✅محتوای سوره
♦️این سوره که با تعظیم نام خدای رحمان و رحیم آغاز می شود و با ستایش و برشماری صفات جمال و جلال خدای سبحان و حصر عبادت و استعانت در او تداوم می یابد و با مسئلت هدایت از ساحت کبریایی اش پایان می گیرد، با همه ایجاز و اختصاری که دارد، مشتمل بر عصاره معارف گسترده قرآن کریم است؛ زیرا خطوط کلی و اصول سه گانه معارف دینی، مبدأشناسی، معادشناسی و رسالت شناسی است که مایه هدایت سالکان به صلاح دنیا و آخرت است و سوره حمد با موجزترین الفاظ و روشنترین معانی، آن اصول سه گانه را بیان کرده، راه سلوک آدمی به سوی پروردگارش را نشان می دهد.
♦️سوره مبارکه فاتحة الکتاب، کلام خدای سبحان است، ولی به نیابت از عبد سالکی که چهره جان خویش را متوجه ذات اقدس خداوند کرده، به رازگویی محبّانه و عاشقانه با او می پردازد.
♦️خدای سبحان در این سوره، ادب تحمید، شیوه اظهار بندگی و راه سخن گفتن عبد سالک با ربّ مالک را به سالکان کویش آموخته است و آن را پایه «عمود دین» قرار داده است
📚تفسیر تسنیم، ج1،ص257
🍃کانال تفسیرقرآن🍃
https://eitaa.com/joinchat/397148214Cbb4b75d3a6
🌷تفسیر قرآن🌷
🍁بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ 🍁
✅گزیده تفسیر
«الله» برترین نامِ خدایی است که دارای همه کمالات وجودی است و «الرحمن» و «الرحیم» از صفات اوست که نشانه رحمتِ آن هستیِ بی پایان است؛ با این فرق که رحمان بر «کثرت» رحمت دلالت می کند و رحیم بر «ثبات و دوام» آن. پس رحمان خدایی است که رحمت فراگیرش همه چیز و همه کس را شامل می شود (مؤمن، کافر، دنیا و آخرت) و چنین رحمتی در برابر غضب نیست، بلکه غضب نیز از مصادیق آن است و اما رحیم خدایی است که رحمتی ویژه برای مؤمنان دارد و این رحمت در برابر غضب اوست. خدای سبحان، قرآن و نیز سوره را با نام خود می گشاید و بدین گونه، ادب شروع کار با نام خدا را به انسانها می آموزد.
📚تفسیر تسنیم، ج1،ص259
🍃کانال تفسیرقرآن🍃
https://eitaa.com/joinchat/397148214Cbb4b75d3a6
🌷تفسیر قرآن🌷
✅رحمت فراگیر و رحمت ویژه
♦️خدای سبحان دو گونه رحمت دارد: رحمتی مطلق، فراگیر و بی مقابل، و رحمتی خاص که در برابر غضب اوست و چنانکه گذشت، «الرّحمن» بر رحمت مطلق و فراگیر و «الرّحیم» بر رحمت متناهی و خاصّ الهی دلالت دارد.
رحمت رحمانیه خداوند همه چیز (کلّ شی ء) را زیر پوشش دارد: دنیا وآخرت و مؤمن و کافر و رحمتی است نامتناهی؛ ورحمتی وَسِعَتْ کلّ شی ء » , « ربّنا وَسِعْتَ کلّ شی ء رحمة » ، «وبرحمتک التى وَسِعَتْ کلّ شى ء»، «یا من سبقت رحمتُه غضبَه»
♦️بنابراین، مقابل چنین رحمت فراگیری «عدم» است، نه «غضب»؛ زیرا تقابل آن با غضب الهی موجب خروج غضب از پوشش رحمت رحمانیّه و تقیید رحمت مطلقه خواهد بود.
اما رحمت رحیمیّه در مقابل عذاب و سخط الهی قرار دارد و متناهی و محدود است؛ همان گونه که سخط الهی محدود است. توفیق یاری دین وفراگیری معارف الهی، انجام دادن عمل صالح در دنیا و رسیدن به بهشت و رضوان الهی در آخرت، از مظاهر بارز رحمت رحیمیّه است
📚تفسیر تسنیم، ج1،ص292
🍃کانال تفسیرقرآن🍃
https://eitaa.com/joinchat/397148214Cbb4b75d3a6
26.07M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🏴 نماهنگ | #امام_رضا علیه السلام
▪️ به مناسبت سالروز #شهادت_حضرت_علی_بن_موسی_الرضا علیه السلام
🍃کانال تفسیر قرآن🍃
https://eitaa.com/joinchat/397148214Cbb4b75d3a6
🌷تفسیر قرآن🌷
✅آغاز کردن کار با نام خدا
♦️ابتدای به اسم «الله» اشارتی لطیف و رمزگونه به لزوم حق بودن فعل و پاک بودن فاعل، یعنی جمع بین «حُسن فعلی» و «حُسن فاعلی» دارد. بنابراین، کاری را می توان با نام خدا آغاز کرد که هم حسن فعلی داشته باشد و هم حسن فاعلی؛ یعنی هم حق باشد و هم از قلب پاک و نیّت خالص فاعل برخاسته باشد و اگر عملی فاقد هر دو حسن یا یکی از آن دو باشد، قابل شروع با نام خدا نیست و به مقصد نیز نمی رسد؛ زیرا کار باطل به باطل ختم می شود.
♦️خدای سبحان در این سوره به ما می آموزد که حتی حمد و عبادت او نیز اگر با «اسم الله» آغاز نگردد، گرچه حسن فعلی دارد، ولی چون فاقد حسن فاعلی است، اَبْتر است.
