#چهار_شنبه_های_اخلاقی شماره 7 🌷زندگی در پرتو اخلاق »»»» بهداشت اخلاق / قسمت دوم🌷 2- اصلاح محیط محیطهای آلوده- مخصوصاً محیطی که در آن تظاهر به گناه و فساد اخلاق زیاد است- خطر ابتلای به مفاسد اخلاقی را افزایش می دهد و این یک حقیقت غیر قابل انکار است، لذا یکی از اقداماتی که جنبه بهداشت اخلاق دارد مبارزه با مفاسد محیط و جلوگیری از تظاهر به گناه و فساد است. اصولًا یکی از مهمترین موانع آلودگی به گناه و فساد اخلاق، اهمیت و عظمت فساد و گناه در نظر انسان و نفرت از آن است. تظاهر به مفاسد اخلاقی و گناهان اهمیت آن را در نظرها کم می کند و از نفرت آن می کاهد و روح را برای پذیرفتن آن آماده می سازد. و لذا در اسلام برای تجدید اهمیت گناه در نظرها، دستور داده شده مجازات در حضور جمعیت و در ملأ عام انجام گردد: (وَلْیَشْهَدْ عَذابَهُما طائِفَهٌ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ)(سوره نور( 24) آیه 2) مجازات آن دو (زن و مرد زناکار) را باید جمعی از مؤمنان مشاهده کنند. تا به این وسیله اهمیت گناه در نظرها تجدید شود، و این سدی که شکسته شده بود ترمیم گردد. اسلام برای تجاهر به گناه و فساد اهمیت فراوانی قائل شده و پرده دری و تجاهر به فسق را موجب هتک احترام شخص قرار داده است. امام صادق علیه السلام می فرماید: «اذا جاهَرَ الْفاسِقُ بِفِسْقِهِ فَلا حُرْمَهَ لَهُ»(حرّ عاملی، وسائل الشیعه 8/ 604) هنگامی که گنه کار تجاهر به گناه کند احترام او سلب می شود. امام باقر علیه السلام می فرماید: «ثَلاثَهٌ لَیْسَ لَهُمْ حُرْمَهٌ: صاحِبُ هَویً مُبْتَدِعٍ وَ الْامامُ الْجائِرُ و الْفاسِقُ الْمُعْلِنُ بِالْفِسْقِ»(همان مدرک، صفحه 605) سه کس احترام ندارند: بدعت گزار، پیشوای ظالم و گنه کار متظاهر به گناه. حتی نقل مطالب مربوط به فساد و فحشا که موجب آلودگی فکر و آمادگی محیط برای پذیرش فساد می شود از نظر اسلام ممنوع می باشد. پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید: «مَنْ سَمِعَ فاحِشَهً فَافْشاها کانَ کَمَنْ اتاها، وَمَنْ سَمِعَ خَیْراً فَافْشاهُ کانَ کَمَنْ عَمِلَهُ»(حرّ عاملی، وسائل الشیعه 8/ 609.) کسی که کار زشتی را بشنود و آن را فاش سازد همچون کسی است که آن را انجام داده و کسی که کار نیکی را بشنود و فاش سازد همچون کسی است که آن را بجا آورده است. خلاصه، اصلاح محیطهای آلوده و مسموم و جلوگیری از نشر فساد و تظاهر به آن، یکی از وسایل پیشگیری از انحرافات اخلاقی است و بدون آن کمتر ممکن است انسان موفق به اصلاح کامل اخلاقی خود یا دیگران گردد. و همانطور که برای مبارزه با بیماریهای جسمی باید مراکز آلوده به میکرب را از بین برد و محیط زندگی را پاک کرد و از آلودگی هوا، آب و غذا و امثال آن جلوگیری نمود؛ باید محیط زندگی اجتماعی را از آلودگی به وسایل انحراف اخلاق پاک کرد. ادامه دارد... #ندای_تهذیب 🌻 @nedaye_tahzib 🌿 tahzib-howzeh.com

#چهار_شنبه_های_اخلاقی شماره 7 🌷زندگی در پرتو اخلاق »»»» بهداشت اخلاق / قسمت دوم🌷 2- اصلاح محیط محیطهای آلوده- مخصوصاً محیطی که در آن تظاهر به گناه و فساد اخلاق زیاد است- خطر ابتلای به مفاسد اخلاقی را افزایش می دهد و این یک حقیقت غیر قابل انکار است، لذا یکی از اقداماتی که جنبه بهداشت اخلاق دارد مبارزه با مفاسد محیط و جلوگیری از تظاهر به گناه و فساد است. اصولًا یکی از مهمترین موانع آلودگی به گناه و فساد اخلاق، اهمیت و عظمت فساد و گناه در نظر انسان و نفرت از آن است. تظاهر به مفاسد اخلاقی و گناهان اهمیت آن را در نظرها کم می کند و از نفرت آن می کاهد و روح را