاران آن گورستان مى شود. اينها همه نيز اشاراتى است به #شفاعت در عالم برزخ؛ حتى نماز ميِت و تقاضاى مغفرتى كه در ضمن آن براى مردگان مى شود مسلماً بى تأثير نيست، اين نيز خود، نوعى شفاعت است. بنابراين #شفاعت محدود به عالم خاصى نيست، بلكه همه #عوالم_سه‌گانه را در بر مى گيرد، منتها جايگاه اصلی و مهم شفاعت همان #قيامت و در آستانه قرار گرفتن در برابر كانون عذاب الهى است.
پی نوشت‌ها؛
[۱] الميزان فى تفسير القرآن، طباطبايى، سيد محمد حسين، انتشارات اسلامى، قم، ۱۴۱۷ق، چ ۵، ج ۱، ص ۱۵۶
[۲] سوره يوسف، آيه ۹۷
📕پيام قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، تهران، ۱۳۸۶ش، چ۹، ج۶، ص۵۲۷
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#شفاعت
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️معنای اباعبدالله
🔹در #فرهنگ_عرب، اين گونه رسم بوده و هست كه معمولا هر شخص دارای يك #كنيه و يك يا چند #لقب می باشد؛ #ائمه_معصومين (عليهم السّلام) نيز اين گونه رسمی داشتند و هنگام نامگذاری #فرزندان خود، «لقب» و «کنیه» نیز برای آنان انتخاب می‌کردند. #امام_باقر (عليه السلام) درباره اينكه چرا هر يک از «فرزندان اهل بيت» (عليهم السلام) دارای #كنيه‌ای خاص بوده اند می فرمايد: «انّا لَنُكَنّي اُولادَنا فی صِغَرِهِم مَخافَةَ النَبزَ اَن يُلحَقَ بهم» [۱] (ما برای #فرزندان‌مان در كودكی #كنيه قرار می دهيم، از ترس اينكه مبادا در بزرگی دچار لقب های ناخوشايند گردند.
🔹درباره اينكه چرا #اباعبدالله به عنوان #كنيه برای #امام_حسين (عليه السلام) انتخاب شده، در روايتی آمده است كه اين كنيه را روز هفتم ولادت حضرت، #پيامبر_اکرم (صلی الله علیه و آله)، برای ایشان انتخاب کرد، به اين صورت كه پيامبر او را در دامان خود نهاد و فرمود: ای #اباعبدالله چه بسيار گران است بر من كشته شدن تو». [۲] در کتب تاریخ نيز آمده است كه #امام_حسين (عليه السلام) بعداً نام يكی از فرزندان خود را عبدالله گذاشتند كه ظاهراً همان #حضرت_علی‌اصغر (عليه السلام) می باشد كه در كربلا به شهادت رسيد. [۳] البته برای علت نام گذاری #امام_حسين (عليه السلام) به #اباعبدالله وجوهی ديگر ذكر كرده‌اند كه به دو نمونه از آن اشاره می شود:
💠الف: در #فرهنگ_عرب مرسوم است كه هر كس دارای #صفات_خاص باشد، در مقام مبالغه، وی را پدر آن صفت می نامند؛ مثلا كسی كه دارای صفت بخشش باشد او را «ابو جواد» می‌گويند. #امام_حسين (عليه السلام) نيز به دليل اينكه در مقام #بندگی_خداوند امتيازی خاص داشته و در #مرتبه_اعلی و مافوق انسان های ديگر قرار داشته است، او را #اباعبدالله خوانده اند، چنانكه خود آن بزرگوار هنگامی كه از اسب بر روی زمين افتاد، فرمود: «رضاً بقضائِك، تسليماً لِاَمرِك...» [۴]
