📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 51
🔖 آیه: ۲۱ و ۲۲
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅آیه ۲۱ و ۲۲ سوره بقره: «یا ایها الناس اعبدوا ربکم الذی خلقکم و الذین من قبلکم لعلکم تتقون-الذی جعل لکم الارض فراشاً و السّماء بناءً و انزل من السّماء ماءً فاخرج به من الثمرات رزقاً لکم فلا تجعلوا لله انداداً و انتم تعلمون»
🔹🔹🔹
♦️خداوند در این آیه، دلیل #توحید_عبادی را #توحید_ربوبی و دلیل توحید ربوبی را #توحید_خالقی می داند. بدین صورت که گوید خداوند می دانست شما به مسکن، خوراک، پوشاک و آسایش نیاز خواهید داشت پس با خلق آسمان و زمین و سپس ایجاد باران و تولید غذاها از دل خاک، در عین اینکه همه اینها را خلق می کرد، #رابطه بین انسان و اینها را نیز که نیاز انسان به اینها و رفع این نیازها باشد را نیز خلق کرده است و لذا این خلق، خود، #ربوبیت و پرورش انسان محسوب می شود چون نیازهایش را با خلق موجودات دیگر، رفع کرده است.
❌پس آیه گوید اگر شما مشرکان، #خالقیت خدا را قبول دارید، که دارید، باید بدانید که این خالقیت، خودبخود #ربوبیت خدا نیز هست و اگر ربوبیت را پذیرفتید پس راهی جز #عبادت او ندارید که تنها رب شماست.
❎اثبات، مقدم بر نفی بوده و اصل محسوب می شود. در این معنا، #فطرت، اصل و #شرک، فرع بوده و تحمیلی بر فطرت است لذا نباید ابتدا طاغوت را نفی کرده و سپس حق را #اثبات کنیم. باید دانست که عبارت«لا اله الّا الله» شامل یک نفی اولیه و اثبات ثانویه نیست زیرا «الّا» به معنای #غیر بوده و معنای آن عبارت می شود: «غیر از الله که فطرت، آن را پذیرفته است دیگران نه».
❌توضیح آنکه #فطرت_اولیه_انسانی، خالی نبوده که لازم باشد ابتدا با برهان، شرک را نفی کنیم و سپس با برهان، توحید را برایش اثبات کنیم بلکه فطرت انسان از هنگام تولد، #توحیدی بوده است و شرک روی آن را گرفته است. لذا ابتدای آیه ۲۱ بقره گوید ربتان را عبادت کنید و انتهای آیه ۲۲ گوید برای الله شریکی قرار ندهید «و لا تجعلوا لله انداداً».
♦️همچنین آیه ۳۶ نحل گوید: ما به همه رسولان گفتیم که الله را عبادت کنید و از طاغوت دوری کنید. «و لقد بعثنا فی کل امة رسولاً ان اعبدوا الله و اجتنبوا الطاغوت» این آیه ازین جهت که ابتدا ثبوت خدا و سپس نفی دیگران(طاغوت) را مطرح کرده با روح «لا اله الّا الله» هماهنگ است زیرا انبیا نیامده اند که بگویند شرک نورز و موحّد شو بلکه گفته اند تو #موحد بوده ای و هستی پس شرک تحمیلی بر این #توحید_فطری تو شده است پس آنرا کنار بگذار تا به اصل برگردی.
♦️با شکسته شدن بت ظاهری و بتهای پنهانی پول، مقام، قدرت و شهوت، انسان فطرت توحیدی خود را باز می یابد لذا ابراهیم آنگاه که بتهای ظاهری را شکست، مردم به فطرتشان بازگشتند و از خود پرسیدند چه شد که به سوی پرستش این #چوب و #سنگها رفتیم؟!
♦️خداوند زمانی به خود گفت «فتبارک الله احسن الخالقین» که #روح خود را در انسان خاکی دمید نه آن زمان که انسان از خاک ساخته شد یا از یک قطره #آب_منی، دست و پا دراورد و کامل شد زیرا اینها تبریک ندارد. قران هم گوید این تبریک زمان دمیدن روح که دارای فطرت توحیدی و #آفرینشی_جدید بوده انجام شده است «ثم خلقنا النطفة ف... ثم انشاناه خلقاً آخرَ فتبارک الله احسن الخالقین/مومنون_۱۴»
♦️در سوره شمس هم گوید ما از همان اول به انسان تمام چیزها را یاد دادیم «فالهمها فجورها و تقواها» و لذا روح، به علت آگاهی به بدی ها و خوبی ها، مستوی و هماهنگ خلق شده است «و نفسٍ و ما سوّاها/شمس_۷» پس انسان باید مراقب باشد تا از بیرون، چیزی را که مزاحم این فطرت توحیدی (صاحبخانه) است را وارد خود نکند چون این دیده ها و شنیده ها که زمان تولد نبوده و #علم_تکوینی ایجاد می کنند مهمانند و ممکن است صاحبخانه را بیرون کنند.
