"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ لا عَلَى الَّذِينَ إِذا ما أَتَوْكَ لِتَحْمِلَهُمْ قُلْتَ لا أَجِدُ ما أَحْمِلُكُمْ عَلَيْهِ تَوَلَّوْا وَ أَعْيُنُهُمْ تَفِيضُ مِنَ الدَّمْعِ حَزَناً أَلَّا يَجِدُوا ما يُنْفِقُونَ «92»
ونيز (اشكالى نيست) بر آنان كه چون نزد تو آمدند تا آنان را براى شركت در جبهه بر مركبى سوار كنى، گفتى: چيزى نمى‌يابم كه شما را بر آن سوار كنم و آنان (از نزد تو) برگشتند، در حالى كه چشمانشان از اندوه، اشكبار بود كه چرا چيزى ندارند كه خرج جهاد كنند. (آرى، بر اين گونه فقيرانِ عاشق جهاد، براى نرفتن به جبهه گناهى نيست)
نکته ها
در آيه‌ى قبل، سخن از كسانى بود كه توان مالى براى كمك به جهاد نداشتند ودر اين آيه سخن از فقيرانى است كه به خاطر فقر، مركبى براى حضور در جبهه ندارند لذا غصّه مى‌خورند واشك مى‌ريزند، به اين جهت در پاداش رزمندگان شريكند. چنانكه حسن بصرى مى‌گويد: رسول خدا صلى الله عليه و آله به رزمندگان جنگ تبوك مى‌فرمود: در هر مالى كه خرج كرديد و هر آسيبى كه ديديد، گروهى از جاماندگان در مدينه با شما شريكند، چون قلباً علاقمند به
جلد 3 - صفحه 485
شركت در جبهه بودند. «1»
پیام ها
1- تأمين امكاناتِ جنگى رزمندگان، به عهده‌ى حكومت است. «أَتَوْكَ لِتَحْمِلَهُمْ»
2- ارزش انسان‌ها، به انگيزه‌ها و روحيّات آنان است، نه تنها حركت و امكانات مادّى ومالى. «أَعْيُنُهُمْ تَفِيضُ مِنَ الدَّمْعِ» (آيه كسانى را مى‌ستايد كه پول و امكانات ندارند، ولى ايمان و سوز و شور جبهه رفتن دارند)
3- مؤمن از شركت نداشتن در جبهه، ناراحت وگريان است. «تَفِيضُ مِنَ الدَّمْعِ»
«1». تفسير درّالمنثور.
جلد 3 - صفحه 486
پانویس
پرش به بالا↑ تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
پرش به بالا↑ صاحب مجمع البیان گوید: درباره هفت نفرى که به گریه درآمده بودند، نازل گردیده که عبارتند از: عبدالرحمن بن کعب و علیة بن زید و عمرو بن ثعلبه و ابن غنمة، اینان از بنى‌النجار بودند و سالم بن عبیر و هرم بن عبدالله و عبدالله بن عمرو بن عوف و عبدالله بن معقل از مزنیه که نزد رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم آمدند و گفتند: یا رسول اللّه ما را در موقع جهاد سوار کن زیرا چیزى نداریم که با آن بیرون برویم. پیامبر فرمود: من هم چارپایانى ندارم که شما را سوار کنم چنان که ابوحمزه ثمالى روایت کرده است و نیز ابن ابى‌حاتم در تفسیر خود از طریق عوفى از ابن عباس روایت نموده است.
پرش به بالا↑ محمدباقر محقق، نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص432."
#تفسیر_سوره_توبه_آیه_۹۲_جز۱٠
@tafsir_qheraati ایتا
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
إِنَّمَا السَّبِيلُ عَلَى الَّذِينَ يَسْتَأْذِنُونَكَ وَ هُمْ أَغْنِياءُ رَضُوا بِأَنْ يَكُونُوا مَعَ الْخَوالِفِ وَ طَبَعَ اللَّهُ عَلى قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لا يَعْلَمُونَ «93»
راه (ايراد ومؤاخذه،) تنها بر كسانى است كه در عينِ توانگرى و ثروتمندى، از تو اذن مى‌خواهند (كه به جبهه نروند) و راضى شده‌اند كه با متخلّفان باشند. خداوند بر دلهايشان مُهر زده است، از اين رو نمى‌دانند.
