🔶🔹 از کتب بسیار مفید و تحقیقی در زمینه کتابشناسی
————————————-
⚠️نشر مطالب، بدون ذکر آدرس کانال، جایز نیست.
🔺 راه ارتباطی: @hm1370
🌐 کانال #میراث_علمی_سلف 🔰🔰
↘️http://eitaa.com/joinchat/702283798C36acb3a525
↘️http://mirath.blog.ir
✅ در قدیم، درس خواندن، اصولی داشت!
(فصوص اشتباه تایپی است و منظور کتاب "الفصول الغرویة" نوشته مرحوم محمدحسین بن محمدرحیم رازی ایوانکیفی حائری اصفهانی است که برادر صاحب "هدایة المسترشدین" (شرح استدلالی کتاب معالم) یعنی جناب شيخ محمدتقى رازى نجفى اصفهانى ايوان كيفى بودند.
🔺 گفتاری از آیت الله سید رضی شیرازی حفظه الله
با آرزوی توفیق برای همه طلاب علوم دینی و بازگشتن همه ما به طریق علما از جهت علمی و عملی.
————————————-
⚠️نشر مطالب، بدون ذکر آدرس کانال، جایز نیست.
🔺 راه ارتباطی: @hm1370
🌐 کانال #میراث_علمی_سلف 🔰🔰
↘️http://eitaa.com/joinchat/702283798C36acb3a525
↘️http://mirath.blog.ir
✅ گفتاری از علامه حسن زاده آملی پیرامون استاد خویش، مرحوم علامه شعرانی و توصیه به خواندن کتاب شریف "کشف المراد"
————————————-
⚠️نشر مطالب، بدون ذکر آدرس کانال، جایز نیست.
🔺 راه ارتباطی: @hm1370
🌐 کانال #میراث_علمی_سلف 🔰🔰
↘️http://eitaa.com/joinchat/702283798C36acb3a525
↘️http://mirath.blog.ir
😭 أفولِ فُحول
✅ گفتاری از استاد گرانقدر، اکبر ثبوت دام عزه از شاگردان مرحوم علامه شعرانی در باب افولِ فُحول علمی در حوزه.
————————————-
⚠️نشر مطالب، بدون ذکر آدرس کانال، جایز نیست.
🔺 راه ارتباطی: @hm1370
🌐 کانال #میراث_علمی_سلف 🔰🔰
↘️http://eitaa.com/joinchat/702283798C36acb3a525
↘️http://mirath.blog.ir
✅ تحول در تحصيل (1)
⚠️ سند اول: گفتاري از آيت الله العظمي شبيري زنجاني دام ظله الوارف
↙️ ادعا: کتابهاي متأخر، ملّا درست نمي کند!
🔺 معرفی اجمالی آیت الله:
🔸 ايشان که از ملازمان آيت الله سيد صدرالدين صدر و آيت الله بروجردي و آيت الله سيد محمد داماد و آيت الله خوئي رحمة الله علیهم بودند، حدود 40 سال است که به تدريس خارج فقه و اصول اشتغال دارند و در علم رجال و دراية الحديث نيز تبحر ويژه اي دارند که تحقيق کتاب رجال نجاشي و تعليقاتي بر رجال شيخ نيز از آثار رجالي ايشان است.
✅ بخشي از فرمايش ايشان به صورت خلاصه:
↙️ در قديم، کتاب و اثرِ اعلمِ علماي ادوار مختلف را که از تمام جهات ممتاز بود، انتخاب کرده و آن را تدريس مي کردند. "معالم" (اولین کتاب اصولی در روش سنتی)، تا ساليان متمادي تدريس مي شد. آقاي بروجردي رحمه الله، در بروجرد، غير از درس خارج، يک درس معالم هم براي پسرش مي گفته است. معالم، کتابي عالي بود.
ادامه دارد...
⚠️ فرمايشات ايشان نشان مي دهد در زمان گذشته، هر کتابي، کتابِ درسي نمي شد. اصولا اينکه کتابي، به صورت دستوري و اجباري و بخشنامه اي، کتاب درسي شود، از بدعت هايي است که در ساليان اخير درست شده است و به محيط علمي حوزه، آسيب زده است.
