چرا تولید ما باید دانشبنیان و اشتغال آفرین باشد؟
سالیان سال است که در کشورمان تولید جریان دارد و صنایع مختلف در گوشه کنار کشور به چشم میخورد. اما دو مشکل عمده (در کنار سایر مشکلات و موانع) در تولید کشور و استراتژیهای توسعه صنعتی در ایران به چشم میخورد: اول تمرکز بیش از حد بر #صنایع_سرمایه_بَر، دوم #تکنولوژی_پایین و وابستگی بیش از حد تولید به #واردات. در خصوص مشکل اول، با وجود کمبود منابع سرمایهگذاری و فراوانی نیروی کار در ایران، استراتژی صنعتیمان دقیقا برخلاف داشتههایمان بوده و بیشتر روی صنایع سرمایه بر تاکید شده که اشتغال کمی نسبت به میزان سرمایه مصرف شده ایجاد میکنند. نمونه صنایع سرمایهبر در ایران #پتروشیمی، #فولاد و #سیمان و این قبیل صنایع است. در حالیکه باید بیشتر روی #صنایع_کاربَر که اشتغال زیادی به همراه دارد تمرکز نمود. نمونههای آن #صنایع_خلاق، توریسم و #بوم_گردی، #صنایع_دستی، تولید #نرمافزار، #پوشاک و شیرینی و شکلات است که در عین سازگاری با #محیط_زیست و ثروت آفرینی، اشتغال پایدار زیادی نیز به همراه دارد.
مشکل دوم این است که صنعت ما در بسیاری موارد بیشتر #مونتاژ است تا تولید خلاقانه. نمونه پیش چشم همه ما #خوردروسازی و کالای خانه است. قطعات اصلی و موتورها از خارج از کشور میآید و در کارخانه مونتاژ میشود، یا اکثر مواد اولیه تولید از خارج از کشور وارد میشود. حتی در بخش دامپروری، عمده خوراک دام وارداتی است. بخش زیادی از این مشکلات ناشی از ضعف تکنولوژی در صنایع است. تولیدات ما آنچنان که باید #دانش_بنیان نشده است. دانش در دانشگاهها وجود دارد ولی در حد مطلوب به مرحله #تجاری_سازی نرسیده و صنایع مختلف را متحول نکرده است. و از ایدههای نخبگان در برخی صنایع استفاده نمیشود و آنچنان که باید به #تحقیق_و_توسعه (R&D) اهمیت داده نمیشود.
بنابراین اگر چنانچه استراژی کشور رونق تولیدات دانش بنیان و اشتغالزا باشد، هم شرایط جهش تولید و رشد اقتصادی فراهم میشود، هم مشکل اشتغال قشر تحصیلکرده برطرف میشود، هم محیط زیستمان کمتر آسیب میبیند، هم آسیبپذیری کمتری از شوکهای خارجی خواهیم داشت و هم رضایت شهروندان از مصرف کالای باکیفیت داخلی را به دنبال خواهد داشت.
مهدی سرمست
فروردین 1401
@talabe_rahi
https://www.instagram.com/p/CbiO351qSpj/?utm_medium=copy_link