🕊 تفسیر آیه ۸ تا ۱۶ سوره بلد 🕊
🍃 أَلَمْ نَجْعَل لَّهُ عَيْنَيْنِ (۸)🍃
🍃وَلِسَاناً وَشَفَتَيْنِ (۹)🍃
🍃وَهَدَيْنَاهُ النَّجْدَيْنِ (۱۰)🍃
🍃فَلَا اقْتَحَمَ الْعَقَبَةَ (۱۱)🍃
🍃وَمَا أَدْرَاكَ مَا الْعَقَبَةُ (۱۲)🍃
🍃فَكُّ رَقَبَةٍ (۱۳)🍃
🍃أَوْ إِطْعَامٌ فِي يَوْمٍ ذِي مَسْغَبَةٍ (۱۴)🍃
🍃يَتِيماً ذَا مَقْرَبَةٍ (۱۵)🍃
🍃أَوْ مِسْكِيناً ذَا مَتْرَبَةٍ (۱۶)🍃
ترجمه :
🍃 آيا براى او دو چشم قرار نداديم.🍃
🍃و يك زبان و دو لب؟🍃
🍃و دو راه (خير و شرّ) را به او نمايانديم.🍃
🍃امّا او در آن گردنه سخت قدم نگذاشت.🍃
🍃و چه مى دانى كه آن گردنه چيست؟🍃
🍃آزاد كردن برده.🍃
🍃يا غذا دادن به روز گرسنگى.🍃
🍃به يتيمى خويشاوند🍃
🍃يا بينوايى خاك نشين.🍃
«نجد» به معناى مكان بلند، در برابر «تهامه» به معناى گود است. به فرموده امام صادق عليه السلام به راه خير و شر، نجدين مى گويند.
تشبيه راه خير و شر به راهى كه در ارتفاعات است. شايد براى آن باشد كه پيمودن راه خير بخاطر مبارزه با هوسها و پيمودن راه شر به علّت عواقب تلخ آن. همچون عبور از راه مرتفع است، و براى هر عاقلى مسئله خير و شر مثل زمين بلند روشن و برجسته است.
«عقبة» به معناى گردنه و گذرگاه باريك و سخت است و «اقتحام» به معناى خود را به سختى انداختن است. «مسغبة» به معناى گرسنگى، «مقربة» به معناى خويشاوندى و «متربة» از تراب به معناى خاك نشينى است.
در حديثى مى خوانيم كه امام رضاعليه السلام هنگام غذا خوردن، سينى بزرگى كنار سفره اش قرار مى داد و از هر چه در سفره بود بهترينش را در آن مى گذاشت و براى فقرا مى فرستاد و آيه «او اطعام فى يوم ذى مسغبة» را تلاوت كرده و مى فرمود: خداوند مى داند همه مردم توان آزاد كردن برده را ندارند، لذا راه ديگرى را براى بهشت رفتن مردم باز كرد.
در آيه قبل خوانديم: آيا انسان گمان مى كند كه احدى او را نمى بيند؟ در اين آيه مى فرمايد: آيا ما براى او دو چشم قرار نداديم؟ چگونه انسان مى بيند؟ ولى خيال مى كند خدا او را نمى بيند؟
خداوند براى چشم، چند محافظ قرار داده است:
جايگاه آن را در ميان گودالى از استخوان ها قرار داده و چون چشم از پيه ساخته شده، آن را با اشك شور مخلوط كرده است تا فاسد نشود.
مژه، دربان و پلك، پوشش چشم است. ابرو، سايبان و خطوط پيشانى براى انحراف عرق به دو سوى صورت است.
هر شبانه روز ده ها هزار عكس رنگى مى گيرد، بدون آنكه به فيلم و يا تنظيمِ خاصى نياز داشته باشد. راستى آيا وجود دوربينى كه از پيه ساخته شده و دهها سال عكسبردارى و فيلمبردارى مى كند، نشانه قدرت معجزه گر الهى نيست؟!!