جاي تاسف است که ما چنين سنت هاي حسنه اي را ترک گفتيم.
⁉️ اما چاره چيست؟
چاره آن است که کمر همت ببنديم و با چند طلبه مشتاق، به صورت غير رسمي کتب دقيق گذشته را مطالعه کنيم تا خداوند فرجي برساند.
————————
⚠️نشر مطالب، بدون ذکر آدرس کانال، جایز نیست⚠️
🔺شرکت در نذر علمی و تامین بودجه سایت/ ارتباط با ما: @hm1370
🌐 کانال #میراث_علمی_سلف /عضویت:
↘️http://eitaa.com/joinchat/702283798C36acb3a525
↘️https://emirath.ir/
نگاه بسیار متعالی آیت الله بروجردی رحمة الله علیه را در تحصیل علوم حوزوی، هر روز برای خود تَکرار(!) کنیم... تذکر همیشه لازم است چون هجمه ها و شبهه ها و راه های انحرافی زیاد است.
برخی گمان می کنند، الزاماً پایه 8 بر پایه 1 فضیلت دارد و همین نگاه باعث شده است تا طلبه از همان اول، برای رسیدن به پایه های خیالی بالاتر، عجله کند. اما علمای راستین، چه می گویند؟!
#خوب_درس_بخوانیم!
✅ بسياري از انحرافات فکري که در ذهن و ضمير ما رخ مي نمايد، ناشي از عدم تسلّط بر علوم پايه و محوري؛ يعني ادبيات و اصول و منطق است. چه بسيار حوزويان و دانشگاهيان سرشناسي مي شناسيم که به دليل عدم تسلط بر اين علوم، لاجرم به ورطه گمراهي افتادند با اينکه قصد سوئي هم نداشتند.
⚠️ شواهد نشان مي دهد: خيلي از روشنفکران معاصر، اتفاقاً به حفظ ديانت و معنویت، بسيار علاقمندند اما چون بر علوم پايه تسلّط ندارند، انحرافات بسياري در انديشه آنها به وجود آمده است.
————————————-
⚠️نشر مطالب، بدون ذکر آدرس کانال، جایز نیست
🔺شرکت در نذر علمی و تامین بودجه سایت/ ارتباط : @hm1370
🌐 کانال #میراث_علمی_سلف /عضویت:
↘️http://eitaa.com/joinchat/702283798C36acb3a525
↘️https://emirath.ir/
✅ تحول در تحصيل (10)
⚠️ سند دهم: گفتاري از حجت الاسلام و المسلمین جلالی دام عزه
🔹دانشمند برجسته و متخصص دانش حدیث، رجال و احیای تراث شیعه
🔺البته حلقات کتاب مهمي است و آراي سابقين را مرتب کرده است، خصوصا براي افراد دانشگاهي که نسبت به علم اصول، غريبه هستند، آگاهي ايجاد می شود که سير مباحث چگونه بوده است.
⁉️ اما اين، به اجتهاد چه کار دارد؟ ما براي اجتهاد، يک ترتيب ديگري داشتيم. ما اول معالم مي خوانديم، بعد قوانين، و بعد کتاب شيخ و بعد کفاية و بعد هم علماي ديگر... .
✅ تازه استادها خودشان ملا بودند، خود کفايه را در پيش مجتهدين مي خوانديم. کساني که شاگردان مرحوم نائيني و آقا ضياء و شيخ محمد حسين اصفهاني رحمة الله تعالی علیهم بودند، به ما کفايه درس مي دادند.
⁉️حالا همين حلقات را چه کساني درس مي دهند؟! چه کسي همين حلقات را محکم خوانده، که درس بدهد؟
🔹 خلاصه حلقات کتاب خوبي است، اما جاي اينها را نمي گيرد. خود سيد هم گفته اگر کسي کفايه بخواند، احتياجي به اين مسائل ندارد.