💠ب. اگر #حضرت_سيدالشهداء (عليه السلام) در #كربلا آنگونه #جان‌نثاری نكرده بود و در ميدان سربازی حق تعالی ثابت قدم نمی‌بود، #آئين_محمدی از روی زمين رخت بربسته و مردم به #زندگی‌جاهليت‌كفار برمی گشتند، لذا هر كسی بعد از آن حضرت خداوند را پرستش نمايد و پيروی از #پيامبر_اکرم (صلی الله علیه و آله) و #ائمه_معصومین (عليهم السّلام) را سيره خود قرار دهد، همه به بركت وجود مقدس #امام_حسين (عليه السلام) و ايثار اوست «لولاه ماعُبِدَالله و لولاهُ ما عُرِفَ الله». بنابراين ايشان در حقيقت «پدر همه بندگان خداست»، زيرا #پدر به معنای #مربی است و او براساس آنچه گفتيم بهترين و عالی‌ترين مربی است. [۵]
🔹#امام_حسين (عليه السلام) علاوه بر كنيه دارای القاب متعددی نيز بوده است، از جمله: الرشيد ـ الطيب ـ الوفی ـ السيد ـ الزكی ـ المبارك ـ التابع لمرضاة الله ـ سيد الشهداء. [۶]
پی نوشت‌ها؛
[۱] زندگانی‌امام‌حسن‌مجتبی (سيد هاشم رسولی محلاتی) ص۸؛ حياة امام الحسن، ج۱، ص۶۵؛ [۲] منتهی الامال، ج۱، ص۵۲۳؛ [۳] الارشاد (شيخ مفيد) ج۲ص۱۳۵؛ [۴] مقتل الحسين (مقرم) ص۳۵۷؛ [۵] شرح زيارت عاشورا (علی‌اصغر عزيزی تهرانی) ص۳۴؛ [۶] بحارالانوار، ج۴۳، ص۲۳۷
منبع: وبسایت مرکز مطالعات و پاسخ‌گویی به شبهات حوزه علمیه قم
#امام_حسين
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
⭕️امام رضا (عليه السلام):
🔸«إنَّ اللهَ أمَرَ بِالشُّكرِ لَهُ و لِلوالِدَينِ، فَمَن لَم يَشكُر والِدَيهِ لَم يَشكُرِ الله».
🔹«خداوند به #سپاسگزارى از خود، و #پدر و #مادر فرمان داده است؛ پس هر كه از پدر و مادرش سپاسگزارى نكند، #خداوند را سپاس نگفته است».
📕الخصال، ص ۱۵۶
#امام_رضا
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
⭕️امام جعفر صادق (عليه السلام):
🔸«يَجِبُ لِلوالِدَينِ عَلَى الوَلَدِ ثَلاثَةُ أشياءَ؛ شُكرُ هُما عَلى كُلِّ حالٍ و طاعَتُهُما فِيما يأمُرانِهِ و يَنهَيانِهِ عَنهُ فی غَيرِ مَعصِيَةِ اللهِ و نَصيحَتُهُما فِی السِّرِّ وَ العلانِيَةِ».
🔹«#پدر و #مادر را بر #فرزند سه حقّ است: در همه حال #شكرگزار آنها باشد؛ در هر چه او را امر و نهى مى كنند، به جز معصيت خدا، #اطاعتشان كند و در نهان و آشكار #خيرخواه آنان باشد».
📕تحف العقول، ص ۳۲۲
#امام_صادق
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
⭕️پيامبر اکرم (صلی الله عليه و آله):
🔸«مَن سَرَّهُ أن يُمَدَّ لَهُ فِی عُمرِهِ و يُزادَ فی رِزقِهِ فَليَبَرَّ والِدَيه».
🔹«هر كه خوش دارد عمرش دراز و روزى اش بسيار شود، به #پدر و #مادرش نيكى كند».