✅باید دانست که شریک قرار دادن برای خدا تنها مخصوص #خلقت جهان نیست بلکه اگر انسان چیزی را در حد خدا #دوست بدارد آنرا شریک خدا قرار داده است «و من الناس من یتّخذُ من دون الله انداداً یحبونهم کحبّ الله/بقره_165» لذا اگر پول یا قدرت مورد حب انسان قرار گرفت در حقیقت آنها جای خدا را میگیرند اگرچه معبودِ انسان، یا الله است یا هوا و هوس او؛ و لذا پول و غیره همگی ذیل هوا و هوس انسان قرار میگیرند.
❌اما ادامه آیه گوید روزی روشن می شود که همه چیز تحت #قدرت خدا بوده و از خود هیچ قدرتی نداشته اند «اذ یرون العذاب أنّ القوة لله جمیعاً» در آن روز همه انسانها دوباره به #فطرت_توحیدی خود رجوع خواهند کرد.
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1117
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 89
🔖 آیه: ۲۹
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅آیه ۲۹ بقره:
«هو الذی خلق لکم ما فی الارض جمیعا ثم استوی الی السماء فسواهن سبع سماوات وهو بکل شیء علیم»
او خدایی است که همه آنچه را (از نعمتها) در زمین وجود دارد، برای شما آفرید؛ سپس به آسمان پرداخت؛ و آنها را به صورت هفت آسمان مرتب نمود؛ و او به هر چیز آگاه است.
🔰 مفاهیم این جلسه:
1⃣ خدا همه چیز در زمین را برای انسان خلق کرد سپس آسمان را به ۷ طبقه تقسیم کرد. لذا علت ایجادآسمانها نیز برای انسان بوده تا انسان به #مقصد برسد نه اینکه برای انسان باشد تا خدا به مقصد و هدفش برسد.
2⃣ کار خدا هدفمند است لذا خود خدا از عمل، هدفی برای خود ندارد پس اینها هدف فعلند نه فاعل. آسمانها و زمین برای انسان است و انسان برای #عبادت؛ لذا تمام جهان برای عبادت خداست و با عبادت به هدف میرسند اما خدا از این عبادت هدف و مقصدی برای خود ندارد.
3⃣قرآن گوید خلقت جهان برای این است که بینشتان #توحیدی باشد و با خدای قدیر و علیم محض آشنا شوید.
4⃣ ارکان چهارگانه عبادات، سبحان و تحمید و توحید و تکبیر است.
5⃣قبلا گفتیم که #کعبه را به این علت کعبه گویند که مکعب است و چهار دیوار دارد و دلیلی چهار دیواری بودن این است که #بیت_المعمور چهار ستون دارد و ستونهایش سبحان الله والحمد لله و لا اله الا الله و الله اکبر است. (#نگاه_توحیدی به مهندسی عمران)
6⃣خدا اداره جهان و انسان را به انسان یا دیگری تفویض نکرده است زیرا انسان و جهان #عین_ربط هستند و لذا #تفویض محال است. ممکن نیست خدا ذات چیزی را که ممکن بوده و مرتبط به علت دیگر است را ابدی و ازلی کند یا او را غیر مرتبط به علت کند. انسان هم در حدود قوانین جهان، میتواند در آن تصرف کند.
۷. خداوند در قرآن بسیاری از چیزها را به خود «نسبت» می دهد تا نشان دهد همه چیز و همه افعال از او و مرتبط به اویند. مثل روز شدن و شب شدن.
8⃣#شق_القمر هم جزو همین قوانین جهان است. خدا دو تسخیر برای انسان قرار داده که یکی #تسخیر_عمومی و برای همه انسانهاست، دیگری #تسخیر_خصوصی که در اختیار انبیا و اولیا است اما صرفاً در حدود قوانین جهان. شبیه شق القمر، شق البحر و شق الارض است. لذا معجزه ها هم جزو نظام جهانند و تنها #خِرَق_عادت هستند نه خِرَق عقلی.
9⃣ تسخیر عام و خاص به اذن خداست و تفویض نیست.
0⃣1⃣منظور از «هفت آسمان» چیست؟ قبلا میگفتند منظور هفت فلک آسمان است. اما قرآن گوید تمام ستاره ها، زیور آسمان اول می باشند که نزدیکترین آسمان به انسان است اما مشخص نیست شش آسمان دیگر کجا هستند.
1⃣1⃣در هر آسمان هم فرشتگانی هستند که همگی در برابر انسانِ کامل سجده کرده اند و برای انسانند.
2⃣1⃣خداوند درباره زمین نگفته هفت زمین! اما گفته زمین هم مثل آسمانهاست یعنی هفت زمین. اما منظورش «طبقات هفتگانه زمین» نیست بلکه روایت از امام رضا گوید که یک زمین زیر پای ماست و باقی زمینها بالای سر ما! به این صورت که بالای آسمان اول، زمین دوم است و بالای آن زمین، آسمان دوم و به همین صورت تا هفتم. باز هم مشخص نیست که زمینهای دیگر چیستند و چرا از آسمان جدا شدند.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190