برای پذیرفتن آن آماده می سازد. و لذا در اسلام برای تجدید اهمیت گناه در نظرها، دستور داده شده مجازات در حضور جمعیت و در ملأ عام انجام گردد: (وَلْیَشْهَدْ عَذابَهُما طائِفَهٌ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ)(سوره نور( 24) آیه 2) مجازات آن دو (زن و مرد زناکار) را باید جمعی از مؤمنان مشاهده کنند. تا به این وسیله اهمیت گناه در نظرها تجدید شود، و این سدی که شکسته شده بود ترمیم گردد. اسلام برای تجاهر به گناه و فساد اهمیت فراوانی قائل شده و پرده دری و تجاهر به فسق را موجب هتک احترام شخص قرار داده است. امام صادق علیه السلام می فرماید: «اذا جاهَرَ الْفاسِقُ بِفِسْقِهِ فَلا حُرْمَهَ لَهُ»(حرّ عاملی، وسائل الشیعه 8/ 604) هنگامی که گنه کار تجاهر به گناه کند احترام او سلب می شود. امام باقر علیه السلام می فرماید: «ثَلاثَهٌ لَیْسَ لَهُمْ حُرْمَهٌ: صاحِبُ هَویً مُبْتَدِعٍ وَ الْامامُ الْجائِرُ و الْفاسِقُ الْمُعْلِنُ بِالْفِسْقِ»(همان مدرک، صفحه 605) سه کس احترام ندارند: بدعت گزار، پیشوای ظالم و گنه کار متظاهر به گناه. حتی نقل مطالب مربوط به فساد و فحشا که موجب آلودگی فکر و آمادگی محیط برای پذیرش فساد می شود از نظر اسلام ممنوع می باشد. پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید: «مَنْ سَمِعَ فاحِشَهً فَافْشاها کانَ کَمَنْ اتاها، وَمَنْ سَمِعَ خَیْراً فَافْشاهُ کانَ کَمَنْ عَمِلَهُ»(حرّ عاملی، وسائل الشیعه 8/ 609.) کسی که کار زشتی را بشنود و آن را فاش سازد همچون کسی است که آن را انجام داده و کسی که کار نیکی را بشنود و فاش سازد همچون کسی است که آن را بجا آورده است. خلاصه، اصلاح محیطهای آلوده و مسموم و جلوگیری از نشر فساد و تظاهر به آن، یکی از وسایل پیشگیری از انحرافات اخلاقی است و بدون آن کمتر ممکن است انسان موفق به اصلاح کامل اخلاقی خود یا دیگران گردد. و همانطور که برای مبارزه با بیماریهای جسمی باید مراکز آلوده به میکرب را از بین برد و محیط زندگی را پاک کرد و از آلودگی هوا، آب و غذا و امثال آن جلوگیری نمود؛ باید محیط زندگی اجتماعی را از آلودگی به وسایل انحراف اخلاق پاک کرد. ادامه دارد... #ندای_تهذیب 🌻 @nedaye_tahzib 🌿 tahzib-howzeh.com

#چهار_شنبه_های_اخلاقی 👇🏿👇🏿 📚📚معرفی کتب و منابع اخلاقی📚📚 شماره 7 2- کتابهای اخلاقی - فلسفی (قسمت دوم) : 👇🏿👇🏿 1️⃣ السعاده و الاسعاد فی السیره الانسانیه: ابوالحسن عامری نیشابوری ، م 381ه.ق مجتبی مینوی که نوشتن مقدمه ، فهرستها و تصحیح این کتاب را به عهده داشته است ، درباره آن چنین می‌نویسد: [ کتاب السعاده والاسعاد، که دراین مجلد تقدیم می شود مشتمل براصول اخلاق و تدابیر عملی است ، که در حیات دنیا،از برای سعید شدن و سعید کردن ضروری شناخته است .این اصول و تدابیر را مولف کتاب ،از ترجمه‌های عربی مولفات ارسطو و سایر فلاسفه یونان استخراج کرده و با نکات و تعلیمات واندرزها و دستورها و حکایاتی که در کتب ایران و هند و عرب یافته است و مناسب و موید گفته های یونانیان تشخیص داده است در آمیخته و کتابی در سیرت و اخلاق انسانی و قوانین سیاست و اصول تربیت و تدبیر منزل ،از آن ترتیب داده است] عامری ، در سالهای میان وفات فارابی و درخشش ابن سینا، مقام ریاست فیلسوفان مسلمان را داشت و در هماهنگی فلسفه یونانی با شریعت اسلام ، کوشش فراوانی را به کار بست و دست به نگارش کتابهای فراوان ، در بحثهای گوناگون فلسفی زد. با بررسی و چینشی در خور تحسین به مسائل اخلاقی پرداخت ، و با مدد گرفتن فراوان از گفتار حکم، و گاهی از روایات ، در تبیین مطالب