🔶🔹به هر حال کساني که براي حوزه برنامه ريزي مي کنند، بايد ببينند علماء سابق چکار کرده اند؟ به خصوص اينکه الان طلاب ِ با استعداد زيادي داريم و مي توانند خيلي خوب درس بخوانند و ملّا شوند و نبايد زمينه کار قوي را از آنها گرفت.
✅به نظر بنده، يکسال امتحان کنيد. هر دو برنامه را بگذاريد و طلبه را مخيّر کنيد. طلبه با استعداد خودش، مسير بهتر را انتخاب مي کند، بعد هم آخر سال ببينيد کدام قوي تر هستند؟
————————————-
⚠️نشر مطالب، بدون ذکر آدرس کانال، جایز نیست
🔺شرکت در نذر علمی و تامین بودجه سایت/ ارتباط با ما: @hm1370
🌐 کانال #میراث_علمی_سلف /عضویت:
↘️http://eitaa.com/joinchat/702283798C36acb3a525
↘️https://emirath.ir/
🔶🔹مرحوم ملاعبدالله در حاشيه بر تهذیب المنطق تفتازانی، مي فرمايند:
«عليک بمطالعة کتب القدماء فإنّ فيها شفاء العليل و نجاة الغليل»
🔺کسي منکر اين نيست که کتب جديد فوائدي دارند يا کتب قديمي نواقصي را در خود جاي داده اند، اما مسئله اين است که ميزان اتقان و عمق و نظريه پردازي هاي دقيق، در کتب قديمي، بسيار فراتر از کتب جديد است، و مي تواند سکوي پرش مناسبي باشد تا دانش پژوه به جولان فکري مناسب دست يابد. به علاوه با مطالعه کتب پيشين، قوت تحقيق و تتبع، در دانش پژوه ايجاد مي شود، تا بتواند نظريات نابی را استخراج، و آنها را با قالب امروزين، عرضه کند.
🔺ما حداقل روشاً، ناچاريم براي فهم ميراث ارزشمند 1400 ساله خود، به کتب علما مراجعه کنيم. با کتاب هاي ضعيف شده و خلاصه شده و بريده شده، نمي توان حرکت کرد و کلام قدما را فهمید. مراجعه نیز، در مراحل مهمی باید در فرآیند آموزشی اتفاق بیفتد.
✅ اثبات شيء نفي ما عدا نمي کند. مي توان در کنار کتب قديمي، برخي از کتب معاصر را نيز که قوت و اتقان شان نزد علما، ثابت شده، مطالعه کرد اما عمده تمرکز بايد بر کتب قدما باشد.
————————————-
⚠️نشر مطالب، بدون ذکر آدرس کانال، جایز نیست
🔺شرکت در نذر علمی و تامین بودجه سایت/ ارتباط با ما: @hm1370
🌐 کانال #میراث_علمی_سلف /عضویت:
↘️http://eitaa.com/joinchat/702283798C36acb3a525
↘️https://emirath.ir/
⁉️ پیگیری روش سنتی؛ مخالفت با اصل ولایت فقیه؟! 😳
🔶🔹برخی با استناد به جملاتی که رهبر انقلاب، در برخی جلسات عمومی مطرح کرده اند، روش سنتی را بالجملة یا فی الجملة، مضر می دانند و تحول در متون حوزوی را که سال های سال است کلید خورده، به عنوان یک افتخار تلقی می کنند و به بنده نیز پیام هایی ارسال می دارند. در پاسخ به این بزرگواران، مطالبی عرض می شود:
1) همانطور که بارها عرض شده، کسی مخالف تحول نیست (بنابراین ما نیز مدافع گفتمان رهبر انقلاب هستیم). مکانیزم روش سنتی، اتفاقاً بر تحول، استوار است. تحول در فکر. دقیقاً به همین خاطر است که این روش، توصیه می کند، باید به سراغ قله ها و فحولِ هر علم رفت. اما اگر هم قرار است، تحولی صورت پذیرد، باید توسط قله های آن علم، صورت بگیرد. قله هایی که به دقت، مبادی تصوریه و تصدیقیه علم را بشناسند، ساختار علم را بدانند، و نسبت به تاریخ آن علم، آگاهی کافی داشته باشند.
