✅ خلاصه درس تفسیر سوره مبارکه حمد
📆 جلسه : ۱۷
▫️مفسر: علامه جوادی آملی
1⃣ خداوند در مورد نماز میفرماید «استعینوا بالصبر و الصلاة، انها لکبیرة الّا علی الخاشعین»
🔺نماز خواندن نه زمان بر است نه سخت. اما همین اظهار خشوع و تعظیم و سر بر خاک نهادن در برابر خدا، برای انسانی که داعیه استقلال داشته و خودخواه است سخت میباشد.
2⃣ اگرچه شیطان در همه حالات در صدد وسوسه انسان است اما در نماز تمام نیروهایش را جمع می کند تا حتی لحظه ای انسان به یاد خدا نیفتد. لذا خداوند فرمود بگو معبود من یکیست (ایاک نعبد) تا شیطان نتواند چیز دیگری را معبود ما سازد.
3⃣ عبارت «کسی که برای بهشت یا دوری از جهنم عبادت می کند عبادتش پذیرفته است» در مورد کسیست که خدا را عبادت کرده اما همت کمش باعث شده که در مصداق چیزی که میخواهد، مواردی کم ارزش چون بهشت را طلب کند. پس بجای لقاء خدا، بهشت را خواسته و اکثر مردم اینگونه اند. اما اگر هدف بهشت بوده و خدا وسیله باشد عبادتش باطل است و مثلا نماز و روزه ی اینگونه را باید دوباره انجام دهد. لذا «ایاک نعبد»
3⃣ عبادت ۳ رکن دارد: عابد، معبود و عبادت.
🔺اگر انسان تنها خدا را که اصل است نببیند موحد نخواهد بود یعنی ر هر سه رکن را در نظر داشت دچار تثلیث شده و اگر به معبود(خدا) و عابد(خودش) توجه داشت دچار ثنویت شده و این شرک است لذا در عبادت نه باید خود را دید و نه عبادت را بلکه تنها و تنها به معبود توجه داشت.
4⃣ کلیم خدا (حضرت موسی) گوید اول خود را میبیند و بعد خدا را و گوید: همانا با من، خدای من است «ان معی ربی سیهدین»
اما حبیب خدا (حضرت محمد) ابتدا خدا را دیده و او را آیت و نشانه خود میداند و گوید: همانا خدا با ماست «ان الله معنا».
🔺لذا حبیب خدا یعنی پیامبر اسلام (ص) بر کلیم خدا یعنی موسی (ع) برتر بوده و مقام بالاتری دارد.
__________
✅ کانال تفسیر تسنیم
📥 @tafsire_tasnim1
@tafsire_tasnim1 |۱۸.mp3
3.71M
🎙صوت درس تفسیر سوره مبارکه #حمد
📆 #جلسه_18
🔺مفسر: علامه جوادی آملی
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
✅ خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد
📆 جلسه : ۱۸
▪️مفسر: علامه جوادی آملی
1⃣ #عبادت غیر خدا تنها در محدوده عبادت خداست و لذا اگر پدر و مادر یا پیامبر اکرم را اطاعت میکنیم به علت دستور خداوند است و در اصل این عبادت خداست لذا اطاعت از دستورات حرام آنها، جایز نیست.
🔺پس «انِ الحکمُ الّا لله» قابل تخصیص نیست چون اطاعت تنها برای خداست و دیگران استقلالی در تبعیت شدن ندارند.
2⃣ جمله «لا اله الّا الله» تنها یک مفهوم دارد نه اینکه شامل یک مفهوم نفی و یک مفهوم اثبات باشد زیرا می گوید: (جز خدایی که فطرت همه شما پذیرفته، خدایی نیست). یعنی وجود خدا توسط هر فطرتی پذیرفته شده و مشخص است و نیاز به تذکر ندارد و این جمله، تنها غیر خدایِ مقبولِ #فطرت را نفی می کند. لذا همه پیامبران از جمله هود و صالح و شعیب در قرآن گفته اند: ما لکم من الهٍ غیره.
3⃣ دو عامل باعث میشود انسان نتواند عابد و موحد شود: عامل درون یعنی #هوس و عامل بیرون یعنی #شیطان
🔺هوس به عنوان عامل درونی، بزرگترین دشمن انسان است، او را از عبادت، تحصیل و سایر کمالات باز میدارد و جز افسوس در پیری چیزی برایش باقی نمیگذارد لذا هوس کاری با انسان می کند که هیچ دشمنی نمیتواند بکند.
🔺شیطان به عنوان عامل بیرونی و ضعیف برای تاثیر بر انسان، راهی جز نفوذ از طریق عامل درونی یعنی هوس ندارد.