اخلاقی کوشید. ترتیب کتاب ، بدین گونه است که نخست ، با تقسیم کردن سعادت به [ انسیه] (بدنیه ،النفس البهیمیه ،الشهوانیه و ...) و [ عقلیه] ( النفس الناطقه النظریه ) و راههای به دست آوردن هر یک ، نخستین بخش کتاب آغاز می شود. سپس به بحث از فضائل ،اقسام آن و چگونگی بهره مندی از آنها می پردازد. در بخش سوم ، پیرامون مدیریت جامعه ، شرایط وانواع هر یک ، به کاوش پرداخته و در بخش چهارم و پنجم ، درباره ریاستهای اجتماعی ، جامعه فاضله ، ریاستهای گوناگون و ویژگیهای هر یک ، بحث می کند. در بخش ششم نیز،از رهبری مردم ، و وظایف هر یک ازاقشار جامعه ، سخن می گوید. کاربرد و جایگاه پژوهش این کتاب - در باب اخلاق ، می تواند از اهمیت ویژه ای برخوردار باشد، زیرا: الف : عناوین فراوان ، و ترتیب و نظم شایان توجه ، سر خط خوبی از مطالب اخلاقی و ترتیب آنها، دراختیار خواننده و پژوهنده قرار می دهد. ب : نقل بسیار زیاد اقوال و افکار حکمای یونانی و غیره و اعتبار ویژه ای که نویسنده دراین گزارش دارد منبع شایسته ای جهت پی بردن به افکار اخلاقی ایشان نیز، به شمار می آید. چنان که مینوی می نویسد: [ اغلب کتبی که ماخذ مولف بوده ، مخصوصا ترجمه های کتابهای یونانی که در دسترس حکمای اسلامی بوده است ،از میان رفته و فقط از راه تالیفاتی شبیه به این کتاب است که ما می توانیم بدانیم ،اهل فلسفه و حکمت در عالم اسلامی از چه ماخذ و منابعی حاصل فکر و تعمق فلاسفه قدیم یونان را شناخته و اقتباس کرده و مبنای اندیشه ها و نوشته های خود ساخته است] . (مقدمه السعاده والاسعاد) ادامه دارد... #منابع_اخلاقی #ندای_تهذیب 🌹 @nedaye_tahzib ☘️ tahzib-howzeh.com

#چهار_شنبه_های_اخلاقی سخنران: آیت الله مشکینی "اصلاح برادر دینی" انسان باید با همه کسانی که با او انس دارند در مبارزه باشد و توجه به این نکته بسیار چالب است. این مبارزه شامل پدر، مادر، فرزند، همسر، هم‌درس و ... می‌باشد. منتها این جهاد یک نوع جهاد رفاقتی است. جهادی سرد و با ملایمت می‌باشد. یعنی باید پیوسته با خلاف آداب، خلاف اخلاق و انحرافات این انیس مبارزه کند. در روایات داریم که اگر مدتی با کسی رفیق بودید و انعکاسی از او در افعال خودت ندیدی (اگر افعال نیک داری تشویقت کند و موجب ترقی تو شود و اگر افعال زشت داری تو را نهی کند و مانعت باشد) او انسان نیست و لایق مصاحبت نیست. انسان باید به دنبال تکمیل خود و دیگران باشد و چه بسیار رفیقی که رفیق خود را به ملأ اعلی برده است. #ندای_تهذیب 🌻 @nedaye_tahzib 🌿 tahzib-howzeh.com

#چهار_شنبه_های_اخلاقی سخنران: آیت الله علی مشکینی موضوع: عاقبت غرور و تکبر رسول اکرم (ص) شتری بسیار راه‌وار و چابک داشت و در هر مسابقه‌ای می‌برد. روزی بادیه‌‌نشینی آمد و گفت: "ای پیامبر آیا با من مسابقه می‌دهی؟" پیامبر اکرم (ص) با این همه عظمت شأن با این عرب مسابقه داد. در روایت آمده که مسلمانان ناراحت شدند. رسول اکرم (ص) فرمودند: "می‌دانید علت آن چیست؟" به این جهت است که این حیوان مغرور بود. ظاهراً غرور و تکبر اثری وضعی دارد که در این حیوان هم اثر می‌گذارد و موجب سقوط و عقب‌ماندن او شد. یعنی اگر کبر و تکبر بر این حیوان اثر می‌گذارد، ای انسان! مواظب باش که با تکبر از انسانیت ساقط می‌شوی و در تو اثر کامل خواهد گذاشت. نکند تو آن‌طور باشی که خدایت نمی‌خواهد. در مقابل این صفت صفتی است که باید آن را دریابی و آن صفت تسلیم است. @tahzibtehran

