💬رسانه بدون شما هیچ است؛ خودتان را جدی بگیرید
✍️معصومه نصیری ـ مدرس سواد رسانه ای
این روزها و در فضای غلبه رسانه ها، دو مساله فراموش شده است؛ نخست اینکه براساس استدلال، مطالعه و نتیجه گیری خودمان تحلیل کنیم و در واقع صاحب #تحلیل باشیم و نکته دیگر اینکه #کار_درست را انجام دهیم حتی اگر غالب جامعه یا براساس تعارف یا برای ترس از تنها ماندن و ... راه دیگری را بروند.
نکته دیگر اینکه رسانه ها قدرت زيادي دارند تا آنجاكه مي توانند شما را جادو كنند و سررشته افكارتان را در دست بگيرند. اما اگر به آنها علاقه نداشته باشيد، اگر نتوانند شما را جادو كنند و اگر نتوانند در عقايدتان تغييري ايجاد كنند، بازهم مي توانند دست و پايتان را ببندند و به سكوت وادارتان كنند.
نظريه #مارپيچ_سكوت چنين ادعايي دارد و مي گويد حاكمان رسانه ها با حذف تدريجي مخالفان خود، مي توانند هر روز تعداد بيشتري را به خاموشان جامعه اضافه كنند. خاموشانی که به دلایلی مثل طرد شدن، تنهایی، غلبه اکثریت و .... عطای «خود بودن» را بر لقایش می بخشند.
در این سیطره رسانه ای، فرهنگ ها تغییر می کنند، ارزش ها به ضد ارزش تبدیل می شوند و برعکس و درنهایت و در اکثر مواقع جامعه ای تهی از صداقت و دانش و سرشار از آنچه رسانه ها تزریق کردند، باقی خواهد ماند.
اگر برخی محتواهای رسانه ای به ما می گوید ایرانی ها عصبانی ترین مردم دنیا هستند یا خودکشی در ایران در بالاترین رقم جهانی است و... همه متاثر از آن، باور می کنند اما به ما نمی گوید مثلا در صد روز گذشته چند نفر در لندن با چاقو به قتل رسیدند یا میزان خشونت و افسردگی در ایالات متحده چه میزان است، برای این است که ما خودمان را عصبی ترین مردم دنیا بدانیم و خارج همیشه برای ما خارج باشد!
این سطرها را نوشتم تا بگویم اول اینکه رسانه ها با #تکرار و #تداعی_معانی و #کلیشه_سازی و #بزرگنمایی و جدیدا با #محونمایی، فرصت تامل روی مسائل را ار ما می گیرند. در واقع ما در معرض بمباران خبری و اطلاعاتی هستیم و اساسا فرصتی برای تفکر درباره آنچه رخ می دهد، نداریم.
حواسمان باشد نکند موج رسانه ما را با خود ببرد. نکند در مارپیچ سکوت صدایمان خاموش شود. نکند تسلیم سرعت اخبار شویم و فکر کردن به زوایای مختلف آن را فراموش کنیم. نکند به مخاطبانی که هر چه گفتند را باور می کنند، تبدیل شویم. قصد رسانه هراسی نیست؛ هدف تاکید بر مهمترین ویژگی انسان یعنی «تفکر» است. از رسانه نترسید چون ترس ممکن است باعث تسلیم شود، در برابر رسانه قوی ظاهر شوید. اگر او برای مدیریت کردن شما برنامه ریزی می کند، شما هم دروازه بانی خوبی در برابر محتواها داشته باشید. رسانه بدون شما هیچ است. پس قدرت خودتان را دو دستی تقدیم آن نکنید. قدرت شما «تفکر» شماست.
⛔️ ده ویژگی یک کنشگر و فعال رسانه ای
🔹 در شرایطی که به جدی ترین انتخاب سیاسی کشور نزدیک و نزدیک تر می شویم، نقش رسانه ها در ریکاوری حافظه ملت و بیدارنگهداشتن چشمان مردم بسیار حیاتی بنظر می رسد. خیلی نمی توان شفاف سرود ولی در پس واژه ها و کلیاتی بر آن شدم تا ده ویژگی یک رسانه کنشگر را بازتعریف یا مرور نماییم و ان شاءالله که سایه کنایه ها، سنگین تر از مصادیق و تاریخی که بر ما گذشت نباشند.
