✅ خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد
📆 جلسه : ۲۱
🔺 مفسر: علامه جوادی آملی
♦️موضوع: رابطه عبادت با عبد
1⃣ عبادت هدف #آفرینش است، نه هدف آفریننده.
🔺تا جلسه قبل بحث بر سر رابطه عبادت و معبود بود و حالا عبادت با عبد.
(و ما خلقت الجنّ و الانس الّا لیعبدون) [ذاریات-۴۶]
عبادت، هدف خلق است لذا انسان است که باید به هدفش برسد نه خداوند. اگر انسان و جن به هدفشان یعنی عبادت نرسیدند مانند هسته ای هستند که سر از خاک درنیاورده و در خاک پوسیدند.
2⃣خدا #حکیم است پس کارش هدف دارد و نیز #غنی و #کامل است پس نیازی به هدف برای خود ندارد.
🔺خدای سبحان چون #غنی_محض و #کمال_نامحدود است پس فرض ندارد که کاری برای مخلوقی انجام دهد که اگر آن مخلوق به هدف آن کار نرسید خدا به هدفش نرسیده باشد و شکست بخورد.
🔺خدا نقصی ندارد که بخواهد با انجام کاری و به قصد رسیدن به یک هدف، به کمالی برسد.
شاهد آن آیه ۸ سوره ابراهیم است: «و قال موسی اِن تکفُروا انتم و من فی الارض جمیعاً اِنّ الله لغنیٌ عن العالمین» اگر همه جهانیان هم کافر شوند برای خدا تفاوتی نمی کند و اینطور نیست که خدا به مقصدش نرسد. مانند جایی که انسان به قصد خیر، برای سکونت دیگری خانه ای بسازد که در اینجا هدف ساختن، استفاده آن شخص دیگر است و اگر در آن سکونت نکرد ضرری به سازنده نمیرسد.
3⃣ ثبوت عبادت به #بقای آن است و اگر از جایی قطع شد شخص دیگر به هدفش نمیرسد. پیامبر میفرمایند: «ان صلاتی و نسکی و محیای و مماتی لله رب العالمین» یعنی در همه حال همه اعمالم برای خداست.
4⃣ عبادت یک هدف واسط برای رسیدن به یقین است، نه اینکه خود هدف غایی و اصلی باشد.
🔺آیه آخر سوره حجر گوید: «و اعبُد ربّک حتی یعطیَک الیقین»
یقین به عنوان هدف غایی، تام و اصلی انسان تنها از طریق عبادت قابل دستیابیست. البته معنایش این نیست که اگر به یقین نرسیدی دیگر عبادت لازم نیست! چون آیه تنها هدف را نشان میدهد نه اینه حد عبادت را اعلام کرده و بگوید اگر به یقین رسیدی دیگر عبادت نیاز نیست چون با قطع عبادت انسان به کفر و ارتداد کشیده میشود.
5⃣ رابطه خلق انسان، عبادت و یقین مانند بذر، درخت و میوه است.
#درخت زندگی
#tree_of_life
🔺بذر انسان با خلقش کاشته میشود تا از طریق عبادت خدا به درخت تبدیل شده و نهایتا به میوه یقین دست یابد.
اگر عبادت نکرد بصورت #بذر در خاک میپوسد، اگر عبادت کرد اما لذت نبرد و به صفای دل و یقین و شهود نرسید تنها #درختی سبز شده که می آراید اما بار ندارد (ویلٌ للمطففین-وای بر نمازگذاران) و تنها پس از یقین است که #میوه می دهد.
6⃣ یقین حاصل از عبادت متفاوت از یقین ناشی از بحث و درس یا مشاهده معجزه است.
🔺فرعون هم معجزه دید و یقین به درستی ادعای موسی کرد اما چون #نور ناشی از عبادت در قلبش نبود، کفر آن یقین را پوشاند و نهایتا خدا را انکار کرد. یقین آیه آخر حجر، یقین با عبادت است که نور بوده، راه را روشن ساخته و انسان را بدون شک از گناه و جهنم نجات می دهد.
7⃣ هدف انسان به تبع یقین، دارای درجات و بدون نهایت است پس انسان باید مرتبا در پی عمیق شدن یقین و درجه خود باشد.
🔺حضرت فرمود: «کلّ الناسِ الهاهم التکاثر» (همه مردم در حال تکاثر و جمع آوریند.) انسان در هر شغل و جایگاهی گرفتار #تکاثر است که می تواند جمع آوری و افزایش مال، فرزند، شهرت، شاگرد، پای منبری (حتی اعضای کانال و گروه!) باشد.
