بخش سوم: # شاه به خواستۀ آنها ترتیب اثر نداد، اما #زنان کوتاه نیامدند و این‌گونه بود که #شورش_نان، حتی به شهرهایی چون #تبریز هم سرایت کرد. زنان در اواخر سلطنت #مظفرالدین‌شاه با اهدای جواهرات خود، کمک فراوانی به #تأسیس_بانک_ملی در ایران کردند و زمانی که مبارزان #مشروطه برای تأمین هزینه‌های مبارزه و خرید سلاح با مشکل مالی مواجه شدند، نیز، بار دیگر زنان به میدان آمدند و جواهرات خود را صرف مجاهدان کردند. گفته‌‌اند که #ستارخان تحت تأثیر نامۀ یکی از زنان شجاع تبریزی قرار گرفت و در پی آن، فرمان حمله به مقر مستبدان شهر را صادر کرد و در این حمله، دست کم بیست زن مجاهد به شهادت رسیدند. این موضوع را #پاولویچ تأیید کرده و نوشته است: «یکی از سنگرهای تبریز را زنان چادر به سر تبریزی، اداره می‌کردند.» زمانی که خبر سرّی مجلس مبنی بر تسلیم در مقابل #اولتیماتوم_روسیه افشا شد، زنان به اقدامی شجاعانه دست زدند و در جلوی مجلس گرد آمدند. تنی از آنان به پارلمان راه یافتند و به رئیس مجلس اخطار کردند که اگر نمایندگان اولتیماتوم را بپذیرند، نخست شوهران و پسران خویش و سپس خود را از بین خواهند برد. آنچه از مبارزات زنان در #دورۀ_قاجار برشمردیم، اولاً بخش بسیار اندکی از این مبارزات است و فقط برای نمونه از آنها یاد شد؛ ثانیاً مشابه این گونه مبارزات در دورۀ #رضاخان و #محمدرضا نیز ادامه یافت. ادامه دارد.... نویسنده: دکتر مرتضی شیرودی @tarikh_j