✅خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد 📆 جلسه: ۳۲ ♦️مفسر: علامه جوادی آملی ♦️موضوع: اهدنا الصراط المستقیم - صراط الذین انعمت علیهم ❎ گفتیم که در آیه «صراط الذین انعمت علیهم» خدا صراط را به سالکان راه استناد داده است و سپس توفیق طی طریق را یک #نعمت_الهی معرفی کرده است. 🗂 نعمت الهی دو گونه است: ۱. نِعَم ظاهری: که در قران، مصداقش، مال و بنون (فرزندان) است. کاربرد این نعمت نیز از نظر قرآن، #زینت دادن به زندگی دنیویست و هیچ سودی در آخرت برای انسان ندارد. ۲. نِعَم باطنی: این تنها نعمتیست که انسان را تبدیل به سالک راه و صراط مستقیم میکند. 📜 توفیق طی طریق، صرفا یک #نعمت_باطنی است. دلایل این نظر هم عبارتند از: 1⃣جمع آیات قرآن که تنها نعمت باطنی را برای آخرت، سودمند میدانند. 2⃣قرآن، منعَم علیه را به ۴ دسته نسبت داده است که عبارتند از انبیا، صدیقین، شاهدان و صالحین. لذا مشخص است که نعمتی که خدا به اینها داده و به بقیه نداده، نعمت باطنیست، نه ظاهری. 3⃣نعمت ظاهری خداوند به مغضوبین و ضالّین (گمراهان) نیز میرسد اما خدا در سوره حمد فرموده نعمت طی طریق، به ضالین و گمراهان نمیرسد. (صراط الذین انعمت علیهم-غیرالمغضوب علیهم-و لا الضالین) 🔰 اتفاقاً منشأ گمراهی و مورد غضب الهی قرار گرفتن افراد، همان #نعمت_ظاهری است چون در قرآن بارها آمده که خداوند سرمایه داران و قدرتمندان را که گمراه یا مغضوب شدند مورد عذاب قرار داده و نابود کرده است در حالیکه سرمایه و قدرت، هر دو نعمت ظاهری خداوندند. مثلا خداوند در قرآن، بنی اسراییل را که مورد لطف و رحمت فراوان و نعمتهای انبوهِ ظاهریِ خداوند بودند، «مغضوب علیهم» خواند. 👑 اگر نعمت، مقید به قیدی نبوده و مطلق گفته شود، منصرف به #ولایت الله است که مؤید آن، روایت امام هشتم در مورد نعمت بودن ائمه و معصومین و نیز آیه ی «اکملت لکم دینکم» است. ♦️سیره و روش منعَم علیه: نه مجرمند و نه حامی آنها، بلکه حتی در برابر آن جریان شورش می کنند. حضرت موسی فرمود: «ربِّ بِما انعمتَ عَلَیَّ فلن اکونُ ظهیراً للمجرمین» یعنی خداوندا بواسطه نعمتی که به من دادی، هرگز حامی مجرمین نخواهم بود. همچنین حضرت موسی در آیات ۲۱ تا ۲۳ مائده به بنی اسراییل گوید که اگه میخواهید از مصر نجات پیدا کرده و وارد ارض مقدس فلسطین شوید باید برخیزید، بجنگید و چند تن #شهید دهید تا پیروز شوید و در ادامه دو تن از یاران حضرت موسی نیز از میان آنان گفتند با نشستن چیزی حل نمیشود و همه باید بجنگیم. این شهامت، به گفته قرآن، بواسطه نعمت الهی برای موسی و دو یارش بود! 💠 پند: اگر کسی امروز نگوید «اهدنا الصراط المستقیم»، چاره ای جز آن ندارد که در فردای قیامت بگوید «یا لیتنی اتّخذْتُ مع الرسولِ سبیلا» یعنی فردا میگوید ای کاش راه همراهی پیامبر را در دنیا انتخاب میکردم و طی میکردم! (فرقان-۲۷) یا باید امروز این راه را طی کند یا فردا برای عدم طی این راه تاسف بخورد. 📚«تفسیر تسنیم» علامه جوادی آملی ✅ eitaa.com/tafsire_tasnim1 ♻️ igap.net/tafsire_tasnim