چشم، مظهر عاطفه و غضب و مظهر تعجب و ادب و مظهر زيبائى و عشق است.
چشم، رابط انسان با جهان خارج و زبان، وسيله ارتباط انسان با ديگر انسانها و بهترين و ارزان ترين و ساده ترين و عمومى ترين وسيله مبادلات علمى و فرهنگى و اجتماعى است.
شايد تأكيد قرآن بر دو چشم، به خاطر آن باشد كه تخمين مسافت و فاصله و عمق اشيا با يك چشم امكان پذير نيست.
بگذريم كه چشم نقش ويژه اى در زيبائى افراد دارد و يكى از راه هاى شناحت افراد است. اگر گوش يا دهان افراد پوشيده باشد به راحتى مى توان آنان را شناخت در حالى كه اگر چشم بسته باشد، شناخته نمى شوند.
چشم، دريچه دل و عشق است. شاعر مى گويد:
زدست ديده و دل هر دو فرياد
كه هر چه ديده بيند دل كند ياد
بسازم خنجرى نيشش ز فولاد
زنم بر ديده تا دل گردد آزاد
چشم، راه نفوذ در ديگران است. تفاوت شاگردى كه استاد را ببيند و در چشم او نگاه كند با شاگردى كه از طريق بلندگو يا نوار سخنى را بشنود، بسيار است.
زبان و لب، با هم كلمه را مى سازند و بدون همكارى آنها بسيارى از حروف ساخته نمى شوند.
انواع زبان ها و لهجه ها، از آثار قدرت خداست. انسان در آفريدن كلمات و جملات محدوديّتى ندارد. زبان همچنين وسيله چشيدن و تشخيص مزه هاست. جالب آنكه هر گوشه اى از زبان براى تشخيص نوعى از مزه هاست و با قدرت الهى مقدار آبى كه نياز دارد در درون دهان توليد مى شود، زبان غذا را به زير دندان ها هل مى دهد بدون آنكه خودش آسيب ببيند، زبان لقمه ها را بازرسى مى كند كه اگر استخوان و يا موئى در آن باشد شناسائى كند و در پايان، دهان را جاروب مى نمايد. از طريق همين شكاف ساده اى كه ما آن را لب مى ناميم، مكيدن، فوت كردن، جويدن، چشيدن و سخن گفتن صورت مى گيرد.
چشم و زبان و لب، هم مى توانند ابزار خير باشند و هم ابزار شرّ، لذا خداوند هر دو راه را به ما نشان داده است.
نجات ديگران از فقر و اسارت، لازم است، حتّى اگر كافر باشند. لذا در آيه، شرط آزاد كردن برده و سير كردن فقير، ايمان داشتن برده و فقير نيست.
شرايط زمانى و مكانى و خصوصيات افراد ارزش كارها را تغيير مى دهد:
اطعام ارزش دارد، ولى در زمان قحطى ارزش بيشترى دارد. «فى يوم ذى مسغبة»
يتيم نوازى با ارزش است، ولى يتيمى كه فاميل باشد اولويّت بيشترى دارد. «ذا مقربة»
رسيدگى به فقرا مهم است، به خصوص آنانكه از شدّت فقر خاك نشين هستند. «ذا متربة»
دل كندن از مال به نفع فقرا همچون عبور از گردنه هاست، و راه بهشت از ميان اين گردنه ها مى گذرد.
شايد بتوان براى اين آيات، مصاديق معنوى در نظر گرفت و گفت: مراد از «فكّ رقبة» آزاد كردن مردم از آتش دوزخ، با هدايت است و مراد از اطعام «او اطعام فى يوم ذى مسغبة» اطعام روحى نيازمندان به وسيله تعليم و ارشاد است و مراد از «يتيماً ذا مقربة» ايتام آل محمّد صلى الله عليه وآله هستند و مراد از «مسكيناً ذا متربة»، نيازمندان به هدايت هستند.
ناگفته نماند كه براى تأكيد اين معانى، در حديث مى خوانيم: مراد از آيه «فلينظر الانسان الى طعامه» نظر به علمى است كه انسان مى آموزد كه طعام معنوى است.
