📍۷ صفر؛ شهادت یا ولادت؟
اخیرا در #ایران به تبعیت از #عراق، ۷صفر را روز شهادت امام #حسن_مجتبی علیه السلام اعلام کرده و مراسم عزا می گیرند و حال آنکه قول مشهور، شهادت ایشان در #۲۸صفر است.
✅بررسی اقوال:
بسیاری از محدثان و مورخان قدیم و جدید شیعه، ۲۸ #صفر را ماه شهادت امام معرفی کرده اند.
برای اولین بار #محمدبن مکی عاملی(شهید اول) از علمای قرن۸ نظریه #۷صفر را مطرح کرده است. که برگرفته از متنی با عنوان #موجز تواریخ الائمه الاثنی عشر، #منتسب به یکی از علمای #زیدی_مذهب(۴ امامی) به نام #قاسم بن ابراهیم رسی از علمای قرن۳ است.
در بررسی های انجام شده، انتساب آن درست نیست و ایشان قول خود را بدون سند آورده است.
لازم به ذکر است که قاسم رسی متوفی 246قمری است. وی شهادت امام #عسکری علیه السلام را ذکر و سال 260 را بیان کرده. اما وی در این تاریخ زنده نبوده است، پس چگونه تاریخ شهادت امام عسکری را نوشته است؟
هیچ یک از علمای بزرگ شیعه همانند شیخ #صدوق، #مفید، #طوسی و دیگران این گزارش را نقل نکرده اند و گویا چنین گزارشی نبوده یا اعتبار آن را نپذیرفته اند. بلکه همگی بر۲۸ صفر اتفاق دارند.
گزارش #قاسم بدون سند و #مرسل است. یعنی گوینده آن مشخص نیست. لذا قابل اعتماد نیست.
در منابع متقدم و معاصرشیعه، اخبار شهادت امام حسن ۲۸ صفر، مورد توجه بوده و حتی برخی از نویسندگان همانند #ابن_خزاز و #شیخ_عباس قمی ۲۸ صفر را صحيح و معتبر می دانند.
منابعی چون #کفعمی اگرچه گزارش۷صفر را از شهید اول نقل کرده اند، اما گزارش ۲۸صفر را پذیرفته اند.
📌اما جالب آنکه در تعدادی از منابع تاربخی و حدیثی همانند:
طبرسی در اعلام الوری، فتال نیشابوری در روضه الواعضین، فاضل حموی در انیس المومنين و شیهد اول در الدروس الشرعیه و شیخ عباس قمی در وقایع الایام، ۷صفر را روز #میلاد امام #کاظم علیه السلام نقل کرده اند.
البته این روایت نیز بدون سند و ضعیف است.
📌حال چگونه برخی روایت۷صفر درباره شهادت را از #شهیداول می پذیرند ولی روایت ولادت در۷صفر را از او نمی پذیرند و می گویند #ناصرالدین شاه دستور داده که روایت ولادت جعل شود، اما این روایت مال قبل از عصر ناصرالدین شاه است.
📚ر.ک. بررسی و نقد گزارشهاي تاریخ شهادت امام #حسن مجتبی علیه السلام، فصلنامه تاریخ اسلام، شماره ۳و۴، #يدالله_مقدسی.
💠 #جمع_بندی:
به نظر می رسد ۷صفر شهادت امام حسن نبوده و همان ۲۸ صفر صحیح بوده و مشهور و صحيح میلاد امام کاظم در ماه ذی الحجه است.
#صفر
#امام_حسن
@tarikh_j
#ادامه
لازم به ذکر است که کتاب مسار الشیعه در واقع یک تقویم تاریخی مذهبی است که شیخ مفید در آن کتاب می گوید: این تاریخها همواره در طول روزگاران پیشین مورد توجه صالحان شیعه بوده و آنان روزهای شادی و حزن را پاس میداشتند.
با این عبارت شیخ میتوان نتیجه گرفت که شیعیان معاصر شیخ #مفید و قبل از او ، در 28 صفر برای شهادت امام مجتبی علیه السلام مراسم می گرفته اند .
سپس خانم همایون فرد بیان داشتند که نسخهی اصلی این کتاب (مسار الشیعه) به خط خود مؤلف در دسترس است و در کتابخانه دانشگاه تهران نگهداری میشود. این کتاب در سال 389 هجری قمری نوشته شده و جزو منابع متقدم است
در ادامه خانم #همایون فرد قول هفتم صفر را مورد بررسی قرار دادند و فرمودند بر اساس کارهای پژوهشی صورت گرفته از جمله کتاب آقای یدالله مقدسی باید گفت: در منابع متقدم قول #هفت_صفر مأخذی ندارد و این روایت از قرن هشتم در کتاب الدروس شهید اول (کتاب فقهی) دیده می شود.
پس از آن فیض کاشانی، #کاشف_الغطاء، صاحب جواهر و برخی دیگر از علما و بزرگان با تأثر از نقل شهید اول این مطلب را در کتابهایشان آوردهاند.
البته برخی همچون سید محسن #امین قول هفتم صفر را با تعبیر قیل آورده اند و برخی مثل علامه مجلسی هر دو قول را آورده اما در کتاب اختیاراتش 28 صفر را انتخاب نموده است.🍁🍁🍁🍁🍁🍁
لازم به ذکر است که #شهید_اول مستند ومنبع خود را برای ذکر این تاریخ(هفت صفر) بیان نکرده و ما نمیدانیم این روایت را بر چه اساسی ذکر نموده است. برخی معتقدند شهید، کتابی با نام تثبیت الامامه از قاسم بن ابراهیم رسی در دسترس داشته و این نقل را ازآنجا آورده است .اما پژوهشگران تاریخ بر این توجیه نقدها و ردیه های فراوان دارند و اصل این مطلب را نمی پذیرند. از جمله این که در اصل نسخه کتاب تثبیت الامامه قول هفت صفر نیامده است.(علاقمندان میتوانند ادله رد این این ادعا را درکتاب باز پژوهی تاریخ ولادت و شهادت معصومان از استاد یدالله مقدسی ببینند، همچنین تحقیق و پژوهش استاد حامد کاشانی از اساتید مبرز و متبحر تاریخ در این زمینه نیز در سایت استاد قابل مشاهده است.)
در پایان جلسه، چنین نتیجه گیری شد که: براساس نقل شیخ مفید در کتاب مسار الشیعه و الارشاد، تاریخ شهادت امام مجتبی علیه السلام بیست و هشتم ماه صفر سال پنجاه هجری قمری بوده و بر اساس آنچه گفته شد این قول به نسبت اقوال دیگر از اعتبار و قوت بیشتری برخوردار است.
#گزارش_نشست
#امام_حسن_مجتبی
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j