📕میزان الحکمه، ح ۲۲۶۷۱
#پيامبر_اکرم #حديث
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آیا تربیت خانوادگی و وراثت در شکل گیری اخلاق انسان موثر است؟ (بخش اول)
🔸بى شك نخستين مدرسه هر انسانى دامان #مادر و آغوش #پدر اوست، و در همينجاست كه نخستين درس هاى «فضيلت» يا «رذيلت» را مى آموزد؛ و اگر مفهوم #تربيت را اعم از «تكوينى» و «تشريعى» در نظر بگيريم نخستين مدرسه، رحم مادر و صلب پدر است، كه آثار خود را بطور غيرمستقيم در وجود #فرزند مى گذارد، و زمينه ها را براى #فضيلت و #رذيلت آماده مى سازد. در احاديث اسلامى تعبيرات بسيار لطيف و دقيقى در اين قسمت وارد شده كه به بخشى از آن ذيلاً اشاره مى شود:
1⃣امام على (عليه السلام) فرمود: «حُسْنُ الأخْلاقِ بُرْهانُ كَرَمِ الأعْراقِ». [۱] اخلاق پاك و نيك، دليل وراثت های پسنديده انسان [از پدر و مادر] است». به همين دليل در #خانواده‌های‌پاك و با فضيلت غالباً #فرزندانى با فضيلت پرورش مى يابند، و بعكس افراد شرور غالباً در #خانواده‌هاى‌شرور و آلوده اند.
2⃣در حديث ديگرى حضرت میفرماید: «عَلَيْكُمْ فى طَلَبِ الْحَوائِجِ بِشَرافِ النُّفُوسِ وَ ذَوِى الاُْصوُلِ الطَيِّبَةِ فاِنَّها عِنْدَهُمْ اَقْضى وَ هِىَ لَدَيْهِمْ اَزْكى». [۲] (در طلب حوائج به سراغ #مردم‌شريف‌النّفس كه در خانواده هاى پاك و اصيل پرورش يافته اند برويد، چرا كه نيازمنديها نزد آنها بهتر انجام مى شود و پاكيزه تر صورت مى گيرد!».
3⃣در عهدنامه مالك اشتر در توصيه اى كه #امام_على (عليه السلام) به مالك درباره انتخاب افسران لايق براى ارتش اسلام مى كند، چنين مى خوانيم: «ثُمَّ الْصَقْ بِذَوى الْمُروُءاتِ وَالأحْسابِ وَ اَهْلِ الْبُيُوتاتِ الصالِحَةِ وَالسَّوابِقِ الْحَسَنَةِ ثُمَّ اَهْلَ النَّجَدَةِ وَ الشُّجاعَةِ وَالسَّخاءِ وَ السَّماحَةِ فَاِنَّهُمْ جِماعٌ مِنَ الْكَرَمِ وَ شُعَبٌ مِنَ الْعُرْفِ». [۳] (سپس پيوند خود را با شخصيّت های اصيل و خانواده هاى صالح و خوش سابقه برقرار ساز و پس از آن با مردمان شجاع و سخاوتمند و بزرگوار، چرا كه آنها كانون فضيلت و مركز نيكى هستند».