در حديثى مى خوانيم كه رسول خداصلى الله عليه وآله فرمودند: «عتق رقبه» آن است كه شخصى خودش به تنهائى برده اى را آزاد كند، ولى «فكّ رقبه» آن است كه به آزاد كردن برده اى كمك كند.
📌 پیام ها
🌿 بهترين راه خداشناسى، دقّت و مطالعه در آفريده هاى حكيمانه خداوند است. «الم نجعل له...»
🌿 با سؤال هاى مناسب، وجدان هاى خفته را بيدار كنيد. «الم نجعل له...»
🌿 همه انسانها از طريق عقل يا فطرت يا راهنمايى انبيا و اوصيا و علما، خير و شر را مى شناسند. «هديناه النّجدين»
🌿 انجام وظيفه و تكليف، همچون عبور از گردنه است. «العقبة»
🌿 افراد مرفّه و راحت طلب كه از انجام كار و پذيرش مسئوليّت فرار مى كنند، مورد انتقاد قرآن اند. «فلا اقتحم العقبه»
🌿 انسان، مسائل معنوى را بدون هشدارهاى الهى درك نمى كند. «و ما ادريك ما العقبة»
🌿 آزاد سازى بردگان و اسيران در رأس كارهاى خير است. «فكّ رقبة»
🌿 هميشه كلى گويى مفيد نيست، گاهى بايد نمونه ها و مصاديق را نام برد. «فكّ رقبة... اطعام»
🌿 براى تحريك عواطف مردم و بيدارسازى وجدانها دردها را مطرح كنيد. «مسغبة... مقربة... متربة»
🌿 براى تشويق مردم به كارهاى خير، ابتدا الطاف خدا را يادآور شويد. «عينين - لساناً شفتين - يتيما ذا مقربة»
🌿 اسلام به مسائل مادى طبقه محروم و لزوم حل مشكلات آنان تأكيد و اصرار دارد. «يتيماً مسكيناً»
🌿 سرمايه ها خرج مى شود ولى مهم مسير خرج است. «اهلكت مالاً لُبداً... فلا اقتحم العقبة... فكّ رقبة... او اطعام...»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۱۷ تا ۲۰ سوره بلد 🕊
🍃 ثُمَّ كَانَ مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ وَتَوَاصَوْا بِالْمَرْحَمَةِ (۱۷)🍃
🍃أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ الْمَيْمَنَةِ (۱۸)🍃
🍃وَالَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِنَا هُمْ أَصْحَابُ الْمَشْأَمَةِ (۱۹)🍃
🍃عَلَيْهِمْ نَارٌ مُّؤْصَدَةٌ (۲۰)🍃
ترجمه :
🍃 سپس از كسانى باشد كه ايمان آورده و همديگر را به شكيبايى و مهربانى سفارش كرده اند.🍃
🍃آنان اصحاب يمين هستند.🍃
🍃و كسانى كه به آيات ما كفر ورزيدند اصحاب شومى و شقاوت هستند.🍃
🍃بر آنان آتشى سرپوشيده و فراگير احاطه دارد.🍃
عبارت «ثمّ كان من الّذين آمنوا» دو گونه معنا شده است:
الف: كارهاى خير مثل آزاد كردن برده و سير كردن گرسنه، بسترى براى گرايش به ايمان و سفارش ديگران به كارهاى نيك است.
ب: مقام و ارزش ايمان، بالاتر از سير كردن گرسنه و آزادى برده است، لذا با كلمه «ثمّ» فاصله شده است.
«ميمنة» از يمن و يمين به معناى ميمنت و مباركى است و اصحاب ميمنة يعنى كسانى كه بركت دائمى، ملازم و مصاحب آنان است. گويا اصحاب ميمنه همان كسانى باشند كه نامه عملشان به دست راستشان داده مى شود.
«مشئمة» از شوم به معناى نامبارك است و كلمه «مؤصدة» از «ايصاد» به معناى بستن درب و محكم كردن آن است.
