شَر خَران و شیدایان؛ همان ماجرای همیشگی
♦️اگر جمع بزنیم، آقایان روحانی و ظریف و ربیعی و واعظی و ربیعی در این چند ماه، بیش از دویست بار، از پیروزی بایدن استقبال کرده و با اشتیاق و التماس و شتابزدگی، خواستار بازگشت به برجام شده اند؛ بلکه حتی پیشاپیش خبر ازبازگشت آمریکا به توافق داده اند!
🔹اما در مقابل، دولت گرفتار و بحران زده آمریکا با همه نیازش، مبتنی بر بدیهیات دیپلماسی رفتار کرده و در رفتارش، بی نیازی و عجله نداشتن را نشان داده است. اما چرا؟
♦️علت این رفتار نا متوازن را که مقدمه توهین و طلبکاری است، وبسایت رادیو فرانسه مهر ماه 92 در ارزیابی روحیات تیم روحانی توضیح داده است. آن زمان، برخی دولتمردان و رسانه های همسو، برای بیچاره نمایی کشور مسابقه گذاشته بودند، ادعای خالی بودن خزانه را مطرح می کردند و ضمنا، گشایشی رویایی را به واسطه بستن با کدخدا به تصویر می کشیدند.
🔹در کوران چنان رویکرد مبتذلی بود که وبسایت رادیو فرانسه نوشت: "ارزیابی غرب از دولت روحانی، تعامل با #فروشنده_بدهکار و مشتاقی است که خود را ناگزیر از #فروش_حقوق_ملی میبیند. طبق این جمعبندی اگر خریدار صبور باشد، فروشنده، قیمت را کمتر خواهد کرد».
♦️با این روانشناسی است که وزیر خارجه جدید آمریکا و مشاور امنیت ملی بایدن می گویند عجله ای برای بازگشت به توافق ندارند. دقیقا مثل سال 92 تا 94 که بر خلاف هیجان زدگی طرف ایرانی برای "توافق به هر قیمت"، اعلام کردند "توافق نکردن، بهتر از توافق بد است".
🔹آیا سپری شدن هفت سالِ پر عبرت، زمان کمی برای درس آموختن و تکرار نکردن خطا های پر خسارت قبلی است؟ چرا هیچ تجربه و شناختی درباره شَر خر های شرور آمریکایی، در ذهن برخی دولتمردان ما انباشته نمی شود؟ ساختار ذهن آنها چه قدر ویروسی است که به جای گرفتن گریبان طرف کلاهبردار، دوباره از سر شیفتگی و شیدایی و دستپاچگی با آنها رو به رو می شوند؟
محمد ایمانی
تله توافق به هر قیمت؛
عراقچی از کدام تفاهم می گوید؟
🔸آقای عراقچی دیروز گفت"به نظر می رسد #تفاهم_جدیدی در حال شکل گرفتن است و اشتراک در هدف نهایی بین همه وجود دارد و مسیری که باید طی شود مسیری است که مقداری شناخته شده تر است. البته #اختلاف_نظرهای_بعضا_جدی وجود دارد. ما فکر میکنیم مذاکرات به مرحله ای رسیده که #نگارش_متن، حداقل در حوزه هایی که اشتراک نظر وجود دارد شروع شود".
🔸مشابه این سخنان هرگز از سوی مذاکره کنندگان مقابل عنوان نشد. بلکه جو بایدن دیروز گفته بود "هنوز زود است که معلوم شود مذاکرات برای احیای توافق موفق خواهد شد یا نه. ما برای بازگشت به توافق، #امتیازات_عمده" نخواهیم داد".
🔸مگر ایران، امتیاز جدیدی می خواهد؟ آمریکا اگر صداقت داشته باشد، باید به تعهداتش برگردد و همه 1500 تحریم دولت ترامپ، به علاوه تحریم های پسا برجامی دولت اوباما را بردارد.
🔸اما دولت بایدن، اولا می گوید بسیاری از این تحریم ها را بر نمی دارد و ثانیا نام انجام تعهد نقض شده خود را "امتیاز" می گذارد! پس از آن هم می گوید "امتیازات عمده" نخواهد داد؛ یعنی اگر هم امتیازی بدهد، جزئی و حاشیه ای خواهد بود که مغایر با مطالبه مشروع جمهوری اسلامی است.
🔸با وجود این واقعیات روشن، آقای عراقچی از کدام "تفاهم جدید" سخن می گوید؟! "جدید" نسبت به کدام تفاهم قبلی؟ جز برجام، توافق دیگری هم هست؟ اگر موضع آمریکا تا این حد متصلب و زورگویانه است، آقای عراقچی از کدام تفاهم حرف می زند که می توان نگارش آن را آغاز کرد؟!
🔸به یاد بیاوریم تحلیل وبسایت رادیو فرانسه را که مهر 92 نوشت: "ارزیابی غرب از دولت روحانی، تعامل با #فروشنده_بدهکار و مشتاقی است که خود را ناگزیر از #فروش_حقوق_ملی میبیند. طبق این جمعبندی اگر خریدار صبور باشد، فروشنده، قیمت را کمتر خواهد کرد».
🔸صورت مسئله، نباید به خاطر فرسایشی شدن مذاکرات در طول سه سال اخیر، گم شود: آمریکا در پنج ساله پس از برجام، ابتدا تدریجا و سپس به کلی، تعهدات خود را زیر پا گذاشت و اکنون ادعا می کند می خواهد به توافق برگردد؛
🔸بنابراین منطقا باید "همه" تحریم های پسا برجامی اوباما و ترامپ را "یکجا" و نه تدریجا لغو کند؛ سپس، ایران راستی آزمایی کند که آیا موانع صادرات نفتی و غیر نفتی برداشته شده و می تواند با درآمد هایش تجارت کند و میزبان سرمایه گذاری خارجی باشد؟ پس از این مرحله، ایران نیز به تعهدات خود بر می گردد.
🔸تفاوت تعهدات ما و آمریکا این است که آژانس، از ما طلبکاری می کند؛ اما هیچ نهادی (حتی شورای امنیت)، آمریکا را به خاطر نقض تعهدات مواخذه نمی کند. بنابراین ما باید بیشتر سخت گیری کنیم تا کلاه پنج سال قبل دوباره سر کشور نرود.
🔸ایران نه امتیاز جدید (و جزئی) می خواهد و نه نیازمند به اصطلاح "مشوق" است؛ ضمن این که نمی پذیرد سابقه عهدشکنی آمریکا با تفاهم جدید (گام به گام) پاک شود و چند ماه بعد، با عضو طلبکار برجام (!) رو به رو باشد که حالا نگرانی اش نسبت به انتخابات ایران هم برطرف شده و می تواند کارشکنی های تحریمی را از سر بگیرد.
محمد ایمانی