4⃣تـأثير #پدر و يا #مادر آلـوده در شخـصيّت اخلاقى #فرزندان تا آن اندازه است كه در حديث ديگرى از امام صادق (عليه السلام) آمده است: «اَيـُّما اِمْرأَة اَطاعَتْ زَوْجَها وَ هوَ شارِبُ الْخَمْرِ، كانَ لَها مِنَ الْخَطايا بِعَدَدِ نُجُوُمِ السَّماءِ، وَ كُلُّ مَوْلوُد يَلِدُ مِنْهُ فَهُوَ نَجسٌ». [۴] (هر زنى اطاعت از همسرش كند در حالى كه او شراب نوشيده [و با او همبستر شود] به عدد ستارگان آسمان مرتكب گناه شده است، و #فرزندى كه از او متولّد مى شود #آلوده خواهد بود!». در روايات متعدد ديگرى نيز از قبول خواستگارى مرد شرابخوار و بداخلاق و آلوده نهى شده است. [۵]
5⃣تأثير تربيت #پدر و #مادر در فرزندان تا آن پايه است كه در حديث مشهور نبوى آمده است: «كُلُّ مَوْلُود يُولَدُ عَلَى الْفِطْرَةِ حتّى يَكُونَ اَبَواهُ هُمَا اللَّذانِ يُهَوِّدانِهِ وَ يُنَصِّرانِهِ». [۶] (هر #نوزادى بر فطرت پاك توحيد [و اسلام] متولّد مى شود، مگر اينكه پدر و مادر او را به آئين يهود و نصرانيّت وارد كنند). جايى كه #تربيت_خانوادگى، #ايمان و #عقيده را دگرگون سازد چگونه ممكن است در اخلاق اثر نگذارد؟
6⃣همين امر سبب شده است كه مسأله #تربيت_فرزندان به عنوان يكى از اساسى ترين #حقوق_آنها بر پدر و مادر شمرده شود؛ در حديث نبوى مى خوانيم: «حَقُّ الْوَلَدِ عَلَى الْوالِدِ اَنْ يُحْسِنَ اِسْمَهُ وَ يُحسِنَ اَدَبَهُ». [۷] (#حقّ_فرزند بر پدر اين است كه #نام_نيكى بر او بگذارد و او را به خوبى #تربيت كند). روشن است #نام‌ها آثار تلقينى بسيار مؤثّرى در #روحيّه_فرزندان دارد؛ نام شخصيّت هاى بزرگ و پيشگامان تقوا و فضيلت، انسان را به آنها نزديك مى كند، و نام سردمداران فجور و رذيلت، انسان را به سوى آنها مى كشاند؛ در #اسلام حتّى از اين مسأله ظريف روانى غفلت نشده و فصل مبسوطى درباره نامهاى خوب و نامهاى بد در كتب حديث آمده است. [۸] #ادامه_دارد...
پی نوشت‌ها؛
[۱] غررالحكم و دررالكلم، ص۳۴، ح۵۲ [۲] همان، ص۴۴۹، ح۱۳ [۳] نهج البلاغة (صبحی صالح)، فيض الإسلام، ص۴۳۵، خ ۵۳. [۴] إرشاد القلوب إلى الصواب، ج۱، ص۱۷۵ [۵] وسائل الشيعة، ج۲۵، ص۳۰۹ تا ۳۱۳ [۶] مجمع البيان فى تفسير القرآن، ج۸، ص۴۷۴، ذيل آيه ۳۰ سوره روم [۷] كنز العمال فی سنن الأقوال والأفعال، ج۱۶، ص۵۴۴، ح ۴۵۱۹۲ [۸] وسائل الشيعة، ج۲۱، ص ۳۸۸ تا ۴۰۱
📕اخلاق در قرآن، آيت الله العظمى ناصر مكارم شيرازى، مدرسه الامام على بن ابيطالب(ع)، چ اول، ج ۱، ص ۱۷۱
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تربيت #اخلاق #فرزند
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آیا تربیت خانوادگی و وراثت در شکل گیری اخلاق انسان موثر است؟ (بخش دوم و پایانی)
🔸بى شك نخستين مدرسه هر انسانى دامان #مادر و آغوش #پدر اوست، و در همين جا است كه نخستين درسهاى «فضيلت» يا «رذيلت» را مى آموزد؛ و اگر مفهوم #تربيت را اعم از «تكوينى» و «تشريعى» در نظر بگيريم نخستين مدرسه، رحم مادر و صلب پدر است كه آثار خود را بطور غيرمستقيم در وجود #فرزند مى گذارد، و زمينه ها را براى #فضيلت و #رذيلت آماده مى سازد. در احاديث اسلامى تعبيرات بسيار لطيف و دقيقى در اين قسمت وارد شده كه به بخشى از آن ذيلاً اشاره مى شود:
7⃣در حديثی پيامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) می فرماید: «ما نَحَلَ والِدٌ وَلَدَهُ اَفْضَلَ مِنْ اَدَب حَسَن». [۱] (بهترين بخششى يا ميراثى كه #پدر براى فرزندش مى گذارد، همان #ادب و #تربيت_نيك است).
