معرفی اماکن تاریخی (کوه خواجه) :
استان سیستان و بلوچستان از دو بخش سیستان که غالبا شیعی هستند و بلوچستان که غالبا سنی هستند تشکیل میشود.
نژادسیستان از اقوام سکاها هستند که از نژاد های اصیل ایرانی محسوب میشوند.
در شاهنامه فردوسی بارها از آنان یاد شده است.
درواقع شهر زابل به عنوان محل تولد و بزرگ شدن رستم بوده است. موید این مطلب کوه خواجه است که در میان محلی ها به کوه رستم شناخته میشود.
اینکه واقعا رستمی بوده یا نه محل تردید است،اما آنچه واضح است وجود این اثر ویژه تاریخی است که نزد ادیان مختلف قابل احترام است.
کوه خواجه (کوه اوشیدا) یا (کوه رستم)، در دشت سیستان است و در ۳۰ کیلومتری جنوب غربی شهر زابل قرار دارد. اوشیدا در زبان پارسی میانه به معنی ابدی است. این کوه ذوزنقهای شکل که نزد سه دین اسلام، مسیحیت و زرتشت مقدس است، از سنگهای بازالت سیاه رنگ تشکیل شده و با ارتفاع ۶۰۹ متر از سطح دریا، مانند جزیرهای در میان دریاچه هامون قرار دارد و با ارتفاع تقریبی ۶۰۹ متر از سطح دریا، در هنگام پرآبی، جزیره کوچکی در میان دریاچه هامون تشکیل میدهد. این کوه نام خود را از آرامگاه خواجه مهدی یکی از دوستداران خاندان علوی که مزارش بر فراز این کوه قرار دارد، گرفته و خواجه غلطان، کوه نور، کوه موعود و کوه باطنی از دیگر نامهای ان است. محوطه تاریخی کوه خواجه قلعهاى عظیم و دژ شهرى منحصر به فرد از دوره اشکانیان و ساسانیان است. این اثر بزرگ به تخت جمشید خشت و گل شهرت دارد و تنها نمونه دژ شهرهاى اشکانى باقى مانده در ایران است.
در این مکان تعداد زیادی آثارباستانی از دوران ساسانیان، اشکانیان و بقایای اماکن اسلامی و معبد بودایی باقیماندهاست که شامل مجموعه ی کاخها، قلعه کهک کهزاد، قلعه چهل دختر، قلعه سرسنگ، آرامگاه خواجه غلطان، ساختمان پیر گندم بریان، خانه شیطان، بناهای منفرد آرامگاهی و قبور اسلامی است. ارنست هرتسفلد در سالهای ۱۹۲۵ و ۱۹۲۹ میلادی با بررسی این مجموعه عنوان تخت جمشید خشتی را برای مجموعه ی کاخها برگزید.
در بررسی های باستانشناختی کوه خواجه سیستان، برای اولین بار هفت محوطه مربوط به دوره پارینه سنگی جدید کشف شد. با شناسایی این محوطهها، کوه خواجه ششمین مکان در ایران محسوب میشود که دارای آثاری از این دوره است. قدیمیترین آثار شناسایی شده در کوه خواجه مربوط به قطعات سفالی از دوره هخامنشی بوده است. همچنین در این بررسی، یک غار نیز شناسایی شده است.
مجموعه کوه خواجه برای نخستین بار در سال ۱۹۱۶توسط اورل اشتین باستانشناس معروف انگلیسی شناسایی و کشف شد. پس از آن پروفسور هرتسفلد آلمانی طی سالهای ۱۹۲۵تا 1929 میلادی به جستجو در آثار کوه خواجه پرداخت و حاصل کاوشهای این باستانشناس در کتاب سکستان، ایران شرق باستان و تاریخ باستانشناسی ایران آمده است.
#اماکن تاریخی
#کوه خواجه
تنظیم :فاطمه میری
@tarikh_j