#چهار_شنبه_های_اخلاقی 👇🏿👇🏿 📚📚معرفی کتب و منابع اخلاقی📚📚 شماره 8 2- کتابهای اخلاقی - فلسفی (قسمت سوم) : 👇🏿👇🏿 2️⃣ تهذیب الاخلاق و تطهیر الاعراق (یا طهارة الاعراق): کتابی به عربی درباره علم اخلاق نوشته ابوعلی احمد بن محمد بن یعقوب رازی ملقب به مسکویه، فیلسوف قرن چهارم و پنجم. وی که از مترجمعین آثار یونانی است ، بیشتر بر عقل و مکتبهای فلسفی تکیه دارد و به شیوه و ترتیب آنها سیر می کند. به گونه ای چشم گیراز گفتار حکماء یونانی سود جسته و با مهارت این گفتار را بررسی کرده و در آنهااجتهاد می کند. تفاوت وی با عامری در چند نکته است : 1- بهره مندی وی از شرع و تعالیم دین ، فزونتراز عامری است . 2- بر عکس عامری که نگارش ساده و روانی را دنبال می کرد،ایشان در پی شیوه ای علمی و در خور فهم صاحبان فن است . چنانکه خود گوید: [ و علمناه لمحبی الفلسفه خاصه لاللعوام] . 3- ویژگی دیگراین کتاب ، نظم بسیار مرتب و منطقی است که در هفت مقاله و براساس شیوه حکماء یونان آمده است . چنان که از نفس ، قوای نفس ، فضایل چهارگانه ، آغاز کرده و بحثهایی نظیر: اخلاق و طبایع ، سعادت ، لذت ، شجاعت ، عدالت ، جور،انواع محبت ، مرضهای نفسانی و راه مداوای هر یک و ... را به دنبال آورده است . مسکویه رازی ، بیش از هر متفکراسلامی ، به اخلاق و مسائل روحانی ،اهتمام ورزیده است . مهمترین نگارش وی دراین زمینه ، همین کتاب[ تهذیب الاخلاق] است . که مرحوم خواجه نصیر طوسی ، درباره ارزش واهمیت آن می نویسد: کتاب الطهاره - که استاد فاضل و حکیم کامل ،ابوعلی احمد بن محمد بن یعقوب مسکویه خازن رازی ، سقی الله ثراه ، و رضی الله عنه وارضاء، در تهذیب اخلاق ساخته است و سیاقت آن ، برایراد بلیغ ترین اشارتی در فصیح ترین عبارتی پرداخته ، چنان که این سه چهار بیت که پیش ازاین در قطعه گفته آمده است به وصف آن کتاب ناطق است : بنفسی کتاب حازکل فضیله وصار لتکمیل البریه ضامنا مولفه قدابرزالحق خالصا بتالیفه من بعد ماکان کامنا و وسمسه باسم الطهاره قاضیا به حق معناء ولم یک ماینا لقد بذل المجهودلله دره فما کان فی نصح اخلایق خانیا] (کتابی که همه برتری را در بر گرفته و ضامن تمامیت نیکی گشته است . حق را که ناپیدا بود، بدین نگارش ، بی پیرایه آشکار ساخت . نام آن ر،[ طهارت] نامید، که سزاوار و شایسته آن است تمام کوشش را بکار بود، خدایش پاداش فراوان دهد، که در خیرخواهی مردم خطا نرفت ). بااین که افکار واندیشه های مسکویه ، چندان نو و مبتکرانه ، به نظر نمی آید. بلکه تلفیقی است ازاندیشه های حکمای یونانی ، که با مهارت و ژرف اندیشی ، پرداخته و تکمیل شده است .اما گفتار وی ، در باب اخلاق فلسفی ، جنبه سندی داشته و ازارزش فراوانی ، بر خورداراست . زیرا وی ،از نخستین حکیمانی است که انظار فلاسفه و دانشوران اسلامی را به مطالعه اخلاق ، بدین شیوه ، متوجه ساخته و کوشیده است که معارف اسلامی را، به شیوه و جو علمی روز مطرح سازد. کتاب دیگری ازایشان به نام[ جاویدان خرد]، به چاپ رسیده است ، که در آن ، بیشتر به پندهای جزئی و گوناگون مردم جهان ،از هر آیینی که باشند، توجه دارد و مانند[ طهاره الاعراق] به کلیات مسائل اخلاقی ، نپرداخته است . وی در تفاوت این دو می نویسد: بالجزئیات [فهذه جمل نحکمها قبل تفصیلها لولاانا قداحکمنالک الاصول کلها فی کتابناالموسوم[بتهذیب الاخلاق] ، لاوجبنالک هاهنا. ولکن هذاالکتاب غرضنا فیه ایراد جزئیات الاداب بمواعظ الحکما من کل نحله و تبعنا فیه صاحب کتاب [جاویدان خرد] کما وعدناک فی اوله... . (پس این مطالبی بود که بطور فشرده ثابت کردیم . واگر نبود که تمامی اصول این گفتار را در کتاب[ تهذیب الاخلاق] بیان داشته ایم ، بر خود لازم می دانستیم ، که اینجا بحث کنیم .اما هدف ما دراین کتاب : آوردن آداب جزئی ،از پندهای حکما از هر آیینی که باشند - هست . و همان گونه که در آغاز یادآور شدیم : به شیوه کتاب[ جاویدان خرد] ، خواهیم رفت ). ادامه دارد... #منابع_اخلاقی #ندای_تهذیب 🌹 @nedaye_tahzib ☘️ tahzib-howzeh.com

#چهار_شنبه_های_اخلاقی سخنران: آیت الله علی مشکینی "طهارت" در کتب فقهی و کلامی بحث مبسوطی را علما مطرح کرده‌اند و آن بحث طهارت از نجاست و پلید‌ی‌هاست. در کتب فقهی در تعریف "تطهیر" می‌‌گویند: "پاکیزگی بدن و لباس را از نجاسات". گاهی تعبیر تطهیر روح از آلودگی‌ها به وسیله غسل و وضو مطرح می‌شود و گاهی تعبیر تطهیر روح از گناهان مطرح می‌شود. همچنین تعبیر تطهیر نفس از رذائل اخلاق آمده است. طهارت در اسلام بسیار مطلوب و مورد اهمیت است و شقوق و اقسام زیادی دارد که هریک در کتابی یا فصلی از کتابی مطرح شده است. تطهیر لباس و بدن بسیار مهم است ولی موضوع بحث ما نمی‌باشد و شاید هم "النظافه من الایمان" هم مربوط به این مرحله باشد. روح یک پلیدی مختصری به واسطه خواب و سایر حدث‌ها پیدا می‌کند که با وضو و اقامه نماز در حضور الله به آن طهارت اولیه می‌رسد. #ندای_تهذیب 🌹 @nedaye_tahzib ☘️ tahzib-howzeh.com

#چهار_شنبه_های_اخلاقی 👇🏿👇🏿 📚📚معرفی کتب و منابع اخلاقی📚📚 شماره 9 2- کتابهای اخلاقی - فلسفی (قسمت سوم) : 👇🏿👇🏿 3️⃣اخلاق ناصری: خواجه نصیرالدین طوسی ،597 - 672 ه.ق . این کتاب نیز، مانند دیگر نوشته هایی ازاین قبیل ، متاثراز شیوه و افکار حکمای یونانی است ، که با درایت و فرزانگی خواجه ، پرداخت گشته است . دراین کتاب ، نخست ازانواع علوم حکمی سخن رفته است . و سپس به اقسام حکمت عملی پرداخته شده که در سه مقاله و هر یک با فصلهای گوناگون ، جای گرفته است : مقاله نخست ، در[ تهذیب اخلاق] است ، که به گونه ای آزاد، کتاب[ تهذیب الاخلاق] مسکویه ، به فارسی برگردان شده است . مقاله دوم ، در تدبیر منزل و مقاله سوم ، در سیاست مدن که اقوال و آراء حکم، به شیوه و آهنگ مقاله نخست نگارش یافته است . از آن رو که خواجه ،این کتاب را به توصیه دیگری می نوشته ، مانند برخی از نوشته های دیگرش ،اعمال نظری نکرده و صرفا گرد آورنده و گزارشگری است که با ترتیب و صورتی شایسته ، به تدوین مطالب پرداخته است . به همین دلیل است که گاهی گفتار بیگانه و مخالف با اندیشه و سیره وی را، مشاهده می کنیم که بدون هیچ گونه اظهارنظری ، از آنها گذشته و به نقد آنها، نپرداخته است . چنان که خود دراین باره می نویسد: [پیش از خوض در مطلوب می گوئیم : آنچه دراین کتاب تحریر می افتد،از جوامع حکمت عملی بر سبیل نقل و حکایت و طریق اخبار و روایت ،از حکمای متقدم و متاخر باز گفته می آید بی آن که در تحقیق حق وابطال باطل شروعی رود، یا به اعتبار معتقد رایی و تزییف مذهبی خوض کرده شود]. پس به روشنی معلوم است که بنای خواجه ، برگزیدگی و گزارشگری بوده است و نمی خواسته به گونه ای استدلالی و کامل به همه بحثها و حقایق اخلاقی بپردازد. بلکه بیشتر،استجابت اسماعیلیان است لذا هنگامی که[ هلاکو] براسماعیلیان چیره شد، و خواجه با وی مرتبط گشت ، خطبه پیشین کتاب را تغییر داد. و موخره آن را نیزانداخت . مطالبی که مناسب ذوق و فرهنگ ایشان بوده و در ستایش آنهابه شمار می رفت ، زدود. تمامی مطالب کتاب ،از تحقیق و گرانباری ویژه ای برخورداراست . همه صفحات ، نکته های پرمغزی را در دید خواننده قرار می دهد، به گونه ای که کاوشگراخلاق ، نمی تواند به آسانی از آن گذشته ، واز گرانباری و چینش شایسته آنها، سرمشق نگیرد و محور نگزیند. بنابراین ، ضروری است که در کاوشهای اخلاقی ، بحثهای مربوطه آن مورد نظر قرار گیرد. ادامه دارد... #منابع_اخلاقی #ندای_تهذیب 🌹 @nedaye_tahzib ☘️ tahzib-howzeh.com

#چهار_شنبه_های_اخلاقی شماره ۱9 🌷زندگی در پرتو اخلاق »»»» مراقبه و محاسبه یا بررسی انگیزه ها و نتایج🌷 مراقبه و محاسبه یا بررسی انگیزه ها و نتایج (قسمت دوم) 👇👇👇 بطور کلی انسانی که علاقه مند به تحصیل ملکات فاضله اخلاقی است باید جهات زیر را در نظر بگیرد: 1- باید همیشه مراقب حال خود باشد و بداند قبل از او، در همه حال، خدا ناظر و مراقب اوست، قرآن مجید می فرماید (أَفَمَنْ هُوَ قائِمٌ عَلی کُلِّ نَفْسٍ بِما کَسَبَتْ)(سوره رعد( 13) آیه 33)، از این آیه استفاده می شود که خداوند مانند کسی که بالای سر انسان ایستاده باشد نگهبان و مراقب اوست. و نیز می فرماید: (انَّ اللَّهَ کانَ عَلَیْکُمْ رَقِیباً)(سوره نساء( 4) آیه 1) خداوند مراقب (اعمال) شماست. و در حدیثی از پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم نقل شده: «اعْبُدِ اللَّهَ کَا نَّکَ تَراهُ فَانْ لَمْ تَکُنْ تَراهُ فَانَّهُ یَراکَ»(مجلسی بحارالانوار 72/ 279) آنچنان پرستش خدا کن که گویی او را می بینی و اگر تو او را نمی بینی او تو رامی بیند. جالب توجه اینکه این حدیث در تفسیر کلمه «احسان» در آیه شریفه (انَّ اللَّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْاحْسانِ)(سوره نحل( 16) آیه 90) خداوند به عدل و احسان فرمان می دهد. وارد شده یعنی؛ سرچشمه تمام نیکیها همان «مراقبت» است. 2- باید پیش از هر سخن و هر عمل در انگیزه و نتیجه و پایان آن به دقت مطالعه کند چنانکه در خبر وارد شده: «انَّهُ یُنْشَرُ لِلْعَبْدِ فِی کُلِّ حَرَکَهٍ مِنْ حَرَکاتِهِ وَانْ صَغُرَتْ ثَلاثَهُ دَواوِینَ: الْاوَّلُ لِمَ؛ الثَّانِی کَیْفَ؛ الثَّالِثُ لِمَنْ»(احیاء العلوم و محجّه البیضاء) هنگام انجام هر عمل هرقدر هم کوچک باشد، سه دفتر برای ثبت خصوصیات آن گشوده می شود: دفتر اول بعنوان چرا؛ و دوم چگونه؟ و سوم برای چه کس می باشد. یعنی در دفتر نخستین انگیزه های عمل، و در دوم کیفیت عمل، و در سوم منظور و هدف نهایی آن ثبت می گردد. مسلماً توجه به چنین حقیقتی انسان را در برابر کارهای خلاف کنترل خواهد نمود. 3- همه روزه باید پس از انجام کارهای روزانه اعمال خود را تحت محاسبه دقیق قرار دهد. چنانچه گناه و خطا و خلافی از او سرزده برای اینکه ریشه دار نشود و بصورت یک حالت روحی در نیاید هرچه زودتر آثار آن را از دل و روح خود بشوید به این طریق که در عواقب شوم آن کار بیندیشد و خود را سرزنش و ملامت کند و تصمیم لازم برای مراقبت و کنترل شدیدتر در آینده اتخاذ نماید و به همان مقدار که کار خلاف مرتکب شده اعمال نیک انجام دهد تا نورانیت و صفای دل و جان او به حال اول برگردد و مانند کسی که از بیماری جسمی برمی خیزد، باید مدتی به تقویت بنیه ایمان و روح و معنویت خود بپردازد (حقیقت توبه نیز چیزی جز اینها نیست). موضوع «محاسبه و جبران عمل» بقدری لازم است که پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمود: «انِّی لَاسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَاتُوبُ الَیْهِ فِی الْیَوْمِ سَبْعِینَ مَرَّهً»(فیض کاشانی، محجّه البیضاء 2/ 315.) من همه روز هفتاد بار استغفار و توبه می کنم. ناگفته پیداست توبه پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم از گناه نیست بلکه از چگونگی طاعتهاست! ادامه دارد... #زندگی_در_پرتو_اخلاق #ندای_تهذیب 🌻 @nedaye_tahzib 🌿 tahzib-howzeh.ir