8⃣امام سجّاد (عليه السلام) در همين زمينه تعبير رسایی فرموده است؛ حضرت ميفرمايد: «وَ اِنَّكَ مَسُؤُولٌ عَمّا وَلِّيْتَهُ بِهِ مِنْ حُسْنِ الاَْدَبِ وَ الدَّلالَةِ عَلى رَبّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ الْمَعُونَة لَهُ عَلى طاعَتِهِ». [۲] (تو در برابر آنچه ولايتش برعهده تو گذارده شده است [از خانواده و فرزندان] مسئول هستى نسبت به تربيت نيكوی آنها و هدايت به سوى پروردگار و اعانت او بر اطاعتش).
9⃣اميرالمؤمنين (عليه السلام) در يكى از كلمات خود تعبيرى دارد كه نشان مى دهد خُلق و خوى #پدران ميراثى است كه به #فرزندان مى رسد؛ حضرت ميفرمايد: «خَيْرُ ما وَرَّثَ الاْباءُ اَلاَْبْناءَ اَلاَْدَبَ». [۳] (بهترين چيزى كه #پدران براى فرزندان خود به ارث مى نهند ادب و تربيت صحيح و فضائل اخلاقى است).
🔟امام على (عليه السلام) در نهج البلاغه، به هنگام شرح شخصيّت و بيان موقعيّت خود براى ناآگاهانى كه او را با ديگران مقايسه مى كردند مى فرمايد: «وَ قَدْ عَلِمْتُمْ مَوْضِعى مِنْ رَسُولِ اللهِ بِالْقِرابَةِ الْقَريبَةِ وَ الْمَنْزِلَةِ الْخَصيصَةِ وَضَعَنى فى حِجْرِهِ وَ اَنَا وَليدٌ يَضُمُّنى اِلَى صَدْرِهِ ... يَرْفَعُ لى كُلَّ يَوْم عَلَماً مِنْ اَخْلاقِهِ وَ يَأمُرُنى بِالاِْقتِداءِ». (شما قرابت و نزديكى مرا با #رسول_خدا و منزلت خاصّم را نزد آن حضرت به خوبى مى دانيد؛ كودك خردسالى بودم #پيامبر مرا در دامان خود مى نشاند و به سينه اش مى چسباند... او هر روز براى من پرچمى از #فضائل_اخلاقى خود مى افراشت و مرا امر مى كرد كه به او اقتدا كنم و اين خلق و خوى من زائيده آن تربيت است).
🔹جالب اينكه امام در لابه‌لاى همين سخن، هنگامى كه از خلق و خوى پيغمبر اكرم (صلی الله علیه و آله) بحث مى كند، چنين مى فرمايد: «وَ لَقَدْ قَرَنَ اللهُ بِهِ مِنْ لَدُنْ اَن كانَ فَطيماً اَعْظَمَ مَلَك مِن ملائِكَتِهِ يَسْلُكُ بِهِ طَرِيقَ الْمكارِمِ وَ مَحاسِنَ اَخْلاقِ الْعالَمِ لَيْلَهُ وَ نَهارَهُ». [۴] (از همان زمان كه #رسول_خدا از شير بازگرفته شد، خداوند بزرگترين فرشته از فرشتگان خويش را مأمور ساخت تا شب و روز وى را به راه هاى #مكارم_اخلاق و صفات نيك جهان سوق دهد).