۱- زیر سایه #عدالت گام برداشته و قلم می زند:
وقتی افراط و تندوری از مبانی عبور می کند یا ترس و تفریط از آرمان ها چشم می بندد، تیغ عدالت از نیام در می آید و جیغ رسانه کنشگر نیز بلند می شود.
۲-آنتی پوپولیسم است:
یعنی وقتی مدیران جامعه قصد خام کردن مردم را دارند و با الفاظ کف بازاری بجای حل مساله بر طبل شعار می کوبند، شلاق #نقد را بر پوست کلفت مدعیان بی عمل فرود می آورد.(از توصیه به جوانی تا سوپرمن هایی که طبق مدعا، ایران را برایمان نگهداشتند!)
۳- در #مارپیچ_سکوت غرق نمی شود: وقتی همه ساکتند و در موقعیتی که ابهام و تناقض و تردید، جامعه را فراگرفته، و فساد برخی مدیران غوغا می کند و عده ای بر فقر و جهل و دوقطبی سوار می شوند و معدودی نیز سواری می دهند، در این میدان غبارآلود، صدای مردم می شوند و خارج از قاعده بازی، مفسد را رسوا می کنند.
۴- رادیکالیسم را برنمی تابد:
وقتی جامعه از نقد تهی شده و روشنفکران و دولتمردان در یک صف قرار می گیرند، رسانه ی کنشگر، دست تبانی را رو می کند و چون مشتی بر صورت #رادیکالیسم دولتی و سبک اعلی حضرتی فرود می آید.
۵- با صنعت فرهنگ و هژمونی، بیگانه است:
وقتی قدرت از کانال فرهنگ، خیز بر می دارد تا جامعه را در نوردد و با ساخت رضایت فانتزی، فرهنگ توده ای رقم می زند، کنشگر رسانه ای افشا می کند و در خامی و خماری جا نمی ماند.خلاف موج شنا کرده و تلویزیون و سینما و ورزش و سرگرمی و #سلبریتی را با میزان خودآگاهی و بیداری ملت سبک_سنگین کرده و حساسیت نشان می دهد.
۶- #ضدآنارشیسم و هرج و مرج است: همانطور که نظم مکانیکی و موافق طلبی بی روح را بر نمی تابد با بهم ریختگی و دیالکتیک بی نهایت نیز مخالف است. با فرد یا جناحی که ثبات معقول اجتماعی را به چالش بکشد میانه ای نداشته و با هرگونه نافی امنیت جامعه نیز دست به یقه می شود.
۷- فیک نیوزها را پاتوق دشمن می داند:
بدون تعارف، افکار عمومی و آرامش خیال مردم را خط قرمز خود دانسته و نسبت به شعور اجتماعی غیور است و زین جهت هرگونه #خبرجعلی و نوع پیشرفته شان که دیپ فیک نام گرفته را طرح و پازل دشمن تعریف می کند.
۸- #درون_راهبر است:
یعنی از طرف دیگران مهندسی نمی شود و اهل بده بستان نیست و سر اخبار و حقیقت معامله نمی کند. استقلال یک کنشگر رسانه ای مهمترین سرمایه اوست که فروشی هم نیست حتی به قیمت گزافی چون جان و آبرو به نفع اهالی زر و زور و تزویر غش نمی کند.
۹- #سوادرسانه آرمان فراموش نشدنی است:
در نسبت با تولیدات رسانه ای فریب نمی خورد و ساده اندیش نیست. منابع تجاری و منافع سیاسیِ همراه متن های رسانه ای را درک می کند. یعنی هوشمندانه مصرف می کند و زیرمتن (لایه های دوم و سوم هدف) و فرامتن( تاریخ و جغرافیای و زمان و مکان ) هر متنی را واکاوی و رهگیری می کند.
۱۰- حقیقت را رسانش می کند: همزمان که عقلانیت چاشنی کارش بوده، هراسی نیز به جهت زبان گویا و قلم سرخش ندارد. #حادواقعیت را به چالش می کشد و وانمودها، مجازها و برساخته های اهالی سیاست و تجار را در ریل حقیقت، وزن کشی می نماید. نسبت هر شخص و جناحی را با حقیقت می سنجد و بی تعارف، اعتباریات را برملا می کند.
✍️ علیرضا محمدلو_ کارشناس تبیین و تحلیل وضعیت
┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