4⃣ وقتی انسان بگوید: «من هر کاری دلم بخواهد میکنم» مشخص است که مشرک بوده و مطیع الهه درونیست و لذا گفتنِ «ایاک نعبد» توسط او در نماز، جز لفظی مجازی و غیر حقیقی نیست.
5⃣ #موحد واقعی کسی نیست که خدا را تنها بخاطر ایجاد گندم شکر کرده و خود را سازنده و خورنده نان میداند.
🔺 غیر از ایجاد گندم، پخت نان و خوردن آن نیز فعل خداست که از طریق وسیله ای چون ما صورت میگیرد. قدرت سیر شدن از آن خداست و به همین جهت وی در مورد جهنمیان میفرماید: «لیس لهم طعامٌ الّا من ضریع، لا یُثمِنُ و لا یُغنی من جوع» یعنی غذایی که به آنها داده میشود آنها را سیر نمیکند و خاصیت سیر کنندگی در آن نیست!
لذا تمام صفات و افعال در جهان تنها برای خداست و برای دیگران در هیچ فعلی، #استقلال وجود ندارد. پس توحید در این است که او را تنها فاعل مستقل بدانیم.
♦️متن کامل جلسه:
🆔 https://goo.gl/DmC1y3
________
✅ کانال «تفسیر تسنیم»
📥 @tafsire_tasnim1
@tafsire_tasnim1 |970123.mp3
4.13M
🎙درس اخلاق
▫️ آیت الله جوادی آملی
📆تاریخ: 1397/01/23
🔰کانال تفسیر تسنیم
💠 @tafsire_tasnim1
✅ خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد
📆 جلسه : ۱۹
▪️مفسر: علامه جوادی آملی
🔰 یکی از فواید «ایاک نعبد» این است که انسان نه حاضر است دیگری را عبادت کند و نه حاضر است معبود دیگری واقع شود. بخش دوم تابع بخش اول است و اگر حق نداشت دیگری را عبادت کند پس خودش نیز نباید معبودی در کنار خدا قرار گیرد!
لذا خدا تنها #اطاعت از پیامبر و والدین و غیره را فرمان داده، نه #عبادت آنها را.
🔰 در مورد استعانت نیز چنین است «ایاک نستعین» پس نه باید از دیگری کمک بخواهد و نه خودش مستعان دیگری شود.
1⃣ در آیه ۲ سوره مائده گوید : «تعاونوا علی البر و التقوی»
در اینجا انسان هم کمک کننده هست و هم کمک خواهنده. اما این کمک در برابر کمک خدا، #استقلال ندارد بلکه در جاییست که خدا خواسته و لذا وسیله استعانتِ فعلیِ خداست.
اوصاف فعلی با اوصاف ذاتی متفاوتند. #اوصاف_ذاتی قابل تفویذ یا وسیله قراردادن نیستند اما افعالِ جهان همگی از #اوصاف_فعلی خدایند که بطور معمول به وسیله ی موجودات انجام میشوند.
2⃣ در آیه ۴۵ و ۱۵۳ بقره میفرماید: «استعینوا بالصبر و الصلاة»
همانند مورد قبل در اینجا نیز استقلالی قابل فرض نیست زیرا فعل و تدبیر خدا نامحدود است. در اینجا صبر و صلاة، #شأنی از شؤون الهی هستند و خود، عبادت محسوب میشوند. به این معنا که اگر میخواهید خدا مشکلتان را حل کند از صبر و نماز کمک بگیرید.
3⃣ خدا به مومنین و غیر مومنین وسایل انجام امور خیر و شر را می دهد و اینطور نیست که وسایل غیبت و دروغ یعنی دهان و گوش را به طرفین ندهد یا آنها را از کار بیندازد، اما تصمیم با خود انسان است و نتیجه امور شر به خدا برنمیگردد.
معاصی از #امور_عدمی هستند و ناشی از #جهل یا #نقص هستند که تحت قوه غضبیه انسان انجام میشوند و بنابر این چون امر فعلی نبوده و جهل و نقص در خدا راه ندارد پس افعال شر به خدا برنمیگردند. «ما اصاب من سیِّئةٍ فَمِن نفسِک». نفس همان قوه غضبیه وجود انسان است.
4⃣ انسان حتی اگر کار نیکی کرد تازه مدیون و بدهکار خدا میشود چون انجام این کار خیر، خود، نعمتی از خداوند است. پس باید با #سجده شکر یا غیره، او را شکر کند.