🔹بنابراين #پيامبر (صلی الله علیه و آله) خود نيز از تربيت يافتگان فرشتگان بود. درست است كه اخلاق و صفات روحى #انسان اعم از خوب و بد، از درون او برمی‌خیزد و با اراده او شكل مى گيرد، ولى انكار نمى توان كرد كه زمينه هاى متعدّدى براى شكل گيرى اخلاق خوب و بد وجود دارد، كه يكى از آنها #وراثت از پدر و مادر و همچنين #تربيت_خانوادگى است؛
🔹و اين مسأله قطع نظر از تحليل هاى علمى و منطقى، شواهد عينى و تجربى فراوان دارد كه قابل انكار نيست. به همين دليل براى ساختن فرد يا جامعه آراسته به زيورهاى اخلاقى، بايد به مسأله #وراثت_خانوادگى و تربيت هايى كه از نونهالان در دامن مادر و آغوش مادر مى بينند توجّه داشت و اهمّيّت اين دوران در ساختار شخصيّت انسانها را هرگز فراموش نكرد.
پی نوشت‌ها؛
[۱] كنز العمال فی سنن الأقوال و الأفعال، ج ۱۶، ص ۶۲۴. [۲] بحارالأنوار، ج ۷۱، ص ۶، باب ۱. [۳] غرر الحكم و درر الكلم، ص ۳۵۹، ح ۸۸. [۴] نهج البلاغة (صبحی صالح)، شريف الرضى، فيض الإسلام، ص ۳۰۰، خ ۱۹۲ (خطبه قاصعه).
📕اخلاق در قرآن، آيت الله العظمى ناصر مكارم شيرازى، مدرسه الامام على بن ابيطالب(ع)، چ اول، ج ۱، ص ۱۷۱
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تربيت #تربیت_فرزند
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️پيامبر اكرم (صلی الله علیه و آله) هنگام ورود به ماه «رمضان» چه سفارشی به مومنین می فرمایند؟
🔹«قَالَ النَّبِىُّ (ص): ... وَ تَصَدَّقُوا عَلَى فُقَرَاءِكُمْ وَ مَسَاكِينِكُمْ وَ وَقِّرُوا كِبَارَكُمْ وَ ارْحَمُوا صِغَارَكُمْ وَ صِلُوا أَرْحَامَكُمْ وَ احْفَظُوا ألْسِنَتَكُمْ وَ غُضُّوا عَمَّا لَايَحِلُّ النَّظَرُ إلَيْهِ أَبْصَارَكُمْ وَ عَمَّا لَايَحِلُّ الاِسْتِمَاعُ إِلَيْهِ أسْمَاعَكُمْ وَ تَحَنَّنُوا عَلَى أَيْتَامِ النَّاسِ يُتَحَنَّنْ عَلَى أيْتَامِكُمْ وَ تُوبُوا إلَى اللهِ مِنْ ذُنُوبِكُمْ وَ ارْفَعُوا إلَيْهِ أيْدِيكُمْ بِالدُّعَاءِ فِى أوْقَاتِ صَلَاتِكُمْ». [۱] (پيامبر اكرم (ص) مى‌فرمايد: ... بر فقرا و مستمندان صدقه دهيد و بزرگانتان را اكرام كنيد و بر كوچكترهايتان ترحّم كنيد و صله رحم كنيد و زبانتان را حفظ كنيد و چشم هايتان را از آنچه كه نظر به آن حرام است بپوشانيد و گوش هايتان را از آنچه كه شنيدن آن حرام است حفظ كنيد، به يتيم هاى مردم محبّت كنيد تا به يتيم هاى شما محبّت كنند و به سوى خدا از گناهان‌تان توبه كنيد و دست هايتان را براى دعا در اوقات نماز به درگاهش بلند كنيد).
💠شرح حديث
🔹در ميان رواياتى كه در مورد #ماه_رمضان وارد شده، جامع‌ترين روايت، حديث معروفى است كه هر چه انسان در مورد آن تعمّق كند مطالب جديدى به دست مى‌آورد؛ عبارات فوق چند جمله از آن روايت است. در فصلى از اين حديث #پيامبر_اكرم (صلی الله علیه و آله) ده دستور مى‌دهد كه پنج دستور اجتماعى و مردمى و پنج دستور الهى و سازنده است. با دقّت به اين حديث متوجّه مى‌شويم كه #ماه_رمضان بايد سازنده باشد، هم رابطه خلق با خلق و هم رابطه انسان با خالق را روشن مى‌سازد و در ضمن معلوم مى‌شود كه #اسلام، آيين محبّت است.