🔺مثلا فردی که به خاطر وجود برخی محتواهای ناهنجار (اعتقادی یا اخلاقی)، اشعار فصیح عرب جاهلی را از کتب حوزوی حذف می کند، چطور در قله علم ایستاده است؟ مگر نمی داند که اصلی ترین ملاک ما برای سنجش ادبی، سماع از عرب فصیح است؟! مگر می شود، با حذف اشعاری که مهمترین منبع برای استدلالات ادبی هستند، به قضاوت صائب رسید؟
انصافاً، علمای قبل که این اشعار را می خواندند، با اخلاق تر از ما نبودند؟!! 🧐😂
بنابراین، ما نیز مانند رهبر انقلاب، خواهان تحولیم. اما اینکه این تحول به دست چه کسانی باید انجام شود نیز مهم است و قطعا هم ایشان، مدافع سرسخت این مهم، هستند. تجربه نشان داده است، کسی که دنبال تحول است، اگر علم کافی نداشته باشد، تنها هنری که به خرج می دهد، آن است که کتب را ذره ذره، کم حجم تر کند و چند تیتر و تمرین هم اضافه کند و نمودار بکشد و مطالب را منظم تر کند. انصافاً این است تحول؟
2) طبق جستجو در بیانات رهبری، و با توجه به اخبار غیر رسمی که از برخی اساتید شنیده می شود، اتفاقاً رهبر انقلاب، هیچ گاه مخالفِ اصل روش سنتی و مطالعه اقوال علما نبوده اند. بنابراین، به این نتیجه می رسیم که برخی مخالفان روش سنتی، فقط سخنانی از ایشان را انتخاب و گزینش کرده اند، که خوشایند آنها بوده است (کل حزب بما لدیهم فرحون!!).
به عنوان مثال ایشان فرموده اند: "درس را بايد خواند. يقيناً مطوّل و شرح لمعه و رسائل و مكاسب و كفايه و درسهاي خارجِ معمول سنتيِ ما لازم است. من قبلًا گفتم بيمايه فطير است...".
ادامه صحبت های ایشان را می توانید در پیوند زیر مطالعه فرمائید: https://eitaa.com/mahvenahv/2277
3) پاسخ دیگر، به تلقی اشتباه برخی بزرگواران در مورد ولایت فقیه برمی گردد. اصلا بنابر فرض مُحال، قبول کنیم که روش سنتی، مورد نهی رهبر انقلاب است (که قطعا چنین نیست).
تلقی اشتباه این بزرگواران آن است که گمان می کنند، در مسائل علمی که طبیعتاً باید استدلال آورد، سنجش و تجربه کرد و اقوال مختلف را مورد کاوِش قرار داد، اگر کسی، نظر علمی اش مثلا در نوع و کیفیت تحصیل، با الگوی ولی فقیه تفاوت کند، چنین شخصی ضد ولایت فقیه است!!
هیچ فقیهی، از جمله امام خمینی و رهبر انقلاب، اصلاً به چنین تلقی اشتباهی از ولایت فقیه، قائل نیستند. به این بزرگواران، توصیه می شود، در مورد گفتمان ولایت فقیه، کمی بیشتر تحقیق کنند و بی جهت، دیگران را مخالف ولایت فقیه، معرفی نکنند و بدانند، با این تلقی های اشتباه، فقط به هویت دین ضربه می زنند و جلوی بالندگی علمی حوزه های علمیه را می گیرند.
4) اصل در مشرب اصیل و پرافتخار حوزه های علمیه، آزادی بیان، بر اساس احترام متقابل است. آزادی بیانی که سنگ بنای آن از همان سال اول حوزه، در بستر مباحثه اتفاق می افتد. ما از همان ابتدا یاد می گیریم، که الزاماً تلقی ما درست نیست، و دقیقه به دقیقه، منتظریم که نقد شویم. این سنت مبارک را حفظ کنیم و به آن ببالیم. بی جهت، به دیگران، تهمت نزنیم و آنها را از قطار اسلام، خارج نکنیم.