#چهار_شنبه_های_اخلاقی 🌷زندگی در پرتو اخلاق »»»» شماره 23🌷 راستی بارزترین نشانه شخصیت👇👇👇 بدون شک دو صفت راستی و درستی (صدق و امانت) بارزترین نشانه شخصیت است، بلکه نام انسان واقعی را بدون این دو نمی توان بر کسی گذارد، و این دو از یک ریشه مشترک منشعب می شوند، زیرا راستگویی چیزی جز امانت در ادای سخن نیست، همانطور که امانت هم چیزی جز صداقت در عمل نمی باشد، و چنانکه خواهیم دید آثار اجتماعی این دو نیز مشابه یکدیگرند. شاید به همین ملاحظه است که در کلمات پیشوایان بزرگ اسلام «صدق الحدیث» و «اداء الامانه» با هم ذکر شده و در گفتگوهای معمولی نیز راستی و درستی را با هم می آورند. ◀️ ارزش و اهمیت راستی صدق و راستگویی یکی از نشانه های بارز شخصیت انسان و عظمت فکر و پاکی روح اوست. افراد راستگو معمولًا افرادی شجاع، صریح، با اخلاص، کم طمع و خالی از تعصبهای غلط و حبّ و بغضهای افراطی هستند زیرا راستگویی بدون اینها ممکن نیست. بعکس، افراد دروغگو معمولًا ترسو، ریاکار، طماع، متعصب و لجوج و یا گرفتار حبّ و بغضهای غلط می باشند. افراد راستگو حتماً در زندگی پایبند به اصولی هستند، این اشخاص کمتر ممکن است ابن الوقت و مزوّر و دمدمی مزاج و منافق باشند زیرا صداقت با هیچ یک از این امور سازگار نیست. و همانطور که در شرح انگیزه های دروغگویی خواهد آمد این صفت از یکی از رذایل فوق سرچشمه می گیرد و به همین دلیل راستگویی را می توان کلیدی برای کشف باطن اشخاص از جنبه های مختلف دانست و لذا در بعضی از اخبار و احادیث اهل بیت علیهم السلام صدق حدیث وسیله ای برای ارزیابی وجود افراد شمرده شده: امام صادق علیه السلام می فرماید: «لا تَنْظُرُوا الی طُولِ رُکُوعِ الرَّجُلِ وَسُجُودِهِ فَانَّ ذلِکَ شَیْ ءٌ قَدِ اعْتادَهُ فَلَوْ تَرَکَهُ اسْتَوْحَشَ لِذلِکَ، وَلکِنِ انْظُرُوا الی صِدْقِ حَدِیثِهِ وَاداءِ امانَتِهِ»(مجلسی، بحار الانوار 71/ 8) نگاه به رکوع و سجود طولانی کسی نکنید چه اینکه ممکن است عادت او باشد و اگر آن را ترک کند ناراحت شود، ولی نگاه به راستگویی و امانت او کنید. قرآن مجید نیز می فرماید: «وَلَتَعْرِفَنَّهُمْ فِی لَحْنِ الْقَوْلِ»(سوره محمد( 47) آیه 30.) می توانی آنها (منافقان) را از طرز سخنانشان بشناسی. ◀️ اثرات معجز آسای راستگویی از نظر اجتماعی بزرگترین خدمتی که صدق و راستی می تواند به انسانها کند مسأله جلب اطمینان و اعتماد است. البته می دانیم تمام پیشرفتهای علمی و صنعتی و اقتصادی که نصیب بشر شده مولود سیستم زندگی او، یعنی زندگی دسته جمعی است. ولی همکاری و همفکری که اساس زندگی دسته جمعی است در صورتی میسر است که افراد نسبت به هم اعتماد و اطمینان کامل داشته باشند. در غیر این صورت مشکلات زندگی دسته جمعی، مزاحمتها، نزاعها، کشمکشها و کار شکنی ها را خواهند داشت بدون اینکه از فواید آن بهره مند گردند. بدیهی است مهمترین و مؤثرترین وسیله جلب اطمینان و اعتماد همان «صدق و راستی» و خطرناکترین دشمن آن دروغ است. اگر مؤسسات اقتصادی تنها در معرفی یکی از کالاهای خود دروغ بگویند، مردم نسبت به بهترین فرآورده های آنان بدبین خواهند شد. اگر زمامداران دروغ بگویند، مردم به وعده های آنها، به دعوتهای آنها، به اعلام خطرهای آنها وقعی نخواهند گذارد و از پشتیبانی نیروی عظیم ملت محروم خواهند شد. اگر در محیطهای علمی دروغ رایج گردد، دانشمندان و دانش طلبان به گفته های یکدیگر، به نقلهای یکدیگر، به قضاوتهای یکدیگر اعتماد نخواهند کرد و به این ترتیب هرکس باید تمام زحمات لازم را برای یک تحقیق علمی شخصاً متحمل گردد و از زحمات هزاران سال عمر دیگران نتواند استفاده کند. و این نوع دروغ زشت ترین و کثیف ترین انواع دروغ است. به #ندای_تهذیب بپیوندید: 🌸 @nedaye_tahzib 🌾 tahzib-howzeh.ir