💠الف) دستورات اجتماعى
1⃣«كمك به فقرا و بيچارگان». هميشه بايد در فكر #فقرا و #مستمندان باشيم، ولى اين يك سفارش مضاعف است.
2⃣«احترام به بزرگترها». #بزرگترها را بزرگ بداريد، نه اينكه وقتى استقلال فكرى و جسمى پيدا مى‌كنيد، #پدر و #مادر را كنار بگذاريد، به طورى كه پدر و مادر را به خانه سالمندان بفرستيم. گويا بچّه‌ها خيال مى‌كنند كه هميشه جوان خواهند بود و غم و پيرى سراغ آنان نخواهد آمد و سرنوشت مادران و پدران براى آنها پيش نخواهد آمد. متأسّفانه اين فرهنگ غربى كم كم در كشور ما هم رواج پيدا كرده است؛ ولى بدعاقبتى انتظار اين گونه افراد را مى‌كشد.
3⃣«ترحّم بر كوچكترها». #كوچكترها را ترحّم كنيد و به آنها ارزش قائل شويد، تا بتوانند راه استقلال را پيدا كنند.
4⃣«صله رحم». ماه رمضان، ماه #صله_رحم است، البتّه در ماه‌هاى ديگر هم صله رحم واجب است، ولى در #ماه_رمضان تأكيد بيشترى شده است. نبايد #فرهنگ_غربى به جامعه ما هم نفوذ كند كه فرزندان از پدر و مادر و يا به عكس پدر و مادر از حال فرزندان و بقيّه بستگان از يكديگر بى‌اطّلاع باشند؛ ما كه داراى فرهنگ و مكتب غنى اسلامى هستيم نبايد غربى‌ها را در اخلاق الگو قرار دهيم.
5⃣«محبّت به يتيمان». يكى از آثار وضعيّه محبّت به #ايتام اين است، كه اگر اكرام ايتام مردم كرديد، مردم هم يتيمان شما را اكرام مى‌كنند كه ثمره اين عمل در اين دنيا ديده مى شود.
💠ب) دستورات خودسازى
1⃣«حفظ زبان». گام اوّل خودسازى و سير و سلوك الى الله، #اصلاح_زبان است و تا زبان اصلاح نشود هيچ چيز اصلاح نخواهد شد. #زبان، بزرگترين عامل قرب الى الله و بزرگترين وسيله براى شيطان است. #زبان را از ريختن آبروى مردم حفظ كنيد.
2⃣«چشم‌پوشى از حرام». گاهى يك #نگاه، زندگى انسان را عوض كرده و باعث گرفتارى مى‌شود و خلاف‌هاى متعدّدى به دنبال مى‌آورد، كه اگر آن نگاه اوّل نبود، كار به اينجا نمى‌رسيد. جوان هايى كه گرفتار شده‌اند، از ما راه حل مى‌خواهند و ما براى آنها نسخه‌اى داريم و مى‌گوييم: «به فيلم‌هاى مستهجن نگاه نكنيد، در مجالس آلوده شركت نكنيد، با رفقاى منحرف دوستى نكنيد، چشم چرانى نكنيد و خود را به خدا بسپاريد و هميشه خود را به ورزش و مطالعه مشغول كنيد كه اين باعث مى‌شود خود را حفظ كنيد تا توفيق ازدواج پيدا كنيد».
3⃣«گوش نكردن به صداى حرام». گوش‌ها را هم از شنيدن صداهايى مانند موسيقى حرام، غيبت، تهمت، تشويق به گناه و... حفظ كنيد.
4⃣«توبه كردن از گناهان». از #گناهان توبه كنيد، البتّه هميشه بايد #توبه كرد، ولى بهار توبه، ماه مبارك رمضان است.