در قرآن، چهار بار كلمه «تواصوا» به كار رفته است: يك بار «تواصوا بالحق»، دو بار «تواصوا بالصبر» ويك بار «تواصوا بالمرحمة».
تكرار كلمه «تواصوا» در يك آيه، يا براى تأكيد است و يا براى آنكه هر يك از صبر و مرحمت، يك تكليف مستقل هستند و با ترك يكى زمينه ديگرى از بين نمى رود.
هيچكس بى نياز از سفارش و تشويق نيست. كلمه «تواصوا» كه در قالب باب تفاعل آمده، به معناى آن است كه سفارش به نيكى ها بايد طرفينى و به صورت يك جريان عمومى باشد نه يك طرفه.
در آيات قبل سفارش شد كه به يتيم و مسكين رسيدگى كنيم، در اين آيه مى فرمايد: ديگران را هم به رسيدگى و رحم كردن سفارش كنيم. «تواصوا بالمرحمة»
با اينكه معمولاً در كنار «آمنوا»، «عملوا الصالحات» به كار مى رود، ولى در اينجا به جاى «عملوا الصالحات»، «تواصوا بالصبر و تواصوا بالمرحمة» آمده است گويى اين دو سفارش، خود عمل صالح است.
اسلام، علاوه بر كار نيك، به عقائد و انگيزه هاى افراد نيز توجه كامل دارد يعنى فرد علاوه بر آزاد كردن برده و اطعام بينوايان بايد اهل ايمان نيز باشد. چه بسيارند كسانى كه حاضرند كمك هاى مالى و خدمات انسان دوستانه ارائه دهند ولى حاضر نيستند مكتب و راه و استدلال حق را بپذيرند! اينگونه افراد نيز واماندگانند و از عقبه ها و گردنه ها عبور نكرده اند، لذا قرآن مى فرمايد: شرط عبور از گردنه، خدمات و كمك هاى مالى به اسير و مسكين و يتيم است به شرط آنكه همراه با روحيه حق پذيرى و ايمان باشد. «ثم كان من الّذين آمنوا»
شايد مراد از دوزخ سرپوشيده، همان باشد كه در آيه اى ديگر مى فرمايد: «لهم من جهنّم مهاد و من فوقهم غواش»
📌 پیام ها
🌿 ايمان، شرط پذيرش كارهاى نيك است. «ثم كان من الّذين آمنوا»
🌿 همه مسلمانان بايد يكديگر را به صبر و رحمت سفارش كنند. «آمنوا و تواصوا»
🌿 دانستن كافى نيست، گفتن و شنيدن نيز مؤثر است. «تواصوا»
🌿 بهترين معروف ها كه بايد به آن سفارش شود، صبر و رحمت است. «تواصوا بالصبر و تواصوا بالمرحمة»
🌿 بعد از خودسازى بايد ديگران را به كار خير دعوت كرد. «تواصوا بالمرحمة»
🌿 تشكر از نعمت چشم، ديدن آيات الهى و تشكر از نعمت زبان، سفارش به ديگران است. «تواصوا»
🌿 ايمان و صبر و محبّت، مايه بركت است. «اولئك اصحاب الميمنة»
🌿 كسى كه با كفر و بخل، روى حق و رحمت را بپوشاند در قيامت در آتشى سرپوشيده قرار خواهد گرفت. «عليهم نار مؤصدة»
🌿 مؤمنانى كه به سير كردن گرسنه و آزادى برده موفق شوند، هم براى جامعه، مايه خير و بركت هستند و هم آخرت خود را آباد كرده اند و چه ميمنت و بركتى بالاتر از اين؟ «اصحاب الميمنة»
🌿 هركارى با بردبارى و پايدار به نتيجه مى رسد و لذا سفارش به صبر، مقدّم بر هر امرى است. «تواصوا بالصبر»
🌿 منشأ هرگونه شوى و پليدى، به كفر و حق پوشى بازمى گردد. «والّذين كفروا... هم اصحاب المشئمة»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر سوره بلد به صورت متن 🕊
🕊️ کتاب تفسیر نور 🕊️
🕊 حجت الاسلام والمسلمین محسن قرائتی🕊
🕊🍃🕊🍃🕊🍃🕊
قرآن بخوان تمام جهان گوش می شود، غیر از تو هر چه هست فراموش می شود
صوت دلنشین قرآن روح انسان را غرق آرامش می کند و آیات نورانی اش برای انسان همانند چراغی مسیر تاریک زندگی را روشن می کند.
