مجموعه مباحث #کودک_از_نظر_تربیت_و_وراثت_در_اسلام دوره دوم؛ موضوع: #اصول_تربیت_دینی جلسه بیست و چهارم اصل چهارم: #برقراری_ارتباط(3) #عوامل_برقراری_ارتباط 1- ویژگی ظاهری: گاهی ویژگی‌های ظاهری باعث می‌شود در اولین برخورد شخص را دوست بداریم و به او علاقه‌مند شویم. چون ویژگی‌های ظاهری قابل مشاهده هستند، عواطف را بر می‌انگیزند. از این رو در اسلام به امور زیر تأکید شده است: أ‌)رعایت نظافت پيامبرصلی الله علیه و آله و سلم مي فرمايند: «إِنَّ اللّهَ تَعَالى جَميلٌ يُحِبُ الْجَمالَ، سَخىّ يُحِبّ الْسّخاءَ، نَظيفٌ يُحِبّ النَّظافَةَ؛ خداوند متعال زيباست و زيبايى را دوست دارد. [خداوند] سخى است و سخاوت را دوست دارد. [خداوند] پاك است و پاكى را دوست دارد.» ب‌)آراستگی مو و لباس و صورت «مَنْ اِتَّخَذَ ثوباً فَلْینَظِّفْهُ؛ هر کس لباسی می‌پوشد، باید آن را نظیف نگه دارد.» ت‌)عطر زدن «کانَ رَسوُلُ الله صلی الله علیه و آله وسلم ینْقِقُ علی الطیب أَکْثَر مِمّا ینْقِقُ علی الطعام؛ پیامبر اکرم برای بوی خوش، بیشتر از غذا هزینه می‌کرد.» ث‌)زیبایی خودآرایی از اخلاق مؤمنان است. 2- همدلی و همدردی: اینکه غم ومشکل طرف مقابل، مشکل نیز باشد، ما را هم آزار می‌دهد، و باید در حد توان خود به فکر حل آن مشکل و گرفتاری باشیم و اگر خوشحال و شادمان است، ما هم احساس خوشحالی و شادی کنیم. در واقع در همدلی ما به دیگران می‌فهمانیم که برای ما ارزش دارند و نسبت به آنها بی‌تفاوت نیستیم. بـنـــي آدم اعـضــاي يـكــديـگــرنــد كـه در آفــريـنش ز يـك گـوهـرنــد بیا تا مونس هم، یار هم، غمخوار هم باشیم انیس جان هم، فرسوده و بیمار هم باشیم 3- ابراز عواطف مثبت هنگام برخورد : عواطف مثبت، به ارزیابی مثبت از دیگران منجر می‌شود و بالعکس. نشانه‌های عواطف مثبت دراسلام: أ‌)سلام کردن: در روایت داریم که: سلام کردن کینه ها را از بین می‌برد. ب‌)دست دادن و معانقه: فشردن دست به هنگام رویارویی موجب رفع کینه و زمینه‌ساز ازدیاد محبت می‌شود. در روایت داریم که در ملاقات همدیگر با هم دست دهید و دست‌ها را هم بفشارید. ت‌)تبسم و گشاده‌رویی: حضرت علی: «گشاده‌رویی دام دوستی و موجب انس دوستان است.» چینی‌ها ضرب المثلی دارند که می‌گویند: «کسی که خنده بلد نیست، مغازه باز نکند.» ث‌)احترام گذاشتن به مخاطب يكي از شيوه هاي ارتباط کلامي اين است كه گوينده يا مربي در ابتداي مطلب، به توانايي¬ها و جايگاه مخاطبان احترام بگذارد. در اين روش، مخاطب بعد از احترام ديدن از سوي مربي، احساس خود ارزشمندي پيدا كرده و به گفته¬هاي مربي گوش فرا می‌دهد و در سطحي ظاهر مي¬شود كه مربي او را در آن سطح معرفي كرده است. مثلاً: خوشحالم از اينکه درجمع فرهيختگان و دانشوران پرتلاش هستم. خداوند نیز در قرآن کريم از اين روش استفاده کرده است، آنجا که می‌فرماید: (يا أيُّهَاالَّذينَ آمَنوُا) « خطاب به تمام مخاطبين مي فرمايد و یا درآیه ای دیگر می‌فرماید: (وَ لَقَدْ كَرَّمْنا بَني‏ آدَم) ؛ «به راستي ما فرزندان آدم را گرامي داشتيم.» میزان محبوبیت شما در طرف مقابل به میزان احترام شما نسبت به او بستگی دارد. روایت: «احترام میان خود و برادرت را از بین مبر و از آن چیزی را باقی بگذار؛ زیرا از بین رفتن آن موجب از بین رفتن شرم است