هشدار تاریخی #امام_خمینی به #شورای_مدیریت_حوزه قم نسبت به #خطر_نفوذ و تغییر #فقه_جواهری
بسم الله الرحمن الرحیم
🔹من چنانچه سابقاً نیز گفته ام، راجع به حوزۀ علمیه، عقیده ام بر این است که باید به آن بیشتر از همه چیز توجه کرد؛ چرا که حوزه علمیه اگر درست بشود، ایران درست می شود.
و اگر ـ خدای نخواسته ـ در حوزه علمیه #فسادی
به وجود آید ـ ولو در دراز مدت ـ در سرتاسر ایران آن فساد پیدا می شود و آنها که همیشه در فکر بوده اند که در حوزه علمیه #نفوذ کنند، به همین خاطر است.
🔹 نفوذ آنها، #نفوذ_ظاهری نیست که معلوم باشد فلان آقا نفوذی است. چه بسا بیشتر از شما #اظهار_دیانت بکند، مع ذلک، در موقع مناسب کارش را انجام دهد. اینها از مشکلات حوزه است.
🔹و قضيه تحصيل هم بايد به نحوى باشد كه فقه سنتى فراموش نشود. و آن چيزى كه تا به حال اسلام را نگه داشته است، همان فقه سنتى بوده است. و همه همتها بايد مصروف اين بشود كه فقه به همان وضعى كه بوده است، محفوظ باشد.
🔹ممكن است اشخاصى بگويند كه بايد #فقه_تازه اى درست كرد كه اين آغاز #هلاكت_حوزه است و روى آن بايد دقت بشود.
🔹البته من همه شما آقايان را میشناسم و از شما به خاطر زحمتتان در اين امر، تشكر مىكنم. ولى بايد خيلى متوجه باشيد.
🔹در هر صورت، آن چيزى كه براى حوزه ها خطر است، اين است كه ما اين فقه را به نحوى كه به دست ما رسيده است، به نسل آينده تحويل ندهيم. بايد همان طور كه مبانى اسلامى، مبانى فقهى را تحويل داده اند، ما هم به آيندهها تحويل بدهيم كه اگر اين افراد در آينده نتوانستند كار خودشان را انجام بدهند، تقصير ما نباشد.
🔹و ديگر اينكه #اخلاق بايد در همه جا و در همه دروس، مورد توجه قرار گيرد. و اعتقادم بر اين است كه بايد هر كس حوزه درسى بزرگ يا كوچكى دارد، يكى دو دقيقه- مقدمتاً يا مؤخرتاً- درس اخلاق بگويد كه طلاب با اخلاق اسلامى بار بيايند. و اجمالًا من از شما مطمئنم كه شما خوب كار می كنيد و نظرات درستى داريد، لكن در هر كارى #اشتباهاتى هم هست.
🔸 #گروههای_مختلف به این حوزه نظر دارند؛ چون در دراز مدت می توانند کارهایی که ما می کنیم به هم بزنند. و اینکه شما در رابطه با سابقه افراد #تحقیق می کنید کار خوبی است؛ چرا که اگر کسی قبل از انقلاب یا بعد ازآن کجروی داشته است و الان می گوید من #توبه_کردهام، ممکن است این توبه کردن #مصلحتی باشد. باید توجه داشت که این افراد، #حوزه_را_فاسد_نکنند.
و شما همیشه با حضرات مراجع و سایر بزرگان مشورت کنید و از آنها نظر بخواهید و من هم به شما دعا کنم.
و السلام علیکم و رحمة الله
(صحیفه امام، ج 20، ص 190و191)
🔶حاشیه
این سخنان تاریخی در 5 بهمن 65، خطاب به اعضای شورای مدیریت حوزه علمیه قم صادر شده است.
هشدارها و انذارهای تاریخی امام عزیز همواره باید نصب العین متولیان ارجمند امور حوزوی باشد؛ چه اینکه اخیرا مقام معظم رهبری در دیدار با اعضای عالیترین نهاد مدیریتی حوزه، آنان را به #منشور_روحانیت ارجاع دادند.
