🔷 نسیمی از معارف سوره حمد (از تفسیر تسنیم)
🔶 عنوان : اسرار نهفته در تقدم «إِيَّاكَ» (بخش ۳ از ۶)
🔷 شناسه : ۹۰/۳ ـ آیه : ۵ (إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَ إِيَّاكَ نَسْتَعِينُ) ـ صفحه : ۴۲۱
✳ در آیه «إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَ إِيَّاكَ نَسْتَعِينُ»، آمدن «إِيَّاكَ» در ابتدای جمله معنایی بسیار بیشتر از منحصر بودن عبادت را به دنبال دارد.
◀ در انتخاب این نوع کلام، اسراری نهفته است که به برخى از آنها اشاره مىشود:
…
✅ ج: شیطان اگر چه در همه حالات، انسان را وسوسه مىکند ولی این وسوسه و مزاحمت در کارهاى عادى، چندان جدى نیست؛ اما وقتى انسان در مسیر عبادت، قدم گذاشت، او همه لشگر و فرزندانش را براى غافل کردن مومنِ سالک به کار میگیرد.
◀ براى در امان ماندن از این هجوم همه جانبه، اول باید معبود را به درستی بشناسیم و جایگاه او در قلب و روح خود را تعیین کنیم و آنگاه از عبادت و چگونگی انجام آن سخن بگوییم تا شیطان براى ما معبودسازى نکند.
❓به بیان دیگر، باید ابتدا برای خود مشخص کنیم که هدف اصلی ما از عبادت، چیست و معبود حقیقی ما کیست؟
❓آیا مقصود، خداوند است یا شوق رسیدن به بهشت و یا ترس از جهنم و یا احیانا برآورده شدن خواستههای دنیایی؟
◀ اگر قبل از این تعیین معبود حقیقی، از عبادت سخن بگوییم، شیطان با القاى ذهنیاتی براى ما معبودهایی دروغین مىسازد.
◀ او با القائات خود برای کافران و بتپرستان، بت میتراشد و برای مومنان، نجات از آتش سوزان جهنم و رسیدن به نعمتهای بهشتی را معبود قرار میدهد.
✅ هرچند عبادت خداوند براى رسيدن به بهشت يا نجات از آتش دوزخ، از نظر فقهی صحيح است، ولى مربوط به انسانى است كه بر اثر كم همتى، از خداوند، «نجات از آتش» يا «ورود به بهشت» را مىخواهد، نه لقاى او را.
❌ اگر هدف اصلى و معبود واقعى انسان از عبادت، نجات از جهنم يا ورود به بهشت باشد و خداوند را صرفاً به عنوان وسیلهای برای رسيدن به آن در نظر بگیرد، عبادتش باطل است.
☑ مقصود برخى كه عبادت براى رسيدن به بهشت يا دورى از جهنم را باطل مى دانند، نیز همين است؛ زيرا در اين صورت اگر رسیدن به بهشت، بدون عبادت و اطاعت خدا ممكن بود، در این صورت، خداوند را عبادت و اطاعت نمىكرد(۷).
❇ منابع و ماخذ :
۷) ر.ک صهبای حج، ص ۳۶۳
🔴 #آشنایی_با_تفسیر_سوره_حمد:
https://eitaa.com/tafsirhamd