نکته ها
تفاوت مؤمن و منافق تا به كجاست! در آيه‌ى قبل ديديم مؤمن از اينكه وسيله‌اى براى رفتن به جبهه ندارد گريه مى‌كند و اشك مى‌ريزد، «أَعْيُنُهُمْ تَفِيضُ مِنَ الدَّمْعِ» ولى در اين آيه مى‌خوانيم كه منافقانِ ثروتمند، براى ترك جبهه اصرار دارند واز پيامبر اجازه مى‌خواهند!!
پیام ها
1- فقير و غنى، در رفتن به جبهه يكسان‌اند و ثروت، نه امتيازى براى ترك جبهه است و نه عذر و بهانه‌اى براى آن .... عَلَى الَّذِينَ يَسْتَأْذِنُونَكَ وَ هُمْ أَغْنِياءُ
2- شانه‌خالى كردن از مسئوليّت، موجب بدفرجامى و از دست دادن شناختِ صحيح مى‌شود. «طَبَعَ، لا يَعْلَمُونَ"
#تفسیر_سوره_توبه_آیه_۹۳_جز۱۱
@tafsir_qheraati ایتا
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
يَعْتَذِرُونَ إِلَيْكُمْ إِذا رَجَعْتُمْ إِلَيْهِمْ قُلْ لا تَعْتَذِرُوا لَنْ نُؤْمِنَ لَكُمْ قَدْ نَبَّأَنَا اللَّهُ مِنْ أَخْبارِكُمْ وَ سَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلى عالِمِ الْغَيْبِ وَ الشَّهادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ «94»
جلد 3 - صفحه 487
هنگامى كه از جهاد برگشتيد، (منافقانِ متخلّف از جنگ تبوك،) براى شما عذر مى‌آوردند. بگو: عذرتراشى نكنيد، ما هرگز حرف شما را باور نمى‌كنيم، خداوند ما را از اخبار (و احوال) شما آگاه كرده است. خداوند و پيامبرش عملكرد شما را مى‌بينند، آنگاه نزد خدايى كه داناى پنهان و آشكار است بازگردانده مى‌شويد و او شما را به آنچه مى‌كرديد، آگاه خواهد كرد.
نکته ها
حدود هشتاد نفر از منافقان، در جنگ تبوك شركت نكردند، و هنگامى كه پيامبر و مسلمانان از جنگ بازگشتند، براى توجيه كار خود، بهانه‌هاى مختلفى را مطرح كردند. آيه نازل شد كه آنچه را مى‌گويند باور نكنيد و آنها را به خدا واگذاريد.
پیام ها
1- مسلمانان بايد چنان مقتدر باشند كه متخلّفان، خود را موظّف به عذرخواهى كنند. «يَعْتَذِرُونَ»
2- با منافقانِ عذر تراش، قاطعانه برخورد كنيم. «لا تَعْتَذِرُوا لَنْ نُؤْمِنَ لَكُمْ»
3- خداوند از راه غيب، پيامبرش را از اخبار منافقان و اعمال مردم آگاه مى‌سازد. «قَدْ نَبَّأَنَا اللَّهُ»
4- پس از پايان جنگ، عذر و بهانه تراشى‌ها آغاز مى‌شود. يَعْتَذِرُونَ ... إِذا رَجَعْتُمْ
5- علم خدا نسبت به غيب و شهود، پيدا و پنهان، يكى است و چيزى از او پنهان نيست. «عالِمِ الْغَيْبِ وَ الشَّهادَةِ»
6- يادآورى قيامت، از بهترين عوامل سازنده‌ى انسان است. «تُرَدُّونَ، فَيُنَبِّئُكُمْ»
7- انسان در برابر تمام كارهاى خود مسئول است وقيامت، روز رسوايى است. فَيُنَبِّئُكُمْ ...
تفسير نور(10جلدى)، ج3، ص: 488"
#تفسیر_سوره_توبه_آیه_۹۴_جز۱۱
@tafsir_qheraati ایتا