🔺ما متر و سنجه ی ایمان و خلوص دیگران نیستیم. خیلی هنر کنیم، گلیم خود را از آب بیرون بکشیم! پس به کار خود مشغول شویم. صنعتی هستیم، صنعتی درس بخوانیم، سنتی هستیم، سنتی درس بخوانیم. اگر هم نقدی داریم، علمی بیان کنیم. چرا به دیگران، انگ می زنیم؟!
———————————-
⚠️نشر مطالب، بدون ذکر آدرس کانال، جایز نیست
🔺شرکت در نذر علمی و تامین بودجه سایت/ ارتباط با ما: @hm1370
🌐 کانال #میراث_علمی_سلف /عضویت:
↘️http://eitaa.com/joinchat/702283798C36acb3a525
↘️https://emirath.ir/
✅ تحول در تحصيل (15) (*)
⚠️ سند پانزدهم: گفتاري از حجت الاسلام و المسلمین سید یدالله یزدان پناه دام عزه
🔹مدرس برجسته فلسفه و عرفان و از شاگردان علامه حسن زاده آملی و علامه جوادی آملی دام عزهما.
———————
🔶🔹بنده به کار تاریخی (در علم) خیلی اعتقاد دارم. این کار، طلبه را به لحاظ فهم کل بستر علم، خیلی جلو می برد. این بحث ها، باعث می شود، طلبه خُلَل و فُرَجِ بحث را بفهمد. چرا الآن، سرِ این سفره نشسته است؟ هر اثری از آثار علمی، چه ویژگی هائی دارد؟ این کار، علاوه بر اینکه اطلاعات ما را افزایش می دهد، قدرت تحقیق در آن علم را نیز به ما یاد می دهد.
🔺من معتقدم، در علم اصول، باید طوری مباحث مطرح شود، که کسی که فرضاً هیچ قوانین نخوانده است، بتواند بفهمد در قوانین چه می گذرد؟ چه نسبتی با معالم دارد؟ آنجا چه کرده؟ بعدش چه کرده است؟ صاحب فصول چکار کرده است؟ در کجا ناظر به هم بوده اند؟ اینها باید در تاریخ علم، به خوبی گزارش شود. البته این کتاب ها باید، با مداقّه های خاص، نوشته شود، نه اینکه هر کسی بنویسد.
✅ تحقیق در متون چیزی است و تحقیق در علم، چیز دیگر. تحقیق در علم یعنی مثلاً بحث معقول ثانی را از ابتدا تا انتها در آن علم، بررسی کنیم؛ یعنی این بحث از کجا شروع شده، چرا شروع شده و سیر تحول و تطور آن چه بوده و به کجا ختم شده است؟
🔺(بنابراین)، متن خوانی باید طوری باشد، که بتواند به ما، پوشش تاریخی بدهد. مثلا قدیم، معالم می خواندند، قوانین می خواندند، بعد از آن، رسائل می خواندند، به اضافه کفایة، این خودش یک تاریخ بود. ما اگر هم نمی خواهیم این سیر را طی کنیم، اما باید کاملاً این هویت تاریخی را پوشش دهیم (یعنی متون جدیدی هم اگر قرار است نوشته شود، باید این هویت تاریخی را از بین نبرد).
——————————————————————-
(*) به دلیل اینکه خلاصه و لبّ مصاحبه ایشان قرار می گیرد، بعضاً جملات و توضیحاتی اضافه می شود اما این اضافات، مخلّ به مقصود نیست.