📚تفسیر تسنیم، ج1،ص297
🍃کانال تفسیرقرآن🍃
https://eitaa.com/joinchat/397148214Cbb4b75d3a6
🌷تفسیر قرآن🌷
✅عینیّت یا مغایرت اسم با مسمّا
♦️اختلاف متکلمان پیشین بر سر عینیّت یا مغایرت اسم با مسمّا، ناظر به اسمای حقیقی و تکوینی ذات اقدس الهی است، نه اسمای لفظی او؛ چون هیچ موحّدی الفاظ یا مفاهیم نامهای خداوند را عین ذات مسمّای به آنها نمی داند.
♦️در عرف و لغت بر «لفظ دالّ بر مسمّا» اطلاق می شود و در اصطلاح اهل معرفت به معنای «ذاتِ همراه با تعیّن» است و بنا بر این اصطلاح خاص، نامهایِ لفظیِ ذات و صفات خدای سبحان «اسم اسم الاسم» است؛ مانند اسمایی که در قرآن کریم و روایات و ادعیه، نظیر دعای «جوشن کبیر» آمده است و مفاهیم نامهای لفظی «اسم الاسم» است.
♦️آثار و برکاتی که در برخی روایات و ادعیه ما آمده، نتیجه اسمای لفظی نیست؛ زیرا هرگز با لفظ و یا مفهوم نمی توان بر جهان عینی اثر گذاشت، بلکه منظور از آن اسماء همان «ذات خداوند با تعیّن خاص» است که با آن تعیّن این امور آفریده می شود
📚تفسیر تسنیم، ج1،ص297,298
🍃کانال تفسیرقرآن🍃
https://eitaa.com/joinchat/397148214Cbb4b75d3a6
🌷تفسیر قرآن🌷
✅مفردات
💠(اسم) مشتق است از (سمه) به معنى علامت، یا از (سمو) به معنى رفعت و بلندى که این صحیحتر است.
💠 لفظ جلاله (اللّه) اصل آن (ال اله) بوده است، (اله) از ریشه (اله) یعنى پرستش کرد و یا از ریشه (وله) یعنى متحیّر و سرگردان شد چون عقلها درباره خدا حیران مىشود.
💠لفظ جلاله (اللّه) اسمى است براى آن ذات مقدس ازلى که در بردارنده و مستجمع تمام صفات کمالیه است و اوست که بندگانش را به سوى خویش هدایت مىکند.
💠(الرّحمن) صیغه مبالغه است که دلالت مىکند بر کثرت و زیادى رحمت
💠(الرّحیم) صفت مشبّهه است که دلالت مىکند بر ثبات و بقاء و دوام رحمت.
📚تفسیر المیزان
🍃کانال تفسیر قرآن🍃
https://eitaa.com/joinchat/397148214Cbb4b75d3a6
🌷تفسیر قرآن🌷
✅گزیده تفسیر
🔶ستایش هر ستایشگری، در برابر هر کمال و جمالی، در حقیقت حمد خداست و جز او هیچ کس سزاوار ستایش نیست.
🔶خدای سبحان ربّ هر «عالَم» است و آن را به سوی کمال مناسبش سوق می دهد و «عالَم» چیزی است که به وسیله آن عِلْم حاصل شود (ما یُعْلَمُ به) و چون در جهان هستی هر موجودی نشانه خداوند است، پس هر موجودی در حدّ خود یک عالَم است و با ربوبیت خدای سبحان به سوی کمال خود پیش می رود.
🔶این کریمه جامعترین تعبیر از حمد خداست و با تبیین الوهیت و ربوبیّتِ انحصاری خداوند، مفید اختصاص حمد به اوست؛ خدایی که همه کمالات را دارد (الله) و پروراننده همه چیز است (ربّ العالمین)، شایسته ستایش است و چون ستایش در برابر بخششِ کمال و جمال است و این نیز در انحصار خداست، پس حمد ویژه اوست و خداوند، یگانه محمود است.
🔶خدای سبحان نه تنها یگانه محمود، که یگانه حامد نیز هست؛ زیرا حمد حقیقی بدون شناخت ولیّ نعمت و همه کمالات و نعمتهای او میسور نیست و غیر خدا چنین شناختی ندارد.
📚تفسیر تسنیم
🍃کانال تفسیر قرآن🍃
https://eitaa.com/joinchat/397148214Cbb4b75d3a6
🌷تفسیر قرآن🌷
✅مفردات
🔶(الْحَمْدُ لِلَّهِ) حمد به معناى ستایش در برابر عمل نیکوى اختیارى است، (به خلاف مدح که به عمل ارادى و غیر ارادى تعلّق مىگیرد).
🔶(ربّ) آن مالکى است که تدبیر امر مملوک خویش مىکند، پس قیام و قوام عبد و زندگى و شئون وى متعلق به او است
🔶 (العالمین) جمع کلمه (عالم) به معنى (آنچه ممکن است که به آن علم یافت) مىباشد، که معناى این کلمه شامل تمامى موجودات مىشود، هم تک تک آنها را میتوان عالم خواند و هم نوع آنها را مانند عالم جمادات، عالم گیاهان، عالم حیوانات، عالم انسانها و همچنین کواکب، صنف هر نوعى را هم مىتوان عالم خواند، مثل عالم عرب، عالم عجم، عالم انس، عالم جنّ، عالم ستارگان و خداوند پروردگار همه این عوالم است.
📚تفسیر المیزان
🍃کانال تفسیر قرآن🍃
https://eitaa.com/joinchat/397148214Cbb4b75d3a6