5⃣«دعا و مناجات با خدا»
پی نوشت‌ها؛
[۱] عيون أخبار الرضا(ع)، ابن بابويه، نشر جهان، تهران، ۱۳۷۸ق، چ اول، ج ۱، ص ۲۹۵
📕مشكات هدايت، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: مكارم، مسعود، حامدى، محمد رضا، مدرسه امام على بن ابى طالب (ع)، چ ۱، ص ۱۰۶
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#روزه #رمضان
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️«استقلال فرزندان» چه نقشی در تربیت آن ها دارد؟
🔹گرچه محبت شدید #پدر و #مادر به #فرزند، ایجاب مى کند او را همواره در کنار خود نگه دارند، ولى پیدا است فلسفه این محبت از نظر قانون آفرینش، همان حمایت بى دریغ از فرزند به هنگام نیاز به آن است، روى همین جهت، در سنین بالاتر باید این حمایت را کم کرد، و به فرزند اجازه داد به سوى #استقلال در زندگى گام بردارد، زیرا اگر همچون یک نهال نورس براى همیشه در سایه یک درخت تنومند قرار گیرد، رشد و نمو لازم را نخواهد یافت.
🔹شاید، به همین دلیل بود که یعقوب نبی (علیه السلام) در برابر پیشنهاد فرزندان با تمام علاقه اى که به حضرت یوسف (عليه السلام) داشت، حاضر شد او را از خود جدا کند، و به خارج شهر بفرستد، گرچه این امر، بر حضرت یعقوب (عليه السلام) بسیار سنگین بود، اما مصلحت یوسف (عليه السلام) و رشد و نمو مستقل او ایجاب مى کرد تدریجاً اجازه دهد، او دور از پدر ساعت ها و روزهایی را به سر برد. این یک مسأله مهم تربیتى است که: بسیارى از #پدران و #مادران از آن غفلت دارند و به اصطلاح فرزندان خود را «عزیز دردانه» پرورش مى دهند، آنچنان که هرگز قادر نیستند، بیرون از چتر حمایت پدر و مادر زندگى داشته باشند.
🔹چنین افرادى در برابر یک طوفان زندگى به زانو در مى آیند، و فشار حوادث آنها را بر زمین مى زند، و باز به همین دلیل است که بسیارى از شخصیت هاى بزرگ کسانى بودند که در کودکى، پدر و مادر را از دست دادند، و به صورت خودساخته و در میان انبوه مشکلات پرورش یافتند. مهم این است که، #والدین به این مسأله مهم تربیتى توجه داشته باشند، و #محبتهای_کاذب مانع از آن نشود که آنها #استقلال خود را باز یابند. جالب این است که: این مسأله به طور غریزى درباره بعضى از حیوانات دیده شده است،
🔹اینکه، مثلاً جوجه ها در آغاز در زیر بال و پر مادر قرار مى گیرند، و مادر چون جان شیرین در برابر هر حادثه اى از آنها دفاع مى کند؛ اما کمى که بزرگتر شدند، مادر نه تنها حمایت خود را از آنها برمى‌دارد، بلکه اگر به سراغ او بیایند، با نوک خود آنها را به شدت مى راند، یعنى بروید و راه و رسم #زندگی_مستقل را بیاموزید، تا کى مى خواهید #وابسته و غیر مستقل زندگى کنید؟ شما هم براى خود کسى هستید؟!. ولى، این موضوع هرگز با مسأله پیوند خویشاوندى و حفظ مودت و محبت منافات ندارد، بلکه محبتى است عمیق و پیوندى است حساب شده بر اساس مصالح هر دو طرف.
📕تفسیر نمونه، آيت الله العظمی مکارم شيرازى، دار الکتب الإسلامیه، چاپ سی و سوم، ج ۹، ص ۴۰۰
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تربیت #تربیت_فرزند
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد