🔻نقد سند راهبردیِ فضای مجازی 🖋 مهدی #جمشیدی سندهای ملّی- راهبردی، اهمّیّت فراوانی دارند و بیانگر اعتبار و منزلت یک ملّت هستند. ازاین‌رو، باید حتّی هر یک از واژه‌ها نیز با دقت‌های مینیاتوری و حسّاسیّت‌های میلیمتری انتخاب شوند. در این قبیل سندها، تمام جزئیّات پیدا و ناپیدا، مهم و تعیین‌کننده هستند؛ چه رسد به کلّیّات. بااین‌حال، گویا در سند راهبردیِ فضای مجازی که به‌تازگی از سوی شورای عالی فضای مجازی منتشر شده است، آنچنان که باید به این قیدها و ملاحظه‌ها اعتنا نشده است. در اینجا به‌عنوان نمونه، چند نکتۀ انتقادی را دربارۀ بخش نخست این سند که «ارزش‌ها» نام دارد، مطرح می‌کنم. ۱. ارزش‌ها، دارای «وزانت برابر» و «مکانت یکسان» نیستند و این‌گونه نیست که همگی در عرض یکدیگر قرار داشته باشند، بلکه برخی از ارزش‌ها، «کانونی‌تر» و «بنیادی‌تر» هستند و هویّت «غایی/ نهایی/ اصالی» دارند؛ به‌طوری‌که ارزش‌های دیگر از درون آن‌ها متولّد می‌شوند و یا سایه‌نشینِ احکام و معانی آنها هستند. امّا در این سند، ارزش‌ها به‌صورت «پراکنده/ درهم/ آشفته» از پی دیگر درج شده‌اند و «نظم زنجیره‌وار» و «چیدمان معنادار» ندارند. ۲. باید روایت ارزش‌ها در قالب «مفهوم‌سازی‌های نوآورانه و دلنشین» صورت بگیرد، نه این‌که همان «الفاظ تکراری» دوباره به کار گرفته شوند و ارزش‌ها در چهارچوب «خام» و «ابتدایی»، مطرح گردند؛ چنان‌که امام خمینی و آیت‌الله خامنه‌ای به بازتفسیر اسلامِ شیعی روآوردند و معانی و معارف اصیل را در قالب «تعبیرسازی‌های روزآمد» و «ترکیب‌بندی‌های خلّاقانه» روایت کردند. روایت آنها از روایت‌های سنّتی و بیگانه با زمینه‌ و زمانۀ جدید، فاصله داشت و نشان می‌داد که باید «جامۀ نو» به تنِ حقایق قدسی پوشانید. امّا در این سند، چیزی جز همان «مفاهیم فرآوری‌نشده» و «الفاظ گسسته از بازآرایی» مشاهده نمی‌کنیم. ۳. درست است که فضای مجازی از تمام جهات و اضلاع، متفاوت با فضای واقعی نیست و این دو، اوصاف و احکام مشترک نیز دارند، امّا دست‌کم باید برای «وجوه خاص» و «لایه‌های منحصربه‌فردِ» فضای مجازی، «روایت متفاوت» داشت و ارزش‌ها را به‌گونه‌ای «ترجمه» و «تبدیل» کرد که به قلمرو فضای مجازی وارد شده باشند و به سنخ و جنس آن درآمده باشند. این در حالی است که اکنون احساس می‌شود که بندهای یادشده، عام و مطلق هستند و به عالَم متمایزِ فضای مجازی پا ننهاده‌اند. ۴. دیگر این‌که نباید ارزش‌های متباین و مستقل را در یک بند در کنار یکدیگر نشاند. چنین ادغام و تجمیعی به معنی فروکاهیدن این قبیل ارزش‌هاست. ۵. همچنین لازم است در مقام روایت ارزش‌ها، تعابیری افزوده شوند که فاصله و تفاوت این ارزش‌ها را با «رویکردهای رقیب و معارض» نشان بدهند تا مسیر برای تعمیم‌های ناروا و مشابه‌انگاری‌های ناصواب، مسدود شود. کارکرد «قیود توضیحی» و «اوصاف روشنگر» نیز همین است که مناسبات بیرونیِ مفهوم را آشکار می‌کنند و صف «مفاهیم خویشاوند» را از «مفاهیم بیگانه»، مشخص می‌سازند. این نیز غفلتی است که شایستۀ یک سند متعلّق به سطوح عالیِ حاکمیّت نیست. ۶. مطالعۀ بخش ارزش‌ها در این سند، هیچ‌گونه «نشاط اسلامی» و «برانگیخته‌گی انقلابی» در مخاطب ایجاد نمی‌کند؛ یعنی متن، «حس‌وحال» و «رمق» ندارد و «بی‌روح» و «مرده» است. ما با یک روایت «رقیق» و «دیوان‌سالارانه» از ارزش‌ها مواجه هستیم که رنگ‌وبوی محسوس ندارد و از عزّت ایمانی و اعتمادبه‌نفس ملّی حکایت نمی‌کند. متن باید چنان غلظت و حرارتی داشته باشد که «هیبت اسلامی» و «شوکت انقلابی» در آن، چشم‌نواز و خیره‌کننده باشد. و… . 🆔 eitaa.com/sedgh_mahdijamshidi #⃣ #از_تبیین_تا_قیام جبههٔ #انقلاب اسلامی در فضای مجازی

✊🏻 @jebheh