🍃 سلام
و عرض ادب و احترام🍃
مسروریم از اینکه فرصتی دست داده تا با شنیدن آیات الهی و الهام گرفتن از رهنمودهای گران قدر این کتاب آسمانی ، مطمئن و استوار در مسیر رسیدن به سعادت قدم برداریم.
از همه ی شما بزرگواران به خاطر همراهیتون سپاسگزاریم 🌹 به یاری خدا از امشب تفسیر سوره ی شمس رو شروع می کنیم🕊️
🌿ان شاءالله که خداوند توفیق درک کردن و عمل کردن به قرآن رو روزی ما کنه ، و در قیامت شفیع ما قرار بده.
🍃 الهی آمین🍃
🕊🍃🕊🍃🕊🍃🕊
https://chat.whatsapp.com/JsqdoTxx550JzAlyNubcpU
https://eitaa.com/joinchat/3047358578C7d3b1074c0
🕊 تفسیر آیه ۱ تا ۸ سوره الشمس 🕊
🍃 وَالشَّمْسِ وَضُحَاهَا (۱)🍃
🍃وَالْقَمَرِ إِذَا تَلَاهَا (۲)🍃
🍃وَالنَّهَارِ إِذَا جَلَّاهَا (۳)🍃
🍃وَاللَّيْلِ إِذَا يَغْشَاهَا (۴)🍃
🍃وَالسَّمَاء وَمَا بَنَاهَا (۵)🍃
🍃وَالْأَرْضِ وَمَا طَحَاهَا (۶)🍃
🍃وَنَفْسٍ وَمَا سَوَّاهَا (۷)🍃
🍃فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا (۸)🍃
ترجمه :
🍃 به خورشيد سوگند و گسترش نور آن.🍃
🍃به ماه سوگند، آنگاه كه از پى خورشيد در آيد.🍃
🍃به روز سوگند آنگاه كه زمين را روشن سازد.🍃
🍃به شب سوگند، آنگاه كه زمين را بپوشاند.🍃
🍃به آسمان سوگند و آنكه آن را بنا كرد.🍃
🍃به زمين سوگند و آنكه آن را گسترانيد.🍃
🍃به نفس سوگند و آنكه آن را سامان داد.🍃
🍃پس پليدى ها و پاكى هايش را به او الهام كرد.🍃
شايد رمز سوگند به خورشيد و ماه و شب و روز و... آن است كه آنچه را كه براى آن سوگند ياد شده (تزكيه نفس) به مقدار عظمت خورشيد و ماه ارزش دارد.
ارزش خورشيد و ماه و شب و روز، بر كسى پوشيده نيست. حيات جانداران و پيدايش ابر و بارش باران و رويش گياهان و درختان و تغذيه حيوانات و انسان، همه مرهون تابش خورشيد است.
در قرآن، گاهى به خورشيد بزرگ سوگند ياد شده و گاهى به انجير و زيتون كوچك و اين شايد به خاطر آن باشد كه براى قدرت خداوند فرقى ميان خورشيد و انجير نيست. همانگونه كه ديدن كاه و كوه براى چشم انسان يكسان است و ديدن كوه براى چشم، زحمتى اضافه بر ديدن كاه ندارد. البتّه بالاترين سوگندها، سوگند به ذات خداوند است، آنهم درباره تسليم بودن مردم در برابر رهبرى آسمانى. «فلا و ربّك لا يؤمنون حتّى يحكموك»
پرسوگندترين سوره ها، همين سوره شمس است كه طبيعتاً بايد در مورد مهمترين مسائل باشد و آن تزكيه روح از هرگونه پليدى و آلودگى است. شايد اين همه سوگند براى بيان اينكه رستگارى در سايه تهذيب است، به خاطر آن باشد كه خداوند به انسان بفهماند كه من تمام مقدّمات را براى تو آماده كردم، با نور آفتاب و ماه صحنه زندگى را روشن و با گردش شب و روز، زمينه تلاش و استراحت شما را فراهم كردم. زمين را براى شما گستردم و آسمان را برافراشتم و درك خوبى ها و بدى ها را به روح شما الهام كردم تا به اختيار خود، راه تزكيه نفس را بپيماييد.
ابر و باد و مه و خرشيد و فلك در كارند
تا تو نانى به كف آرى و به غفلت نخورى
همه از بهر تو سرگشته و فرمانبردار
شرط انصاف نباشد كه تو فرمان نبرى «فجورها» از فجر به معناى شكافتن است.
برافراشتگى آسمانها و گستردگى زمين، با اراده مستقيم الهى يا از طريق نيروها و عوامل طبيعى است و لذا قرآن مى فرمايد: «والسماء و ما بناها» و نفرمود: «من بناها» زيرا كلمه «ما» شامل غير خداوند نيز مى شود. يعنى آنچه آسمان را بنا كرد از نيروها و جاذبه ها و دافعه هاى طبيعى است كه خداوند حاكم كرده و اگر مراد از كلمه «ما» در «و ما بناها» خداوند باشد، به خاطر آن است كه در لفظ «ما» نوعى ابهام برخاسته از عظمت نهفته و به همين دليل به جاى كلمه «من» كلمه «ما» گفته شده است. (واللّه العالم)
جهان هستى، گويا در ابتدا يك مجموعه متراكم بوده، سپس بخشى برافراشته و آسمان شده و بخشى گسترده و زمين شده است. «بناها - طحاها» مؤيد اين سخن آيه اى است كه مى فرمايد: آسمان و زمين رتق بود و فتق كرديم، يعنى بسته بود و بازش كرديم. «رتقاً ففتقناهما»
بعضى كلمه «طحاها» را اشاره به حركت زمين دانسته اند، چون يكى از معانى «طحو» راندن و حركت دادن است.
اسلام، فكر انسان مادى را از شكم و شهوت و شمشير و شراب، به تأمّل در عمق آسمان ها و زمين و گردش كرات و پيدايش ايام وا داشته است.
در تفاوت ميان وحى و الهام، گفته اند كه الهام، دركى است كه انسان سرچشمه آن را نمى شناسد، در حالى كه گيرنده وحى، سرچشمه وحى را مى شناسد.
📌 پیام ها
🌿 بسيارى از موجودات هستى، پديده هايى شگفت انگيز، روشنگر، مقدّس و ارزشمند هستند و مى توان به آنها سوگند ياد كرد.«والشمس - والقمر - والنهار»
🌿 ماه به دنبال خورشيد و تابع آن است. «اذا تلاها»
🌿 اجرام آسمانى با يكديگر پيوند دارند «و الشمس - والقمر - و السماء - و الارض»
🌿 خورشيد و ماه و ستاره را خدا نپنداريد، همه آنها آثار قدرت و تدبير موجود ديگرى هستند. «تلاها - بناها - طحاها»
🌿 خواسته ها و تمايلات و غرايز انسان به طور حكيمانه تعديل شده است. «و نفس و ما سوّاها»
🌿 گناه، نوعى شكافتن پرده عفّت و ديانت است. «فجورها»
🌿 فهم و درك خوبيها و بديها به صورت فطرى، در عمق روح انسانها نهاده شده است. «فالهمها فجورها وتقواها»
🌿 ابتدا بايد پليدى ها را بشناسيم، سپس راه گريز و پرهيز از آنها را. (كلمه «فجور» قبل از «تقوا» آمده است.) «فجورها وتقواها»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402