⚠️ نکته ویژه و نابی که ایشان در این مصاحبه فرموده اند، یکی از دلائل خواندن کتب سنتی است. اینکه: خواندن کتب سنتی، به ما توانائی خاصی می دهد تا بتوانیم تاریخ یک علم و مسائل آن را تحقیقآً بررسی کنیم. کسی که وقت خود را فدای به کتب ضعیف می کند، چگونه می تواند در دریای بیکران کتب، غواصی کند؟
همچنین به مرتبه هر علم نیز باید دقت کرد. مثلا کسی که هنوز ادبیات، و منطق و اصول را با سیر مشخص و سنتی، طی نکرده، و ذهنش پخته نشده، چگونه در کلاس فلسفه می نشنید؟! طلبه سال دوم را با فلسفه چکار؟ تازه در همان فلسفه نیز، به جای اینکه از حکمت مشاء و سپس اشراق شروع کند، چرا مستقیم در سفره فلسفه صدرائی می نشیند؟ و بعد هم سودای عرفان نظری، در ذهن می پروراند؟
⁉️چرا ما کاریکاتوری درس می خوانیم؟! چرا اینقدر عجله داریم؟ به کجا می خواهیم برسیم؟ مگر آنها که عجله کردند، به کجا رسیدند؟ فقط مشتی تصورات بی ربط در ذهنشان شکل گرفت.
———————————-
⚠️نشر مطالب، بدون ذکر آدرس کانال، جایز نیست
🔺شرکت در نذر علمی و تامین بودجه سایت/ ارتباط با ما: @hm1370
🌐 کانال #میراث_علمی_سلف /عضویت:
↘️http://eitaa.com/joinchat/702283798C36acb3a525
↘️https://emirath.ir/
💠 أفقه فقها
[به مناسبت نهم جمادیالأولی سالروز شهادت فقیه نامدار شیعه، شهید اوّل "رضوانالله علیه"]
❖ شیخ شمسالدین محمد بن مکی عاملی معروف به شهید اول (۷۸۶–۷۳۴ق) از فقهای مشهور شیعه است. از جمله معروفترین تألیفات وی میتوان به «دروس»، «ذکری» و «لمعه دمشقیه» اشاره کرد.
برخی عالمان سنّی به وی اتهام ارتداد زده و طوماری را علیه وی امضا کردند و در دادگاهی وی را به اعدام محکوم کردند. شهید اول با وضع دلخراشی در روز پنج شنبه نهم جمادیالاولی سال ۷۸۶ هجری به فتوای قاضی برهان الدین مالکی و تأیید عباد بن جماعه شافعی در میدان قلعه دمشق با شمشیر کشتهشد. آنگاه بدن شریفش را پس از به دار آویختن، سنگ باران کرده و به آتش کشیدند.
📝 در کتاب "جرعه ای از دریا" درباره این فقیه بزرگ، از قول آیتاللهالعظمی شبیری زنجانی آمده است: 🔻
● مرحوم حاج آقای ما درباره اینکه أعلم علمای شیعه به طور مطلق در تمام أزمنه کیست، نوشته است: برخی شهید اوّل را اعلم میدانند.
● شهيد اول خيلى فوق العاده بود. اگر حواشى ايشان بر «دروس» را ملاحظه كنيد، مبهوت مىشويد كه چقدر بر فقه احاطه دارد.
● كتاب دروس شهيد اول ـ كه ناتمام هم ماند ـ بعد از مراجعه به جواهر و همه كتابها، هنوز هم تازه است و مطالب زيادى در آن وجود دارد كه در اين كتابها نيامده است. كتاب دروس كتاب تازهاى است و بر فقيه لازم است كه حتى بعد از مطالعه «جواهر الكلام»، به «دروس» مراجعه كند و از مطالب ابتكارى آن بهره ببرد.
شهيد در بعضى از نُسَخ دروس حاشيه هايى دارد كه با «منه» مشخص شده است . اين حواشى خيلى قوى است و مثلاً ذكر مىكند كه فلان مطلب در كجا ثمره دارد و يك دفعه حدود ده مورد از ثمرات آن را ذكر مىكند. اینها شاهد بر احاطه فوق العاده شهيد بر فقه است و نشان مىدهد كه فقه مثل موم در دستش بود.
📚 جرعه ای از دریا، ج2، ص 308
@zanjani_net