سوالی که مطرح است آنکه حوزه قم در خصوص مسئله نفوذ چه برنامه مشخصی دارد؟
نفوذیها اکنون با چه شگردهایی و در کدام مراکز مهم تصمیم سازی حضور دارند؟
تلاشهای خط نفوذ برای نزدیک شدن به موثرین حوزه تا چه اندازه به نتیجه رسیده و برای علاج مشکل و پیشگیری از تکرار تجارب تلخ گذشته چه باید کرد؟
کدام جریان خزنده و مجموعه های حوزوی را در قم می شناسید که از دهه شصت تا کنون در تدارک تولید فقه جدید و سرکوب فقه جواهری بوده اند؟
☑️#حوزه_علمیه
🔹درنگی درباره تحول
🔺هدف از آموزش فقه در حوزهها، آموزش نحوهى استنباط فقه جواهرى است. لذا از این جهت فرقی میان کتاب طهارت یا بیع یا جهاد و ... نیست.
🔸هدف از آموزش فقه در حوزهها، آموزش نحوهى استنباط فقه جواهرى ... است؛ #فقه_جواهرى مدل را ياد ميدهد، شيوه را ياد ميدهد؛ كمااينكه شما درس فقه و اصول هم كه ميخوانيد چه در دروس سطح عالى - مثل مثلاً مكاسب، فرض كنيد، يا آنوقتى كه رياض ميخواندند، رياض و يا حتّى شرح لمعه تا حدودى - [چه] بعد هم كه درس خارج مىآييد، كارى كه در درس خارج انجام ميگيرد اين است كه طلبه كيفيّت استنباط را فرا ميگيرد؛ شيوهى استنباط را ياد ميگيرد؛ اين خيلى مهم است؛
🔸اگر #شيوه_استنباط را آدم بلد نباشد، به همان چالهاى خواهد افتاد كه بعضى نيمهسوادها با تمسّك به فلان آيهى قرآن يا فلان حديث به آن چاله افتادند؛ يك چيزى را معتقد شدند كه آقا اين را قرآن ميگويد به دليل اين آيه، [درحالىكه] نكتهى آيه را نميفهمند؛ يا به دليل اين روايت، [درحالىكه] معارض آن روايت را نمىبينند يا نكتهاش را درك نميكنند.
🔸درس فقه براى اين است كه ما نحوهى كار را، نحوهى استنباط را ياد بگيريم، كه اين بسيار بسيار مهم است. فقه جواهرى اين است. آنوقت فرق هم نميكند كه در اين فقه جواهرى شما كتاب «طهارت» را بخوانيد، يا كتاب «جهاد» را بخوانيد، يا كتاب «بيع» را بخوانيد؛ تفاوتى نميكند. شيوهى استنباط را استاد خوب و استاد لايق، در همهى اين مباحث درس ميدهد.
🔸البتّه بنده خودم جزو آن كسانى هستم كه از قديم، [دوران] طلبگى - اين حرفهاى #تحوّل و اين چيزها كه شما ميگوييد، حرفهايى است كه مال امروز نيست، مال پنجاه سال قبل است؛ زمانى كه بنده هم به سنّ شماها بودم، همين حرفها را از آن زمان ماها ميگفتيم - آن زمان ما اعتراض ميكرديم؛ بنده خودم جزو معترضين [بودم]؛ درس خارج ميرفتيم امّا به استادِ درس خارج در دلمان اعتراض داشتيم كه آقا به جاى مثلاً فرض كنيد «صلاة»، خب مثلاً «اجاره» بگوييد، كه اين كارخانجات عظيم و اين ادارهى مؤسّسات و شركتها همه [مربوط به] اجاره است ديگر؛ بعد مسئلهى كار و كارگر و اين حرفها؛ اينها را حل كنيد؛ خب ما [كتاب] «صلاة» را، فرض كنيد كه مقدّمات صلاة را، مقارنات صلاة را، صد بار [خواندهايم]؛ آنوقت #غفلت_داشتيم از اينكه اگر كسى بنا است شيوهى استنباط را ياد بگيرد، فرقى نميكند كه بحث «صلاة» را بخواند يا «مزارعه» را بخواند، يا «مساقات» را بخواند، يا «جهاد» را بخواند، يا «قصاص» را بخواند؛ عمده، #فراگيرى_شيوه_اجتهاد و شيوهى استنباط از كتاب و سنّت است.
🎙رهبر معظم انقلاب ۹۵/۲/۲۵
📌 معاونت تهذیب حوزه علمیه کرمان
@tahzibkerman