♦️ متن کامل جلسه:
🆔 https://goo.gl/vmPi6b
_________
✅کانال «تفسیر تسنیم»
📥 @tafsire_tasnim1
akhlagh 3.mp3
8.63M
🎙 صوت #درس_اخلاق
⏰ تاریخ: 1397/01/30
⚙ آیت الله جوادی آملی
💠 eitaa.com/tafsire_tasnim1
💠 Sapp.ir/tafsire_tasnim
✅ خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد
📆 جلسه : ۲۰
🔺 مفسر: علامه جوادی آملی
1⃣ در ایاک نعبد و ایاک نستعین، یکی از وجوهی که در #تقدم_مخاطب (ایاک) بر خطاب (نعبد) وجود دارد اهمیت، شرافت و اصالت مخاطب نسبت به متکلم و خطاب است. زیرا مخاطب (خداوند) از ابتدا موجود بوده و وجود متکلم و خطاب، از وجود مخاطب است پس اصل بر مخاطب است.
2⃣ #توفیق شخص به انجام هر عمل نیک مانند عبادت، توبه یا درس خواندن، حاصلِ دو نعمت است:
۱. توفیق انجام عمل
۲. دستیابی به نتیجه عمل (مانند بهشت)
لذا رسیدن به بهشت نیز ناشی از حقی برای عابد نیست بلکه خود، نعمتی از جانب خداست و نیاز به حمد دارد.
♦️انسان در هر توفیق، میان #دو_نعمت قرار دارد که یکی انجام آن کار و دیگری پذیرش آن از سوی خدا و اعطای پاداش است اما چون انسان تنها خود را میبیند به این نعمات پی نمی برد اما اگر انسان خود را ندید، تنها نعمتهای خداوند را خواهد دید که همه چیز را فراگرفته اند و جایی برای استحقاق انسان باقی نمانده است. (ما بکم من نعمةٍ فمن الله)
♦️ بین خدا و انسان، تنها خود انسان حجاب است و نه هیچ چیز دیگر.
3⃣ در روایت است که «یقبل التوبة عن عباد الله» (خدا از بندگان خود، توبه را میپذیرد)
🔺اینکه بجای «من الله» از «عن الله» استفاده کرده یعنی خدا نه تنها از گناهان توبه کنندگان میگذرد بلکه اگر خودِ توبه نیز #ناصافی داشت از توبه هم میگذرد. پس خدا تواب رحیم است و لازم نیست توبه کاملاً خالص باشد تا پذیرفته شود.
4⃣ امام سجاد در دعاهای خود به خدا میگوید: قبل از اینکه انسان ها بگویند تو را عبادت میکنند، تو ثواب و بهشت را برای آنها آماده کرده ای.
🔺 گوید خدایا منت های تو و پاداشهایت همگی #ابتدایی هستند نه در پاسخ به اعمال انسانها! (مِنَنُکَ ابْتداء). تو منتظر نمیمانی که انسان کار خیری انجام دهد و آنگاه به او جزاء دهی بلکه تمام ثوابها نیز #منتی از سوی توست که قبل از انجام هر عمل نیک برای آن شخص آماده کرده ای و او را به سوی خیر سوق میدهی تا سپس آن پاداش آماده شده را به او بدهی.
🔺لذا اینطور نیست که ابتدا انسان عبادت را بصورت مستقل از خدا انجام دهد تا خدا جزا دهد بلکه پاداش خدا از قبل آماده شده و همین توفیق کار خیر نیز از سوی خداست.
5⃣ حضرت امام سجاد می فرمایند: گناه با #فطرت سازگار نیست. آنچه که باعث گناه در انسان میشود عادت کردن به گناه و دوری از فطرت است که بین انسان و بهشت آماده شده برای او، مانع ایجاد می کند.
🔺 بهشت برای انسان، اصل است و اگر انسان طبق فطرت و بصورت طبیعی رشد کند بهشتی خواهد بود و تنها عادت به گناه مانع بهشتی شدن می شود.
6⃣ «انّ الله اشتری من المومنین انفسهم و اموالهم بِاَنّ لهم الجنة»
🔺(انسان، فروشنده و خدا خریدار است.) اما انسان آنچه را که میفروشد مال خودش نیست بلکه مال خداست که به خدا برمی گرداند لذا این فروش، #بیع_فضولی است. اما خدا حتی در برابر برگرداندن مال خود نیز به انسان پاداش می دهد و آنرا خرید و فروش به حساب می آورد.
🔰متن کامل جلسه:
🆔 https://goo.gl/QAxZAd
___
✅ کانال تفسیر تسنیم
♻️ @tafsire_tasnim1
✅ خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد
📆 جلسه : ۲۱
🔺 مفسر: علامه جوادی آملی
♦️موضوع: رابطه عبادت با عبد
1⃣ عبادت هدف #آفرینش است، نه هدف آفریننده.
🔺تا جلسه قبل بحث بر سر رابطه عبادت و معبود بود و حالا عبادت با عبد.