🔺«ثم کلّا سوف تعلمون» همگی اینها بعدا در قیامت خواهند فهمید که چقدر اشتباه فکر می کردند.
🔺«کلّا لو تعلمون علم الیقین لترونَّ الجحیم» اگر انسان به علم یقین (ناشی از عبادت و نور) دست یافت بهشت را و جهنم ناشی از تکاثر مال و فرزند و غیره را خواهید دید.
#علم_الیقین
🔰متن کامل جلسه:
🆔 https://goo.gl/D76rJk
______________
♻️کانال تفسیر تسنیم
♻️ @tafsire_tasnim1
✅خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: ۱۹
🔰 #آیه_4
♦️مفسر: علامه جوادی آملی
💠 گفتیم انسانها سه گونه اند:
۱. عده ای #دنیا را در برابر بدست آوردن آخرت فروختند. آیه ۷۴ نساء میفرماید: «فلیقاتل فی سبیل الله الذین یشرون الحیاة الدنیا بالآخرة - کسانی که زندگی دنیا را در برابر کسب آخرت فروختند باید در راه خدا بجنگند»
۲. گروهی #آخرت را در برابر دنیای زودگذر فروختند چنانکه آیه ۸۶ بقره اشاره میکند: «اولئک الذین اشتروا الحیاة الدنیا بالآخره - آنهاکسانیند که حیات دنیا را در برابر آخرت خریدند»
۳. آنهایی که گاهی فروشنده دنیا و گاهی خریدار آنند.
✅✅✅✅✅✅
🍑 «دنیا» همان آسمان و زمین و موجودات آن نیست؛ اینها همه مخلوقات خدایند و لذا #آیات_الهی هستند. بلکه دنیایی که متاع فریب و در برابر آخرت است همان #امور_قراردادی و اعتباری است که عده ای را به خود مشغول کرده و به آن فخر میفروشند مثل مال و مقام.
🍨🍨🍨🍧🍧🍧
🌹آیه ۲۰ حدید معنای #دنیا را روشن میکند: «انما الحیاة الدنیا لعبٌ و لهوٌ و زینةٌ و تفاخرٌ بینکم و تکاثر فی الاموال و الاولاد --- همانا حیات دنیا، بازی و سرگرمی و زینت و فخر فروشی بینتان و افزون خواهی در اموال و اولاد است.»👇
لذا دنیا، ۵ چیز است که هر کدام در یک مرحله از زندگی نمایان میشود:
#لعب و بازی در کودکی - #لهو و سرگرمی در نوجوانی - #زینت و توجه به زیبایی در جوانی - #تفاخر به پست و مال و القاب در میانسالی - #تکاثر و زیاده خواهی در مال و اولاد در پیری
🍋🍋🍌🍌🍉🍉🍑🍑
🌳انتهای همان آیه گوید «دنیا جز متاع #فریب و #غرور نیست». لذا متقیان راستین اصلا اهل دنیا و نیرنگ دائمی آن نیستند؛ نه کسی را فریب میدهند و نه فریب میخورند! پس اگر فریب خوردیم اهل دنیاییم و هنوز مومن نیستیم.
⛔️⛔️⛔️⛔️⛔️⛔️⛔️⛔️
خداوند #حدودی برای رفتارهای انسان دارد. کافران در برابر حدود الهی، حدودی دیگر وضع میگنند تا با حدود الهی مقابله کنند. به این کار «مُحادّة» گویند و خداوند در آیه ۲۲ مجادله، آنهایی را که قصد دوستی با کسانی که با خدا محادّة میکنند را دارند مومن نمیداند. «لا تجد قوماً یومنون بالله و الیوم الآخر یوادّون من حادّ الله و رسوله و لو کان آبائهم او ...»
(قومی از مومنان به خداو روز قیامت را نمییابی که با کسی که با خدا و رسولش محاده میکند دوستی کند اگرچه پدرش یا ... باشد.)
🎯🎯🎯🎯🎯🎯🎯🎯🎯
در آخرت، متقیان حکومت میکنند لذا آنها حاکم و بهشت محکوم آنهاست و هر چیزی را بخواهند به محض اراده، آماده میشود.
لذا مومنان خواهان بهشت نیستند بلکه بهشت خواهان آنهاست و آنها را میطلبد.
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1117
____________________
🔰 برای سلامتی #علامه_جوادی دعا کنید👇
http://eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 95
🔖 آیه: ۳۰ - ۳۳
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
1⃣قید «خلیفه در زمین» قید #جعل است نه قید مجعول یعنی انسان خلیفه خداست در زمین، نه اینکه او تنها بر زمین و موجودات زمینی خلیفه باشد برعکسِ جریان داوود که در آنجا گفته او خلیفه بر زمین است لذا آدم که نمونه انسان کامل است خلیفه در تمام جهان است اما خدا او را در زمین قرار داده است تا با زمینیان زندگی کند.