و برجای بودن احترام، عامل ثبات دوستی.» هر کسی ارزشها و مقدساتی برای خود دارد. باید در ارتباط آنها را احترام کرد. همین ارزشها هستند که می‌توان به وسیله آنها نحوه عملکرد افراد را بدست آورد. ارزش‌های مشترک، اساس روابط صمیمانه هستند. برای پی‌بردن به این ارزشها می‌توان با راه‌های شخصیت‌شناسی به آنها رسید. ج‌)پرسیدن از نام و حال افراد افراد به نام خود علاقة ویژه‌ای دارند و پرسیدن از نام واحوال مخاطب و به زبان آوردن آن، احساس خوشایندی در وی ایجاد می‌کند و به دوستی‌ها استحکام می‌بخشد. ح‌)اعلام دوستی و محبت: امام صادق علیه السلام: هر گاه کسی را دوست داشتی، او را به آن آگاه ساز که این کار دوستی میان شما را پایدارتر می‌کند. خ‌)هدیه دادن: پیامبر صلی الله علیه وآله:«نِعْمَ الشَّيْ‏ءُ الْهَدِيَّةُ أَمَامَ الْحَاجَةِ وَ قَالَ تَهَادَوْا تَحَابُّوا فَإِنَّ الْهَدِيَّةَ تَذْهَبُ بِالضَّغَائِن‏؛ چه خوب است چيزى كه هديه باشد جلو درخواست حاجت، و فرمود: بهم هديه كنيد تا دوست هم باشيد زيرا هديه كينه‏ها را ببرد.» به کانال #تربیت_دینی_کودک_و_نوجوان ملحق شوید: https://eitaa.com/tarbiatkoodak_nojavan

مجموعه مباحث #کودک_از_نظر_تربیت_و_وراثت_در_اسلام دوره دوم؛ موضوع: #اصول_تربیت_دینی جلسه بیست و ششم اصل چهارم: #برقراری_ارتباط(5) #عوامل_برقراری_ارتباط(3) 10– خوب گوش دادن به حرف های مخاطب بخش مهمی از زندگی روزمرّة مردم با حرف زدن و گوش دادن سپری می شود، در حالیکه غالب مردم تلاش می کنند حرف بزنند و از گوش دادن شانه خالی کنند. غالباً یاد گرفته‌ایم که گوش ندهیم، از کودکی آموخته‌ایم که نباید گوش بدهیم؛ چون اولیای ما بین حرف دیگران می پریدند و یا معلم به حرف های ما گوش نمی داد و بالاخره ... فهمیدیم که گوش ندهیم. 11– خوب حرف زدن و حرف های خوب زدن مربی هم باید بیان خوبی داشته باشد و هم حرف های خوبی بزند؛ چرا که زیبایی در کلام، چه از نظر صورت و چه از نظر محتوا، در برقراری ارتباط مؤثر است. به کانال #تربیت_دینی_کودک_و_نوجوان ملحق شوید: https://eitaa.com/tarbiatkoodak_nojavan

مجموعه مباحث #کودک_از_نظر_تربیت_و_وراثت_در_اسلام دوره دوم؛ موضوع: #اصول_تربیت_دینی جلسه بیست و پنجم اصل چهارم: #برقراری_ارتباط(4) #عوامل_برقراری_ارتباط(2) 4- طرح مطالب مورد علاقه افراد صحبت کردن از چیزهایی که مورد علاقه آنهاست این خود طرف مقابل را نسبت به شما رام تر می‌کند و احساس می‌کند شما با او هم احساس و هم عقیده اید. مطالب مورد علاقه هر کس همان آرزوها و هدفهای افراد است. حضرت علی علیه السلام: «إِنَّ لِلْقُلُوبِ شَهْوَةً وَ إِقْبَالًا وَ إِدْبَاراً فَأْتُوهَا مِنْ قِبَلِ شَهْوَتِهَا وَ إِقْبَالِهَا فَإِنَّ الْقَلْبَ إِذَا أُكْرِهَ عَمِي‏؛ دلها گاهى آماده هستند و گاهي آماده نيستند، هرگاه كه آماده هستند از آنها استفاده كنيد؛ ولى اگر بخواهيد با زور آنها را وادار بكار كنيد كور مى‏شوند.» 5- از طریق ايجاد سؤال در ذهن مخاطب يكي از شيوه هاي ارتباط کلامي و ايجاد انگيزه در مخاطب اين است كه مطلب را طوري بيان كنيم كه در ذهن مخاطب سؤال ايجاد كند. در اين موقع مخاطب براي اينكه به پاسخ دست يابد، سعي مي كند به سخناني كه ارائة مي‌شود به خوبي گوش فرا دهد. مثل اینکه بگوییم: چرابعضي اوقات دعا مستجاب نمي شود؟! يا چه کنيم که در زندگي به آرامش دست پيدا کنيم؟ يا چرا بعضي از کودکان پرخاشگرند؟ نمونة هايي از اين روش در كلام معصوميین علیهم السلام نیز دیده می شود: روزي پيامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم درجمع اصحاب فرمودند: «أَ لَا أَدُلُّكُمْ عَلَى سِلَاحٍ ينْجِيكُمْ مِنْ أَعْدَائِكُمْ وَ يدِرُّ أَرْزَاقَكُمْ؟ قَالُوا: بَلَى. قَالَ: تَدْعُونَ رَبَّكُمْ بِاللَّيلِ وَ النَّهَارِ فَإِنَّ سِلَاحَ الْمُؤْمِنِ الدُّعَاءُ» ؛ آيا شما را از كلامي كه از دشمن نجات تان مي دهد و روزي را بر شما سرازير مي سازد، آشنا نسازم؟ اصحاب عرض كردند: بفرماييد! فرمود: شب و روز پروردگار خود را بخوانيد؛ زيرا سلاح مؤمن دعا است.» 6- بیان هیجانی واحساسی در ارتباط هیجانات و عواطف از منطق و عقل قوی‌تر هستند. مردم عاطفی‌ترند تا منطقی. مثلاً: ما می دانیم دروغ بد است؛ اما دروغ می‌گوییم. می دانیم گناه بد است. اما باز گناه می‌کنیم. از خیلی کم دیده شده است که کسی خلاف عواطف و هیجانات خود عمل کند. 7- توجه به چهارچوب های ذهنی و صفات شخصیتی افراد در ارتباط طرز قانع‌سازی و برقراری ارتباط با افراد به چارچوب‌های ذهنی و اوصاف شخصیتی آنها بستگی دارد که در ارتباط با آنها باید مورد توجه قرار داد. مثلاً: بعضی منطقی‌اند، بعضی احساسی و زود رنج، و بعضی مغرور و متکبر، و ... . چند نکته • کسی که احساسی است، نمی‌شود با منطق با او صحبت کرد. • کسی که تمایل به آزادی نامحدود، دارد نمی‌توانید با رفتارهای محدود کننده با او ارتباط برقرار کنید و مسئوليت نمي پذيرد. • کسی که تمایل به استقلال فردی دارد، گوشه‌گیر است و به روابط سوء ظن دارد. • کسی که تمایل به محدود شدن خود و خواسته هایش دارد، تسلیم، مطیع وحلیم خواهد بود. • کسی که تمایل به وقار ومتین بودن ، و گرفتن خود در اجتماع دارد ، از بگو بخند، مسخره بازي و ادا و اطفار درآوردن خودداری می‌کند. • کسی که خودکم بین است، نقاط مثبت خود را نمی بیند؛ لذا قدرت ابتکار وخلاقیت ندارد. • کسی که تمایل به جلب محبت دیگران دارد، تلاش می کند تا دیگران را ازخود راضی نگه دارد. • کسی که تمایل به قدرت دارد، تشنة نفوذ بر دیگران و در اختیار داشتن دل آنهاست. • کسی که تخیّل گراست، خیال باف و رؤیاپرست است. • کسی که تمایل به انحرافات دارد، شهوت‌خواهی افراطی، انحرافات جنسی، فحاشی از ویژگی های او خواهد بود. 8- رفع نیازهای مادی ومعنوی افراد شناخت نیازها و رفع آن در حد توان، عامل جلب محبت و دوستی است. کسی که نان شب ندارد، وقتی شما برای او غذای شب را آماده می‌کنید، به شما علاقه‌مند می‌شود. کسی که مضطرب است، کمبود محبت دارد،یا غمگين است و... . وقتی شما این نواقص را برطرف می‌سازید، این خود عامل ارتباط و نفوذ می‌شود. 9- زبان مکالمه(ادبیات مخاطب) و رعایت سطح درک و فهم او با زبانی صحبت کنیم که او بفهمد و درک کند. پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله وسلم: «إِنَّا أُمِرْنَا مَعَاشِرَ الْأَنْبِيَاءِ أَنْ نُكَلِّمَ النَّاسَ بِقَدْرِ عُقُولِهِمْ؛ ما گروه پیامبران ماموریم متناسب با درک وفهم مردم سخن بگوییم.» به کانال #تربیت_دینی_کودک_و_نوجوان ملحق شوید: https://eitaa.com/tarbiatkoodak_nojavan