#چهار_شنبه_های_اخلاقی 🌷زندگی در پرتو اخلاق »»»» شماره 35🌷 👇👇👇 👈 غیبت 👉 ◀️ حدود و کیفیات غیبت (قسمت اول) 1- انواع غیبت گرچه در بدو امر چنین به نظر می رسد که غیبت همان ذکر عیوب پنهانی دیگران با زبان است، ولی با در نظر گرفتن ملاک اصلی آن روشن می شود که مفهوم غیبت از نظر علم اخلاق یک مفهوم عام و وسیع است که شامل ابراز این معنی با هر وسیله، اعم از گفتن، نوشتن، اشاره و یا تقلید درآوردن می گردد. از اینجا روشن می شود که باید در نقّادی از افکار دیگران در نوشته ها طوری بحث شود که مصداق غیبت نباشد چه بسا هنگام خرده گیری و اشکال بر کلام دیگری تعبیراتی می شود که مصداق روشن غیبت، یا مذمت، یا استهزاء و یا توهین و تحقیر است، مثل اینکه گفته شود فلان مطلب «ضروری البطلان» یا «خنده آور» یا «کودکانه» یا «غیر عاقلانه» است مگر اینکه صاحب آن نظر معلوم نباشد و یا غیبت و تحقیر او مجاز باشد. همچنین گاه می شود که انسان سخنی را با کنایه می گوید اما قراینی در کار است که منظور را طرف می فهمد، این نیز جزء مصادیق غیبت است، مثل اینکه بگوید: امروز در مجلس بحث کسی بودم که چنین می گفت در حالی که شنونده می داند در کدام مجلس بوده است. 2- غیبتهای آمیخته با گناه دیگر گاه می شود که این عمل مذموم با اعمال مذموم دیگر آمیخته می شود و قیافه خود را بکلی از دست می دهد و یا در صورت یک عمل خداپسندانه جلوه می کند. مثلًا بعضی افراد بعنوان گریز از غیبت می گویند: «می ترسم توضیح بدهم غیبت شود»! یا از این بالاتر می گویند: «افسوس که شرع زبان ما را بسته است»! یا اینکه «شرع اجازه نمی دهد وگرنه گفتنیها را می گفتم»! اینگونه افراد نه فقط تلویحاً مرتکب غیبت می شوند، بلکه بواسطه مبهم گذاردن موضوع، سوء ظن مخاطب را نسبت به همه چیز، درباره شخص مورد نظر برمی انگیزند، و ای بسا موضوع را خیلی بزرگتر از آنچه هست نشان دهند علاوه بر همه اینها مرتکب «ریاکاری» نیز شده اند، و به این ترتیب دو عمل زشت را بطور خطرناکی به هم می آمیزند. یا اینکه در لباس دلسوزی می گویند: «بیچاره فلان کس پایش لغزید و مرتکب فلان گناه شد، خدا او را بیامرزد»! در این مورد نیز «ریا» و «غیبت» با هم آمیخته شده است. یا اینکه در مقام «خودنمایی» می گوید: «الحمد للَّه که من مبتلا به شراب و مواد مخدر و... مانند فلان کس نشدم، راستی اگر خدا انسان را حفظ نکند کار مشکل می شود، دام سخت است مگر یار شود لطف خدا...!». و به این ترتیب «غیبت» و «ریا» و «خودستایی» را یکجا مرتکب می شود! یا اینکه می گوید: «من تمام این مطالب را جلو خودش هم گفته ام و یا خواهم گفت»! و به این ترتیب راه «حمل به صحت» را نیز می بندد و غیبت خود را با این «استدلال واهی»- که هیچگونه تأثیری در ماهیت غیبت ندارد- مؤکدتر و غلیظتر می سازد. #اخلاق #غیبت ادامه دارد... ✅ به #ندای_تهذیب بپیوندید: 🌹کانال ایتا: https://eitaa.com/joinchat/3433889827C48be11f7a9

#چهار_شنبه_های_اخلاقی سخنران: آیت الله علی مشکینی موضوع: «بهترین دانش» کدامین علم برای بشر لازم تر است که به دنبال تحصیل آن برود و عمر خود را به پای آن صرف کند؟ اگر بگوییم علم دنیا که خدا آن را استهزاء می کند. مرحله عالیه علم دنیا این است که چه کار کنند که خوب بخورند و خوب بخوابند و این مرحله حیوانیت است. امام کاظم علیه السلام فرمودند: «لازم ترین دانش برای بشر دانشی است که دل و قلب او را اصلاح کند.» ✅ به #ندای_تهذیب بپیوندید: 🌹کانال ایتا: https://eitaa.com/joinchat/3433889827C48be11f7a9