2⃣هر چه علم و #معرفت بیشتر باشد کمالات بیشتر است و میتوان کمالات بیشتری تحصیل کرد. محور انسانیت و خلیفة اللهی، #علم و معرفت است.
3⃣زیادی علم، #کوثر است برخلاف مال که زیادیش #تکاثر است لذا خدا انسان را دعوت به کوثر و دوری از تکاثر کرده است.
✅یادگیری فرشتگان
1⃣آیا فرشته می تواند یاد بگیرد؟ چنان که #روح مجرد است و در اثر تعلق تدبیری به نفس و جسم، جا برای ازدیاد علم در روح است فرشتگان نیز که مدبرات جهانند جهان به منزله بدنهای اینهاست و اینها به منزله #روح سماوات و ارضند می توانند بر علمشان افزوده و بیاموزند. اگر فرشته ای مدبر امور جهان نبود در مورد اینکه جای آموختن دارد یا نه جای بحث دارد.
2⃣فرشتگان از کجا فهمیدند که این علم و اسمائی که انسان به آنها یاد داده مطابق «واقع» است(چون با واسطه بوده است)؟
زیرا در محدوده #علم_اسماء_حق، جا برای شیطنت و شیطان نیست لذا #وهم و #خیال که ابزار شیطنتند در آنجا راه ندارد اگر وهم و خیال راه نداشت جا برای #اشتباه نیست. چون همه اشتباهات ناشی از وهم و خیال است که ابزار شیطان است.
(شیطان، #جن است اما چون زیر پوشش فرشتگان است با کمی گذشت، فرشته نامیده شده است.)
🔺اگر در جایی دو کتاب داشتیم که یکی قران بود شک می کنیم که کدامش قران است زیرا شک همیشه بین دو چیز است اما اگر جایی جز یک قسم، چیز دیگری نبود شکی هم نیست لذا در حیطه #وحی انبیا، جا برای شک نیست زیرا باطلی در آنجا نیست. شک فرع بر وجود #باطل است نظیر علوم دنیا.
🔰امام علی (ع) می فرماید آنگاه که حق را به من ارائه دادند من شک نکردم زیرا در محدوده حق، جایی برای باطل نیست. پس فرشتگان نیز یقین کردند. بعلاوه اینکه خدا نیز روی یاد دادن اسماء از سوی انسان، صحه گذاشت.
📚اگر چه قران #علم را محور خلافت دانست اما بارها هشدار داد که در کنار علم از #تهذیب_نفس غفلت نکند. در اینجا نیز اینگونه کرد زیرا خدا به فرشتگان گفت غیر از آنچه نشان دادید من آنچه در درونتان دارید را نیز می دانم. این تذکری به همه انسان ها است! در این آیه در اصل دارد می گوید که مراقب باشید چه در نهان دارید زیرا مجازات من به شما خواهد رسید.
🔰قران گوید حتی آن چیزهایی که در درونتان دارید و آن را طوری با تمرین دفن کرده اید که یادتان رفته #باطل است را نیز من می دانم و روزی آن را استخراج کرده و به شما نشان خواهم داد. اگر در بحثها، سخن از «من» و منیت است همان #شرک_خفی است که در خودمان دفن کردیم و دقت نمیکنیم که شرک است.
💠در سوره محمد، در چند آیه آمده که من بالاخره آنچه در درونتان است را در روز امتحان و غیره استخراج خواهد کرد. این اصلی کلی است. اما این در مورد «انسان های کامل» نیست زیرا او علمی دارد که فقط #معلم را در آن می بیند نه متعلم و خودش را. می بینید که اغلب افراد وارد حوزه و دانشگاه می شوند و موفق نمی شوند زیرا همه اسباب را مسبب الاسباب تعیین می کند.
🔰اگر در مباحثات مراقب بودیم و از علم خود شاد نشدیم، لطف الهی شامل حال ما شده و بسیار پیشرفت خواهیم کرد. خدا همواره در حال علم دادن است و با دو #دست_باز هم می دهد زیرا او «باسط الیدین بالرحمة» است و این انسان است که درِ یادگیری را گاهی باز می کند و گاهی می بندد.
✅تنها چیزی که نمی گذارد انسان، معرفت را دائماً از خدا بگیرد همان «شرک خفی» و رقیق است.
🎯انسان هایی که قبل از حضرت آدم در زمین زندگی می کردند اگر #انسان_کامل میان آنها بود او نیز مشمول اصل خلیفة اللهی است.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190