(و ما خلقت الجنّ و الانس الّا لیعبدون) [ذاریات-۴۶]
عبادت، هدف خلق است لذا انسان است که باید به هدفش برسد نه خداوند. اگر انسان و جن به هدفشان یعنی عبادت نرسیدند مانند هسته ای هستند که سر از خاک درنیاورده و در خاک پوسیدند.
2⃣خدا #حکیم است پس کارش هدف دارد و نیز #غنی و #کامل است پس نیازی به هدف برای خود ندارد.
🔺خدای سبحان چون #غنی_محض و #کمال_نامحدود است پس فرض ندارد که کاری برای مخلوقی انجام دهد که اگر آن مخلوق به هدف آن کار نرسید خدا به هدفش نرسیده باشد و شکست بخورد.
🔺خدا نقصی ندارد که بخواهد با انجام کاری و به قصد رسیدن به یک هدف، به کمالی برسد.
شاهد آن آیه ۸ سوره ابراهیم است: «و قال موسی اِن تکفُروا انتم و من فی الارض جمیعاً اِنّ الله لغنیٌ عن العالمین» اگر همه جهانیان هم کافر شوند برای خدا تفاوتی نمی کند و اینطور نیست که خدا به مقصدش نرسد. مانند جایی که انسان به قصد خیر، برای سکونت دیگری خانه ای بسازد که در اینجا هدف ساختن، استفاده آن شخص دیگر است و اگر در آن سکونت نکرد ضرری به سازنده نمیرسد.
3⃣ ثبوت عبادت به #بقای آن است و اگر از جایی قطع شد شخص دیگر به هدفش نمیرسد. پیامبر میفرمایند: «ان صلاتی و نسکی و محیای و مماتی لله رب العالمین» یعنی در همه حال همه اعمالم برای خداست.
4⃣ عبادت یک هدف واسط برای رسیدن به یقین است، نه اینکه خود هدف غایی و اصلی باشد.
🔺آیه آخر سوره حجر گوید: «و اعبُد ربّک حتی یعطیَک الیقین»
یقین به عنوان هدف غایی، تام و اصلی انسان تنها از طریق عبادت قابل دستیابیست. البته معنایش این نیست که اگر به یقین نرسیدی دیگر عبادت لازم نیست! چون آیه تنها هدف را نشان میدهد نه اینه حد عبادت را اعلام کرده و بگوید اگر به یقین رسیدی دیگر عبادت نیاز نیست چون با قطع عبادت انسان به کفر و ارتداد کشیده میشود.
5⃣ رابطه خلق انسان، عبادت و یقین مانند بذر، درخت و میوه است.
#درخت زندگی
#tree_of_life
🔺بذر انسان با خلقش کاشته میشود تا از طریق عبادت خدا به درخت تبدیل شده و نهایتا به میوه یقین دست یابد.
اگر عبادت نکرد بصورت #بذر در خاک میپوسد، اگر عبادت کرد اما لذت نبرد و به صفای دل و یقین و شهود نرسید تنها #درختی سبز شده که می آراید اما بار ندارد (ویلٌ للمطففین-وای بر نمازگذاران) و تنها پس از یقین است که #میوه می دهد.
6⃣ یقین حاصل از عبادت متفاوت از یقین ناشی از بحث و درس یا مشاهده معجزه است.
🔺فرعون هم معجزه دید و یقین به درستی ادعای موسی کرد اما چون #نور ناشی از عبادت در قلبش نبود، کفر آن یقین را پوشاند و نهایتا خدا را انکار کرد. یقین آیه آخر حجر، یقین با عبادت است که نور بوده، راه را روشن ساخته و انسان را بدون شک از گناه و جهنم نجات می دهد.
7⃣ هدف انسان به تبع یقین، دارای درجات و بدون نهایت است پس انسان باید مرتبا در پی عمیق شدن یقین و درجه خود باشد.
🔺حضرت فرمود: «کلّ الناسِ الهاهم التکاثر» (همه مردم در حال تکاثر و جمع آوریند.) انسان در هر شغل و جایگاهی گرفتار #تکاثر است که می تواند جمع آوری و افزایش مال، فرزند، شهرت، شاگرد، پای منبری (حتی اعضای کانال و گروه!) باشد.
🔺«ثم کلّا سوف تعلمون» همگی اینها بعدا در قیامت خواهند فهمید که چقدر اشتباه فکر می کردند.
🔺«کلّا لو تعلمون علم الیقین لترونَّ الجحیم» اگر انسان به علم یقین (ناشی از عبادت و نور) دست یافت بهشت را و جهنم ناشی از تکاثر مال و فرزند و غیره را خواهید دید.
#علم_الیقین
🔰متن کامل جلسه:
🆔 https://goo.gl/D76rJk
______________
♻️کانال تفسیر تسنیم
♻️ @tafsire_tasnim1